Frjáls verslun - 01.08.1995, Blaðsíða 57
HROKI AÐ ESB SÉ TABÚ
/ upplýsingariti stjórnvaida um stefnu og aðgerðir er að finna eftirfarandi:
„Fyrirtækin skapa störfin en það er stjórnvalda að búa svo um hnútana að
rekstrarumhverfi þeirra sé í samræmi við það sem best gerist í samkeppnislöndum
okkar.“ Það er hægt að taka heilshugar undir þessi orð en erfitt er að sjá
heilindin að baki ef ESB er tabú og bannorð hjá stjórnvöldum.
Jenný Stefanía Jensdóttir, framkvæmdastjóri Pla-
stos og varamaður í stjórn Verslunarráðs íslands,
biður stjórnvöld að koma fram við þjóðina af virð-
ingu, háttvísi og kærleik og að þjóðin muni svara í
sömu mynt. Hún telur það jaðra við skoðanakúgun
hvernig umræðan um aðild að Evrópusambandinu sé
hunsuð af stjórnvöldum.
halla á fjárlögum, vaxandi er-
lendum skuldum og verð-
bólgu.
KJARAMÁL/VINNUDEILUR
Þegar þetta er skrifað um
miðjan október berast váleg
tíðindi af vinnumarkaðnum.
Dagsbrún búin að segja upp
kjarasamningum og fleiri fé-
lögí startholunum. Forsend-
ur uppsagnar samninga er
siðleysi hjá stjómvöldum í
kjaramálum. Steinvalan,
sem ýtti af stað þungu hlassi
að þessu sinni, var 40 þús-
und króna skattlausi starfs-
kostnaðurinn til viðbótar við
umtalsverðar kjarabætur á
grundvelli niðurstöðu kjara-
dóms. Stjórnvöld eru undr-
andi á sterkum viðbrögðum
þjóðarinnar og reyna eftir
mætti að réttlæta ástandið.
Reiðin virðist við fyrstu sýn
beinast að alþingismönnum og stjóm-
völdum vegna úrskurðar kjaradóms
en þessi reiði á sér miklu dýpri rætur.
Þegar forsendur fyrir kjaradómi em
skoðaðar kemur í ljós að ýmis stéttar-
félög og sérhópar hafa fengið kjara-
bætur langt umfram það sem önnur
stéttarfélög sömdu um í febrúar-
samningnum. Þessir hópar standa
alltaf fyrir utan almenna kjarasamn-
inga og eru aldrei undanfarar í kjara-
baráttu. í krafti sérstöðu sinnar geta
þessir hópar stöðvað heilar atvinnu-
greinar sem bæði koma niður á at-
vinnulífinu í heild, þeim sem minna
mega sín, sjúklingum og bömum og
ímynd íslands út á við. Sívaxandi
launamunur, sem óhjákvæmileg af-
leiðing af forréttindahyggju þessara
hópa, er að mínu mati undirrót þess-
arar óánægju og reiði. Fólk er al-
mennt ekki að hneykslast yfir launa-
kjömm ráðherra og alþingismanna.
Sú staðreynd að æviráðnir ráðu-
neytisstjórar, aðstoðarmenn þeirra
og skrifstofufólk skuli vera mun
hærra launaðir en ráðamenn þjóðar-
innar telst á hinn bóginn í hæsta máta
óeðlilegt, einkum þegar tekið er tillit
til þess að sýnileg og raunveruleg eft-
irvinna ráðherra er öllum ljós að ekki
sé talað um ábyrgð og andlegt álag
sem óhjákvæmilega hlýtur að fylgja
þessu starfi.
Engu að síður lýsi ég fullri
ábyrgð á hendur stjómvalda
yfir því ástandi sem nú ríkir á
vinnumarkaðnum. Augljós
pirringur yfir afskiptasemi
fiölmiðla og hrokafull svör
eru ekki til þess fallin að
dempa reiði þjóðarinnar,
miklu fremur að auka hana.
Stjómvöld verða að gera sér
grein fyrir ábyrgð sinni í orði
og æði. „Væntingar" eru ill-
þreifanlegur en raunvemleg-
ur parameter í þjóðhagfræði.
Yfirlýsingar stjórnvalda hafa
þannig í för með sér vænting-
ar um ókomna framtíð og
hegðun almennings í nútíð
byggist á væntingum í náinni
framtíð. Hvort heldur sem
er, ýtir bölmóður og bjart-
sýnishjal undir væntingar al-
mennings sem breytir hegð-
un sinni í samræmi við það.
Það er enginn vandi að „tala“
upp verðbólgu í hagkerfinu. Sá grun-
ur læðist nú að manni hvort ótímabær
yfirlýsing iðnaðarráðherra um stækk-
un álvers, en fram að þessu hefur
hann einmitt verið mjög varfærin í
orðum, hafi átt að dempa þjóðina í
kjaramálum. Þessi grunur byggir á
þeirri staðreynd að í sama mánuði og
álverið var slegið af fyrir nokkrum
árum varð áþreifanlegur samdráttur í
atvinnulífinu sem auðvitað byggðist á
væntingum manna um versnandi af-
komu þjóðarbúsins, sem raunin varð á.
Því eru skilaboð mín til stjórnvalda í
hnotskurn þessi: Komið fram við
þjóðina af virðingu, háttvísi og kær-
leik og hún mun svara í sömu mynt.
HÆKKUN TÚLKUD SEM LÆKKUN
Fellst ekki mikill tvískinnungur íþvíþegar minnihluti borgarstjórnar æpir á
torgum úti „skattahækkun“ þegar strætófargjöld hækka - en hjá
stjórnvöldum landsmála í sama flokki heita samskonar „skattahækkanir“
þjónustugjöld og lækkun rútugjalda?!
57