Morgunblaðið - 03.01.2001, Blaðsíða 46

MINNINGAR
46 MIÐVIKUDAGUR 3. JANÚAR 2001 MORGUNBLAÐIÐ
S
amkvæmt skilgrein-
ingu er í senn hag-
felldara og skemmti-
legra, svo ekki sé talað
um áhrifameira, að
vera í stjórn en stjórnarandstöðu.
Að hafa völd í krafti meirihluta
atkvæða er vitaskuld betra en að
hafa þau ekki sakir minnihluta
atkvæða. Í krafti valdsins fá
menn einhverju áorkað – fram-
kvæma hlutina. Úr fylgsnum
minnihlutans fylgjast menn með
úr fjarlægð, veita í besta falli að-
hald. Eðli málsins samkvæmt eru
sumir góðir í að ráða og aðrir
góðir í að ráðast á þá sem ráða.
Illu heilli fyrir þá sem eru röngu
megin við strikið hafa valdhafar á
Alþingi og í borgarstjórn náð
giska mikilli
leikni í að
ráða án telj-
andi vand-
ræða meðan
þeim valdalausu verður flest ef
ekki allt að óláni og gengur illa að
fóta sig á flughálum fjölmiðla-
brautum.
Tæplega sjö ár eru nú síðan
hugmynd nokkurra athafna-
manna af vinstri vængnum varð
að veruleika með stofnun Reykja-
víkurlistans. Undir stjórn Ingi-
bjargar Sólrúnar Gísladóttur
tókst R-listanum að vinna meiri-
hlutann í borginni af D-lista
Sjálfstæðisflokks og síðan hefur
hún stjórnað höfuðborginni af
festu og öryggi og næsta
áreynslulaust. Kosningarnar 1998
staðfestu trausta stöðu borg-
arstjórans, en vörpuðu um leið
ljósi á tilvistar- og forystukreppu
minnihlutans. Fátt hefur breyst
síðan þá. Enginn einn virðist
njóta afgerandi trausts sem odd-
viti minnihlutans heldur er talað
út og suður um einstök mál og
málaflokka og í hvert sinn styrk-
ist staða þeirra sem sitja við kjöt-
katlana. Fremst í flokki vitaskuld
Ingibjörg Sólrún. Róleg og yf-
irveguð. Algjörlega áhyggjulaus.
Nákvæmlega hið sama má
segja um landsstjórnina. Frá því
Davíð Oddsson flutti sig á met-
tíma úr borgarmálunum yfir í
forystu á landsvísu hefur fátt það
gerst sem bendir til valdamissis
hans. Eiginlega ekkert. Á meðan
hafa hins vegar flokkar í stjórn-
arandstöðu gefið upp öndina og
úr brotunum hefur tekist að
tjasla saman öðrum flokkum,
nokkurn veginn jafnveikum. Eftir
stendur stjórnarsamstarfið giska
öruggt og í brúnni forsætisráð-
herrann Davíð Oddsson. Eftir
níu, bráðum tíu ár á valdastóli
enn rólegur og yfirvegaður. Al-
gjörlega áhyggjulaus.
Jafnmikilvægt og er hverjum
meirihluta að eiga sér leiðtoga er
minnihluta nauðsynlegt að eiga
sér oddvita – herforingja. Ein-
hvern sem jafnan svarar fullum
hálsi, er kominn með gagnrýni
hvenær sem færi gefst og hvikar
hvergi í afstöðu sinni. Er þó ekki
bara í á-móti-gírnum heldur
bregður sér jafnhendis í leiðtoga-
hlutverkið sjálfur, setur upp vís-
an svip og bendir á lausnir. Hefur
svörin á reiðum höndum. Myndi
gera þetta allt svo öðruvísi.
Er slíkur leiðtogi meðal minni-
hlutans í borginni? Standa aðrir
borgarfulltrúar ábúðarfullir
álengdar meðan Inga Jóna lætur
móðan mása um óstjórn R-listans
og myrkraverk og styðja oddvita
sinn? Er hver kannski í sínu
horni að reyna að ná athyglinni
og þar með forskoti á aðra í
kapphlaupinu um forystuna í
næstu kosningum? Er þessi leið-
togi meðal stjórnarandstöðunnar
á Alþingi? Er Össur að reyna að
keppa við Steingrím J. eða
kannski fremur eigin flokks-
menn? Hver er leiðtogi stjórn-
arandstöðunnar á Alþingi?
Það er allt of snemmt að dæma
Össur Skarphéðinsson úr leik
sem leiðtoga stjórnarandstöð-
unnar á Alþingi, en ýmsum hefur
þótt hann fara brösuglega af stað.
Kannski eru ekki allir liðsmenn
hans tilbúnir að gefa eftir sviðs-
ljósið. Allténd sýnist stjórn-
armeirihlutinn fullkomlega
áhyggjulaus. Fátt raskar ró hans,
enda þótt klaufalega hafi verið
staðið að málum á stundum. Það
flögrar að manni að einhverjir
aðrir hefðu brugðist skjótar til
vopna og öðruvísi. En þá var líka
eitthvað sem heitir pólitík á þingi.
Síðan eru ár og dagar.
Steingrímur J. hefur þó frekar
átt sína spretti og látið valdhaf-
ana finna rösklega til tevatnsins
en flokkur hans þykir þó þeim
þyrnum stráður að vera á-móti-
flokkur í eiginlega öllu. Eða man
einhver til þess að Vinstri-grænir
hafi skýra stefnu í veigamiklum
málum? Flest bendir til þess að
þar fari aðeins gamaldags aft-
urhald í stígvélum og lopapeysu
sem sjái ekki til framtíðar af ótta
við að missa takið á fortíðinni.
Síðustu daga þingsins benti
raunar sumt til þess að þeir
kumpánar Össur og Steingrímur
J. væru að vakna til lífsins. Von-
andi hefur jólasteikin ekki dregið
úr þeim allan mátt. Áhugamenn
um pólitík eiga betra skilið en tíð-
indalaust vorþing. Biðjum þá
heldur um kröftuga andstöðu.
Undan henni geta valdhafarnir
varla kvartað, jafn áhyggjufullir
og þeir virðast vera af deyfð
stjórnarandstöðunnar.
Forsætisráðherrann hefur látið
uppi sína skilgreiningu á stjórn-
arandstöðu í ágætri viðtalsbók
bæjarstjórans í Garðabæ: „Sumir
hafa sagt að ég yrði óhæfur í
stjórnarandstöðu á Alþingi vegna
þess að ég myndi ekki finna mig í
því hlutverki. Vel getur verið að
það tæki mig tíma að átta mig á
þeirri stöðu en þó ég segi sjálfur
frá þá stóð ég mig ekki illa í
stjórnarandstöðu í borginni áður
en ég varð borgarstjóri. Ég þótti
jafnvel ósvífinn og kosningabar-
áttan sem stóð frá 1980 til 1982
var mjög hörð. Ég gerði öll mál
tortryggileg og fylgdi þeirri reglu
veiðimannsins að maður má ekki
einungis kasta flugu sem manni
finnst falleg því að maður veit
aldrei hvaða flugu laxinn tekur.
Ég tók því upp öll mál, jafnvel þó
að ég væri í hjarta mínu sam-
þykkur þeim, og hjólaði í þau því
að ég leit á stjórnarandstöðu sem
stjórnarandstöðu.“
Var einhver að tala um á-móti-
flokk?
Í stjórnar-
andstöðu
Eftir stendur stjórnarsamstarfið giska
öruggt og í brúnni forsætisráðherrann
Davíð Oddsson. Eftir níu, bráðum tíu
ár á valdastóli enn rólegur og yfirveg-
aður. Algjörlega áhyggjulaus.
VIÐHORF
Eftir Björn Inga
Hrafnsson
✝ Sigurbjörg ÓlöfGuðjónsdóttir,
Grýtubakka 10,
Reykjavík, fæddist á
Stóra-Hofi í Gnúp-
verjahreppi, 28. maí
1930. Hún lést á
Landspítala, Landa-
koti, 22. desember
síðastliðinn. Foreldr-
ar hennar voru hjón-
in Guðjón Ólafsson,
bóndi Stóra-Hofi, f.
1. ágúst 1903, d. 24.
desember 1985, og
Björg Árnadóttir, f.
3. apríl 1906, d. 29.
september 1988. Sigurbjörg Ólöf
var elst fimm systkina, þau eru,
Hreiðar Ólafur, húsasmiður,
Reykjavík, f. 8. maí 1933; Guð-
mar, fyrrum bóndi Stóra-Hofi, nú
búsettur í Reykjavík, f. 6. júní
1937; Árni Björn, húsgagnasmið-
ur, Reykjavík, f. 6. apríl 1939; Sól-
rún, skrifstofumaður og með-
hjálpari, Selfossi, f. 5. mars 1945,
gift Sighvati Eiríkssyni, tækni-
fræðingi. Uppeldisbróðir þeirra
er Hreiðar Bergur Hreiðarsson,
leigubílstjóri í Reykjavík, f. 31.
október 1946.
Sigurbjörg Ólöf
var fimm barna
móðir, fyrri maður
hennar var Micael
Franzis, veðurfræð-
ingur, f. 24. apríl
1922, hann lést í um-
ferðarslysi í Banda-
ríkjunum, þau áttu
saman fjögur börn,
þau eru, Jón Óli,
Reykjavík, f. 3. júní
1952, Sævar Marinó,
Reykjavík, f. 6. júlí
1955, Anna Björg,
leikskólakennari og
sjúkraliði, Reykjavík, f. 21. ágúst
1957, Edna María, búsett í Dan-
mörku, f. 18. júlí 1958. Eftirlif-
andi eiginmaður Sigurbjargar
Ólafar er Jósep Matthíasson, bak-
ari, f. 19. febrúar 1939, sonur
þeirra er Jósep Matthías, sjómað-
ur, f. 21. júní 1969. Barnabörn
Sigurbjargar eru tíu og barna-
barnabörnin þrjú.
Útför Sigurbjargar Ólafar fer
fram frá Seljakirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 13.30. Jarðsett
verður í Gufuneskirkjugarði.
Mín elskulega systir er dáin, farin
yfir móðuna miklu, allt of snemma,
því hún sagðist ætla að verða 90 ára.
Hún var afskaplega falleg og ungleg
kona. Það var mikið áfall er ég fékk
upphringingu hinn 22. desember sl.
kl. 11.20, og mér tilkynnt andlát henn-
ar, ég trúði því ekki í fyrstu, hún sem
var svo hress og kát fáum dögum áð-
ur, er ég var hjá henni. Ég fór strax
suður á Landakot, þar var hún búin
að vera í endurhæfingu í nokkra mán-
uði, mér var strax sagt að hún hefði
fengið blóðtappa í lungun. Kvöldið
fyrir andlátið bað hún manninn sinn
um að koma með ákveðinn kjól að
heiman, sem hún ætlaði að vera í um
jólin, hún ætlaði að dubba sig upp, og
var orðin sátt við að halda jólin á spít-
alanum, með mann sinn sér við hlið og
son. Hún varð fyrir því hræðilega
óhappi í janúar 2000 að falla ofan af
stól heima hjá sér og hryggbrotna.
Hún var sterk og dugleg kona og vildi
ekki heyra það nefnt að leggjast inn á
spítala, sagðist bara geta legið heima,
þetta átti allt að lagast með tímanum.
Þau hjónin skruppu meira að segja
upp í sveitina sína. Svo í febrúar fóru
bakverkir að ágerast dag frá degi, svo
fór að hún var lögð inn á Landspít-
alann við Hringbraut í byrjun mars-
mánaðar, framan af var hún mikið
veik og gat sig hvergi hreyft. Í 30 ár
hefur hún verið með sykursýki og
Addison því meðfylgjandi, alla tíð var
hún passasöm með sitt mataræði og
sprautaði sig tvisvar á dag, en það er
mjög erfitt að meðhöndla slíka sjúk-
linga ef eitthvað annað kemur fyrir,
eins og gerðist með hana. Þegar kom-
ið var fram á mitt sumar fóru dag-
arnir að verða bjartari, enda var hún
með sterkt hjarta, og hugurinn allur
að láta sér batna til að komast í sveit-
ina. Svo kom sá tími að hún var flutt á
endurhæfingardeild á Landakoti, var
í æfingum af fullum krafti og var farin
að ganga þrisvar á dag í göngugrind,
hún var alltaf að sýna okkur hvað hún
væri dugleg að hífa sig upp í rúminu,
sjáið bara hvað ég er dugleg, og brosti
um leið sínu fallega spékoppabrosi.
Það var aðdáunarvert hversu sterk
og dugmikil hún var, miðað við þessa
löngu og ströngu sjúkrahúslegu.
Sigga og Jósep áttu sumarbústað í
landi því sem við systkinin erum frá,
en þangað komst hún aldrei sl. sumar.
Hún hlakkaði til vorsins 2001, þá ætl-
aði hún að fara í sveitina sína og sagði
við mig, nú ef ég get ekki gengið þar,
þá bara skríð ég á fjórum fótum, ekki
málið bætti hún við, hún var svo dug-
mikil og sterk kona, aðdáunarvert.
Sigga og Jósep voru búin að koma sér
upp miklum trjálundi, fjölda tegunda,
mestallt voru litlir sprotar sem hún
fann á vorin og kom til í fötu úti á svöl-
um heima hjá þeim, hún elskaði sveit-
ina sína, enda gullfallegt þar, Hekla
blasti við í austri tignarleg eins og
venjulega. Ég dáðist að þeim hjónum,
hve dugleg þau voru og natin við
plönturnar. Jósep var byrjaður að
stækka litla húsið þar, Sigga hlakkaði
svo til þegar það væri búið, því þá
gæti hún haft barnabörnin meira hjá
sér í sveitinni. Ég og Hreiðar bróðir
okkar eigum líka bústaði þarna, okk-
ur leið svo vel er við vorum þarna
saman og að vita hvert af öðru. Oft
var það þannig er ég skreið fram úr
rúminu á morgnana og kíkti út um
eldhúsgluggann, að ég sá hvar þau
hjónin voru á rölti um lóðina sína
kíkja eftir plöntunum og hlúa að
þeim. Oft fór ég út á pallinn hjá mér
og vinkaði til þeirra. Í gegnum árin
áttum við systurnar mörg símtöl sam-
an, stundum hringdi hún áður en ég
fór til vinnu, þá hafði hana dreymt
eitthvað merkilegt, svo við réðum
fram úr því í sameiningu, við trúðum
báðar á drauma, oft kom það fram
sem okkur dreymdi, þá varð henni að
orði, ja, ekki skrökva draumarnir.
Systir mín hafði marga góða kosti,
hún var afskaplega umhyggjusöm
gagnvart fjölskyldunni sinni, hún
elskaði manninn sinn heitt, dáðist að
barnabörnunum sínum. Jósep reynd-
ist henni góður eiginmaður, allan
þennan tíma fór hann á hverjum degi
til hennar á spítalann, og ef ég var
komin á undan honum sagði Sigga,
hann Jósep hlýtur að fara að koma,
hún bar mikla umhyggju fyrir honum.
Systir mín var listræn kona af lífi
og sál, hún var meðfæddur snilldar-
kokkur, bjó til mikinn mat úr svo litu
að það var undravert. Ef við komum
óvænt í heimsókn, hvort sem það var
heim til hennar eða í sumarbústaðinn,
þá bar hún fram fulla diska af góð-
gætis mat, það mátti enginn vera
svangur, það var líka aðdáunarvert
hve vel hún passaði upp á sjálfa sig,
því hún mátti ekki borða hvað sem
var. Henni varð oft að orði, nei ég má
ekki borða þetta. Í mörg ár stundaði
hún námskeið í tréútskurði, lengi vel
með sama hópnum, allt sem hún bjó
til er stórkostleg listaverk. Hún batt
inn gamlar bækur, henni tókst það vel
eins og annað sem hún tók sér fyrir
hendur. Faðir okkar átti tæki og tól til
þess arna, sem hún fékk til að geta
bundið inn gömlu bækurnar sínar. Ég
man eftir fyrir mörgum árum þá tíndi
hún blóm og jurtir úti í náttúrunni,
þurrkaði og límdi svo smekklega á
karton og rammaði inn – sérstaklega
skemmtilegt og fallegt. Hún var dug-
leg við að hreyfa sig, gekk eða fór með
strætó í bæinn, eins og hún orðaði
það, oft til að sýna sig og sjá aðra.
Þetta stytti henni stundirnar meðan
maður hennar var í vinnu, hún var
hlaupandi og gekk hratt eins og móðir
okkar heitin gerði.
Ég og fjölskylda mín þökkum syst-
ur minni fyrir öll árin. Elsku Jósep,
börn og barnabörn, megi Guð gefa
ykkur styrk í þessari miklu sorg.
Blessuð sé minning hennar. Guð
geymi þig, elskan mín.
Sólrún og fjölskylda, Selfossi.
Vort líf er oft svo örðug för
og andar kalt í fang
og margur viti villuljós
og veikum þungt um gang.
En Kristur segir: Kom til mín,
og krossinn tekur vegna þín.
Hann ljær þér bjarta sólarsýn,
þótt syrti um jarðarvang.
(Kristján frá Djúpalæk.)
Elsku amma Sigga! Við sjáum þig
fyrir okkur með foreldrum þínum og
ástvinum í himnesku landi innan um
fagurlimuð tré og ilmandi gróður. Við
minnumst þín einnig á sólríkum sum-
ardögum á blettinum þínum í sveit-
inni þar sem þú ræktaðir óteljandi
tegundir trjáa, runna og plantna, en
síðast en ekki síst ræktaðir þú á blett-
inum þínum þann innri frið sálar og
huga sem þú þráðir svo mjög. Örlög
lífs þíns skópu þér oft svo örðuga för
og köldu andaði í fang þitt þá. En vit-
und lífsins gaf þér óbilandi staðfestu,
hugrekki og trú til að halda áfram og
deila með okkur hinum bjartri sólar-
sýn þinni. Það fór þér svo vel að vera
glöð, deila hugðarefnum þínum með
öðrum og geisla frá þér kærleika og
velvild. Þú hafðir svo ótal margt
skemmtilegt að tala um og margt til
lista lagt. Allur tréskurðurinn, vatns-
litamyndirnar, glerlistaverkin og
vefnaðurinn sem þú bjóst til í frí-
stundum gæti fyllt heilu salina. Elsku
amma Sigga, við vitum að þú heldur
áfram að skapa og hlúa að með þínum
listrænu fingrum, og við erum hug-
hraust því við vitum að kærleikurinn
sem breiðir yfir allt, trúir öllu, vonar
allt, umber allt og fellur aldrei úr gildi
hann fylgir þér áfram að eilífu. Guð
búi þér hamingjuríka daga í himna-
sölum, og við biðjum Drottin að
blessa Jósep, systkini þín og börn
sem eiga um sárt að binda.
Þórdís, Hafþór, Sigurþór
og Daníel.
Mig langar með fátæklegum orð-
um að minnast móðursystur minnar,
Sigurbjargar Ólafar, en heima var
hún alltaf kölluð Sigga systir. Sigga
var mjög fríð kona, dugleg og listræn.
Hún undi sér vel úti í náttúrunni og
var oft í sumarbústað þeirra hjóna,
sem var í landi Stóra-Hofs þar sem
hún var fædd og uppalin. Þar gróð-
ursetti hún ásamt manni sínum og
kom upp trjálundi með aðferðum sem
fáir hefðu getað leikið eftir. Þetta
tókst með miklum dugnaði hennar og
natni. Þau hjónin voru samhent í því
að rækta og fegra í kringum bústað-
inn, eins voru þau byrjuð að byggja
við húsið. Þau fóru eins oft og þau
gátu í sveitina sína en vegna bak-
meiðsla hennar sl. vetur komst hún
aldrei þangað í sumar sem leið en hún
var með allan hugann þar því hún
elskaði þennan stað. Ég veit að Sigga
heldur áfram að hlúa að trjám og
blómum hjá Guði. Ég vil þakka Siggu
frænku minni fyrir umhyggju þá sem
hún sýndi mér og fjölskyldu minni í
gegnum árin.
Ég bið góðan Guð um að styrkja
Jósep, börn og barnabörn í sorg
þeirra. Blessuð sé minning hennar.
Björg Sighvatsdóttir
og fjölskylda.
Sigga frænka mín er dáin. Ég varð
sorgmæddur þegar mamma mín
sagði mér að Sigga frænka væri dáin
og ég vildi strax vita af hverju hún dó
svo snöggt. Sigga var alltaf góð við
mig, talaði mikið við mig, en hún
heyrði illa þegar ég kom í heimsókn í
sumarbústaðinn hennar með ömmu
og afa. Þar höfðu Sigga og Jósep búið
sér til fallegan garð. Þegar ég kom til
hennar var hún vön að ganga með
mig um lóðina og segja mér hvað trén
hétu. Því miður komst Sigga ekki
þangað síðastliðið sumar til að sjá
trjálundinn sinn og hlusta á fuglana
syngja. Ég gleymi heldur aldrei þeg-
ar bíllinn hjá ömmu bilaði rétt fyrir
neðan Árnes í svarta þoku, við feng-
um far með bíl að veginum sem liggur
til Siggu og Jóseps, svo urðum við að
ganga, en sáum ekkert fyrir þessari
svörtu þoku. Þá fórum við að kalla og
kalla Sigga, Sigga, afi, afi, margoft en
enginn heyrði neitt. Elsku frænka
mín, ég tala um þig og Jósep á hverju
kvöldi og hverjum morgni. Ég bið
Guð að geyma þig.
Þinn frændi,
Sighvatur.
SIGURBJÖRG ÓLÖF
GUÐJÓNSDÓTTIR