Morgunblaðið - 30.10.2001, Blaðsíða 8

FRÉTTIR
8 ÞRIÐJUDAGUR 30. OKTÓBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
Jóladúkar - Jólagardinur
Ný heimsmynd
Verðmætin
fólgin í mann-
auðinum
VIÐSKIPTA- oghagfræðideild Há-skóla Íslands efnir
til ráðstefnu á Grand Hót-
eli miðvikudaginn 31. októ-
ber. Yfirskrift ráðstefn-
unnar, sem stendur frá kl.
13 til kl. 16, er Ný heims-
mynd. Hvert verður hlut-
verk okkar? Ráðstefnan er
öllum opin.
Hvert er tilefni ráðstefn-
unnar?
„Háskóli Íslands og við-
skipta- og hagfræðideild
eiga bæði afmæli um þess-
ar mundir. Háskólinn er 90
ára og deildin sextug og á
slíkum tímamótum tíðkast
annaðhvort að horfa um öxl
eða fram á við. Við ætlum
að þessu sinni að horfa
fram á við og reyna að varpa ljósi á
næstu framtíð, það er næstu ár
eða áratugi. Þar sem þetta er af-
mæli viljum við líka gera það með
talsverðum glæsibrag og ráðstefn-
an er því eins konar afmælisgjöf
frá deildinni til samfélagsins.“
Hver er dagskrá ráðstefnunnar
og um hvað verður fjallað?
„Ráðstefnan nefnist Ný heims-
mynd og spurt er hvert verður
hlutverk okkar? Við ætlum að
skoða hvert verður hlutverk Ís-
lendinga í heimsmynd framtíðar-
innar. Ráðstefnunni er skipt í
þrennt; fyrst er hagstjórnin skoð-
uð og er þar ætlunin að skoða
hvernig þjóðinni muni takast að
vinna úr því sem hún hefur til að
spila úr. Síðan tökum við annars
vegar fyrir mannauðinn og í þriðja
lagi náttúruauðinn, enda fyrirsjá-
anlegt að það verði það sem við
höfum á að byggja.“
Það er mikið rætt um mannauð-
inn, og eins náttúruna, á ráðstefn-
unni. Eru þessir þættir tengdir og
hvert er mikilvægi þeirra fyrir við-
skiptalífið í framtíðinni?
„Þessir þættir tengjast því það
þarf góðan mannauð til að ákveða
hvernig er best að nýta náttúru-
auðinn. Þess utan eru nú að verða
þáttaskil sem ekki verða í einu vet-
fangi heldur á talsverðum tíma en
svo virðist sem mannkynið, þar á
meðal við Íslendingar, geti ekki
sótt mikið þyngra á náttúruna
heldur en þegar er orðið. Þá þarf
annað að koma til og það þarf auð-
vitað mannauð til að átta sig á því
hvernig má koma með efnahags-
starfsemi sem reynir lítið sem
ekkert á náttúruauðinn.
Íslendingar hafa til þessa byggt
velferð sína að miklu leyti á nýt-
ingu náttúruauðlinda, fyrst land-
búnaði, og svo á tuttugustu öldinni
sérstaklega sjávarútvegi og
reyndar líka orku. En þau þátta-
skil sem nú virðast fyrirsjáanleg
skilja lítið annað eftir en mannauð-
inn og því verðum við að reyna að
byggja upp þann mannauð, hlúa að
honum og svo auðvitað gera okkur
fé úr honum. Þannig verðum við að
finna einhverja fleti á
hagkerfi heimsins í
framtíðinni þar sem Ís-
lendingar geta verið
samkeppnishæfir og ís-
lenskur mannauður
stenst samanburð og samkeppni.“
Hvaða fleti geta Íslendingar
fundið og nýtt sér í hagkerfi
heimsins?
„Það má taka dæmi um sprota
sem þegar eru til staðar með fyr-
irtækjum á borð við Össur og Mar-
el, sem flytja að vísu út vörur úr
stáli og plasti. Verðmæti þessara
fyrirtækja er hins vegar fólgið í
mannauðinum sem vörur þeirra
byggjast á og það er hönnunin og
hugmyndirnar að baki þeim sem
gera þær verðmætar. Af þessu
verðum við að gera meira, hvort
sem það er í vöruútflutningi eins
og í þessum tilfellum eða með
þjónustuútflutningi.“
Hver er hin nýja heimsmynd að
þínu mati?
„Það sýnist nú örugglega sitt
hverjum, en það eru ýmis teikn
sem má sjá og til dæmis virðist eðli
mannauðsins vera að breytast í
þeim skilningi að hann verður sí-
fellt forgengilegri. Með því á ég við
að það þarf sífellt að halda honum
við og ekki er lengur hægt að ljúka
skólagöngu og vera þá tilbúinn
fyrir næstu 30–40 ár. Menn þurfa
nú sífellt að mennta sig og það er
ekki bara endurmenntun heldur
símenntun sem virðist fyrirsjáan-
legt að einkenna muni efnahags-
lífið. Fólk verður þannig ekki í
sama starfinu áratugum saman því
breytingarnar gerast svo hratt og
menn munu þannig jafnvel skipta
um starfsvettvang og vinnuveit-
anda oft á starfsævinni.
Þetta er síðan auðvitað eitt af
því sem háskóla ber að bregðast
við, bæði með því að búa til þekk-
inguna sem síðan er miðlað til
fólksins í endurmenntun og grunn-
námi, og líka með því að bjóða upp
á menntunina með einhverjum
hætti, s.s. með námskeiðum, ráð-
stefnum, skrifum og fleiru.“
Er staða Íslands á alþjóðavett-
vangi líkleg til að breytast með
aukinni alþjóðavæðingu?
„Það breytist allt þannig að
staða okkar breytist ábyggilega
líka. Við höfum núna, að
ég tel, mjög ákjósan-
lega stöðu, til að mynda
ef litið er á lífskjör okk-
ar. Við verðum hins
vegar að halda mjög vel
á spöðunum til þess að halda þeirri
stöðu, að minnsta kosti ef við ætl-
um að halda henni í samanburði
við önnur lönd. Við getum eflaust
viðhaldið núverandi þjóðhags-
framleiðslu án þess að leggja mik-
ið á okkur, en aðrar þjóðir munu
væntanlega sýna framfarir og því
þurfum við að halda vöku okkar ef
við ætlum ekki að dragast aftur úr
í samkeppninni við aðrar þjóðir.“
Gylfi Magnússon
 Gylfi Magnússon fæddist í
Reykjavík 11. júlí 1966. Gylfi út-
skrifaðist með doktorsgráðu í
hagfræði frá Yale-háskóla í
Bandaríkjunum árið 1997 og
gegnir nú stöðu dósents við við-
skipta- og hagfræðideild Há-
skóla Íslands. Eiginkona Gylfa er
Hrafnhildur Stefánsdóttir og
eiga þau börnin Margréti Rögnu
og Magnús Jóhann.
„Þurfum að
halda vöku
okkar“
Gjörið svo vel, nú ætlar arkitekt hússins að sýna ykkur fyrirmyndina.
HEILDSÖLUVERÐ nýmjólkur í
eins lítra umbúðum mun hækka um
5 krónur um næstu áramót, eða um
6,17%, en lítrinn kostar nú 80 krón-
ur. Hækkunin er til komin vegna
þeirrar ákvörðunar Verðlagsnefndar
búvara, Sexmannanefndarinnar svo-
nefndu, að hækka verð á mjólk til
bænda frá 1. nóvember nk. um
6,98%, eða um 4,96 krónur á lítra.
Hækkun á verði til bænda á sér
meginskýringar í kostnaðarhækkun-
um vegna gengisáhrifa á verð
rekstrarvara og hækkunar á launa-
kostnaði við mjólkurframleiðsluna,
að því er segir í tilkynningu frá Sex-
mannanefndinni. Verðlagsgrund-
völlur mjólkur hækkaði síðast 1. jan-
úar sl.
Samkomulag
í nefndinni
Við ákvörðun á vinnslu- og heild-
sölukostnaði mjólkur og mjólkuraf-
urða varð samkomulag í nefndinni
um að reikna með kostnaðarhækk-
unum um 5,5% frá því sem ákveðið
var 1. janúar 2001. Þessi hækkun
tekur gildi frá og með 1. janúar 2002
en þá fyrst hækkar heildsöluverð á
mjólk og mjólkurafurðum vegna
verðhækkunar til bænda 1. nóvem-
ber nk.
Hækkun á mjólkurverði til bænda
Mjólkurlítri hækk-
ar um 5 krónurEINAR Sigurðsson, landsbóka-
vörður, hefur ákveðið að segja
starfi sínu lausu frá og með 1. apríl
á næsta ári og
hefur það verið
auglýst laust til
umsóknar.
Lands-
bókavörður er
forstöðumaður
Landsbókasafns
Íslands – Há-
skólabókasafns.
„Ég verð 69 ára í
apríl og hefði
getað verið ári lengur en kaus að
hætta fyrr,“ segir Einar sem hefur
verið nær 40 ár í þjónustu ríkisins.
Einar hóf störf hjá Handritastofnun
Íslands vorið 1963, en ári síðar
byrjaði hann hjá Háskólabókasafn-
inu og varð háskólabókavörður
1974. Hann varð síðan lands-
bókavörður eftir sameiningu
Landsbókasafns Íslands og Há-
skólabókasafns 1994. „Það er ágætt
að fara að hætta og fá meiri tíma
fyrir sjálfan sig,“ segir Einar.
Hættir sem
landsbóka-
vörður
Einar
Sigurðsson
ÖKUMENN sex bíla misstu stjórn á
þeim og óku út af í umdæmi lögregl-
unnar á Hólmavík á sunnudag. Bíl-
arnir fóru út af á vegum allt frá
Hólmavík og suður að Holtavörðu-
heiði.
Að sögn lögreglu urðu ekki slys á
fólki og lítið tjón varð á bílunum. Bíl-
arnir voru dregnir aftur upp á veg,
ýmist af lögreglu eða hjálpsömum
vegfarendum. Slabb var á vegum þar
sem bílarnir fóru út af.
Sex bílar út
af í slabbi
♦ ♦ ♦