Morgunblaðið - 30.10.2001, Blaðsíða 36
UMRÆÐAN
36 ÞRIÐJUDAGUR 30. OKTÓBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
Nokkur frábær fyrirtæki
1. Raftækjaversl. Suðurveri er til sölu vegna veikinda eiganda.
Verslunin hefur verið starfrækt í húsinu frá því að það var byggt.
Vaxandi velta, enda staðsetningin frábær og verður alltaf betri
og betri. Sérhæfir sig í skermum og fylgihlutum. Besti tími ársins
framundan. Laus strax. Mikil bílaumferð er framhjá allan sólar-
hringinn. Frábært fyrir hjón.
2. Bakarí, sem rekið hefur verið með hagnaði undanfarin ár og
í stöðugum vexti. Hefur fallegan og góðan sölustað og marga
fasta og stóra viðskiptavini. Er á stór-Reykjavíkursvæðinu.
3. Falleg blómabúð í Grafarvogi, lítil og nett en skilar ágætum laun-
um. Laus strax og tilbúin undir haustverslunina og jólasöluna.
4. Einn stærsti pöntunarlisti heims. Vel þekktur hér á landi og hægt
að hafa í heimahúsi. Hentar vel fyrir heimavinnandi fólk eða
með annarri starfsemi. Sýnishorn á staðnum.
5. Nýlega endurnýjuð hársnyrtistofa til sölu í gömlu rótgrónu hverfi.
Mikil viðskipti. 5 stólar.
6. Innréttingaverslun til sölu, eldhúsinnréttingar og í baðherbergið.
Góð sala, enda með þekkt merki og vandaðar og fallegar vörur.
Eigin innflutningur.
7. Útgáfustarfsemi með klassískar, fræðandi barnabækur og nytja-
bækur. Sýnishorn á staðnum.
8. Góðar sólbaðstofur á mjög góðum kjörum.
9. Þekkt tískuhús með mörg góð umboð og mikið af fastakúnnum.
Er í eigin húsnæði sem einnig er til sölu. Góðir og stórir sýningar-
gluggar. Frábær sölutími framundan.
Erum með úrval fyrirtækja á skrá hjá okkur á hverjum tíma.
Upplýsingar aðeins á skrifstofunni.
„AÐFÖR að sam-
keppni“ er yfirskrift
greinar sem Jónas Hag-
an framkvæmdastjóri
Iceland Refund ritar í
Morgunblaðið 19. októ-
ber síðastliðinn. Þar kýs
hann að geysast fram á
ritvöllinn með ásakanir
á hendur Samtökum
verslunarinnar af tilefni
sem samtökin hefðu
kosið að halda utan
kastljóss fjölmiðlanna.
Ekki vegna eigin hags-
muna, heldur af tillits-
semi við Jónas, sem við
höfum átt gott samstarf
við um árabil.
Málið snýst um að nýverið stofnaði
Jónas Hagan ásamt fleirum fyrirtæk-
ið Iceland Refund. Starfsemi þess
felst í endurgreiðslum á virðisauka-
skatti til erlendra ferðamanna, líkt og
Global Refund Iceland hefur sinnt
síðastliðin fimm ár með góðum ár-
angri. Global Refund Iceland er hluti
af alþjóðlegu fyrirtæki með starfs-
stöðvar í yfir 30 löndum sem nýtur
trausts og álits um heim allan. Hefur
starfsemin hér á landi gengið mjög
vel og er vafalítið hægt að fullyrða að
verslun erlendra ferðamanna hér á
landi hefur margfaldast eftir tilkomu
þess.
Þetta er ekki síst að þakka frammi-
stöðu Jónasar Hagan sem starfaði hjá
Global Refund Iceland þar til í júlí
síðastliðnum. Hann tók á sínum tíma
að sér að stofna fyrirtækið hér á landi
og fékk m.a. til samstarfs Samtök
verslunarinnar og Kaupmannasam-
tök Íslands. Bæði þessi samtök lögðu
kapp á að greiða götu hans og fyr-
irtækisins sem mest þau máttu og
vinna málinu fylgi hjá stjórnvöldum,
en fram að þeim tíma hafði ríkið haft
einokun á þessari þjónustu við ferða-
menn og var árangurinn fremur dap-
ur. Okkar hagsmunir voru augljósir,
að auka verslun erlendra ferðamanna
á Íslandi í samstarfi við traust alþjóð-
legt fyrirtæki.
Alvarlegar ásakanir
Í grein sinni segir Jónas: „Ótrúleg-
asti þáttur þessa máls finnst mér
hvernig erlenda fyrirtækið hefur get-
að beitt Samtökum verslunarinnar
fyrir sig. Fyrirtækið er að 95 prósent
hluta í eigu erlendra að-
ila en Samtök verslun-
arinnar eiga 2,5% og
situr fulltrúi samtak-
anna í stjórn félagsins.
Okkur finnst óeðlilegt
að Samtök verslunar-
innar, sem hafa það
m.a. að markmiði að
berjast fyrir sam-
keppni, skuli enn halda
sínum manni í stjórn og
reyna að leggja stein í
götu okkar.“
Þetta eru mjög alvar-
legar ásakanir bæði á
hendur samtökunum og
framkvæmdastjóra
þeirra þar sem gefið er í skyn að
markvisst sé unnið að því að koma í
veg fyrir samkeppni í þessari þjón-
ustu hér á landi. Slíkt er vitanlega
víðs fjarri öllum sannleika og ótrúlegt
að Jónas, í þeirri stöðu sem hann er,
skuli láta slíkt frá sér á prenti.
Spurning um siðferði
Allt þar til í júlí síðastliðnum var
Jónas forstjóri yfir Global Refund
bæði á Íslandi og í Danmörku og naut
ótvíræðs trausts stjórnenda og eig-
enda fyrirtækisins, sem og Samtaka
verslunarinnar, sem frá stofnun hafa
átt óverulegan hlut í Global Refund
Iceland. Sá eignarhluti var fyrst og
fremst tilkominn til þess að staðfesta
stuðning við það brautryðjendastarf
sem hér var á ferð, enda miklir hags-
munir í húfi fyrir íslensk verslunar-
fyrirtæki. Í júlí varð hins vegar svo al-
varlegur trúnaðarbrestur að segja
þurfti Jónasi upp störfum án fyrir-
vara. Trúnaðarbresturinn kom þann-
ig til að upp komst um áform Jónasar
að stofna eigið fyrirtæki í beinni sam-
keppni við eigin vinnuveitendur. Í ljós
kom að hann var þegar farinn að und-
irbúa stofnun slíks fyrirtækis á með-
an hann var ennþá starfsmaður og
naut fulls trausts Global Refund.
Það þarf mikla siðferðislega blindu
til að sjá ekki þá feiknarstóru flís sem
hér er á ferð. Svona gerir maður ekki.
Hvorki hér á landi né annars staðar.
Og siðferði af þessu tagi er ekki á
markmiðaskrá Samtaka verslunar-
innar. Þetta mál snýst ekki um hindr-
un á samkeppni. Þvert á móti. Heið-
arleg samkeppni er og verður eitt af
meginmarkmiðum Samtaka verslun-
arinnar. En við hljótum að draga
mörkin við eðlilegt viðskiptasiðferði
og teljum fullvíst að það geri íslenskir
kaupmenn einnig.
Jónas Hagan hefur verið starfs-
maður Global Refund á sjötta ár.
Ljóst er að í gegnum starf sitt og
þjálfun hjá Global Refund hefur Jón-
as aflað sér viðamikillar þekkingar á
íslenskum markaði og þeim aðstæð-
um sem þessi starfsemi býr við.
Það er á þeim grunni og þeim for-
sendum sem Jónas getur nú stofnað
sitt eigið fyrirtæki. Við drögum ekki í
efa hæfni hans til þess þótt vissulega
sé eðlilegt að álykta að styrkur hins
alþjóðlega fyrirtækis hljóti að gefa
nokkurt forskot þegar kemur að al-
þjóðlegri markaðssetningu. Að
stórum hluta er þetta sams konar
þjónusta, kynning og markaðsstarf
og sú sem við höfum af ánægju stutt
hann óspart með í gegnum árin í
gegnum starf hans hjá Global Ref-
und. Þannig hafa Samtök verslunar-
innar, í samstarfi við Global Refund
Iceland, m.a. staðið fyrir kynningu og
fræðslu fyrir starfsmenn og stjórn-
endur verslana þar sem áhersla er
lögð á markaðssetningu og sölu til er-
lendra ferðamanna. Þar sem endra-
nær hefur markmið okkar fyrst og
fremst verið að efla verslun við er-
lendra ferðamenn og styðja þannig
hagsmuni okkar eigin aðildarfyrir-
tækja í íslenskri verslun.
Nei, Jónas. Samtök verslunarinnar
eru ekki þátttakendur í neinni aðför
að heiðarlegri samkeppni hér á landi
og ítrekum enn og aftur að við drög-
um mörkin við eðlilegt viðskiptasið-
ferði hver sem í hlut á.
Samkeppni og siðferði
Haukur Þór
Hauksson
Endurgreiðsla
Samtök verslunarinnar,
segir Haukur Þór
Hauksson, eru ekki
þátttakendur í neinni
aðför að heiðarlegri
samkeppni.
Höfundur er formaður Samtaka
verslunarinnar – FÍS.
„AF gleðipillum
RÚV“ er yfirskrift
greinar sem Sigur-
steinn Másson skrifar
í Morgunblaðið sl.
föstudag. Þar gerir
hann að umtalsefni
frétt í Útvarpinu
mánudaginn 22. okt.,
þar sem fjallað er um
lyfjakostnað Trygg-
ingastofnunar ríkisins.
Þar segir Sigur-
steinn orðrétt:
„Fréttastofa útvarps-
ins er hér gengin í lið
með DV sem á dæma-
lausan hátt hefur gert
lítið úr þeim þúsundum Íslendinga
sem þjást af þunglyndi. Þunglynd-
islyfin, geðdeyfðarlyfin eru orðnar
gleðipillur.“ Greinarhöfundur legg-
ur síðan út af þessu á nær hálfri
síðu og kemst að þeirri niðurstöðu
að fyrir Fréttastofunni hafi vakað
„fyrirlitning, ónærgætni og hroki“.
Það er nauðsynlegt að fram komi
að í fréttinni var vitnað í aðfaraorð
forstjóra TR, Karls Steinars
Guðnasonar, þar sem segir:
„Tauga- og geðlyf eru stærsti ein-
staki lyfjaflokkurinn sem Trygg-
ingastofnun niðurgreiðir eða 27,3%
af öllum greiddum lyfjum.“ Og síð-
ar: „Má sjá að aðeins fjögur lyf, svo-
kallaðar „gleðipillur“, nema rúm-
lega 10% af öllum
lyfjakostnaðinum.“ Síðar í Staðtöl-
um almannatrygginga 2000, á bls.
41, er á grafískan hátt gerð grein
fyrir lyfjaútgjöldum
stofnunarinnar, og þar
er þetta orð „gleðipill-
ur“ á fjórum stöðum,
og lái okkur hver sem
vill að við skulum hafa
notað þetta orð í
fréttapistlinum á
mánudaginn. Sigur-
steinn Másson ætti
frekar að beina orðum
sínum til yfirmanna
heilbrigðismála en
okkar fyrir þessa
orðanotkun. Hann kýs
hins vegar að beina
spjótum sínum að
Fréttastofu Útvarps-
ins eins og orðið sé upprunnið það-
an og að við séum að gera lítið úr
þeim þúsundum Íslendinga sem
þjást af þunglyndi. Þvert á móti
höfum við nú að undanförnu í kjöl-
far stefnuræðu forsætisráðherra
oftsinnis fjallað um vandamál þess-
ara sjúklinga til að varpa ljósi á
þau. Sigursteinn talar í grein sinni
eins og orðið gleðipillur hafi verið
notað um öll þunglyndislyf en ekki
eingöngu ákveðna gerð þunglynd-
islyfja, svokallaða sérhæfða seró-
tónín-endurupptökuhemla, sem
ganga undir nafninu „gleðipillur“
meðal almennings. Þá gleymir hann
alveg að geta þess að við töluðum
við virtan geðlækni, Tómas Zoëga,
um þessi mál og leituðum skýringa
á þessari miklu notkun á dýrari teg-
undum í þessum lyfjaflokki, eins og
góðri fréttastofu sæmir. Í samtal-
inu við Tómas benti hann á að
læknar gætu haft mismunandi
ástæður fyrir að velja dýrari lyf,
meðal annars með tilliti til auka-
verkana. Þá benti hann á að mark-
aðssetning þessara lyfja væri mikil
og þörf væri á að rannsaka þetta
nánar. Mér er ekki kunnugt um að
aðrir fjölmiðlar hafi fylgt þessu
máli eftir á þennan hátt og get ekki
séð að Sigursteinn minnist neitt á
þetta í grein sinni, sem hann hefði
þó átt að gera.
Ég vísa því alfarið á bug að
Fréttastofa Útvarpsins sé að gera
lítið úr þeim þúsundum Íslendinga
sem þjást af þunglyndi með því að
nota orðið „gleðipilla“ í pistlinum.
Þeir sem þjást af þessum sjúkdómi
eiga alla okkar samúð, og þeir sem
eru í forsvari fyrir þá verða að
beina skeytum sínum í réttar áttir,
en ekki hengja bakara fyrir smið.
Sigursteinn Másson hefði, sem
reyndur fréttamaður, ekki átt að
hengja RÚV fyrir Tryggingastofn-
un, heldur kanna hvað lá að baki
þessu orðalagi í fréttapistlinum, áð-
ur en hann fór fram á ritvöllinn.
Að hengja RÚV fyrir
Tryggingastofnun
Kári Jónasson
Gleðipillur
Þeir, sem þjást af þess-
um sjúkdómi, eiga alla
okkar samúð, segir Kári
Jónasson, en þeir, sem
eru í forsvari fyrir þá,
verða að beina skeytum
sínum í réttar áttir. Höfundur er fréttastjóri Útvarpsins.
Aðfaraorð forstjóra
Tryggingastofnunar,
þar sem hann fjallar um
lyfjakostnað:
„Á bls. 40 er kökurit er sýnir að
tauga- og geðlyf eru stærsti ein-
staki lyfjaflokkurinn sem
Tryggingastofnun niðurgreiðir
eða 27,3% af öllum greiddum
lyfjum sem afgreidd eru í al-
mennum apótekum. Í þessum
lyfjaflokki eru mörg lyf, en í
nánari greiningu sem kemur
fram í Staðtölum má sjá að að-
eins fjögur lyf, svokallaðar
„gleðipillur“, nema rúmlega
10% af öllum lyfjakostnaðin-
um.“
SÍÐASTLIÐIÐ vor
samþykkti háskólaráð
Háskóla Íslands að
leita nýrra leiða við
fjármögnun nýbygg-
inga á háskólasvæðinu.
Í fyrsta sinn stendur til
að leita til einkaaðila
um fjármögnun ný-
bygginga og þar með
hefur málflutningur
Vöku til margra ára
loksins fengið hljóm-
grunn meðal ráða-
manna háskólans.
Einnig var samþykkt
að hefja uppbyggingu
vísindagarða eða þekk-
ingarþorps á svæði sem
afmarkast af húsi Íslenskrar erfða-
greiningar, náttúrufræðahúsi, stúd-
entagörðum og Oddagötu. Undirrit-
aður fagnaði þessu framtaki
háskólans enda um stórkostlegt
tækifæri að ræða til að bæta allt
rannsóknarumhverfi landsins.
Fyrir síðustu kosningar til stúd-
entaráðs var einn af hornsteinum í
málflutningi Vöku að bæta þyrfti að-
komu atvinnulífsins að háskólanum.
Ein leið sem nefnd var í því sambandi
var einmitt sú að byggja upp vísinda-
garða þar sem atvinnulífið hefði
tækifæri til að starfa í grennd við eitt
besta vinnuafl landsins, en það eru
einmitt stúdentar. Nú hefur þessari
hugmynd verið hrint í framkvæmd
og er það mikið fagnað-
arefni fyrir háskóla-
samfélagið. Stefnt er að
því að fá einkum fyrir-
tæki í hátækniiðnaði og
líftækni inn í Vísinda-
garðana sem líklega
verða um 50.000 fm og
því ljóst að um stór-
kostlegt tækifæri er að
ræða til að búa til eins
konar miðju vísinda-
starfsemi í landinu. Þó
er nauðsynlegt að ráða-
menn háskólans haldi
rétt á spöðunum og
verði ekki undir í þeirri
samkeppni sem nú hef-
ur myndast á þessum
markaði.
Heildarskipulag háskólasvæðis
Þrátt fyrir að nú hafi verið tekin
ákvörðun um að hefja byggingu Vís-
indagarðanna er enn beðið eftir sam-
þykki Reykjavíkurborgar, en gera
þarf breytingar á deiliskipulagi
svæðisins auk þess sem nauðsynlegt
er að ráðast í miklar endurbætur á
Miklubraut og Suðurgötu. Aðkoma
að svæðinu er gríðarlega erfið eins
og hún er í dag og verður enn erfiðari
þegar nokkur þúsund manns í viðbót
þurfa að komast að svæðinu til vinnu
sinnar. Líklegt má telja að á háskóla-
svæðinu öllu munu starfa daglega um
15-20.000 manns innan örfárra ára.
Vísindagarðar á
háskólasvæðinu
Baldvin Þór
Bergsson