Morgunblaðið - 10.02.2002, Blaðsíða 64

MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 SUNNUDAGUR 10. FEBRÚAR 2002 VERÐ Í LAUSASÖLU 190 KR. MEÐ VSK.
INGIBJÖRG Sólrún Gísladóttir
borgarstjóri segir koma til greina
að skólaskylda verði færð niður,
en það þurfi ekki að þýða að 5 ára
börn verði færð inn í grunnskól-
ann, því allt eins mætti hugsa sér
að koma á hálfsdags skólaskyldu 5
ára barna í leikskólanum.
Í kjölfar skýrslu Hagfræðistofn-
unar Háskóla Íslands um þjóð-
hagslegan ávinning þess að út-
skrifa nemendur árinu fyrr en nú
er gert hefur verið rætt um að
færa 5 ára bekk leikskólans upp í
grunnskólann. Borgarstjóri telur
hins vegar koma til greina að færa
skólaskylduna niður í leikskólann.
Hálfsdags skólaskylda 5 ára
barna, sem færi fram á leikskól-
anum, yrði foreldrum að kostn-
aðarlausu, eins og grunnskólinn.
Foreldrar myndu hins vegar
greiða fyrir vistun hinn helming
dagsins.
Umræðan á villigötum
Í viðtali við Morgunblaðið í dag
segir Ingibjörg Sólrún að umræð-
an um að skilgreina beri leikskól-
ann sem hluta af skólakerfinu sé á
ákveðnum villigötum. „Leikskólinn
er fyrsta skólastigið, en samt tala
menn eins og börn byrji ekki að
læra fyrr en þau koma í grunn-
skólann. Auðvitað eru þau að læra
í leikskólanum, en þar eru
kennsluaðferðir við hæfi ungra
barna. Í leikskólakennslunni eru
mikil gæði fólgin, sem við verðum
að gæta okkar á að glata ekki, af
því að við tökum svo mikið mið af
hinu formlega skólastarfi. Börn
taka mishratt út þroska, bæði lík-
amlegan, andlegan og félagslegan.
Sum börn í leikskólanum eru byrj-
uð að stauta 4 ára, en önnur ekki.
Það kippir sér enginn upp við það
af því að það er ekki alltaf verið að
leggja á þau einhverja formlega
mælistiku. Námið í leikskólanum
er einstaklingsmiðað og við stefn-
um að því að kennslan í grunnskól-
anum verði það einnig í auknum
mæli.“
Borgarstjóri um skólagöngu 5 ára barna
Skólaskylda á
leikskólum
kemur til greina

Höfum lyft Grettistaki/10
ELDUR er bestur/ með ýta sonum
/og sólarsýn segir í Hávamálum.
Og það á greinilega við um þenn-
an dreng, sem var í Sundlauginni
í Grafarvogi, og virtist beinlínis
teyga í sig sólargeislana.
Þeir sem stunda sundlaugarnar
finna greinilega fyrir því að sól er
farin að hækka á lofti og þægileg-
ur ylur af henni ef setið er í góðu
skjóli. Nokkuð sólríkt hefur verið
undanfarna og bjart yfir öllu eftir
snjókomuna og aðeins um fimm
vikur í jafndægur á vori.
Morgunblaðið/Sverrir
Sólin hækkar á lofti
ÁRIN 1971 til 2000 hefur fækkað
mjög þeim sem gifta sig á aldrinum
20 til 24 ára eða úr um 4.500–4.800
árin 1971 til 1974 í rúmlega 600 til
1.200 árin 1996 til 2000. Hefur aldur
brúðhjóna farið hækkandi þennan
tíma og mun fleiri gifta sig 60 ára
eða eldri. Þannig voru 95 karlar sex-
tugir eða eldri þegar þeir kvæntust
á árunum 1971 til 1975 en þeir voru
122 árin 1996 til 2000. Konum sem
giftust yfir sextugt fjölgaði úr 54 í
72.
Þetta kemur fram í ritinu Lands-
hagir 2001, sem Hagstofa Íslands
gefur út, og hefur að geyma tölu-
legar upplýsingar um flesta þætti
efnahags- og félagsmála. Þar kemur
einnig fram varðandi hjónavígslur
að giftingaraldur er heldur að þok-
ast uppá við. Sé litið á giftingaraldur
kvenna eru þær flestar í aldurs-
hópnum 20 til 24 ára árin 1971 til
1985. Árin 1986 til 1990 eru næstum
því jafnmargar konur á aldrinum
25–29 ára og 20–24 ára þegar þær
giftast og eftir það eru flestar konur
sem giftast á aldrinum 25–29 ára
eða 2.300 til 2.500 árin 1991 til 2000.
Árin 1996 til 2000 er aldurshópurinn
30–34 ára næstfjölmennastur og
álíka margar konur eru í hópunum á
aldrinum 20–24 ára og 35–39 ára
þegar þær giftast.
Meðal karla er þróunin svipuð.
Aldurshópurinn 20–24 ára var fjöl-
mennastur árin 1971 til 1985 eða á
bilinu 2.600 til 4.800 á hverju fjög-
urra til fimm ára tímabili. Árin 1986
til 1990 eru karlar á aldrinum 25–29
ára orðnir fleiri eða um 2.300 á móti
um 1.400. Jafnframt fer fjölgandi
körlum sem kvænast á aldrinum 30–
34 ára.
Séra Vigfús Þór Árnason, sókn-
arprestur í Grafarvogssókn, segir
þessa þróun ekki koma sér á óvart.
Hér hafi verið uppi sama þróun og
víða erlendis, ekki síst í Bandaríkj-
unum, að ungt fólki hafi lagt áherslu
á að menntast og koma undir sig
fótunum áður en það hugar að gift-
ingu. Um fjölgun giftinga meðal 60
ára og eldri segir sr. Vigfús að það
geti að nokkru leyti skýrst af því að
fólk sem lengi hafi verið í sambúð
ákveði að gifta sig. Stundum sé líka
um að ræða fólk sem hafi áður verið
gift eða hafi bara fundið ástina á
þessum aldri og þá sé komið að því
að gifta sig.
Fólk eldra við giftingu
nú en fyrir 30 árum
NÝJAR nunnur hafa nýverið kom-
ið til starfa á Íslandi. Koma þær til
liðs við reglurnar sem starfandi
eru bæði í Reykjavík og á Akur-
eyri.
Þetta kemur fram í nýjasta hefti
Kaþólska kirkjublaðsins. Mar-
grétarsystrum, sem búa við Öldu-
götu í Reykjavík, bættist liðsauki
nýrrar systur frá Mexíkó, sem er
systir Olga. Fer hún til starfa á
Landakotsspítala og eru þá syst-
urnar í Reykjavík frá Mexíkó orðn-
ar fimm.
Þá hafa Karmelsystur á Akur-
eyri fengið systur Maríu Teresu til
liðs við sig. Hún er bandarísk og
hefur áður starfað víða í Evrópu og
Mið- og Suður-Ameríku. Tvær nýj-
ar Teresusystur komu til starfa í
Breiðholti í stað tveggja sem ný-
lega fluttust til Írlands. Þær nýju
eru systir Hanna frá Póllandi og
systir Edna frá Filippseyjum. Fyr-
ir eru nú tvær aðrar frá Filipps-
eyjum, tvær frá Indlandi og tvær
frá Póllandi.
Nýjar nunnur til starfa á Íslandi
„VIÐ höfum fengið mál til okkar á
Neyðarmóttöku nauðgunar á Land-
spítala-Fossvogi, sem bendir til þess
að farið sé að stunda hópkynlíf í mun
meira mæli. Í hlut eiga stúlkur allt
niður í 13–15 ára aldur,“ segir Eyrún
Jónsdóttir, hjúkrunarfræðingur á
neyðarmóttökunni. „Virðist viðgang-
ast hópþrýstingur að taka þátt í
þessari tegund af kynlífi. Við sjáum
líka ákveðna breytingu á kynmökum
en farið er að viðhafa til dæmis enda-
þarmsmök og munnmök í auknum
mæli. Vonandi eru þetta þó afmark-
aðir hópar unglinga sem hér eiga í
hlut. Ungt fólk sem við hittum á
förnum vegi segir þó að það sé mikið
að aukast að boðið sé upp á hópkynlíf
og svo virðist vera að það sé að verða
viðurkennd kynhegðun.“
Eyrún segir að á síðastliðnu ári
hafi 136 einstaklingar, 134 konur og
2 karlmenn komið á neyðarmóttök-
una sem hafði verið nauðgað eða lent
í nauðgunartilraunum. Ungmennum
sem leita til neyðarmóttökunnar hef-
ur fjölgað undanfarin ár. Eyrún seg-
ir hluta af skýringunni vera virðing-
arleysi í samskiptum kynjanna sem
rekja megi til þeirrar kynlífs- eða
klámvæðingar sem hefur verið að
ganga yfir heiminn og virðist höfða
sterkt til hópa unglingsstúlkna og
-stráka.
Neyðarmóttaka
nauðgunar í Fossvogi
136 ein-
stakling-
ar komu
í fyrra

Ung og neysluglöð/B1