Morgunblaðið - 04.11.2001, Blaðsíða 2

FRÉTTIR
2 SUNNUDAGUR 4. NÓVEMBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
ÞAÐ sem af er þessu ári hafa 30 ný
lyf, með virk og áður óþekkt efni hér á
landi, verið markaðssett samkvæmt
upplýsingum frá Lyfjastofnun. Það
eru 67% fleiri lyf en allt árið í fyrra
þegar 18 ný lyf fóru á markað og árið
það áður, 1999, var fjöldi markaðs-
settra nýrra lyfja 25. Fleiri lyf af
þessu tagi hafa fengið markaðsleyfi
en ekki farið í notkun af ýmsum
ástæðum. Lyfjastofnun fylgist sér-
staklega með notkun lyfjanna þar
sem þau hafa ekki þekkst hér á landi
áður.
Að sögn Rannveigar Gunnarsdótt-
ur, forstjóra Lyfjastofnunar, hefur
framboð á lyfjum hér á landi aukist
eftir að EES-löndin tóku í ársbyrjun
2000 upp samstarf um hvaða lyf
fengju markaðsleyfi og hver ekki.
Samstarfið sýnir að lyfin fara fyrr á
markað en áður og þrátt fyrir leyf-
isveitingar er ekki sjálfgefið að þau
fari strax í notkun eða sölu.
Eins og kom fram í Morgunblaðinu
í vikunni hafa heilbrigðisyfirvöld í
Noregi áhyggjur af mikilli fjölgun
nýrra lyfja þar í landi eftir gildistöku
EES-samningsins. Hugsanlegar
aukaverkanir af sömu lyfjum síðar
meir valda Norðmönnum einnig
áhyggjum.
Rannveig segist skilja áhyggjur
frænda okkar í Noregi. Ástæða sé til
að hafa svipaðar áhyggjur hér á landi
þar sem lyfin séu mikilvirkari en áð-
ur. Hún segir samanburð á fjölda
nýrra lyfja milli þessara landa hins
vegar ekki að fullu marktækan sökum
stærðarmunar á mörkuðunum.
„Talsverður munur var á Íslandi og
Noregi hér áður þar sem Norðmenn
voru mjög íhaldssamir á skráningu
nýrra lyfja. Þeir höfnuðu nýju lyfi á
þeim forsendum að ekki væri þörf
fyrir það á þeirra markaði. Eftir að
EES-samningurinn tók gildi var ekki
hægt að hafna umsókn um markaðs-
leyfi með þeim rökum. Fleiri lyf eru
líka sett á markað hjá þeim þar sem
þeirra markaður er stærri. Saman-
burður á fjölda lyfja milli landa er
heldur ekki raunhæfur því í okkar til-
felli er ekki um algjörlega ný virk efni
að ræða á markaði heldur eru þetta
ný efni hér á landi eða ný lyf með virk-
um efnum sem hafa verið á markaði
annars staðar,“ segir Rannveig.
Hún segir að í fyrirhuguðum
gagnagrunni á vegum heilbrigðis-
ráðuneytisins sé gert ráð fyrir skrán-
ingu á notkun lyfja sem tengist með-
ferð. Í Noregi hefur ráðuneyti
heilbrigðismála lagt til svipað, þ.e. að
safnað verði saman í einn gagnabanka
allri afgreiðslu á lyfseðilsskyldum
lyfjum.
„Það er alveg ljóst að ný mikilvirk
lyf gera mikið gagn og valda stundum
byltingu í meðferð sjúkdóma eða
sjúkdómseinkenna. Um leið eru þau
vandmeðfarin og valda aukaverkun-
um eins og flestöll lyf gera í mismikl-
um eða misalvarlegum mæli. Auka-
verkanir eru sumar mjög sjaldgæfar
og koma ekki fram fyrr en eftir að lyf
er markaðssett, jafnvel mörgum ár-
um síðar, þannig að yfirvöldum getur
verið vandi á höndum að halda utan
um samhengi lyfjanotkunar og auka-
verkunar. Ný lyf eru undir sérstöku
eftirliti fyrstu fimm árin á markaði
með tilliti til aukaverkana. Því seinna
sem þau koma á markað hér á landi
því betur eru aukaverkanir þeirra
ljósar þar sem sjaldgæfar aukaverk-
anir koma oft ekki fram fyrr en byrj-
að er að nota lyfið,“ segir Rannveig.
Lyfjastofnun veitir fleiri leyfi fyrir ný lyf í ár en í fyrra
Markaðssetning orðin 67%
meiri en allt síðasta ár
Ástæða til að hafa áhyggjur af auka-
verkunum mikilvirkra lyfja, segir
forstjóri Lyfjastofnunar
Í VIKUNNI var tveimur fartölvum
nemenda og fleiru stolið úr Verzl-
unarskóla Íslands. Á heimasíðu nem-
endafélags skólans eru þrjár myndir
sem teknar eru úr öryggismynda-
vélakerfi skólans.
Á heimasíðunni segir m.a.: „Það
leiðindaatvik hefur gerst innan
veggja Verzlunarskólans að nokkrar
fartölvur hafa misfarist. Ekki er vit-
að með vissu hvort um stuld sé að
ræða eða hvort einhver aðili hafi ein-
faldlega tekið vitlausa fartölvu í mis-
gripum.“ Þá er ekki vitað hvort ein-
hverjir þeirra sem eru á myndunum
tengjast málinu.
Þjófnaðurinn var kærður til lög-
reglu miðvikudaginn 31. október.
Tölvupóstur gengur nú manna á
milli þar sem þjófnaði á tveimur far-
tölvum og skólatösku er lýst og með
póstinum fylgja sömu myndir og eru
á heimasíðu Verzlunarskólans. Þar
er fullyrt að einn þeirra sem sést á
myndinni sé þjófurinn.
Munum vinna svona áfram
Þorvarður Elíasson, skólastjóri
Verzlunarskólans, sagði í samtali við
Morgunblaðið að stjórnendur skól-
ans hefðu engan slíkan tölvupóst
sent. Hann kannaðist hins vegar við
að eftirlitsmyndavélakerfið hefði
tekið mynd af manni sem þeir teldu
„að hefði tekið þarna gripinn“. Ekki
væri vitað hvort hann væri sá seki.
Þorvarður segir að mjög mörgum
nemendum hafi verið sýndar mynd-
irnar úr öryggismyndavélakerfinu
og spurðir hvort þeir þekki þann sem
þar er á ferðinni.
Aðspurður hvort það sé ekki lög-
reglunnar að rannsaka afbrot segir
Þorvarðar að málið hafi verið kært
til lögreglu. „Við ætlum ekki að bíða
endalaust án þess að aðhafast nokk-
uð sjálfir,“ segir Þorvarður. „Það er
allt í lagi að þú vitir að það hefur ver-
ið stolið áður í Verzlunarskólanum
og það vorum við sem fundum þann
sem þá stal. Við sendum lögreglunni
nafn og heimilisfang og lögreglan fór
í kjölfarið á því og sótti þýfið og við
fengum það aftur. Þannig höfum við
unnið og munum vinna áfram.“
Viðkvæmar
persónuupplýsingar
Sigrún Jóhannesdóttir, forstjóri
Persónuverndar, segir að myndir af
mönnum sem grunaðir eru um refsi-
vert athæfi séu í eðli sínu viðkvæmar
persónuupplýsingar. „Ef menn vilja
vinna með viðkvæmar persónuupp-
lýsingar verða þeir að uppfylla þau
skilyrði sem lögin setja fyrir slíkri
vinnslu. Þeir sem hafa þarna sett
myndir í dreifingu verða í rauninni
að skýra hvaða lagaheimild þeir telja
sig hafa haft til að gera þetta.“ Geti
þeir það ekki hljóti dreifing við-
kvæmra persónuupplýsinga að telj-
ast ólögleg.
Sigrún segist þó ekki geta tjáð sig
um þetta mál enda geti það komið til
kasta Persónuverndar.
Aðspurður hvaða lagaheimild
Verzlunarskólinn hafi fyrir því að
dreifa myndunum segir Þorvarður
að lög landsins geri ráð fyrir því að
það sem sé ekki bannað sé heimilað.
Ómar Smári Ármannsson aðstoð-
aryfirlögregluþjónn segir að yfirleitt
fái aðeins þeir lögreglumenn sem
rannsaki tiltekin mál að sjá myndir
úr öryggismyndavélakerfum. Séu
líkur til þess að hægt sé að bera
kennsl á viðkomandi er vitnum sýnd
myndin. Vitnunum eru þá sýndar
myndir af mörgum einstaklingum og
athugað hvort þeir þekki hinn
grunaða úr fjöldanum.
Fartölvum stolið úr Verzlunarskóla Íslands í vikunni
Myndum úr öryggismynda-
vélakerfi dreift til nemenda
Með Morgunblaðinu í dag
fylgir blað frá Íslandssíma,
blaðinu verður dreift um höf-
uðborgarsvæðið.
ÞAÐ er líkast því að heyrúllurnar
fylli Súgandafjörðinn. Bændur í
Birkihlíð og Botni voru að flytja
heim heyrúllur, en auk heimahag-
anna heyja þeir m.a. í Önundar-
firði. Rúllurnar voru orðnar eitt-
hvað á annað þúsund þegar Svavar
Birkisson bóndi kannaði stæðuna.
Morgunblaðið/RAX
Vetrarforð-
inn kannaður
TOLLAR á innflutt grænmeti
lögðust af um mánaðamótin,
samkvæmt ákvæðum samn-
ings um Evrópska efnahags-
svæðið, EES, og gildir reglu-
gerð um það til 15. mars
næstkomandi. Um er að ræða
tómata, agúrku, papriku og
salöt af ýmsu tagi. Iceberg-
salat hefur reyndar ekki bor-
ið tolla um nokkurt skeið
samkvæmt annarri reglugerð
sem tók gildi sl. sumar.
Guðmundur Sigþórsson,
ráðuneytisstjóri í landbúnað-
arráðuneytinu, sagðist í sam-
tali við Morgunblaðið reikna
með að innflutt grænmeti
mundi lækka í verslunum á
næstunni. Fram til 1. nóv-
ember sl. giltu 15% verðtollur
og 99 króna magntollur á
hvert kíló af tómötum og ag-
úrkum og 7,5% verðtollur og
99 króna magntollur á papr-
iku.
Engir
tollar á
grænmeti
til vors
INGA Jóna Þórðardóttir, oddviti
minnihlutans í borgarstjórn, segir
borgarstjóra hafa blandað kerfis-
breytingum á rekstrarfyrirkomu-
lagi tónlistarskóla inn í umræður
um kjaradeilur tónlistarkennara og
hafi ummælin orðið tilefni deilna í
borgarstjórn. „Ég mótmæli því að
menn noti þessar kjardeilur og
lausn þeirra til að fylgja eftir því
markmiði sem augljóslega hefur
verið hjá R-listanum að færa allt
tónlistarnám inn í grunnskólana
sjálfa. Við sjálfstæðismenn erum
eindregið þeirrar skoðunar að það
eigi að standa vörð um sjálfstæði
tónlistarskóla og það eigi að gera
samninga við þá um fornám tónlist-
arkennslu en allt hefðbundið tón-
listarnám á að vera í höndum sjálf-
stæðra tónlistarskóla,“ segir Inga
Jóna. Hún leggur áherslu á að efla
eigi tónmenntakennslu í grunnskól-
anum en ekki að yfirtaka þá starf-
semi sem tónlistarskólarnir hafa
sinnt í gegnum árin.
Sjálfstæði
tónlistar-
skóla