Morgunblaðið - 03.02.2002, Blaðsíða 23

hverfið á Íslandi í dag er allt annað en
á þessum árum.“
Bæjarbúum ekki fjölgað nóg
Bæjaryfirvöld á Akureyri settu á
síðasta ári í gang áætlun um að fjölga
íbúum á Akureyri um 300 manns á
ári. Markmiðið náðist ekki alveg
fyrsta árið, því í fyrra fjölgaði bæj-
arbúum um 250 manns, sem verður
að teljast ágætur árangur, ekki síst
miðað við þá stöðu sem er uppi víða á
landsbyggðinni. „Þegar ég settist í
bæjarstjórn árið 1974 voru íbúar á
Akureyri um 12.000. Frá þeim tíma
hefur bæjarbúum fjölgað um 3.500
manns og það er allt of lítil fjölgun.
Hins vegar held ég að það land, sem
farið hefur undir byggð í bænum á
þessu tímabili, hafi tvöfaldast. Þá er
öll stjórnsýsla orðin mun mannfrek-
ari og hjá sveitarfélaginu í dag starfar
mun fleira fólk en á árum áður. Þar
kemur margt til, m.a. aukin verkefni
sveitarfélaga, fjölþættara samfélag
og krafa um betri þjónustu.“
Sigurður sagði það vissulega já-
kvætt að Akureyringum hafi fjölgað
þetta mikið á síðasta ári. Hins vegar
sé það áhyggjuefni að á þjónustu-
svæðinu, þ.e. í Eyjafirði og nágrenni,
fari íbúum fækkandi. „Rauði þráður-
inn er þessi eilífa barátta við byggð-
aröskun, þar sem þrek starfsmanna
og bæjarfulltrúa og fjármunir sveit-
arfélagsins fara í þessa varnarbar-
áttu. Það hlýtur að vera annað að
starfa í sveitarfélagi þar sem menn
sjá sífellda fólksfjölgun og verkefnin
snúast um uppbyggingu fyrir þá sem
þar búa eða þangað vilja koma.“
Gríðarlegar framkvæmdir
á kjörtímabilinu
Að mati Sigurðar hefur Akureyri
upp á margt að bjóða og staðurinn er
vissulega fýsilegur til búsetu. Hér er
boðið upp á gott og fjölbreytt skóla-
kerfi, heilbrigðiskerfi, samgöngur
eru góðar og afþreyingarmöguleikar,
s.s. í menningu og íþróttum, miklir.
„Hér verða að vera fjölbreytt at-
vinnutækifæri til staðar fyrir hjón og
því er nauðsynlegt styrkja undirstöð-
ur atvinnulífsins og auka fjölbreytni.
Ég tel þar möguleikana mesta í
menntastofnunum, heilbrigðisþjón-
ustu og líftæknigeiranum. Akureyr-
arbær stendur vel fjárhagslega og
meginlínan er að halda fjárhag bæj-
arins traustum.“
Akureyrarbær hefur staðið fyrir
gríðarlegum framkvæmdum á yfir-
standandi kjörtímabili og þá ekki síst
í skóla- og íþróttamálum. Byggt hefur
verið við þrjá grunnskóla, ráðist í við-
byggingu við Amtsbókasafnið,
Skautahöll var reist, hafin bygging
fjölnota íþróttahúss og ný stólalyfta
keypt í Hlíðarfjall, svo eitthvað sé
nefnt. Sigurður segir að það hafi allt-
af legið fyrir að þessi stóru verkefni
myndu leiða til skuldaaukningar eða
sölu eigna en hins vegar hafi bæjar-
myndin styrkst til mikilla muna. „Þá
er byggingariðnaðurinn í miklum
blóma og mikil áskókn í íbúðir, sem er
mjög jákvætt. Í skipulagsmálum hef-
ur verið lögð áhersla á að bjóða upp á
góð byggingarsvæði. Framkvæmdir í
Naustahverfi hefjast á þessu ári en
þar verður um 4.000 manna byggð.“
Sigurður hefur setið þrjú kjörtíma-
bil í meirihlutasamstarfi Sjálfstæðis-
flokks og hann hefur áður gegnt
starfi forseta bæjarstjórnar og einnig
hefur hann verið formaður bæjar-
ráðs. Sjálfstæðisflokkurinn var í
meirihlutasamstarfi með Alþýðu-
flokki 1986–1990, með Alþýðubanda-
lagi 1990–1994 og Akureyrarlista á
yfirstandandi kjörtímabili. Oft hefur
verið talað um að bæjarstjórn Akur-
eyrar sé hálfgerð „skátasamkoma“
þar sem allir séu sammála um flesta
hluti og að lítið sé um pólitísk átök
milli meirihluta og minnihluta. Sig-
urður segir að Framsóknarflokkur-
inn hafi lengi vel verið svo sterkur að
ekki hafi verið möguleiki á því að
mynda meirihluta nema í samstarfi
tveggja flokka.
Dregið hefur úr pólitískri
umræðu í bæjarstjórn
„Draumur sjálfstæðismanna á
þeim tíma, að ná hér hreinum meiri-
hluta, var því aldrei tengdur neinum
veruleika. Þetta leiddi m.a. til þess að
menn þurftu, upp að vissu marki, að
eiga möguleika á meirihlutasam-
starfi, enda ræðst það af því að fólk sé
samvinnufúst og reiðubúið að leysa
verkefni sveitarfélagsins í samstarfi
við pólitíska andstæðinga.
Ef eitthvað er hefur dregið úr póli-
tískri umræðu í bæjarstjórn og ég
verð að viðurkenna að ég hefði viljað
sjá meira af henni í bæjarstjórn. Ekki
í þeim skilningi að menn séu að rífast
út af pólitík – heldur leiði fram í um-
ræðuna víðari hugsanir um lífsýn og
stefnur og hvernig menn sjá fyrir sér
lífið og tilveruna í sem víðustu sam-
hengi. Ekki að menn bindi sig of mik-
ið við dagskrárliði sem tengjast krón-
um og aurum eða ákveðnum
verkefnum, sem ekki skipta máli
hvort framkvæmd eru einhverjum
mánðum fyrr eða síðar. En auðvitað
snúast bæjarmál um þá þætti sem
fólkinu eru næstir, grunnþjónustu
sem snýr að börnum, námi, atvinnu
og félagslegu öryggi og öll stefnum
við að því að þeir hlutir séu í sem
bestu lagi. Að því leyti hefur bæjar-
stjórn Akureyrar verið farsæl, því
þar hafa menn ekki verið í málatil-
búnaði til að vekja athygli á sjálfum
sér eða sínum flokki. Menn hafa unn-
ið heils hugar að málefnum bæjarins
en engu að síður þarf umræðan að
vera hvetjandi.“
Sífellt erfiðara að sinna
starfi bæjarfulltrúa
Sigurður segist einnig hafa mikinn
áhuga á landsmálunum en hann hafi
þó ekki gengið með þingmanninn í
maganum. „Maður á aldrei að segja
aldrei og þótt ég sé nú að hætta í bæj-
arstjórn er ekki þar með sagt að ég sé
hættur í pólitík. Áhuginn fyrir bæj-
armálunum hefur lítið breyst og ég
hefði gjarnan viljað glíma við þau
áfram ef ekki hefði komið til þessi
breyting á starfsumhverfi. Ákvörðun-
in um að hætta í bæjarstjórn var því
alls ekki létt.“
Starfsumhverfi bæjarfulltrúa hef-
ur breyst mikið á þeim árum sem Sig-
urður hefur setið í bæjarstjórn og
hann sagði það hafa verið sífellt erf-
iðara að sinna því starfi ásamt fullri
vinnu. „Vinnumarkaðurinn hefur líka
breyst og starfsmenn bæjarins, sem
eru þátttakendur í starfinu vilja geta
lokið sinni vinnu innan reglubundins
vinnutíma. Áður hófust fundir eftir
klukkan fjögur og stóðu fram eftir
kvöldi. Einnig hafa mál þróast þannig
að nefndum hefur fækkað og verkefni
þeirra stækkað, auk þess sem lögð
hefur verið áhersla á það að bæjar-
fulltrúar sitji í nefndum. Þetta hefur
leitt af sér aukna vinnu og því þarf
hver og einn sem fer í bæjarmálin að
gera upp við sig hvort hann hafi til
þess tíma og aðstöðu. Sjálfur hefði ég
viljað gefa bæjarmálunum meiri tíma
en hef þó reynt að sinna þeim eftir
bestu getu. Starfinu fylgir mikil
skyldulesning, fyrir utan fundahöld,
móttökur og fleira. Ég hef átt gott
samstarf við samflokksmenn mína,
pólitíska andstæðinga og starfsmenn
bæjarins á þessum árum og fyrir það
er ég þakklátur.“
Rétt ákvörðun að ganga
til samninga við SH
Eitt af stærri málum sem tekist
hefur verið á um í bæjarstjórn Ak-
ureyrar í seinni tíð, er svokallað ÍS/
SH mál. Um áramótin 1994–1995
upphófst harður slagur milli Sölumið-
stöðvar hraðfrystihúsanna og Ís-
lenskra sjávarafurða, þegar ÍS
bauðst til að flytja höfuðstöðvar sínar
til Akureyrar gegn því að bærinn
seldi félaginu meirihluta hlutabréfa
sinna í Útgerðarfélagi Akureyringa.
SH brást við með því að lofa 80 nýjum
störfum í bænum héldi félagið við-
skiptum sínum með afurðir ÚA, svo
sem verið hafði í áratugi þar á undan.
Að undangegnum átakafundum sam-
þykkti bæjarstjórn í febrúar 1995 að
taka tilboði SH. Störfum tengdum
SH fjölgaði mikið í kjölfarið en í dag
eru þau öll horfin aftur og má segja að
afskiptum SH af atvinnulífi á Akur-
eyri sé lokið.
Siguður segir að miðað við hvernig
málin voru lögð upp hafi það verið
rétt ákvörðun hjá bæjarstjórn að
ganga til samninga við SH. Staða
þessara stóru fyrirtækja hafi þó gjör-
breyst á mjög skömmum tíma og erf-
itt sé að gera sér í hugarlund hvað
hefði gerst hefðu hlutirnir þróast á
annan hátt. „Gísli Bragi Hjartarson
(bæjarfulltrúi Alþýðuflokks), sem var
í meirihlutasamstarfi með Framsókn-
arflokki, tók afstöðu gegn vilja Fram-
sóknarflokksins og Jakob Björnsson
sem var þá nýsestur í bæjarstjóra-
stólinn, treysti sér ekki til að láta á
það reyna hvort tillaga um að flytja
viðskiptin til ÍS ætti hljómgrunn í
bæjarstjórn og þetta varð niðurstað-
an.“
Sigurður sagðist heldur ekki sann-
færður um að ÍS hefði flutt höfuð-
stöðvar sínar norður, þótt niðurstað-
an hefði orðið á hinn veginn eða væri
starfandi hér í dag. „Þarna lenti bæj-
arstjórn í mjög erfiðri aðstöðu vegna
stórrar eignaraðildar bæjarins í ÚA.
Bærinn hefur selt sinn eignarhlut í
ÚA, enda eiga sveitarfélög ekki að
vera beinir þátttakendur í atvinnulíf-
inu.“
Eyjafjörður verði eitt sveitarfélag
með Akureyri sem höfuðstað
Sameining sveitarfélaga hefur ver-
ið mikið til umræðu, enda hafa sveit-
arfélög verið að sameinast víða um
land. Bæjaryfirvöld á Akureyri hafa
haft forgöngu um viðræður um sam-
einingu allra sveitarfélaga í Eyjafirði
en til þessa hefur lítið komið út úr
þeirri vinnu. Hins vegar hafa Glæsi-
bæjarhreppur, Skriðuhreppur og
Öxnadalshreppur sameinast í sveitar-
félaginu Hörgárbyggð og Dalvík,
Svarfaðardalur og Árskógshreppur í
sveitarfélaginu Dalvíkurbyggð.
„Þetta er í annað sinn sem við förum
af stað með slíka hugmynd. Árið 1993
fór fram kosning um sameiningu allra
sveitarfélaga í Eyjafirði. Af þeim 15
sveitarfélögum sem tóku þátt, voru
það aðeins Akureyri, Arnarneshrepp-
ur, Árskógshreppur og Hríseyjar-
hreppur sem samþykktu sameiningu.
Niðurstaðan varð til þess að umræð-
an var lögð til hliðar. Þótt minni sam-
einingar í Eyjafirði nú í seinni tíð séu
af hinu góða sakna ég þess að sjá ekki
Eyjafjörð sem eitt sveitarfélag með
Akureyri sem höfuðstað. Það myndi
tvímælalaust styrkja svæðið og ég
vona svo sannarlega að heildarsam-
eining eigi eftir að verða að veruleika.
Ekki Akureyringa vegna heldur sam-
félagsins alls á Eyjafjarðarsvæðinu.
Og þar sé ég fyrir mér að Siglufjörður
komi þar einnig með, ekki síst þar
sem fyrirsjáanlegt er að jarðgöng
eiga eftir að tengja Siglufjörð og
Ólafsfjörð innan ekki mjög langs
tíma. Ég veit að nágrannasveitar-
félögin óttast stærð Akureyrar en allt
ræðst þetta af því skipulagi sem sett
verður upp, þannig að hægt sé að
veita öllum íbúunum, hvar sem þeir
búa, sambærilega þjónustu. Við erum
að glíma við verkefni sem ekki verða
leyst í fámennum sveitarfélögum.
Stjórnsýslan kostar gríðarlega fjár-
muni en væri hægt að koma fyrir með
mun einfaldari hætti ef Eyjafjarðar-
svæðið væri eitt sveitarfélag.“
Styrkja þarf ákveðna staði
á hverju landsvæði
Vandi landsbyggðarinnar og fólks-
fækkun þar er stöðugt til umræðu.
Sigurður segir að fólksflutningar af
landsbyggðinni til höfuðborgarsvæð-
isins séu mjög óæskileg þróun, sem
nauðsynlegt sé að snúa við. Liður í því
sé að styrkja ákveðna staði á hverju
landsvæði. Það gerist þó ekki af sjálfu
sér og því sé nauðsynlegt að stjórn-
völd komi þar að málum. „Ég er ekki
sáttur við hversu lítið stjórnvöld hafa
komið að þessum málum. Þetta á sér-
staklega við þegar stofnað er til nýrra
opinberra starfa en þá er nauðsynlegt
að menn horfi til landsbyggðarinnar.
Ég hef líka stundum nefnt sem dæmi,
að það sé ekkert sjálfgefið að Seðla-
bankinn þurfi að vera í Reykjavík.“
Kvíði ekki verkefnaskorti
Kona Sigurðar er Þórunn Kristín
Birnir, deildarstjóri svæfingadeildar
FSA, og eiga þau eina dóttur, Þór-
unni, sem stundar nám við Háskóla
Íslands. Spurður um áhugamál sín
sagði Sigurður að bæjarmálin hafi
verið í fyrsta, öðru og þriðja sæti hjá
sér, enda hafi þau tekið mikið af tíma
hans. „Ég hef verið að glíma við ýmsa
hluti mér til gamans, allt frá köfun til
hestamennsku. Ég kvíði því ekki
verkefnaskorti og ef hjá mér myndast
tómarúm þegar ég hætti í bæjarmál-
unum verð ég fljótur að fylla upp í
það.“
Morgunblaðið/Kristján
Sigurður J. Sigurðsson og Sigurjón Einarsson járna hest í hesthúsi þeirra fé-
laga.
krkr@mbl.is
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 3. FEBRÚAR 2002 23
Austurstræti 17, 4. hæð, 101 Reykjavík, sími 562 0400, fax 562 6564,
netfang: prima@heimsklubbur.is, heimasíða: http://www.heimsklubbur.is
Thailand í tísku!
FÁIÐ NÁNARI FERÐALÝSINGU Á SKRIFST.
PÖNTUNARSÍMI:
56 20 400
Thailandsferðir 9 d. flug og gist. frá kr. 111.100!
Einstakar undirtektir og ánægja farþeganna.
3 AUSTURLANDAFERÐIR UPPS. Á 1 MÁN.,
9. og 30. jan. og 10. feb. Ummæli farþ.: „Þökkum fyrir
þessa frábæru ferð, þar sem veðrið, fegurðin, fjölbreytn-
in, þjónustan og gæðin léku við okkur sem aldrei fyrr á
ferðalögum. Vandaður undirbúningur Heimsklúbbsins
og afbragðs fararstjórn Steindórs gerðu ferðina að sam-
felldri veislu og ævintýri. Og verðið var ótrúlegt. Við
spurðum okkur, hvað við hefðum getað gert í Evrópu
fyrir þetta verð?“
Enn nokkur sæti laus í Stóru-
Thailandsferð 6. mars, 17 d.
Síðasti pöntunardagur 5. feb.
Síðustu sætin í Undra-Thailandsferð
20. mars- 5. apríl - páskaferð 17 d.
Fáið ítarlega áætlun og staðfestið pantanir strax
Vönduð hótel m. morgunv. Í Stóru-Thailandsferð
flestar mált. innifaldar ásamt stórfenglegri ferð um
landið frá Bangkok til Norður Thailands með skoð-
un og ísl. fararstjórn innif. Í Undra-Thailandsferð
4 n. Bangkok, frægasti
sögustaður landsins,
Ayutthaya og 10
fagrir dagar við
ströndina í Jomtien,
PALM BEACH í
lokin.
Thailandsferðir
Alveg ótrúlegar nýjar
Heimsklúbbsins
- Príma
CAPE SUN HÓTEL