Morgunblaðið - 03.02.2002, Blaðsíða 10

10 SUNNUDAGUR 3. FEBRÚAR 2002 MORGUNBLAÐIÐ
ÞAÐ skiptir mestu fyrirframtíð Reykjavíkur-borgar að hún, og raunarhöfuðborgarsvæðið allt,sé þróuð með það að leið-
arljósi að borgin sé samkeppnisfær
í alþjóðlegu samhengi. Þróunin hér
á landi hefur lengi verið sú að fólk
flytur úr sveit til borgar og bæja,
en sú þróun hefur haldið áfram og
nú leitar fólk út fyrir landsteinana í
ríkari mæli. Við verðum að hafa
metnað til að skapa sambærilegar
aðstæður hér og bestar gerast er-
lendis,“ segir Björn Bjarnason,
menntamálaráðherra og oddviti
Sjálfstæðisflokksins í komandi
borgarstjórnarkosningum.
Björn segir að hann hafi haft
þessa þróun í huga í starfi sínu sem
menntamálaráðherra. „Við erum að
keppa í alþjóðlegu þekkingarsam-
félagi, þar sem menntun og menn-
ing skiptir miklu. Borgarsamfélagið
þarf að vera samkeppnisfært og við
verðum að leggja alla áherslu á að
skapa þær forsendur fyrir mannlífi
í borginni að fólk kjósi að búa hér
fjölskyldunum líði vel.“
Björn segir að einn liður í slíkri
uppbyggingu borgarinnar sé að
byggja tónlistarhús, enda hafi hann
beitt sér fyrir því máli í mennta-
málaráðherratíð sinni. „Ég bendi
líka á væntanlega uppbyggingu
þekkingarþorps í næsta nágrenni
Háskóla Íslands í Vatnsmýrinni
sem menntamálaráðuneyti og sam-
gönguráðuneyti hafa átt frumkvæði
að. Með slíkum framkvæmdum eru
treystar forsendur fyrir því, að efla
íslenskt samfélag, það sé sam-
keppnisfært á sviði þekkingar og
menningar. Við verðum að gera
okkur grein fyrir eftir hverju við
sækjumst við uppbyggingu kjarna
borgarinnar. Fólk er alveg örugg-
lega ekki að sækjast eftir að búa í
borg þar sem miðborgin er að
drabbast niður. Það hefur hins veg-
ar gerst. Það ber að setja ákveðin
markmið og skapa skýra heildar-
sýn, þar sem Reykjavík verður ið-
andi af mannlífi og öflugri atvinnu-
starfsemi á skömmum tíma.“
Finnst þér koma til greina að sam-
eina sveitarfélög á höfuðborgarsvæð-
inu? Myndi slík sameining ýta undir
að borgin yrði samkeppnisfær?
„Að sjálfsögðu er nauðsynlegt að
velta fyrir sér stöðu Reykjavíkur
Björn Bjarnason, oddviti Sjálfstæðisflokksins í komandi borgarstjórnarkosningum, segist vilja aðgerðir í stað athafnaleysis
Björn Bjarnason vill að
Reykjavík verði sam-
keppnisfær í alþjóðlegu
samhengi. Í viðtali við
Ragnhildi Sverrisdóttur
kemur m.a. fram að hann
vill efla miðborgina,
bæta aðgengi borgarbúa
að borgaryfirvöldum,
taka á leikskólamálum,
leysa vanda húsnæð-
islausra, taka á fjár-
málum borgarinnar af
ábyrgð og auka svigrúm
borgaranna.
Morgunblaðið/Kristinn Ingvarsson
Stöðnun í Reykjavík
undir stjórn R-listans
gagnvart öðrum sveitarfélögum,
hvort sem rætt er um sameiningu,
aukið samstarf eða skipulag sem
miðar að því að sameina kraftana
sem best í þessu skyni. Markmiðið
er auðvitað að búa til umhverfi sem
kallar á fólk; umhverfi þar sem það
vill búa sér og fjölskyldu sinni
heimili. Fyrir Reykvíkinga er
áhyggjuefni í þessu tilliti, að borgin
þeirra hefur undir stjórn vinstri-
sinna að ýmsu leyti orðið undir í
samkeppni við nágrannasveitar-
félögin, þegar litið er til íbúaþróun-
ar, atvinnulífs og dagvistarmála.“
Lítur þú frekar til samstarfs en
sameiningar?
„Sameining er auðvitað ekkert
nema staðfesting á samstarfi, ef
menn vilja ganga svo langt. Reykja-
vík á ekki að hafa það markmið að
leggja undir sig nágrannasveitar-
félög, heldur stuðla að samstarfi.
Eftir því sem samstarfið verður
nánara verður eðlilegra, þegar
fram líða stundir, að sameina
ákveðna þætti í starfseminni.“
Björn telur ýmsa kosti vænlega,
ef til einhverrar sameiningar sveit-
arfélaga á höfuðborgarsvæðinu
kæmi, en ákvarðanir um þetta ráð-
ist að sjálfsögðu af vilja íbúanna og
því umboði, sem þeir veita. „Hvert
sveitarfélag hefur sinn svip og það
er hollt, að þau keppi sín á milli,
þótt í ýmsum málum eins og skipu-
lagsmálum sé litið á allt svæðið, en
ekki afmörkuð hverfi eða sveitar-
félög. Ég held að íbúar á þessu
svæði kæri sig ekki um að boðleiðir
verði of langar. Stjórnvöld sveitar-
félaganna verða að vera nærri íbú-
unum.“
Þú nefndir væntanlegt þekkingar-
þorp í Vatnsmýrinni. Hver er afstaða
þín til flugvallarins þar?
„Spurningunni um hvort flugvöll-
urinn á að fara eða vera á að svara
á þann hátt að við náum að sameina
hagsmuni þeirra sem treysta á
greiðar samgöngur til og frá höf-
uðborginni, hagsmuni þeirra sem
búa í borginni og þeirra sem sækja
hana heim. Það er auðvitað kapps-
mál fyrir borgina að halda bestu
kostunum í þessu efni opnum og
það verður að vera leiðarljósið í
umræðum um flugvöllinn í Reykja-
vík. Við verðum að ná sátt um sjón-
armið borgarbúa og annarra lands-
manna. Ef það verður ekki gert á
hagkvæman hátt nema með því að
hafa flugvöll í Vatnsmýrinni þá
verðum við að miða við að hann
verði þar áfram. Jafnframt þurfum
við að leita leiða til að þróa byggð í
nágrenni flugvallarins. Ég skil ekki
hvernig unnt er að flytja flugvöll „í
áföngum“ eins og er stefna R-
listans.“
Björn segir ef til vill ekki fullrætt
hvort hægt sé að byggja upp flug-
völl annars staðar. „Mér sýnist þó
sem við stöndum frammi fyrir
tveimur kostum, að annaðhvort
verði flugvöllur fyrir innanlands-
flugið hér eða í Keflavík. Markmið-
ið hlýtur að vera að tryggja sem
bestar samgöngur við borgina.“
Verður flugvallarmálið kosninga-
mál í vor?
„Ég hef ekki trú á því. Núna
liggja ákveðnar forsendur ljósar
fyrir í því máli, en kjósendur geta
ekki gengið að því sem vísu að kjósi
þeir einn lista fari flugvöllurinn, en
kjósi þeir annan verði flugvöllurinn
í Vatnsmýrinni um ókomna tíð. Inn-
an R-listans eru skoðanir til dæmis
skiptar, þar er Framsóknarflokk-
urinn á móti því að hróflað verði við
vellinum.“
Hverjar eru helstu hugmyndir þín-
ar um hvernig blása megi lífi í mið-
borgina á ný?
„Við getum myndað ramma um
miðborgina, þar sem tónlistarhús,
ráðstefnumiðstöð og hótel verður
við hafnarsvæðið í norðri, þekking-
arþorpið í Vatnsmýrinni í suðri og
öll starfsemi Landspítala – Há-
skólasjúkrahúss við Hringbraut í
suðaustri, en nú hefur verið lagt til
að öll framtíðarstarfsemi sjúkra-
hússins verði byggð upp þar. Allri
þessari starfsemi hefur verið beint
inn á miðborgarsvæðið að frum-
kvæði ríkisins, ekki borgaryfir-
valda. Svo þurfum við að efla annað
atvinnulíf í miðborginni, um leið og
við hugum að samgönguleiðum. Það
er til dæmis mjög brýnt að hefja
framkvæmdir við flutning Hring-
brautarinnar.“
Spurður um skoðanir Péturs Ár-
mannsonar arkitekts, sem segir
verðlaunahugmynd um tónlistarhús
ekki skapa flæði frá húsinu inn í
miðborgina segir Björn að hann sé
eindregið þeirrar skoðunar að tón-
listarhúsið og nágrenni þess eigi að
vera samofið miðborgarlífinu og því
þurfi að huga að því að hafa þetta
flæði sem best.
„Hvað varðar önnur úrræði í
miðborginni, má benda á að núver-
andi meirihluti í borgarstjórn hefur
ekki viljað ljá máls á ýmsu því sem