Morgunblaðið - 03.01.2001, Blaðsíða 38

LISTIR
38 MIÐVIKUDAGUR 3. JANÚAR 2001 MORGUNBLAÐIÐ
Óskum landsmönnum farsældar á nýju ári.
Sýnum varkárni og fækkum slysum.
Starfsfólk slysa- og bráðamóttöku á
Landspítala-háskólasjúkrahúsi
ÆFINGAR eru hafnar hjá Söng-
sveitinni Fílharmóníu á C-moll
messu Mozarts og verður hún flutt í
Langholtskirkju í Langholtskirkju
17. og 18. mars nk.
„Þessa messu samdi Mozart á ár-
unum 1782-1783 og var hún frum-
flutt í Péturskirkjunni í Salzburg í
ágúst 1783. Messan er samin við
hefðbundinn kaþólskan messutexta
en þó vantar í síðari hluta Credo-
kaflans og Agnus Dei-kaflann og svo
virðist sem tónskáldið hafi ekki lokið
við samningu verksins að fullu fyrir
frumflutninginn. Messan er engu að
síður talin eitt af stórfenglegustu
kirkjuverkum Mozarts og gerir
miklar kröfur til flytjenda,“ segir
Lilja Árnadóttir, formaður Söng-
sveitarinnar.
Laus pláss eru í öllum röddum.
Stjórnandi Söngsveitarinnar Fíl-
harmoníu er Bernharður Wilkinson,
píanóleikari Guðríður St. Sigurðar-
dóttir og raddþjálfari Elísabet Er-
lingsdóttir.
Í júní leggur Söngsveitin í söng-
ferðalag til Ungverjalands, Austur-
ríkis og Slóveníu og heldur tónleika
víða og við margs konar tækifæri.
Söngsveitin Fílharmónía
Æfingar á C-moll
messu Mozarts hafnar
VEGNA skattaívilnana hafa er-
lendir kvikmyndagerðarmenn komið
til Írlands til að taka þar kvikmyndir
í stórbrotnu landslagi vesturstrand-
arinnar. Innifalið í samningum er að
hluti heimamanna fær starf við kvik-
myndina. Um þetta fjallar leikrit
Marie Jones, Með fulla vasa af
grjóti, og er hér í raun fjallað um
klassískt efni eða það sem gerist
þegar ólíkir menningarheimar mæt-
ast; þegar lítið rótgróið bæjarfélag
verður fyrir „innrás“ afla sem eru
framandi og heillandi í senn, en geta
einnig haft ógnvekjandi áhrif á
þorpslífið og þá einstaklinga sem þar
búa.
Það sem gerir þetta leikrit sér-
stakt er að öll hlutverk þess eru í
höndum tveggja leikara og fer hvor
þeirra með sjö hlutverk. Þeir Hilmir
Snær Guðnason og Stefán Karl Stef-
ánsson fara með hlutverkin fjórtán
og í stuttu máli sagt þá fara þeir báð-
ir á kostum og skapa eftirminnilega
sýningu með fjölda ólíkra karaktera.
Hér er um að ræða leikrit í fullri
lengd og verður það að teljast mikið
afrek hjá þeim Hilmi Snæ og Stefáni
Karli að þeir sýna aldrei nein þreytu-
merki heldur leika á fullum dampi
sýninguna út í gegn og halda áhorf-
endum bergnumdum frá upphafi til
enda.
Það er þó tvær persónur, heima-
maðurinn Jake Quinn (Stefán Karl)
og Norður-Írinn Charlie Conlon
(Hilmir Snær), sem eru í miðju
þeirrar frásagnar sem fram fer í
verkinu og í samskiptum þeirra
mætast allir þræðir verksins. Þeir
félagar eru ólíkir en eiga sameigin-
legan draum um að komast burt úr
fátækt, atvinnuleysi og vonleysi
heiman fyrir og jafnvel komast til
frama innan draumaverksmiðjunnar
amerísku. Heimamaðurinn Jake
Quinn er alvarlegri og þyngri týpa
en þær sem Stefán Karl hefur áður
túlkað á sviði síðan hann útskrifaðist
úr Leiklistarskóla Íslands fyrir einu
og hálfu ári síðan. Stefán Karl hefur
á stuttum en farsælum ferli sýnt að
honum lætur einkar vel að fara með
skoplegar rullur en hér sýnir hann
að hann veldur ekki síður drama-
tísku hlutverki. Stefán Karl er
greinilega leikari sem gera má mikl-
ar kröfur til í framtíðinni og í að
sjálfsögðu var hann frábær í minni
og skoplegri hlutverkum þessa
verks. Hann var til dæmis frábær í
hlutverki aðstoðarleikstýrunnar
Aisling, hins gamla aukaleikara
Mickeys og framburðarkennarans
Johns.
Fáir leikarar af yngri kynslóðinni
hafa slegið eins rækilega í gegn og
Hilmir Snær á síðustu árum. Hann
hefur sýnt að hann er jafnvígur á
dramatík og skop og frammistaða
hans hér er öll á sömu bókina. Hilmir
Snær nær góðum tökum á galgopa-
legum Charlie Colon sem hefur sína
djöfla að draga þótt hann flíki þeim
ekki. Hilmir Snær var yndislega
pempíulegur í hlutverki stjörnunnar
Caroline Giovanni; röggsamur í hlut-
verki Clem Curtis leikstjóra og bráð-
fyndinn sem öryggisvörður stjörn-
unnar Jock Campbell. Í stuttu máli
fataðist þeim Hilmi Snæ og Stefáni
Karli hvergi flugið í túlkun sinni á
ólíkum persónum verksins. Eins og
áður er sagt héldu þeir óskiptri at-
hygli áhorfenda frá upphafi til enda
og uppskáru mikil fagnaðarlæti að
lokum.
Leikstjórinn Ian McElhinney hef-
ur leikstýrt þessu verki á Írlandi,
Bretlandi og Svíþjóð og nú á Íslandi.
Það liggur í hlutarins eðli að hann
gjörþekkir alla innviði verksins,
enda einkennast öll atriði uppfærsl-
unnar af hnitmiðun og öryggi. Þetta
sést glöggt á úthugsuðum skiptum
leikaranna úr einu hlutverki í annað;
á stöðum þeirra, hreyfingum og ná-
kvæmum færslum á milli karaktera.
Aðstoðarleikstjórinn, Björn Gunn-
laugsson, á einnig stóran þátt í þjálf-
un leikaranna og á einnig heiður skil-
inn. Leikmyndin, sem útfærð er af
Elínu Eddu Árnadóttur, er einföld
og sniðug. Í bakgrunni er landslag á
stórum filmubúti og röð af skópörum
stendur sem tákn fyrir hinar mis-
munandi persónur leiksins.
Þótt aðall þessarar sýningar sé
frábær frammistaða leikaranna
tveggja og mikla skemmtun megi
hafa af túlkun þeirra og hárnákvæm-
um hreyfingum er verkið sjálft einn-
ig allrar athygli vert. Hér er fjallað á
athyglisverðan hátt um árekstra
draums og veruleika og gerviheimi
kvikmyndanna er stillt upp á móti
harðri lífsbaráttu alþýðufólks. Í
verkinu má finna mörg athyglisverð
lög, t.a.m. felst skemmtileg paródía í
efni kvikmyndarinnar sem verið er
að taka í verkinu. Þýðing Guðna Kol-
beinssonar á verkinu er einnig af-
bragðsgóð.
Það er því vissulega hægt að mæla
heilshugar með þessari sýningu, í
henni sameinast allir bestu þættir
góðrar leiklistar. Þessi síðasta leik-
sýning aldarinnar ber íslensku leik-
húsi gott vitni.
Draumur
og veruleiki
Morgunblaðið/Árni Sæberg
„Í henni sameinast allir bestu þættir góðrar leiklistar,“ segir m.a. í um-
fjöllun Soffíu Auðar Birgisdóttir.
LEIKLIST
Þ j ó ð l e i k h ú s i ð
Höfundur: Marie Jones. Íslensk
þýðing: Guðni Kolbeinsson. Leik-
stjóri: Ian McElhinney. Aðstoð-
arleikstjóri: Björn Gunnlaugsson.
Leikarar: Hilmir Snær Guðnason
og Stefán Karl Stefánsson.
Útfærsla leikmyndar og búninga:
Elín Edda Árnadóttir.
Lýsing: Ásmundur Karlsson.
Smíðaverkstæðið 30. desember
MEÐ FULLA VASA
AF GRJÓTI
Soff ía Auður Birgisdótt ir
● JÓN á Bægisá – tímarit þýðenda
5. hefti er komið út. Þar er farið um
víðan völl, svipað og gert var í
fyrsta heftinu sem kom út 1994, en
venjulega er hvert hefti helgað einu
meginþema, segir í fréttatilkynn-
ingu.
Uppistaðan í þessu tölublaði er
þýddar smásögur og ljóð, en þar
fyrir utan er umfjöllun Brynju Þor-
geirsdóttur um þýðingar tveggja
manna á þremur sögum eftir Paul
Auster. Greinin nefnist Rýnt í ís-
lensku þýðinguna á The New York
Trilogy. Eyjardæmi nefnist ljóð eft-
ir Seamus Heaney í þýðingu Karls
Guðmundssonar. Þetta er í annað
skipti sem tímaritið birtir þýðingar
Karls á ljóðum Heaneys, en árið áð-
ur en hann hlaut Nóbelsverðlaunin
(1995) birti Karl þýðingar sínar á
nokkrum ljóða hans í Jóni á Bæg-
isá. Aðrar ljóðaþýðingar að þessu
sinni eru eftir Sigurð A. Magnús-
son, en hann kynnir íslenskum les-
endum þrjú indversk ljóðskáld.
Gyrðir Elíasson á tvær þýðingar í
heftinu, Kafarann eftir Karen Blix-
en og Sögumanninn Naftalí og
hestinn hans eftir Isaac Bashevis
Singer. Atli Magnússon birtir hluta
úr nýútkominni þýðingu sinni á
Breakfast at Tiffany’s eftir Truman
Capote. Hans W. Haraldsson þýðir
úr þýsku tvær sögur, Eldhúsklukk-
una eftir Wolfgang Borchert og
Leiðsögumanninn eftir Svisslend-
inginn Georg Trottmann. Helgi
Haraldsson kynnir hinn rússneska
Mikhail Weller með einni af „munn-
mælasögum“ hans þar sem Salvad-
or Dali leikur eitt aðalhlutverkið og
sagan föðurást eftir indverska rit-
höfundinn Bharati Mukherjee, í
þýðingu Rúnars Helga Vignissonar.
Að síðustu eru svo tvær sögur eftir
kanadíska höfunda af íslenskum
ættum, Dansararnir eftir Maureen
Arnason og Reimleikar í Warrens-
vík eftir Kristine Kristofferson,
báðar í þýðingu Sólveigar Jóns-
dóttur.
Forsíðuna prýðir mynd eftir
Helga Þorgils Friðjónsson.
Í ritnefnd tímaritsins sitja Franz
Gíslason, Guðrún Dís Jónatans-
dóttir og Sigurður A. Magnússon.
Útgefandi er Ormstunga. Jón á
Bægisá er 105 blaðsíður. Verð í
lausasölu er 1.300 kr., áskriftarverð
er 990 kr.
Tímarit
STJÖRNUKÓRSTÓNLEIKAR
voru haldnir á Ingólfstorgi á
laugardag og mörkuðu tónleik-
arnir lok menningarborgarársins
í Reykjavík. Þar sameinuðust í
söng rúmlega 600 raddir úr 17
kórum frá Reykjavík og ná-
grannabyggðum.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Stjörnukór
við áramót
Í MINNINGU Björns Stein-
grímssonar verður haldin sýn-
ing á málverkum hans í Jóns-
húsi í Kaupmannahöfn 9.
janúar kl. 16–19.
Björn Steingrímsson, f. 1953,
var fulltrúi ákveðinnar kynslóð-
ar Íslendinga í Kaupmanna-
höfn síðastliðna þrjá áratugi.
Verk hans endurspegla þessa
kynslóð, rótleysi, leitun og
heimspeki, segir í fréttatil-
kynningu.
Minning-
arsýning
í Jónshúsi