Morgunblaðið - 07.06.2001, Blaðsíða 16

HÖFUÐBORGARSVÆÐIÐ
16 FIMMTUDAGUR 7. JÚNÍ 2001 MORGUNBLAÐIÐ
GÆSLULEIKVELLIR í
Reykjavík hafa sumir verið
æði lengi starfandi, jafnvel í
marga áratugi. Að undaförnu
hefur þeim hins vegar fækk-
að töluvert, sérstaklega í
eldri hverfum borgarinnar,
og mun ein helsta ástæðan
fyrir því vera sú að nú er
meira framboð af heilsdags-
plássum fyrir börn á leikskól-
um en áður var. Leikvellirnir
eru núna 19 talsins en voru
25 fyrir örfáum árum.
„Ég man eftir upp undir
300 þúsund heimsóknum á
gæsluvelli á ári en þær eru
komnar niður í 120 þúsund
núna,“ sagði Bergur Felix-
son, framkvæmdastjóri Leik-
skóla Reykjavíkur, í samtali
við Morgunblaðið í gær, að-
spurður um þróunina. „Við
höfum því lagt af þá gæslu-
velli sem elstir voru og lé-
lagastir, ef svo má orða. En
við höldum þessari starfsemi
áfram, á meðan það er verj-
andi, og höfum einsett okkur
að hafa þá gæsluvelli sem eft-
ir eru með eins góð húsa-
kynni og tæki og frekast er
kostur.“
Af þessu tilefni fór Morg-
unblaðið á stúfana til að at-
huga hvernig lífið gengi fyrir
sig á dæmigerðum gæsluleik-
velli og varð sá við Ljósheima
fyrir valinu. Hann er þriggja
kvenna gæsluvöllur, sem kall-
að er, og veitir Hildur Ólafs-
dóttir honum forstöðu. Hún
er búin að starfa lengi í þess-
um geira, byrjaði að vinna á
gæsluleikvelli árið 1960 þegar
leikskólakerfi borgarinnar
nefndist Sumargjöf og eftir
það Dagvist barna.
Upphaflega fyrir heima-
vinnandi húsmæður
Hildur var fyrst spurð að
því hver munurinn væri á
gæsluleikvelli og leikskóla.
„Gæsluleikvöllur er fyrst
og síðast útivistarsvæði,“
svaraði Hildur að bragði. „Ég
held að þetta sé upphaflega
hugsað fyrir heimavinnandi
húsmæður, því það er ekki
ætlast til þess að fólk vinni
úti og sé með börnin á róló.
Og við erum með ákveðnar
reglur þar að lútandi.“ Að
sögn Hildar miðast starfsemi
gæsluvallanna við börn á
aldrinum 2–6 ára en hægt er
að bregða út frá þeirri reglu í
samráði við starfsmenn
gæsluvallanna sem geta veitt
undanþágu börnum sem orð-
in eru 20 mánaða. Í einstaka
tilfellum er farið niður í 18
mánuði ef barnið hefur verið
talið undir það búið.
Hildur sagði börnin yfir-
leitt annaðhvort fyrir eða eft-
ir hádegi á gæsluvellinum og
koma yngri börnin þá yfirleitt
fyrir hádegi. „Síðan ég byrj-
aði hefur fjöldinn orðið mest-
ur rúmlega 40 börn yfir dag-
inn en annars er þetta mjög
breytilegt. Fyrir hádegið í
dag eru t.d. einungis sjö börn
hér sem er óvenju fámennt.“
Foreldrarnir koma ekki
endilega með börn sín hvern
einasta virkan dag á gæslu-
leikvöllinn, heldur eftir því
sem þörf er á. Þess vegna er
greitt fyrir hvert skipti. „Svo
er hægt að kaupa kort og þá
er dvölin ódýrari, kostar 100
krónur hvert skipti en annars
150 krónur,“ sagði Hildur.
Innirými takmarkað
Hildur sagði gæsluvellina
og leikskólana ekki vera í
samkeppni hvorir við aðra.
„Þessi leikvöllur hjá okkur
byggist t.d. mikið upp á dag-
mömmunum sem koma með
börnin hingað til okkar í
pössun. Sérstaklega er þetta
áberandi fyrir hádegið. Það
er orðið minna um að konur
séu heimavinnandi og þekkist
eiginlega varla lengur. Þetta
getur ekki komið í stað leik-
skóla af því að við höfum ekki
nægilegt innirými. Þetta er
hugsað sem útivistarsvæðien
við höfum ákveðið skjól að
hlaupa inn í ef svo ber undir.
Þetta litla herbergi sem við
erum með myndi aldrei vera
boðlegt handa 10–20 börnum
í tvær eða þrjár klukkustund-
ir. Ég sé það a.m.k. ekki fyrir
mér.“
Nesti tvisvar í viku
Að sögn Hildar er reynt að
brydda upp á ýmsu til að
gera dvölina sem ánægjuleg-
asta fyrir börnin. „Sumir
gæsluleikvellir eru t.d. með
nestisdaga alla daga, aðrir
tvisvar eða einu sinni í viku.
Við hérna erum með tvo nest-
isdaga, á þriðjudögum og
fimmtudögum. Þá koma
börnin með nesti að heiman
og ef það er kalt í veðri er
drukkið og borðað inni í húsi
en annars utan dyra. Þetta er
bara það sem við gerum upp
á eigin spýtur og er hvergi að
finna í starfslýsingunni. Í
raun og veru er ekki ætlast
til að börn komi með nesti á
róló. Við gerum þetta til að
leyfa börnunum að fá smá til-
breytingu. En þetta er, eins
og margt annað, ólíkt frá ein-
um gæsluvelli til annars og
ég veit til þess að á sumum
eru ekki hafðir neinir mat-
artímar.“
Að mati Hildar hefur starf-
ið þó lítið breyst í gegnum
tíðina. „Að vísu hefur það
bæst við að nú höfum við
þetta skjól, leikherbergi, sem
við getum tekið börnin inn í
ef illa viðrar en slíkt var ekki
á þeim völlum sem ég starfaði
við áður fyrr. Ég kynntist
ekki svona inniaðstöðu fyrr
en upp úr 1995,“ sagði Hildur
að lokum.
Dagmömmur nýta mest þjónustu gæsluleikvalla sem hefur fækkað ört á undanförnum árum
Morgunblaðið/Sigurður Ægisson
Hér eru börnin, sem voru á gæsluvellinum fyrir hádegi í gær, komin í stætó, og Hildur gætir
þess að allt sé með felldu. Börnin eru, talið frá vinstri: Arnór, Ásta María, Eyþór, sem neit-
aði að horfa til ljósmyndarans, Kristófer, Laura og systkinin Ívar og Arna.
„Höldum áfram með-
an það er verjandi“
Heimar
UMFERÐARNEFND For-
eldrafélags Digranesskóla
segir ýmislegt varhugavert við
aðkomu gangandi barna að
skólanum. Þetta kemur fram í
bréfi nefndarinnar sem lagt
var fram í bæjarráði sl.
fimmtudag.
Í bréfinu segir að það séu
einkum tvö svæði sem valdi
áhyggjum foreldra. Annars
vegar gatnamót Digranesheið-
ar og Skálaheiðar en að sögn
Guðlaugar Bjarnadóttur sem
er í umferðarnefnd skólans er
það fyrst og fremst vegna
barna sem búa suðvestan við
skólann en engin gangbraut er
yfir gatnamótin. „Börn ganga
nú bara eins og vatnið rennur
og fara beint yfir gatnamótin.
Þarna er líka keyrt inn að
íþróttahúsinu Digranesi þann-
ig að í rauninni mætast fjórar
leiðir þar sem börnin ganga yf-
ir. Þannig að þetta er eiginlega
ófremdarástand og í rauninni
bara tímasprengja því svæðið
er mjög hættulegt,“ segir hún.
Hún segir umferð þarna
talsverða á þeim tíma sem
skólinn hefst á morgnana, sér-
staklega vegna foreldra sem
eru að keyra börnin sín í skól-
ann og eins vegna fólks á leið
til vinnu.
Þá hafa foreldrar áhyggjur
af merkingum fyrir gangandi
vegfarendur yfir Hlíðarhjall-
ann en að sögn Guðlaugar eru
þrengingar í götunni sem
krakkarnir eiga að fara yfir.
„Foreldrar hafa hins vegar
áhyggjur af því hversu lítið
sýnilegt þetta er því það er
einungis þrengingin sem er
merkt. Þarna er ekkert sem
minnir á gangandi vegfarend-
ur eða börn,“ segir hún.
Tillaga til að auka
öryggi kynnt í dag
Þórarinn Hjaltason bæjar-
verkfræðingur segir að Kópa-
vogsbær hafi fengið ráðgjafa
til að gera tillögur að úrbótum
í umferðaröryggismálum og
hafi hann boðað til funda með
fulltrúum frá öllum skólum í
bænum á sínum tíma. Reyndar
hafi það verið misjafnt hversu
vel var mætt á þessa fundi.
Hann segir erindi foreldra
Digranesskóla verða tekið fyr-
ir á fundi umferðarnefndar
Kópavogsbæjar í dag. Ráðgert
sé að endurgera Digranesheið-
ina í ár þó að ekki náist að
ljúka við alla götuna í sumar.
„Um leið og hún verður end-
urgerð verða upphækkanir og
annað sem ákveðið hefur verið
í því sambandi gert í leiðinni.“
Varðandi umferð gangandi
vegfarenda yfir Skálaheiðina
við Digranesheiði segir Þórar-
inn að hann hafi tillögu um að-
gerðir til að auka öryggi veg-
farendanna, sem verði kynnt
fyrir umferðarnefnd bæjarins
á fundinum í dag. Eftir eigi að
skoða athugasemdir varðandi
Hlíðarhjalla betur en erindið
verði tekið fyrir á fundi nefnd-
arinnar.
Segja ófremdarástand
á leið barna til skóla
Kópavogur
Foreldrar áhyggjufullir vegna umferðarmála
ÞEIR sem leggja leið sína
um Háaleitisbraut hafa
væntanlega tekið eftir
óvenjulegu hraðamæl-
ingaskilti, sem komið hefur
verið þar fyrir. Skiltið sýn-
ir á hvaða hraða ökumenn
aka en leyfilegur hámarks-
hraði á Háaleitisbrautinni
er 50 kílómetrar á klukku-
stund.
Að sögn Stefáns Finns-
sonar hjá gatnamálastjóra
var skiltinu fundinn þessi
staður í kjölfar óhapps er
varð á Háaleitisbraut um
daginn þegar ekið var á
ungan dreng. Hann segir
þrjú slík hraðamæl-
ingaskilti til í borginni sem
öll séu færanleg.
Hraði hefur minnkað
Að hans sögn er skilt-
unum yfirleitt komið fyrir í
nágrenni við skóla eða á
stöðum þar sem brýnt er
að ökumenn sýni mikla var-
kárni. Mælingar sýna að
þessi skilti hafa áhrif og
hraðinn hefur minnkað á
þeim stöðum þar sem þau
eru.
Stefán segir að mælingar
hafi verið gerðar á Háaleit-
isbraut fyrir og eftir að
skiltinu var komið fyrir og
sýndu þær að meðalhraði
hafði lækkað um sjö kíló-
metra á klukkustund, var
áður 64 kílómetrar en er
nú 57 kílómetrar. Hann
segir áhuga fyrir hendi á
að kaupa fleiri svona skilti
og jafnvel koma þeim var-
anlega fyrir. Þá yrðu fyrir
valinu staðir eins og til
dæmis Háaleitisbrautin,
þar sem ekki hentar að
koma upp hraðahindr-
unum.
Hraðamælingaskilti
með nýstárlegu sniði
Morgunblaðið/Billi
Háaleitishverfi