Morgunblaðið - 05.03.2002, Blaðsíða 6
FRÉTTIR
6 ÞRIÐJUDAGUR 5. MARS 2002 MORGUNBLAÐIÐ
LANGFLEST skip með haffærnis-
skírteini, undir 24 metrum, eru búin
tækjum fyrir sjálfvirka tilkynning-
arskyldu, STK, en lögskylda er að
hafa slíkan búnað um borð skv.
reglugerð sem tók gildi í febrúar
2001.
Tómas Sigurðsson, forstöðumaður
skoðunarsviðs Siglingastofnunar
segir einkum þrjár ástæður fyrir því
að skip hafa ekki þennan búnað.
Skemmtibátar eru undanþegnir
þessari reglu og heimilt er að veita
undanþágu þeim skipum sem aðeins
stunda veiðar innan við 1,5 sjómílur
frá landi og aðstæður um borð eru
þannig að ekki er unnt að hafa þar
nauðsynlegan búnað til að senda
sjálfvirkar tilkynningar. Þá eru
veittar undanþágur til eins mánaðar
í senn ef búnaðurinn er bilaður og ef
ekki fæst lánstæki á meðan viðgerð
fer fram. Að sögn Tómasar eru skip
sem haldið er til atvinnuveiða og
hafa slíka undanþágu örfá. Samtals
séu þetta um 50–100 skip en alls hafa
um 1400 skip STK-tæki um borð.
„Þó ekki sé búið að ná lokamarkmiði
hefur náðst geysilegur árangur í ör-
yggisátt,“ segir Tómas.
Farið yfir
verklagsreglur
Eins og greint hefur verið frá
urðu Tilkynningaskyldunni á mistök
eftir að neyðarkall heyrðist í þann
mund sem Bjarmi VE-66 sökk á
laugardag. Þá hafa komið fram
ágallar á rekstri og umsýslu vegna
STK-kerfisins. Forsvarsmenn
Slysavarnafélagsins-Landsbjargar
funduðu með fulltrúum samgöngu-
ráðuneytisins á fimmtudag. „Lands-
björg rekur þetta kerfi og ber
ábyrgð á því en við munum að sjálf-
sögðu fylgjast með því að því verði
kippt í lag,“ segir Ragnhildur
Hjaltadóttir, skrifstofustjóri ráðu-
neytisins og formaður Siglingaráðs.
Samþykkt var á Siglingaráðsfundi á
fimmtudag að allra leiða verði leitað
til að draga úr bilanatíðni STK-
tækja, stytta viðgerðartíma og fjölga
lánstækjum. Þá yrði að gæta mjög
að uppsetningu á loftnetum og
leiðslum því þar hefðu komið fram
brotalamir sem yrðu til þess að tæk-
in virkuðu ekki. Auk þess verður far-
ið yfir allar verklagsreglur varðandi
STK-kerfið, þ.m.t. að Siglingastofn-
un fái upplýsingar um biluð tæki.
„Verklagsreglurnar verða að vera í
lagi en það er að sjálfsögðu ekkert
sem kemur í veg fyrir mannleg mis-
tök,“ segir hún.
Aðspurð um hvað sé hæft í orð-
rómi um að sumir skipstjórnarmenn
hylji loftnet STK-tækjanna þegar
þeir „skjótast“ inn í lokuð hólf eða
veiða of nærri landi, segir Ragnhild-
ur að hún hafi heyrt ávæning af
þessu eins og ýmsu öðru varðandi
STK-kerfið og búnað því tengdan.
Hún kveðst þó fullviss um að ekki
kveði rammt að slíkri hegðun. Vænt-
anlega ætti að reynast einfalt að
koma í veg fyrir slíkt og býst hún við
því að þetta verði tekið með í reikn-
inginn þegar farið verður yfir verk-
lagsreglur vegna STK-kerfisins.
Fulltrúum Landssímans, Slysa-
varnafélagsins-Landsbjargar og
Siglingastofnunar hefur verið falið
að fara yfir reglurnar.
Siglingaráð hefur ennfremur
skorað á rannsóknanefnd sjóslysa að
hraða frumrannsókn á sjóslysinu á
laugardag eftir mætti.
„Svartir blettir“ hljóta
að slæva eftirlit
STK-tæki var sett um borð í ís-
fisktogarann Smáey VE-144 um ára-
mótin 2000–2001. Í maí bilaði tækið
og var sent til viðgerðar. Guðmund-
ur Alfreðsson, útgerðarstjóri Bergs-
Hugins ehf. í Vestmannaeyjum, sem
gerir Smáey út, segir að ekkert láns-
tæki hafi fengist í staðinn fyrr en í
ágúst/september og tækið sem sent
var til viðgerðar hefur ekki enn skil-
að sér til baka. STK-tækið um borð í
Smáeynni dettur út af og til en að
sögn skipstjórans virðast „svörtu
blettirnir“ nokkuð fylgja þeim svæð-
um þar sem er slæmt símasamband.
Síðast á miðvikudagskvöld datt skip-
ið út úr STK-kerfinu en skipið var þá
statt um 20 sjómílur austur af Vest-
mannaeyjum. Tilkynningaskyldan
hafði þá samband eins og jafnan þeg-
ar tækið hefur dottið út. Guðmundur
segir að varla sé um að kenna biluðu
tæki heldur hljóti skýringarnar að
liggja í fjarskiptabúnaði í landi.
Hann telur ljóst að þetta hljóti að
verða til þess að slæva eftirlitið hjá
Tilkynningaskyldunni, þegar vitað
sé að skip séu að detta út án þess að
nokkur hætta sé á ferðum. Guð-
mundur segist hafa trú á STK-kerf-
inu sem slíku en þá verði það líka að
virka.
Sendingar frá STK-tækjunum
eiga almennt að draga um 50 sjómíl-
ur frá landi. Heiðrún Jónsdóttir upp-
lýsingafulltrúi Landssímans sagði í
samtali við Morgunblaðið að „svartir
blettir“ þar sem skip detta út úr
kerfinu séu hverfandi hér við land.
Þeir séu helst norður af Hornbjargi
en einnig séu minni blettir norður af
Bakkafirði. Hún segir fyrirsjáanlegt
að ástandið muni lagast þegar end-
urvarpsstöðvar verða reistar á
Gunnólfsvíkurfjalli og Bolafjalli.
„Við setjum þetta upp þegar vorar
og þá munu þessir svörtu blettir
minnka mikið,“ segir hún. „Við erum
að vinna að því að þétta kerfið og
auka rekstraröryggi en við teljum
það almennt í góðu horfi.“ Hún segir
að yfirleitt séu það nokkrir tugir
báta sem öðru hvoru detta út úr
kerfinu. Fyrir utan svörtu blettina
sé það helst tvennt sem valdi. Tækin
sjálf geti bilað en algengara sé þó að
loftnet fyrir tækin séu ekki sett upp
með réttum hætti. Ýmislegt geti
skyggt á loftnetin sem getur t.d.
valdið því að sendingar falla niður
þegar bátnum er snúið.
Leit haldið áfram
Björgunarsveitir Slysavarna-
félagsins Landsbjargar leituðu skip-
verjans sem saknað er af Bjarma VE
um helgina. Um fimmtíu björgunar-
sveitarmenn á öflugum jeppum og
fjórhjólum leituðu með ströndinni
frá Þjórsá austur að Reynisfjalli.
Einnig verður leitað á þekktum rek-
stöðum frá Herdísarvík austur að
Þjórsá. Leitin bar ekki árangur.
Áfram verður leitað í vikunni á
þekktum rekstöðum.
Langflest haffær
skip eru í dag
búin STK-tækjum
Undanþágur frá reglum eru veittar ef tækja-
búnaðurinn er bilaður og lánstæki fæst ekki
SÝSLUMAÐURINN í Borg-
arnesi, Stefán Skarphéðins-
son, bíður nú eftir skýrslum
þeirra aðila sem komu að að-
gerðinni á bænum Höfða í
Þverárhlíð í síðustu viku þeg-
ar á fjórða hundrað fjár var
flutt til slátrunar eða í fóðrun
annars staðar. Alls voru 1.600
kindur á staðnum skoðaðar
og 20 hross. Dómsúrskurður
fékkst fyrir aðgerðinni sem
byggður var á heimild í lög-
um um dýravernd.
Þær skýrslur sem sýslu-
maður bíður eftir, og á von á
að fá í hendur síðar í vikunni,
eru frá héraðsdýralækni og
fulltrúa yfirdýralæknis, lög-
reglunni og sláturhúsinu í
Borgarnesi og Búnaðarsam-
bandi Borgarfjarðar, en
fulltrúar þess mældu húsa-
kost á staðnum. Að fengnum
niðurstöðum þessara aðila
tekur Stefán ákvörðun um
framhaldið, þ.e. hvort þörf sé
frekari rannsókna eða að
kæra verði lögð fram á hend-
ur ábúendunum á Höfða, sem
í bréfi til sýslumanns hafa
mótmælt aðgerðunum.
Búfjárhald kannað
á fleiri bæjum
Gunnar Gauti Gunnarsson
héraðsdýralæknir sagði við
Morgunblaðið að þegar nið-
urstaða lægi fyrir í máli
Höfðabænda myndi embættið
kanna búfjárhald á fleiri bæj-
um í Borgarfirði þar sem
grunur væri um vanhirðu og
illa meðferð á dýrum. Ekkert
þeirra tilvika væri þó eins
stórt í sniðum og á Höfða.
Búfjárhaldið
á Höfða
Beðið eftir
skýrslum
rannsókn-
araðila
SKÁKFÉLAGIÐ Hrókurinn bauð
börnum og unglingum að spreyta
sig gegn sterkum stórmeisturum í
fjöltefli í Kringlunni á sunnudag-
inn. Það voru erlendu stórmeist-
ararnir Loek van Wely frá Hol-
landi, Bosníumaðurinn Ivan Sokolv
og enska ungstirnið Luke McShane
sem tefldu við ungmennin og miðl-
uðu þeim af reynslu sinni. Á mynd-
inni sést Luke McShane velta fyrir
sér stöðunni í einni af skákunum í
fjölteflinu.
Stórmeistararnir mættu síðan til
leiks á Hraðskákmóti Íslands 2002
sem haldið var á Kjarvalsstöðum á
sunnudag. Metþátttaka var í
mótinu, en alls tóku 69 skákmenn
þátt í því, þar af þrír íslenskir stór-
meistarar og ellefu erlendir stór-
meistarar. Úrslit á mótinu urðu þau
að stórmeistarinn Ivan Sokolov
sigraði með 12½ vinning af 16
mögulegum. Í 2.–4. sæti urðu stór-
meistararnir Helgi Ólafsson, Nick
De Firmian og Vladimir Malakov.
Íslandsmeistari í hraðskák 2002
varð Helgi Ólafsson með 12 vinn-
inga af 16 mögulegum og í 2.–3.
sæti urðu Jón Viktor Gunnarsson
og Róbert Harðarson með 11 vinn-
inga. Morgunblaðið/Sverrir
Teflt af kappi
við stórmeistara
ÍSLAND er öruggasti ákvörðunarstaður ferða-
langa, að mati bandaríska tímaritsins Blue, og
helsta grein nýjasta ferðablaðs The New York
Times er um laxveiði hérlendis. Einar Gúst-
avsson, framkvæmdastjóri skrifstofu Ferða-
málaráðs í New York, segir þetta mjög ánægju-
legt og sýni að kynningin á Íslandi í
Bandaríkjunum hafi skilað sér.
Í febrúar/mars-blaði Blue er forsíðumyndin frá
Bláa lóninu og í ritinu kemur fram að vilji fólk
forðast hryðjuverk sé Ísland öruggasti staðurinn.
Patagónía er í öðru sæti, Suðurskautsland í því
þriðja, síðan Nýja Sjáland, Alaska og Breska Kól-
umbía í Kanada í sjötta sæti.
Í blaðinu er mikil umfjöllun um Ísland. Á sjö
síðum eru stórar myndir frá Íslandi og síðan er
viðtal við ljósmyndarann Oz Lubling um Íslands-
ferð hans, en í stuttri grein hvetur hann ferða-
langa m.a. til að fara í Landmannalaugar, á Mý-
vatn, ganga yfir Eldhraun og skoða
Jökulsárgljúfur, sem hann líkir við Miklagljúfur
og Niagara-fossa.
Með The New York Times í fyrradag fylgdi
ferðablaðið The Sophisticated Traveller en það er
gefið út tvisvar á ári, á vorin og haustin. Mið-
opnugrein ferðablaðsins er um laxveiði í Laxá í
Aðaldal og fylgja greininni upplýsingar um hvert
eigi að snúa sér vegna laxveiði á Íslandi.
Kynningin hefur
skilað sér
Einar Gústavsson, framkvæmdastjóri skrif-
stofu Ferðamálaráðs í New York, segir að þessi
umfjöllun sé mjög ánægjuleg og skipti miklu máli.
Áskrifendur Blue séu um 500.000 þúsund, en átta
milljónir manna lesi New York Times. „Við vitum
að Ísland er öruggasti staður í heimi og við erum
meðvituð um ágæti landsins, en við segjum það
ekki heldur aðrir og það hefur gríðarlega mikið að
segja. Þetta hefur mikið að segja í allri kynningu
um Ísland og hjálpar okkur mikið.“
Hann segir að þar sem ferðablað New York
Times komi aðeins út tvisvar á ári sé mjög eft-
irsótt að fá umfjöllun í blaðinu. Flest ríki þurfi að
bíða í þrjú til fjögur ár eftir umfjöllun, en Ísland
hafi átt upp á pallborðið að undanförnu og á
tveimur og hálfu ári hafi birst níu greinar um Ís-
land í blaðinu. „Blaðið hefur sagt að Ísland sé
áhugaverðasti staður ferðamanna og þessi mikla
umfjöllun sýnir að við erum á réttri braut í kynn-
ingunni. Hún hefur skilað sér.“
Ísland öruggasti staðurinn
Helsta grein ferðablaðs
The New York Times
um laxveiði hérlendis
Bláa lónið prýðir nýjustu
forsíðu tímaritsins Blue.
Miðopnan í ferðablaði The New York Times sl. sunnudag.