Morgunblaðið - 16.01.2001, Blaðsíða 15
HÖFUÐBORGARSVÆÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 16. JANÚAR 2001 15
BÖRNUM sem náð hafa
mjög góðum árangri í stærð-
fræði og íslensku í sam-
ræmdum prófum í 4. og 7.
bekk í grunnskólum í
Reykjavík, verður boðið upp
á sérstök námskeið í raun-
vísindum síðari hluta vetrar.
Um er að ræða tilrauna-
verkefni, með samvinnu
Fræðslumiðstöðvar Reykja-
víkur, Landssamtakanna
Heimilis og skóla og raun-
vísindadeildar Háskóla Ís-
lands. Tilgangurinn með
verkefninu er, að börn sem
geta ráðið við flókin við-
fangsefni fái að spreyta sig.
Starfsmenn raunvísinda-
deildar Háskólans semja
verkefnin en Fræðslumið-
stöð Reykjavíkur og Lands-
samtökin Heimili og skóli
sjá um framkvæmdina.
Námið verður skipulagt með
þeim hætti að börnin vinna í
hópum að úrlausnum verk-
efna í eðlisfræði, stærð-
fræði, stjörnufræði og
skyldum greinum.
Oft verið leitað úrlausna
fyrir bráðger börn
Kostnaður fyrir hvern
þátttakanda er 12.000 krón-
ur, sem forráðamenn greiða
eins og fyrir hver önnur
tómstundatilboð. Þetta kom
fram á kynningarfundi sem
haldinn var í gær, í fund-
arsal Fræðslumiðstöðvar
Reykjavíkur.
Aðdragandi málsins er sá,
að foreldrar og forráðamenn
hæfileikaríkra barna hafa
oft spurst fyrir og leitað eft-
ir úrlausnum fyrir bráðger
börn. Óformlegar umræður
Fræðslumiðstöðvar við tvo
þingmenn og nokkra há-
skólamenn á haustdögum
árið 2000 leiddu til formlegs
samstarfs um tilraunaverk-
efnið, sem ráðgert er að
standi frá 27. janúar til 28.
apríl 2001.
Tilboð þessa efnis var
sent til forráðamanna barna,
sem náð höfðu mjög góðum
námsárangri í samræmdum
könnunarprófum í 4. og 7.
bekk og verða þátttakendur
um 70. Einkunnir í stærð-
fræði og íslensku liggja þar
til grundvallar. Tölvunefnd
samþykkti að upplýsingar
um námsárangur yrðu
teknar saman og þær nýttar
til að finna þau börn í
grunnskólum Reykjavíkur
sem verkefnin gátu átt er-
indi til. Í ráði er að börnin
vinni saman í hópum að úr-
lausnum verkefnanna, með
leiðsögn sérfræðinga frá
Háskóla Íslands og kennslu-
ráðgjafa frá Fræðslumiðstöð
Reykjavíkur.
Það ræðst svo af
reynslunni hvort framhald
verður á tilboðum til
bráðgreindra barna í fram-
tíðinni, og þá með hvaða
hætti.
Hvað eru
bráðger börn?
Hópur bráðgerra skóla-
barna hefur víða verið skil-
greindur. Sameiginlegt ein-
kenni þeirra er fyrst og
fremst mikill vitsmuna-
þroski og há greindarvísi-
tala. Þroski bráðgerra barna
getur annars verið mjög
breytilegur. Sama barn get-
ur verið misjafnlega á vegi
statt hvað varðar félagsleg-
an, líkamlegan, tilfinninga-
legan og vitsmunalegan
þroska. Bráðger börn eru
góð að leysa þrautir og vilja
gjarnan fá samþætt og opin
verkefni, sem kalla ekki
endilega á eitt rétt svar. Þau
sækjast ekki eingöngu eftir
háum einkunnum, heldur
lausnum á raunverulegum
vandamálum. Bráðger börn
eiga gott með að hugsa
óhlutbundið og finna auð-
veldlega regluleika í flókn-
um verkefnum, en þau eiga
hins vegar ekki alltaf auð-
velt með að velja eitt rétt
svar á krossaprófi, vegna
þess að þau leita gjarnan
leiða til að réttlæta alla
svarmöguleika. Það er al-
gengur misskilningur að
bráðger börn séu sjálfbjarga
um viðfangsefni og framtíð
þeirra sé mjög örugg og full
af tækifærum, þau viti hvert
þau vilja stefna og ráði nán-
ast við allt sem þau taka sér
fyrir hendur.
Dýpkun þekkingar,
færni og skilnings
Markmið þessa tilrauna-
verkefnis er að bjóða upp á
heildstæð viðfangsefni af
sviði raunvísinda, sem fela í
sér margvíslegar lausnir
vandamála. Þess er vænst
að börnin dýpki þekkingu,
færni og skilning sinn á
þeim sviðum sem þau fást
við og þau kynnist hlutverki
vísinda og tækni í nútíma-
þjóðfélagi. Jafnframt verður
stefnt að því að örva áhuga
barna, jafnt stúlkna sem
drengja, á vísindastörfum og
raunvísindanámi og er þar
ekki síst vísað til manngild-
ishugmynda og þess hvernig
menn nýta sér vísindalega
þekkingu mannkyninu til
hagsbóta. Loks verður það
innbyggt í verkefnin að
börnin þjálfist í samstarfi
við aðra og því að setja nið-
urstöður sínar og hugmynd-
ir fram.
Gera athuganir á Yatsý
Nemendum verður skipt í
5 manna hópa sem hver
vinnur tvö verkefni á tíma-
bilinu, eitt á fyrri hluta og
eitt á seinni hluta. Um verð-
ur að ræða fjölbreytilegt val
verkefna af sviði raunvís-
inda. Eitt þeirra er t.a.m.:
„Að nota þurrís sem slökkvi-
efni.“ En þurrís er koltví-
sýringur á föstu formi við
–78°C. Haft verður samstarf
við slökkviliðið um rann-
sóknir á hagnýtingu þurríss
við slökkvistörf. Einnig
fjalla nemendur um eðlis-
fræðileg lögmál sem hér búa
að baki. Annað dæmigert
verkefni er rannsóknir á
sviði líkindafræði; nemendur
gera ýmsar athuganir á spil-
um eins og t.d. Yatsý og
gera líkindarannsóknir.
Einnig rannsaka þeir líkindi
í happdrættum og lottói.
Þegar hver 5 barna hópur
hefur lokið verkefni sínu
þarf hann að búa verkefnið
til kynningar og vera tilbú-
inn að útskýra niðurstöður
sínar í töluðu og myndrænu
máli. Stefnt er að slíku upp-
gjöri allra verkefnanna í lok
apríl. Einnig er stefnt að
2–3 almennum fyrirlestrum
fyrir allan hópinn um mál-
efni af sviði raunvísinda sem
eru í deiglunni hverju sinni.
Fræðslumiðstöð Reykjavíkur, Heimili og skóli og raunvísindadeild HÍ taka höndum saman
Námskeið í vís-
indum fyrir af-
burðanemendur
Reykjavík
Morgunblaði/Þorkell
Frá kynningarfundinum um tilraunaverkefnið um bráðger börn. Talið f.v.: Ari Ólafsson,
dósent í eðlisfræði við Háskóla Íslands, Sigrún Magnúsdóttir, borgarfulltrúi og formaður
Fræðsluráðs Reykjavíkurborgar, Meyvant Þórólfsson, kennsluráðgjafi hjá Fræðslumiðstöð
Reykjavíkur, Jónína Bjartmarz, alþingismaður og formaður landssamtakanna Heimili og
skóli, Pétur Blöndal alþingismaður og Gerður G. Óskarsdóttir, fræðslustjóri Reykjavíkur.
MEIRIHLUTI hreppsráðs
Bessastaðahrepps hefur
samþykkt að ganga til við-
ræðna við Garðabæ um
sameiningarmál en ekki var
samstaða um málið í ráðinu.
Niðurstaðan varð hins vegar
sú að tveir fulltrúar frá
Sjálfstæðisfélaginu og einn
sameiginlegur fulltrúi frá Á-
og H-lista munu ásamt
sveitarstjóranum funda með
bæjaryfirvöldum í Garðabæ
á næstunni.
Bessastaðahreppur átti í
sumar frumkvæði að við-
ræðum sveitarfélaganna
sunnan Reykjavíkur um
sameiningu þeirra fjögurra,
þ.e. Bessastaðahrepps,
Hafnarfjarðar, Garðabæjar
og Kópavogs. Þeim viðræð-
um lauk síðla hausts þegar
Kópavogur batt enda á þær
og í kjölfarið munu Bessa-
staðahreppur og Garðabær
ræða sameiningu.
Formleg samstarfsnefnd
verður ekki stofnuð
Í fundargerð hreppsráðs
Bessastaðahrepps kemur
fram að ekki verður stofnuð
formleg samstarfsnefnd
sveitarfélaganna tveggja
eins og lög um sameiningu
sveitarfélaga gera ráð fyrir.
Viðræðurnar eru fremur
hugsaðar sem upplýsingaöfl-
un fyrir Bessastaðahrepp til
frekari ákvarðanatöku varð-
andi hugsanlega stækkun
sveitarfélagsins.
Í viðræðunum er stefnt að
því að fara í gegnum lang-
tímaáætlanir sveitarfélag-
anna tveggja, m.a. hvað
varðar byggðaskipulag,
þjónustu við íbúa og fjár-
mál. Stefnt er að því að nið-
urstaða viðræðnanna liggi
fyrir í mars og að í fram-
haldinu verði tekin ákvörð-
un um næstu skref. Í gróf-
um dráttum kemur fernt til
greina, þ.e.: að láta af sam-
einingarhugleiðingum á
kjörtímabilinu; fara í sam-
bærilegar viðræður við önn-
ur sveitarfélög, t.d. Hafnar-
fjörð; kynna niðurstöður
viðræðna fyrir íbúum Bessa-
staðahrepps og kanna fyrir
vorið hug kjósenda til form-
legra viðræðna með skoð-
anakönnunum eða taka upp
formlegar viðræður við
Garðabæ um sameiningu
sveitarfélaganna tveggja.
Bessastaðahreppur ræðir við
Garðabæ um sameiningu
Bessastaðahreppur
FRAMKVÆMDIR við nýtt
þjónustuhús við ylströndina
í Nauthólsvík standa nú yf-
ir, en það er verktakafyr-
irtækið Völundarverk sem
vinnur verkið. Í bygging-
unni verður búningsaðstaða
fyrir 200 manns og snyrti-
aðstaða sem getur annað
500 gestum. Miðað er við
að þjónustuhúsið verði risið
næsta sumar.
Morgunblaðið/Vilhelm
Þjónustuhús rís
í Nauthólsvík
Nauthólsvík