Morgunblaðið - 16.09.2001, Page 34
SKOÐUN
34 SUNNUDAGUR 16. SEPTEMBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
FÆSTIR menn hafa litlar sem
engar mætur á sér- eða ofsatrúar-
flokkum, en enda þótt þeir njóti al-
mennt lítillar virðingar eru þeir
samt sem áður skömminni skárri en
pólitískir trúmenn, svo ekki sé talað
um ofsatrúarmenn á því sviði.
Skemmst er þess að minnast hversu
grátt ofstæki og einstrengingsháttur
lék margan kommann í gamla daga
og væri því ekki út í hött að ætla að
þessháttar þankagangur heyrði for-
tíðinni til, en annað er því miður upp
á teningnum. Slíkir ofstækisdraugar
hafa nefnilega skotið upp kollinum á
nýjan leik og þar sem einna síst var
von á þeim, þ.e.a.s. meðal sjálfstæð-
ismanna. Þeir fylgja sínum flokki
gegnum þykkt og þunnt, sama fyrir
hvaða máli hann beitir sér og jafnvel
sama þótt hann veifi vísvitandi
röngu tré. Auðsætt er að þeir trúa í
blindni á sinn leiðtoga, sem aldrei
skeikar, enda eru orð hans og gjörð-
ir hafin yfir alla gagnrýni að þeirra
dómi. Þar sem tilbeiðslu þeirra og
fylgispekt eru lítil sem engin tak-
mörk sett verða þeir óhjákvæmilega
að fá útrás fyrir tilfinningar sínar
endrum og eins. Og hvernig fara
þeir að því? Jú, þeir falla fram fyrir
foringjann sinn og votta honum holl-
ustu sína. Þeir heittrúuðustu meðal
þeirra vitna líkt og fólk gerir tíðum í
sértrúarsöfnuði og nægir í því sam-
bandi að benda á Árna Johnsen (sem
taldi Davíð Oddsson vera merkasta
stjórnmálamann síðustu aldar á Ís-
landi), Þorgerði Katrínu Gunnars-
dóttur, Katínu Fjeldsted og Ásdísi
Höllu Bragadóttur svo aðeins örfá
séu nefnd svona af handahófi. Kon-
unum mætti reyndar einnig líkja við
ólmar klappstýrur á amerískum
íþróttaleikvangi. Það er engu líkara
en þessu fólki hafi verið rækilega
innrætt að það skuli ekki hafa önnur
átrúnaðargoð en Davíð Oddsson. Vel
á minnst, Ásdís Halla Bragadóttir,
bæjarstjórinn í Garðabæ, sem hefur
skrifað mikla lofrollu um hann í bók
sinni um leiðtoga hefur haldið því
fram að enginn annar en forsætis-
ráðherra vor eigi jafn-
miklar þakkir skildar
fyrir það hversu vel-
ferðarkerfið sé full-
komið hér á landi. Ekki
virðast allir jafnberg-
numdir af vetrarhjálp-
arhugsjónum hans og
hún og má þá nefna
Svíann Joakim Palme,
prófessor í félagsfræð-
um, svo og félaga mína,
Ólaf Ólafsson og Pétur
Guðmundsson úr FEB,
en í niðurlagi greinar
þeirra í Mbl.
13.05.2001 standa eftir-
farrandi orð: „Að sjálf-
sögðu höfum við
áhyggjur af öllum þeim eldri borg-
urum, sem eru með minna en 100
þúsund krónur í brúttótekjur á mán-
uði. Meira en helmingur framtelj-
enda 67 ára og eldri voru undir þeim
mörkum árið 1999 og meðan svo er
getum við ekki stært okkur af því að
búa í velferðarþjóðfélagi.“ Sannleik-
urinn er í stuttu máli sá að við erum
aftast á merinni í þessum efnum af
öllum Norðurlandaþjóðunum. Þegar
forsætisráðherra vor lét skapið
hlaupa svo eftirminnilega með sig í
gönur vegna ummæla Þjóðhags-
stofnunarstjóra og hótaði að leggja
þá stofnun niður brást bæjarstjórinn
í Garðabæ fljótt og vel við og berg-
málaði álit hans eins og sönnum
aðdáanda ber auðvitað
að gera.
Það hefur lengi verið
mér óþrjótandi undr-
unarefni hversu margir
sjálfstæðismenn eru í
rauninni ósjálfstæðir,
þ.e.a.s. ósjálfstæðir í
skoðunum. Þeir þora
ekki fyrir sitt litla líf að
viðra önnur sjónarmið
en þau sem foringjan-
um eru þóknanleg og
foringjann skulu allir
dýrka og trúa hans ný-
frjálshyggjuhugsjónum
eins og nýju neti. En
mér er spurn hvort
maður sem fer í smiðju
til Hannesar Hómsteins Gissurar-
sonar og Margrétar Thatchers sé á
réttri braut eða fyllilega treystandi
fyrir þjóðarskútunni, sem mun
sennilega steyta á skeri haldi áfram
sem horfir, einmitt vegna ófarsællar
stefnu ríkisstjórnarinnar í þjóðmál-
um, sem í hnotskurn er fólgin í því að
hleypa engum nema útvöldum að
kjötkötlunum.
Ég hef lengi velt því fyrir mér
hver yrði staða Sjálfstæðisflokksins
án sinna fjölmörgu þögulu og
óþenkjandi kjósenda. Áreiðanalega
miklu veikari. Aðrir flokkar sækja
vitanlega líka fylgi sitt til slíkra kjós-
enda, en ekki í nándar nærri jafn-
ríkum mæli og Sjálfstæðisflokkur-
inn. Óskandi væri að menn hugsuðu
sig tvisvar um áður en þeir kjósa
flokk sem lítið sem ekkert vill fyrir
þá gera, reyndar helst ekki neitt
nema honum eða forsvarsmönnum
hans sé stefnt fyrir rétt og beini ég
orðum mínum einkum til öryrkja og
aldraðra. Menn eru ekki endilega til-
neyddir að kjósa nákvæmlega eins
og pabbi og mamma gerðu í gamla
daga eða gjörsamlega hugsunar-
laust.
Þessa dagana er mönnum tíðrætt
um óráðsíu, bruðl og sukk í sam-
bandi við opinberar framkvæmdir.
Engin einasta kostnaðaráætlun fær
staðist. Framúrkeyrslan nemur oft
og tíðum 100 milljónum króna og
jafnvel meira eins og dæmin sanna
varðandi Austurstræti 8–10, Safna-
húsið gamla og viðgerðir á stjórn-
arráðshúsinu, en þær voru hafnar án
þess að fyrir því hefði verið haft að
afla heimilda fyrst. Tvær síðast-
nefndu framkvæmdirnar voru alfar-
ið á ábyrgð ráðuneytis forsætisráð-
herra.
Nú væri ef til vill ekki úr vegi að
vitna í ræðu er Davíð Oddsson flutti
á fundi Samtaka atvinnulífsins og
greint er frá í Mbl. 16.05.2001 en þar
stendur meðal annars: „Þá kom
fram í máli Davíðs að vegna aðhalds
og skynsamlegrar stjórnar ríkisfjár-
mála sé nú að myndast svigrúm til
myndarlegra skattahækkana á fyr-
irtæki og einstaklinga.“ Nú langar
mig til að spyrja ykkur, lesendur
góðir, hvort sá gegndar- og eftirlits-
lausi fjáraustur varðandi fyrrgreind-
ar framkvæmdir beri vott um „að-
hald og skynsamlega stjórn
ríkisfjármála“? Svari nú hver eftir
sinni bestu samvisku.
Alþingismenn og ráðherrar, lítið
ykkur nær! Eruð þið vissir um að
siðferðisvitund ykkar sé alltaf skörp
og klár? Í grein sinni Fréttablaðinu
23.07.2001 spyr Ragnar Aðal-
steinsson eftirfarandi spurningar:
„Hverjir voru það sem þáðu styrk
frá Íslenskri erfðagreiningu þegar
fyrirtækið var mikið til umræðu,
m.a. á Alþingi? Allir flokkar þáðu
styrk nema annar stjórnarlokkur-
inn.“ Var hann ef til vill búinn að fá
rausnarlega styrki frá öðrum fjár-
sterkum fyrirtækjum? Spyr sá sem
ekki veit. Þótt mörgum hafi þótt
þetta blöskranleg framkoma af hálfu
Íslenskrar erfðagreiningar var for-
sætisráðherra ekki þeirra á meðal. Í
Bandamannasögu sem fjallar um
siðspillingu er talað um að bera fé í
dóminn og þótti sú breytni naumast
til fyrirmyndar. Forsætisráðherra,
sem tjáði sig opinberlega um málið,
taldi eðlilegast að flokkar, er þiggja
þessháttar greiðslur, skuldbyndu sig
til að ganga erinda „velgjörðar-
manna“ sinna og ættu því að kunna
sig og forðast í lengstu lög að snúast
gegn áformum þeirra eða setja fót-
inn fyrir þá á nokkurn hátt. Á þessu
sést best hvernig forsætisráðherra
vor hugsar sjálfur. Launa skal
greiða með fyrirgreiðslu í einhverri
mynt.
Pétur Blöndal stingur upp á því að
Alþingi fari í naflaskoðun. Væri ekki
tilvalið að Davíð Oddsson gengi á
undan með góðu fordæmi og skoðaði
sinn eigin nafla og það gaumgæfi-
lega? Í þeirri samviskukönnun
mættu þingmenn gjarnan spyrja
sjálfa sig hvernig það gat gerst að
fjárlaganefnd Alþingis veitti 10
milljónir til félags sem ekki er til.
Ókeypis ráðgjöf frá undirrituðum.
Fækkið alþingismönnum og ráð-
herrum um helming. Losið ykkur
hið snarasta við embættismenn, sem
eru ekki starfi sínu vaxnir og þurfa
stöðugt á ráðgjöf og sérfræðiaðstoð
frá aðilum úti í bæ að halda og það
fyrir okurverð. Óskandi væri líka að
Framkvæmdasýsla ríkisins sinnti
störfum sínum af meiri árvekni og
kostgæfni.
Að lokum þetta. Fyrir þónokkru
hitti ég heittrúaðan sjálfstæðismann
af gamla skólanum og þegar talið
barst að pólitík sagði ég honum að
mér fyndist Davíð Oddsson oft og
tíðum sýna einræðisherralega takta.
Blessaður vertu, Halldór, Halldór
Ásgrímsson er hálfu verri. Hverju
væri Davíð bættari jafnvel þótt svo
væri? Geta viðbrögð hans við úr-
skurði Skipulagsstofnunar ríkisins
um Kárahnúkavirkjun talist vera
dæmigerð fyrir lýðræðissinnaðan
ráðherra? Fjandakornið.
Gamall starfsfélagi minn spyr mig
stundum hvort ég sé búinn að fá
Davíð Oddsson á heilann. Því er til
að svara að best væri að sem flestir
fengju hann á heilann og segðu álit
sitt á honum og það alveg umbúða-
laust. Davíð Oddsson hefur aldrei
nokkurn tíma verið bjargvættur ís-
lenskrar alþýðu, hins vegar hefur
hann borið hag annarra mjög fyrir
brjósti, til að mynda sægreifa, verk-
taka, stórfyrirtækja og „stórlaxa“ í
líftæknifélögum.
SITTHVAÐ ER ROTIÐ
Í RÍKI DAVÍÐS
Halldór
Þorsteinsson
Starfsfélagi minn spyr
mig stundum hvort ég
sé búinn að fá Davíð
Oddsson á heilann, segir
Halldór Þorsteinsson.
Því er til að svara að
best væri að sem flestir
fengju hann á heilann.
Höfundur rekur málaskóla Halldórs.
Síðustu
dagar haust-
útsölunnar
Enn meiri
verðlækkun
Nú er rétt i
t íminn t i l
að kaupa
jólagjafirnar
Járnasett
Tré
Púttarar
Kerrur
Pokar
Gallar
Bolir
Hanskar
Boltar
o.f l . o.f l .
GOLFHORNIÐ
Hafnarstræti 5
101 Reykjavík
Sími 511 2150
Aðeins
þessa viku
Opið
alla daga
H in
go l fbúð in
Í ár er kynntur nýr styrkjaflokkur Vísindasjóðs,
öndvegisstyrkir, með styrkupphæð 5-10 m. kr. á ári.
Frestur til að skila forumsóknum um
öndvegisstyrki er 1. október nk.
Umsóknarfrestur um almenna styrki Tæknisjóðs og
Vísindasjóðs RANNÍS er 1. nóvember nk.
Vakin er athygli á því að nokkrar breytingar verða á
almennum styrkjum Vísindasjóðs, þær veigamestu að
auglýstar eru fastar styrkupphæðir, 1 m. kr. og 1,5 m. kr.
Ítarlegri upplýsingar og umsóknareyðublöð
fyrir Tæknisjóð og Vísindasjóð er að finna á heimasíðu
RANNÍS, www. rannis.is, og á skrifstofu Rannsóknarráðs,
Laugavegi 13, 4. hæð.
Umsóknir í sjóði RANNÍS
Rannsóknarráð Íslands, Laugavegi 13,
101 Reykjavík, sími 515 5800,
bréfsími 552 9814, netfang rannis@rannis.is,
heimasíða http//www.rannis.is