Morgunblaðið - 27.01.2001, Blaðsíða 48

MINNINGAR
48 LAUGARDAGUR 27. JANÚAR 2001 MORGUNBLAÐIÐ
Látin er mín kæra vinkona Dag-
mar Hallgrímsdóttir frá Eyvindará á
96. aldursári og hefur hún lokið löngu
og farsælu ævistarfi. Ég kynntist
fyrst Dagmar sumarið 1958, fljótlega
eftir að ég flutti á Egilsstaði. Þá var
hún húsfreyja á Eyvindará. Þar
bjuggu þau hjónin Dagmar og Björn
Sveinsson bóndi og fyrrverandi odd-
viti Eiðaþinghár. Mikill og góður vin-
skapur var á milli tengdaforeldra
minna, þeirra Elínar og Péturs á Eg-
ilsstöðum og hjónanna á Eyvindará.
Árið 1960 fluttu þau í Egilsstaða-
kauptún ásamt syni sínum Guðgeiri.
Þau hófust handa og byggðu sér fal-
legt hús að Selási 31. Þar var mikið
menningarheimili og þangað var
notalegt að koma, enda oft gest-
kvæmt og glatt á hjalla, hjónin sam-
stillt og vinamörg. Heimilið minnti
mig einhvern veginn á dönsk eða
DAGMAR ANDREA
HALLGRÍMSDÓTTIR
✝ Dagmar AndreaHallgrímsdóttir
fæddist í Hallgríms-
húsi á Eskifirði 17.
júlí 1905. Hún lést
23. janúar síðastlið-
inn. Foreldrar henn-
ar voru Hallgrímur
Jónsson, járnsmiður,
f. 5. september 1851,
d. 1934, og Þóra Óla-
dóttir, f. 16. septem-
ber 1880, d. 27. júlí
1945. Systkini And-
reu voru: Guðrún
Hallgrímsdóttir, 20.
apríl 1901, dáin
1969; Hallgrímur Hallgrímsson, f.
4. júlí 1909, d. 1984.
Eiginmaður Dagmarar Andreu
var Björn Sveinsson frá Eyvind-
ará, f. 9. apríl 1904, látinn. Sonur
þeirra er Guðgeir Björnsson, f. 12.
apríl 1954. Hans sonur er Björn
Logi, f. 29. júní 1984.
Útför Dagmarar Andreu fer
fram frá Egilsstaðakirkju í dag og
hefst athöfnin klukkan 14.
norsk heimili, sem ég
hafði komið á. Þar gætti
greinilega áhrifa hús-
freyjunnar, sem var
fædd og uppalin á
Esikifirði, eins og hann
var og hét. Þau byggðu
hús sitt á bjargi í orðs-
ins fyllstu merkingu, en
þrátt fyrir klappirnar
komu þau upp fallegum
garði umhverfis húsið,
sem Dagmar lagði
mikla rækt við. Þau
uppskáru eins og til var
sáð.
Það að eldast kom
þeim hjónum ekkert á óvart, þau
gerðu sér fyllilega grein fyrir því
óhjákvæmilega og þegar þar að kom
drógu þau saman seglin, létu einka-
syninum eftir Selás 31 og fluttu í
Dvalarheimili aldraðra að Lagarási
17 árið 1988. Björn lést árið 1992. Eft-
ir lát hans bjó Dagmar áfram í íbúð
þeirra á Lagarási fram á síðasta dag.
Dagmar var heiðursfélagi í kven-
félaginu Bláklukkum á Egilsstöðum
og starfaði alla tíð í félaginu. Þar lá
hún ekki á liði sínu, meðan starfsork-
an leyfði, tók þátt í ferðalögum okkar,
skrifaði frábærar ferðasögur og setti
upp leikrit, ef því var að skipta, eins
og gert var á Eskifirði í gamla daga.
Dagmar gegndi mörgum trúnaðar-
störfum innan félagsins, sat í stjórn
þess og var hún formaður um árabil
og oft var hún fulltrúi félags okkar á
aðalfundum SAK. Dagmar var skel-
eggur fulltrúi Bláklukkna og lá ekk-
ert á skoðunum sínum. Hún var mjög
heilsteypt kona.
Meðan ég var formaður kven-
félagsins gat ég alltaf leitað til hennar
og fengið holl og góð ráð. Eins og að
ofan getur hefur vinátta okkar staðið
öll þessi ár og náðum við vel saman
þrátt fyrir aldursmun, sem ég aldrei
fann fyrir. Það var uppörvandi að
heimsækja Dagmar og fá hana til að
rifja upp gamla daga á Eskifirði, en
æskustöðvarnar voru henni mjög
kærar.
Vegna beinbrota og aðgerða þar að
lútandi átti Dagmar stundum erfitt
með gang og studdist við staf. Það lét
hún þó ekki aftra sér og sá um heimili
sitt til hinstu stundar með hjálp frá
syninum sem var hennar stoð og
stytta í hvívetna. Verslunarferðir
okkar Dagmarar seinni árin voru
skemmtilegar, þær svo sannarlega
voru of fáar – en hún vildi ekki
íþyngja neinum. Við litum inn í versl-
anir staðarins eftir því sem þrek
leyfði og enduðum svo með smá bíltúr
um þorpið okkar og fengum okkur
svo kaffisopa að lokum.
Síðasta samverustund okkar var 8.
þ.m. er við hjónin komum til að
kveðja hana áður en haldið skyldi aft-
ur á Blönduós til starfa eftir jólafrí.
Það hvarflaði ekki að mér þá, að þetta
yrði okkar síðasti fundur. Er við
gengum í bæinn sat Dagmar við að
ráða danska krossgátu úr Hjemmet,
sem hún gerði oft án erfiðis. Faðmaði
okkur að sér hlý og góð eins og alltaf
og þrátt fyrir að hún neytti aldrei
áfengis, bauð hún upp á sherrý.
Þarna áttum við notalega stund áður
en lagt var upp.
Ég sakna vinar í stað.
Við hjónin vottum Guðgeiri, Birni,
Ingibjörgu og öðrum ættingjum okk-
ar dýpstu samúð. Guð gefi þeim góða
daga.
Hulda Matthíasdóttir.
✝ Guðrún SigríðurValdimarsdóttir
fæddist á Suðureyri
við Súgandafjörð 20.
maí 1913. Hún lést á
Landspítalanum 21.
janúar síðastliðinn.
Guðrún var dóttir
Valdimars Þorvalds-
sonar, f. 1878, d.
1976, bátasmiðs og
fræðimanns frá Sel-
árdal í Súgandafirði,
og Kristínar Bene-
diktsdóttur frá Bol-
ungarvík, f. 1880, d.
1948. Systkini Guð-
rúnar sammæðra voru: Guðmund-
ur, f. 1903, Sigríður, f. 1905, og Jó-
hanna Vigdís, f. 1907,
Jóhannesarbörn, og Ólafur S.
Ólafsson, f. 1911. Alsystkini henn-
ar voru: Þorvaldur, f. 1916, og
Benedikt, f. 1920, Valdimarssynir.
Auk þeirra áttu Valdimar og
Kristín fimm börn sem létust í
æsku. Öll systkini Guðrúnar eru
látin nema Ólafur.
Guðrún giftist 1. janúar 1942
Suðureyri og fór síðan til náms í
Héraðsskólanum á Laugarvatni
1929–1931. Að því loknu stundaði
hún saumanám í Reykjavík, hjá
þýskri konu sem hét Sonja Péturs-
son. Þar var hún í tvö ár. Guðrúnu
langaði að sjá meira af heiminum
og flutti til Danmerkur 1934 og
starfaði þar í nokkur ár við þjón-
ustustörf, m.a. hjá Íslandsvininum
Jóni Krabbe í Holti. Guðrún flutt-
ist alkomin til Íslands haustið
1937. Auk húsmóðurstarfa sinnti
hún fjölbreyttum félagsmálum,
m.a. í Kvenfélaginu Ársól og sá um
minningarsjóð Sigríðar Þorvalds-
dóttur. Saumanámið nýttist henni
vel fyrir fjölskylduna og aðra,
einnig hélt hún námskeið í saum-
um í Bolungarvík.
Guðrún missti mann sinn 1972
og bjó ein í húsi þeirra á Aðalgötu
18 til æviloka. Hún hafði yndi af
ferðalögum og fór margar utan-
landsferðir en seinni árin ferðaðist
hún aðallega innanlands með
félagi eldri borgara á Vestfjörð-
um.
Minningarathöfn um Guðrúnu
var haldin í Fossvogskirkju 24.
janúar þar sem séra Auður Eir Vil-
hjálmsdóttir flutti kveðjuorð. Út-
för Guðrúnar fer fram frá Suður-
eyrarkirkju í dag og hefst athöfnin
kl. 14.
Ólafi Friðbertssyni,
skipstjóra og útgerð-
armanni. Foreldrar
hans voru: Friðbert
Guðmundsson, hrepp-
stjóri og útgerðar-
maður á Suðureyri, og
Elín Þorbjarnardóttir.
Börn Guðrúnar eru: 1)
Valdimar, f. 29.1.
1939, bókari hjá Eim-
skip, maki Nanna
Jónsdóttir. 2) Einar, f.
27.3. 1942, skipstjóri,
maki Ragnheiður
Sörladóttir. 3) Bragi,
f.12.3. 1943, skip-
stjóri, maki Hansína Þórðardóttir.
4) Ellert, f. 12.7.1944, verkfræð-
ingur. 5) Ólafur, f. 12.7. 1944, skip-
stjóri, maki Arnbjörg Ágústsdótt-
ir. 6) Kristín Valgerður, f. 11.12.
1948, félagsráðgjafanemi við HÍ,
maki Hannes Halldórsson. 7) Sig-
urður, f. 30.8. 1952, verkstjóri og
skipstjóri, maki Deborah Anne
Ólafsson. Guðrún átti 23 barna-
börn og 21 barnabarnabarn.
Guðrún lauk barnaskólanámi á
Í dag verður Gunna amma jarð-
sunginn í Suðureyrarkirkju. Hlut-
irnir gerðust oft hratt hjá henni
ömmu og var engin undantekning á
því þegar hún ákvað að yfirgefa
þennan heim. Í stað þess að taka
flugvél til síns heima þá ákvað hún
að fara í miklu lengra og allt annað
ferðalag að þessu sinni þar sem eng-
in flugvél kom við sögu. Við vitum að
móttökurnar hafa verið ánægjuleg-
ar því afi hefur þurft að bíða lengi
eftir henni en það eru 29 ár síðan
hann lést.
Amma sýndi það að hugurinn er
miklu sterkari en líkaminn, hún var
búin að fá tvö alvarleg hjartaáföll
áður er hún fór. Fyrsta áfallið var í
nóvember og hafði hún að eigin sögn
ekki tíma til að liggja á spítala því
það væri von á fullt af fólki yfir jólin
og sagði hún læknunum á Ísafirði að
hún mætti ekkert vera að þessu
hangsi. Annað áfallið kom annan í
jólum hér í Reykjavík og þá sýndi
hún aftur ótrúlegan viljastyrk og
náði sér upp úr því. Tímann notaði
hún vel eftir að hún kom af spít-
alanum og náði hún að kveðja sína
nánustu, þ.e. þá sem bjuggu hér
sunnanlands. Hún hafði örugglega
sterka tilfinningu fyrir því að stund-
in nálgaðist.
Suðureyri var hennar fæðingar-
staður og þar undi hún sér best.
Hún eignaðist sjö börn og bjuggu
þau flest á Suðureyri þar til þau
fluttu eitt af öðru á höfuðborgar-
svæðið og nú er einungis einn sonur
eftir á Suðureyri. Það var alltaf gott
að vita af Sigga, Debbie og krökk-
unum svona nálægt henni. Við vilj-
um nota tækifæri til að þakka þeim
öllum fyrir að vera til staðar.
Það er mikil eftirsjá að henni
ömmu en hún var kjarnakona og var
höfuð fjölskyldunnar og mun enginn
geta fyllt það skarð, sem komið er
við fráfall hennar. Hún upplýsti okk-
ur reglulega um hagi ættingja og
Súgfirðinga, en hún amma hafði
ótrúlegt minni og hana rak aldrei í
vörðurnar í þeim málum. Amma
hafði þá náðargáfu að geta sagt
skemmtilega frá og sjá spaugilegu
hliðarnar á öllu og alltaf var stutt í
hláturinn. Þær voru yndislegar
stundirnar sem við áttum við eld-
húsborðið hennar. Þarna sátum við
systkinin með kakóbollana okkar og
hlustuðum á hana segja okkur sögur
úr dönskublöðunum. Þær voru ófáar
næturnar sem við fengum að gista
og kvöldunum var varið í að spila
myllu eða rommý.
Þegar amma kom suður stoppaði
hún stutt, flýtti sér að heimsækja
ættingja og vini og dreif sig svo
vestur aftur, þar sem henni leið
best. Í bæjarferðum sínum þótti
henni tilheyra að staldra við á kaffi-
húsi og virða mannlífið fyrir sér og
eigum við ættingjarnir margar góð-
ar minningar frá kaffihúsaferðum
ömmu.
Okkur langar að rifja upp nokkrar
sögur af ömmu. Þegar amma var
komin á níræðisaldurinn fékk hún
flotta og rándýra loðhúfu í afmæl-
isgjöf. Hún setti upp húfuna, horfði
vel og lengi í spegilinn og sagði: „Ég
er eins og gömul kerling með þessa
húfu á höfðinu,“ og notaði hana mjög
sjaldan eða aldrei eftir það.
Gunna amma hafði alltaf gaman af
því að virða fólk fyrir sér og eins og
þið vitið heyrði hún frekar illa svo
henni lá frekar hátt rómur. Þegar
hún lá á spítalanum á milli jóla og
nýárs hafði hún lúmskt gaman af því
að skoða sjúklingana og ef hún sá
einhvern staulast áfram eða einhver
var hálf skrítinn í útliti sagði amma
hátt og upp við eyrað á þeim sem
hún var að spjalla við „er þessi úr
Hafnarfirðinum?“
Eitt sinn lenti amma í bardaga við
flugugrey. Þannig var að hún og
Veiga vinkona hennar voru saman á
ferðalagi með eldri borgurum og
Veiga fær ömmu til að drepa fluguna
sem var frekar stór og ógeðsleg
þarna á hvítum veggnum. Amma
tekur þá inniskóinn sinn og lemur
duglega í fluguna, en ekki dugði það,
flugan sat sem fastast á veggnum og
þar sem amma sá frekar illa hélt hún
áfram að berja á flugunni, en ekkert
dugði, flugan drapst ekki, enda var
þetta stór svartur blettur á veggn-
um.
Til eru margar skemmtilegar sög-
ur af Gunnu ömmu og eru þær vel
varðveittar hjá þeim sem hana
þekktu.
Við höfum verið að gera okkur
meira grein fyrir því hversu heppin
við vorum að eiga svona góða og
skemmtilega ömmu sem gaf okkur
svo mikið. Stærsta gjöfin er að sjálf-
sögðu hann pabbi sem er ótrúlega
líkur henni. Þótt við vitum að amma
sé nú loks komin í faðm afa, þá er
söknuðurinn mikill.
Elsku amma þakka þér fyrir að
vera amman sem gat hlegið, sagt
sögur, gert grín, sinnt okkur og ver-
ið til staðar á erfiðum og góðum
stundum. Þú ert besta fyrirmynd
sem hægt er að hugsa sér.
Megir þú hvíla í friði og guð veri
með þér.
Álfheiður, Kristín og
Ólafur Friðbert Einarsbörn.
Elsku amma mín, nú hefur þú
sagt skilið við okkur að sinni.
Ég kveð þig með söknuði í hjarta
og verð ætíð þakklát fyrir væntum-
þykjuna, virðinguna og viðurkenn-
inguna.
Nú legg ég augun aftur,
ó, Guð, þinn náðarkraftur
mín veri vörn í nótt.
Æ, virzt mig að þér taka,
mér yfir láttu vaka
þinn engil, svo ég sofi rótt.
(Þýð. S. Egilsson)
Þín,
Íris Margrét Valdimarsdóttir.
Kæra langamma. Þakka þér fyrir
allt sem þú hefur gert fyrir okkur.
Takk fyrir að vera langamma okkar.
Við vitum að þú ert á himnum núna,
lítur niður til okkar og ert hjá okkur
jafnt á góðum sem erfiðum stund-
um. Við vitum líka að þú ert ánægð
þar sem þú ert núna á þessum góða
stað. Guð geymi þig að eilífu því við
vitum að þú vakir yfir okkur og
verndar okkur.
Þín langömmubörn,
Sigurður Einar, Telma,
Kolbeinn, Ragnheiður,
Friðbert Þór,
Hartmann Helgi og
Guðrún Sigríður.
Í dag verður jarðsett á Suðureyri
við Súgandafjörð mikil mannkosta-
kona, Guðrún Valdemarsdóttir eða
Gunna Valda eins og við kölluðum
hana heima.
Á mínum yngri árum var hún einn
af föstu punktunum í tilverunni, án
þess að ég hugsaði neitt sérstaklega
um það. Hún hugsaði um öll börnin
sín, frændsystkini mín, sem sum
hver voru einnig vinir mínir og leik-
félagar, ásamt því að styðja við bak-
ið á manni sínum, Ólafi Friðberts-
syni skipstjóra. Það var mikill erill á
heimili hennar, enda stórt heimili,
en auk þess vann hún einnig í frysti-
húsinu eins og reyndar flestar konur
á Suðureyri. Maður tók ekki svo
mikið eftir þessu því allt virtist
ganga svo vel upp en þetta hlýtur að
hafa verið hörkuvinna.
Þroskaárum mínum fjölgaði og ég
fór að sjá meira samhengi í mann-
lífsmynstrinu og Gunna Valda varð
einn af eftirtektarverðari einstak-
lingum í Súgandafjarðar-minning-
unum mínum. Upp í hugann kemur
fjöldinn allur af skemmtilegum
stundum, hlátri, einstakri kímni og
líflegri frásagnartækni hennar. Já,
það var gaman að hlæja aftur á bak
með Gunnu Valda.
Fyrir nokkrum árum fór hún
ásamt mömmu minni, Svanhvíti, og
fleiri konum í ferð fyrir aldraða til
Portúgals. Það hittist svo vel á að ég
var á ferðalagi í nálægu landi á sama
tíma svo ég ákvað að koma þeim að
óvörum og heimsækja þær. Það
urðu að sjálfsögðu miklir fagnaðar-
fundir og strax hljómuðu gamansög-
urnar hjá Gunnu.
Gunna var sérlega lunkin að sjá
gamansömu hliðarnar á hinu dag-
lega lífi. Sem dæmi má nefna að þær
mamma höfðu víst skroppið út í búð
til þess að kaupa í matinn. Þar á
meðal vantaði smjör sem einhver
sagði þeim að héti „bútter“, á ensku.
Þær voru allt að hálfri klukkustund
að finna smjörið og annað sem vant-
aði, enda allt á framandi tungumáli.
Að búðarferð lokinni var komið að
því að reiða fram morgunmat.
Smjörið var sett á borðið en þegar
átti að fara að nota það reyndist það
undarlega hart og eintóm vandræði
að smyrja því á brauðið. Svo þegar
bitið var í brauðið tók ekki betra við,
þá var bara eins og gómarnir vildu
límast saman! Svipaða sögu var að
segja þegar átti að steikja upp úr
smjörinu. Það bara bráðnaði ekki.
Eina ráðið var að fara aftur út í búð
og kaupa frekar „margarín“ sem var
miklu líkara því sem það átti að
vera, en smjörlíki samt. Þessu lýsti
Gunna með miklum tilþrifum og dill-
andi og smitandi hlátri. Ekki minnk-
aði hláturinn þegar ég las á smjör-
pakkann og það kom í ljós að þær
voru búnar að glíma við að smyrja
brauðið með smjördeigi!
Síðastliðið sumar fékk ég, ásamt
fleiri fjölskyldumeðlimum, að gista
hjá Gunnu á Súganda. Kvöldin voru
samfelldur skemmtiþáttur. Við átt-
um þess kost að spjalla við hana og
hlusta á frásagnir og fróðleik með sí-
felldu hláturívafi. Það er svo sann-
arlega eftirminnilegt. Það var ljóst
að þrátt fyrir háan aldur var hún
mjög lífsglöð og einstaklega hríf-
andi. Okkur var einnig ljóst hversu
vel fjölskyldan hennar í næsta húsi
hugsaði vel um hana.
Fyrr í þessum mánuði hitti ég
Gunnu í síðasta sinn. Þá lá hún á
sjúkrahúsi. Var hún sem endranær
hin hressasta í viðmóti enda átti að
fara að útskrifa hana. Hún vatt sér
strax í skemmtisögurnar og gerði
óspart grín að dvöl sinni á sjúkra-
húsinu. Það hljómaði enn á ný skelli-
hlátur. Og hann var svo sannarlega
smitandi.
Nú er hláturinn hennar þagnaður
en hann lifir enn í minningunni.
Minningin um greinda, glæsilega
konu og góðan samferðamann mun
lifa.
Ég og fjölskylda mín vottum
frændum mínum öllum og frænkum
og mökum þeirra, börnum og barna-
börnum innilega samúð.
Friðbert Pálsson.
GUÐRÚN
VALDIMARSDÓTTIR
ÆSKILEGT er að minningar-
greinum fylgi á sérblaði upp-
lýsingar um hvar og hvenær sá,
sem fjallað er um, er fæddur,
hvar og hvenær dáinn, um for-
eldra hans, systkini, maka og
börn, skólagöngu og störf og
loks hvaðan útför hans fer
fram. Ætlast er til að þessar
upplýsingar komi aðeins fram í
formálanum, sem er feitletrað-
ur, en ekki í greinunum sjálf-
um.
Formáli minn-
ingargreina