Morgunblaðið - 11.07.2001, Blaðsíða 31

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 11. JÚLÍ 2001 31
þínu, okkar persónuleikar áttu vel
saman. Því hefur mér alla tíð þótt
einstaklega vænt um þig. En ekki
vorum við alltaf sammála um alla
hluti.
Þær voru margar dýrmætar
stundir þar sem þú lagðir þig fram
við að aðstoða mig og börnum mín-
um varst þú einstakur afi og vinur.
Í hjarta mínu er ég glöð yfir að
hafa fengið að kveðja þig en þú vissir
að stund þín var kominn og sagðir nú
fer ég að deyja og þú kvaddir mig
með tárum nokkrum dögum fyrir
andlát þitt. Tár þín snertu mig djúpt.
Við vissum það bæði að þessi stund
var kveðjustund. Þetta var mér
mjög dýrmæt stund, og mun hún
ávallt vera mér í minni. Guð geymi
þig kæri afi eins og við kölluðum þig
alltaf. Þakka þér allt það góða sem
þú gerðir fyrir börnin mín. Guðrún,
þér votta ég mína dýpstu samúð og
einnig ykkur og ykkar fjölskyldum,
Gunnar, Jóhann, Stefán, Guðjón og
Áslaug.
Ljósin fljúga hátt milli fjalla,
Drottinn hefur verið á þig að kalla.
Falla tár, falla tár,
opnuð hafa verið mörg sár.
Frá jörðu til himins ferð þú.
Hvíl í friði, undir feld nú, sólin mun aftur skína,
þá fer sorgin í hjörtum okkar að dvína.
Liggðu í friði ljúfi vinur.
Með kærleik og sorg í hjarta ég kveð þig.
Þorbjörg Guðjónsdóttir.
Kynni mín af Guðjóni Hólm Sig-
valdasyni hófust við stofnun Gigtar-
félags Íslands fyrir 25 árum. Guðjón
var kosinn fyrsti formaður félagsins
og stýrði hann störfum stjórnarinn-
ar með miklum ágætum. Félagið
stóð á fyrstu árum sínum fyrir
fræðslu- og skemmtifundum, byrjaði
útgáfu fréttablaðs 1979, styrkti
rannsóknarstarfsemi með tækja-
kaupum, s.s. sindurteljara á rann-
sóknarstofu Landspítalans í ónæm-
isfræðum og skipulagði ferðir til
sólarlanda, svo fátt eitt sé nefnt úr
starfsemi félagsins. Öll eru þessi
verkefni ennþá á stefnuskrá félags-
ins tuttugu og fimm árum síðar, þótt
margir áfangasigrar hafi unnist.
Baráttan við gigtina og afleiðingar
hennar gengur ennþá út á að reyna
að leysa gigtargátuna, fræða og
draga úr þeirri einsemd, sem gigt-
inni fylgir, eða að byggja upp og
bæta líðan. Guðjón vann að öllum
þessum verkefnum af mikilli einurð
og m.a. gerði hann sér sérstaka ferð
til þess að kveðja félagsmenn, sem
tóku þátt í fyrstu sólarferð félagsins.
Var hann mættur snemma morguns
í þessum tilgangi og til þess að fylgja
úr hlaði þessu verkefni félagsins.
Rannsóknir á ónæmiskerfinu, sem
félagið styrkti á árdögum þess eru í
dag grundvöllur allra nýrra gigtar-
lyfja og enn er þetta flókna kerfi
mannsins rannsakað á rannsóknar-
stofum um víða veröld og verður svo
enn um sinn. Guðjón varð heiðurs-
félagi Gigtarfélags Íslands 1990 og
var sæmdur gullmerki félagsins
1999. Eftir að hann lét af störfum
sem formaður félagsins studdi hann
félagið sem fyrr og vann því allt það
gagn, sem hann gat. Það sýndi vel
hlýhug þeirra hjóna er þau færðu
félaginu að gjöf félagsfána. Hafði
Guðjón ráðið nunnurnar í klaustrinu
í Hafnarfirði til að annast sauma-
skapinn og keypt inn allt, sem þurfti
til verksins. Fáninn, sem var afhent-
ur félaginu formlega á aðalfundi
félagsins 1998, er forláta gripur og
gefendunum til sóma. Við hjá Gigt-
arfélagi Íslands vottum Guðjóni
virðingu okkar og þakklæti og send-
um frú Guðrúnu, börnum þeirra og
fjölskyldum einlægar samúðarkveðj-
ur. Blessuð sé minning Guðjóns
Hólm Sigvaldasonar.
Einar S. Ingólfsson,
formaður Gigtarfélags Íslands.
Kveðja frá Samtökum versl-
unarinnar – Félagi íslenskra
stórkaupmanna
Hverri þjóð er það nauðsyn að
eiga sér athafnamenn sem eru sí-
skimandi eftir nýjum tækifærum í
atvinnurekstri og hafa burði til að
leggja fram fjármagn til nýsköpun-
ar. Slíkir menn örva samkeppni, sjá
til þess að atvinnulífið staðni ekki og
skapa skilyrði fyrir nýjar atvinnu-
greinar. Það var þjóðarlán að Íslend-
ingar skyldu eiga fríðum flokki
slíkra manna á að skipa um miðja og
ofanverða síðustu öld þegar þjóðin
hafði öðlast sjálfstæði í stjórnskipu-
legum skilningi en átti enn eftir að
sanna að hún gæti staðið ein og
óstudd efnahagslega. Það kom í hlut
Guðjóns Hólms Sigvaldasonar og
annarra athafnamanna að berjast
fyrir efnahagslegu sjálfstæði lands-
ins og byggja upp atvinnulíf sem vel-
ferð þjóðarinnar hvílir nú á.
Guðjón fæddist í torfbæ á Kjal-
arnesi sem var þá einangruð byggð
og án vegarsambands við Reykjavík.
Hann sagðist sjálfur vera af þeirri
kynslóð sem hefði á vissan hátt
fæðst inn í fornöld og dæi á atómöld,
svo mikil hefðu umskiptin orðið.
Guðjón ólst upp við algeng sveita-
störf og frá unga aldri voru vinnu-
harka og athafnasemi honum í blóð
borin. Í blaðaviðtali við Jónas Guð-
mundsson stýrimann árið 1980 lýsti
Guðjón því hvernig hann hefði í
bernsku horft með aðdáun á togara
sem ösluðu inn og út Faxaflóa spú-
andi reyk og eimyrju og á tignarleg-
ar skúturnar með rauðbörkuð segl
sem blærinn bar til hafs í morgun-
sárið. Drengurinn átti sér þann
draum að komast á sjó en á þessum
tíma var togaraútgerð orðin undir-
staða að nýju mannlífi í landinu, pen-
ingaveltu og framkvæmdum.
Skömmu eftir fermingu hélt Guð-
jón til Reykjavíkur og komst þar á
togara sem hjálparkokkur. Guðjón
hafði hug á að afla sér menntunar en
það var ekki sjálfgefið þar sem hann
kom frá fátæku heimili. Hann braust
þó til mennta með því að vinna með
námi, fyrst í Ingimarsskóla, síðan í
Menntaskólanum og loks í lagadeild
Háskólans. Mest vann hann sem
kyndari á togurum en einnig á síld-
arbátum og línuveiðurum. Tog-
arasjómennskan var mikill og harð-
ur skóli og seinna lét Guðjón svo um
mælt að þótt hann væri lögfræðing-
ur, væri hann alltaf sjómaður innan í
sér.
Vinnuharkan kom vafalaust að
góðum notum að loknu námi þegar
Guðjón hóf að hasla sér völl í at-
hafnalífinu enda kom hann víða við.
Um tíma var hann forstjóri Tívol-
ísins í Vatnsmýri sem margir Reyk-
víkingar minnast með trega. Síðan
stundaði hann lögfræðistörf um
sextán ára skeið en sneri sér þá al-
farið að verslun, viðskiptum og jafn-
vel iðnrekstri. Hann tók m.a. þátt í
rekstri kjötvinnslunnar Kjötvers hf.,
Reykhússins hf., álnavöruverslunar-
innar Angóru, Vogabúðarinnar og
Lífstykkjabúðarinnar. Þá rak hann
ásamt öðrum Efnagerð Reykjavíkur
og Agnar Lúðvíksson hf. sem ann-
aðist framleiðslu á bökunarvörum.
Frá 1965–2000 var Guðjón forstjóri
heildverslunarinnar John Lindsay.
Það er því óhætt að segja að Guðjón
hafi valið sér fjölbreytileg viðfangs-
efni á löngum og gifturíkum starfs-
ferli. Guðjón þótti áreiðanlegur í öll-
um viðskiptum og naut víðtæks
trausts og virðingar í atvinnulífinu.
Kaupmenn og aðrir sem við hann
skiptu vissu að við hann þurfti ekki
að gera samninga, ef Guðjón sagði
eitthvað þá stóðst það. Hann gat ver-
ið grófur í viðkynningu og harður í
horn að taka ef honum var misboðið.
Margir reyndu það þó að hann var
afar greiðvikinn ef til hans var leitað
og rétti fólki í vandræðum oft hjálp-
arhönd óbeðinn. Ekki þýddi þó að
þakka honum fyrir því ekki vildi
hann fyrir nokkra muni láta hæla
sér.
Guðjón naut mikillar virðingar
meðal annarra heildsala og var fyrir
nokkrum árum sæmdur gullmerki
Félags íslenskra stórkaupmanna.
Fyrir hönd félagsins langar mig að
leiðarlokum til að þakka Guðjóni
langa og farsæla samfylgd og vel
unnin störf í þágu íslenskrar versl-
unar. Aðstandendum öllum sendi ég
samúðarkveðjur.
Haukur Þór Hauksson
formaður.
Vorið 1938 sá ég Guðjón Hólm í
fyrsta sinn. Við vorum þá að taka
gagnfræðapróf og stefndum á nám í
Menntaskólanum í Reykjavík. Það
gekk bærilega, þó að menn væru
misvel undirbúnir. Um haustið hóf-
um við nám í M.R. í 3. bekk B, tutt-
ugu og fimm strákar úr ýmsum átt-
um. Þetta var skemmtilegur bekkur
og líflegur skólavetur. Góð kynni
tókust með okkur bekkjarbræðrum
og vinátta, sem haldist hefur fram á
þennan dag.
Einn af þessum ágætu og hressu
félögum var Guðjón Hólm Sigvalda-
son. Hann var með þeim eldri að ár-
um og þá þegar orðinn all reyndur
og veraldarvanur í augum þeirra
sem voru heldur yngri. Hann hafði
þegar unnið vel til sjós og lands og
látið hendur standa fram úr ermum,
því að afla þurfti fjár til skólagöngu,
sem fyrirhuguð var, en efni af skorn-
um skammti í heimahúsum. En
kynni okkar Guðjóns urðu löng og
traust. Atvikin höguðu því svo, að við
vissum alltaf hvor af öðrum á náms-
brautinni, þó að við værum ekki allt-
af saman í bekk.
Við fórum báðir í lagadeild Há-
skóla Íslands að loknu stúdentsprófi.
Lögfræðingar urðum við vorið 1947.
Það voru alls sautján laganemar,
sem þá gengu undir lokapróf í lög-
fræði, tveir og tveir á dag. Þar urð-
um við Guðjón einu sinni enn sam-
ferða. Við lukum lögfræðiprófi 30.
maí 1947. Lengi héldum við upp á
þennan dag á fimm eða tíu ára fresti
og gerðum okkur smá dagamun. En
tíminn líður og margt breytist. Nú
munum við aðeins vera fimm eftir á
lífi af þessum sautján manna hópi
lögfræðinga frá vorinu 1947. Vorið
1948 urðum við Guðjón báðir héraðs-
dómslögmenn.
Guðjón lagði stund á lögmanns-
störf, en seinna tókst hann meira á
við athafna- og viðskiptalíf, umboðs-
og heildverslun. Ýmsum félags- og
trúnaðarstörfum hefur hann gegnt
og hvarvetna reynst dugandi maður.
Eftir rösklega sextíu ára löng og
góð kynni er margs að minnast. Guð-
jón lét aldrei deigan síga. Hann vissi
alltaf hvert hann var að fara. Hann
var snemma ákveðinn í því að geta
staðið á eigin fótum. En honum var
líka ljóst að afla þyrfti nægilegs fjár
til þess að geta staðið í skilum og
komið einhverju í verk. En hann var
ekki nískur á fé. Ég hygg, að hann
hafi aðstoðað marga, sem þurftu á
hjálp að halda og til hans leituðu.
Vinum sínum veitti hann af rausn og
reyndist þeim góður félagi. Á langri
leið hef ég oft talað við hann og leitað
ráða hjá honum um ýmis mál. Hann
var ævinlega fús að greiða götu mína
og styðja mig á allan hátt eftir því,
sem í hans valdi stóð.
Að leiðarlokum þakka ég honum
alla tryggð og vináttu, sem aldrei
brást og sendi eiginkonu hans, Guð-
rúnu Stefánsdóttur, börnum þeirra
og ástvinum, innilegar samúðar-
kveðjur.
Friðjón Þórðarson.
Á einum stað í helgri bók standa
þessi orð, „vinur elskar ætíð og í
nauðum er hann sem bróðir.“ Orðin
vísa til sannrar og djúpstæðrar vin-
áttu. Vináttu sem hver maður gæti
aldrei fullþakkað fyrir að fá að upp-
lifa. Í fáum orðum vil ég fá að þakka
fyrir að fá að hafa oftar en einu sinni
reynt slíka vináttu hjá Guðjóni Hólm
Sigvaldasyni. Kynni okkar tókust í
Vélsmiðjunni Héðni á árinu 1946,
þegar verkstjórinn á renniverkstæði
bað mig að taka þennan mann að
mér og leiðbeina honum. Það er
margs að minnast þegar litið er yfir
langan og farsælan veg, þar sem við
Guðjón unnum saman í stjórn og
rekstri ýmissa fyrirtækja, svo sem
John Lindsy ehf., Kjötvers hf.,
Reykhússins hf., Lífstykkjabúðar-
innar auk Efnagerðar Reykjavíkur
og Agnars Lúðvíkssonar hf.
Guðjón braust sjálfur til mennta
og til að geiða fyrir skólanám vann
hann oft og tíðum mikla og erfiða
vinnu, t.d. sem kyndari á togurum á
síldarárunum. Mér eru minnisstæð-
ar þær stundir þegar ég kom á heim-
ili foreldra Guðjóns, í Vesturbænum,
en heimilinu var stjórnað af miklum
kvenskörungi, frú Guðrúnu Jóns-
dóttur, en þau Guðrún og Sigvaldi
Þorkelsson, foreldrar Guðjóns,
komu frá Kjalarnesi.
Guðjón var hjálpsamur og bón-
góður. Orð stóðu og ekki þurfti að
skrifa undir samninga sem búið var
að gera munnlega eða með handtaki
þegar Guðjón var annars vegar enda
heiðarlegur og sannur. Hann gat
verið fastur á skoðunum en réttsýnn,
stórhuga og framsýnn.
Margar ferðirnar fórum við Guð-
jón saman til útlanda og var hann
einstakur ferðafélagi. Það var eftir-
minnilegt að sjá hve erlendir við-
skiptaaðilar báru mikið traust til
Guðjóns, og virðingu.
Guðjón var sannur vinur og aldrei
á þessu langa sameiginlega lífs-
hlaupi okkar urðum við sundurorða
eða ósáttir.
Það er sárt að sjá á eftir gömlum
sönnum vini, en sárastur er sökn-
uður eftirlifandi eiginkonu hans,
Guðrúnar Stefánsdóttur, og fjöl-
skyldu hennar. Það var alltaf ein-
staklega gott að heimsækja þau
hjónin og vil ég nota tækifærið til að
þakka fyrir góðar stundir sem við
Unnur og aðrir úr fjölskyldu okkar
áttu hjá Guðjóni og Guðrúnu í gegn-
um árin.
Kæri vinur, hafðu þakkir fyrir allt
og allt, hvíl í friði í Guðs ríki.
Elsku Guðrún, börn og fjölskylda,
Guð gefi ykkur styrk og blessun.
Þórir Skarphéðinsson.
Misþungt stígur fólk til jarðar.
Sumir marka för, aðrir ekki. Margir
renna sitt lífsskeið án þess að nokk-
ur verði var við það. Þeir sem þekkja
til Guðjóns vita að þar fór maður
sem gustaði af. Ég kynntist Guðjóni
1995þegar ég hóf störf hjá John
Lindsay ehf. Sú stund er ógleym-
anleg þegar við hófum okkar fyrsta
samtal. Ég sat á móti Guðjóni og
stórt skrifborð hans á milli okkar.
Ég sökk ofan í stólinn og virti fyrir
mér þennan virðulega eldri mann.
Þykkt grátt hárið og glettingsleg
augun sem sögðu mér allt um mann-
inn. Ég fann að það hlyti að vera gott
að starfa hjá þessum manni. Hann
sagði mér frá fyrirtækinu og hvers
hann ætlaðist til af sínum starfs-
mönnum. Það var ljóst að forstjóri
John Lindsay var stefnufastur mað-
ur. Ég komst fljótlega að því að Guð-
jón var maður orða sinna og gerði
sömu kröfur til annarra. Hann var
ekkert að fara í kringum hlutina
þegar honum mislíkaði eitthvað og
lét heyra í sér þegar menn stóðu
ekki við gerða samninga. Það þarf
hugdirfsku og þor til þess að vera
góður forstjóri. En einnig þarf góður
forstjóri að vera þannig gerður að
gagnkvæmt traust og virðing ríki
milli hans og starfsmanna. Þetta
fannst mér einkenna Guðjón og okk-
ar samstarf. Það kom fyrir að mér
fannst Guðjón full gagnrýninn, en
það var ekki oft. Í slíkum tilfellum
ræddum við saman og ávallt stóðum
við sáttir frá borði eftir að hafa brot-
ið málin til mergjar. Stundum sett-
umst við inn á skrifstofuna hans og
ræddum um daginn og veginn. Þetta
voru frábærar stundir. Hann sagði
mér sögur af sér þegar hann var
yngri og sprækari. Ég hugsaði með
mér að það hefði verið gaman að
þekkja hann á þeim árum. Það fór
ekki milli mála að hann fylgdist vel
með líðandi stundu því hvergi kom
ég að tómum kofum þegar dægur-
málin bar á góma. Hann var afar
greindur maður og mikill mann-
þekkjari. Þó að töluverður aldurs-
munur væri á okkur fann ég ekki
fyrir því. Veikindi sl. ár höfðu að vísu
sett sitt mark á Guðjón en andi hans
var ungur og fullur eldmóði. Ég
þakka fyrir að kynnast manni eins
og Guðjóni. Hann er með merkilegri
mönnum sem ég hef kynnst á lífs-
leiðinni og verður ávallt ferskur í
minningunni. Ég votta öllum að-
standendum Guðjóns innilega sam-
úð.
Guðmundur Einarsson.
Þegar góður vinur
kveður er margs að
minnast.
Leiðir okkar Guð-
jóns lágu saman í
gegnum sameiginlegt áhugamál,
veiðiskapinn, fyrir allmörgum ár-
um. Kurteisleg framkoma og
snyrtilegur klæðaburður hans
fangaði athygli mína löngu áður en
ég kynntist honum. Rólegt fasið
virkaði strax vel á mig og við nán-
ari kynni komst ég að raun um að
hann hafði góðan mann að geyma.
Í veiðiferðum var hann góður
félagi, kurteis og af hjarta lítillát-
ur og ávallt tilbúinn að gefa félög-
um sínum góð ráð svo að betur
mætti ganga. Guðjón veiddi oft á
tíðum stærstu fiskana og af við-
ureign sinni við þá kunni hann að
segja sögur án þess að hælast um.
Hann var lunkinn fluguveiðimaður
og tókst oft að velja réttu fluguna.
Hafði máske sjálfur hnýtt hana á
dimmu vetrarkvöldi í hópi góðra
félaga þar sem sagðar voru
skemmtilegar sögur jafnframt því
sem veiðiflugur næsta sumars
voru skapaðar.
Í mörg ár vorum við saman í
litlum fluguhnýtingarklúbbi sem
hittist vikulega frá áramótum og
fram á vor. Guðjón hafði sérstak-
lega góða nærveru og andrúms-
loftið í klúbbnum var ekki full-
komnað fyrr en hann var mættur
með sitt rólega fas og þétta hand-
tak að ógleymdu neftóbakinu.
Hann var afar vandvirkur hnýtari
sem hugði fremur að gæðum en
GUÐJÓN ÞÓRIR
TÓMASSON
✝ Guðjón ÞórirTómasson fædd-
ist 8. desember 1923
á Dalvík við Eyja-
fjörð. Hann lést 18.
júní síðastliðinn á
Landspítala – há-
skólasjúkrahúsi við
Hringbraut og fór
útför hans fram frá
Fossvogskirkju 10.
júlí.
magni. Flugurnar
hans voru veiðnar
með afbrigðum og oft
frumlegar. Við í
klúbbnum söknum nú
vinar í stað.
Ekki verður svo tal-
að um Guðjón að ekki
sé minnst á hans góðu
konu, Nönnu. Á heim-
ili þeirra á Hring-
brautinni litu margir
við enda eftirsóknar-
vert þar að koma,
hjónin bæði gestrisin
með afbrigðum, ræðin
og skemmtileg og
kaffibrauðið hennar
Nönnu svíkur engan. Guðjón
fylgdist vel með málefnum líðandi
stundar og lét sér fátt óviðkom-
andi. Í öllum umræðum var hann
skemmtilegur og glettinn. Hann
hafði fastmótaðar skoðanir, var
laus við hégómaskap og kvað ekki
upp sleggjudóma.
Íþróttir hverskonar voru honum
hugleiknar og þá einkum knatt-
spyrna. Ósjaldan bar það við að
kveikt var á sjónvarpinu á Hring-
brautinni og horft á leik þegar litið
var við í kaffi. Guðjón þekkti flesta
leikmenn með nafni og gilti einu
hvort þeir voru franskir, enskir,
þýskir, ítalskir eða þá frá öðrum
fjarlægari löndum. Sömuleiðis
mundi hann öll úrslit leikja.
Enda þótt vitað væri að Guðjón
væri haldinn illkynja sjúdómi kom
kallið nokkuð óvænt. Við sem eftir
sitjum söknum hans. Minningin
um góðan félaga lifir og yljar okk-
ur, sem hann þekktum, um
ókomna tíð.
En finni látnir leið á gamlar slóðir,
ef löngun þeirra stefnir jarðar til.
Ég vitja ykkar veiðibræður góðir
og verð hjá Stíflu eða Brúarhyl.
(V.M.)
Ég sendi Nönnu og öðrum að-
standendum mínar innilegustu
samúðarkveðjur.
Sigurður Bjarnason.