Morgunblaðið - 24.03.2002, Blaðsíða 40

MINNINGAR
40 SUNNUDAGUR 24. MARS 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Nú þegar Sverrir
Sigurðsson er allur er
margs að minnast bæði
persónulega og um
þátt hans í lista- og
menningarlífi Seltjarnarness.
Sverrir og Ingibjörg kona hans
fluttu hingað á Seltjarnarnes fyrir
um aldarfjórðungi síðan og þá þeg-
ar gerði hann vart við sig til að ræða
um list í bæjarfélaginu sem honum
fannst að mætti leggja meiri rækt
við. Við Seltirningar vorum svo lán-
samir að fá hann ásamt fleira góðu
fólki til að setjast í stjórn Lista og
menningarsjóðs þar sem hans naut
við í ein 8 ár. Þegar Heilsugæslu-
stöðin okkar var opnuð lánaði
Sverrir listaverk í húsið og stuðlaði
að því að fleiri voru keypt, ennfrem-
ur gáfu þau hjónin Ingibjörg og
Sverrir málverk eftir Sept-
em-hópinn sem prýða veggi bóka-
safns Seltjarnarness. Sverrir hafði
hönd í bagga við að velja útilista-
verk víða um bæinn, ennfremur
keypti Lista- og menningarsjóður
mörg myndverk meðan hann sat í
stjórn.
Listin var ekki eina áhugamál
þeirra hjóna því ræktun hverskonar
var þeim ofarlega í huga. Þau
keyptu landsvæði upp við Hafravatn
fyrir um 50 árum síðan og hafa síðan
ásamt fjölskyldu sinni gert þar
meiri háttar kraftaverk með ræktun
en nú er landsvæðið þakið trjám af
ýmsum tegundum sem menn töldu
áður að hér væri ekki hægt að
rækta. Þar áttu Ingibjörg og Sverr-
ir sínar bestu stundir við upp-
græðslu og tilraunaræktun.
Ingibjörg og Sverrir fluttu í hús
við Sævargarða fyrst þegar þau
fluttu á Nesið og bjuggu þar í nokk-
ur ár eða þar til að þau ásamt dóttur
og tengdasyni fluttu í nýtt hús við
Bakkavör sem var hannað fyrir
þarfir þeirra m.a. til að geta geymt
og gert við myndverk. Við hjónin
áttum því láni að fagna að teljast til
vinahóps þeirra hjóna og heimsótt-
um þau við og við og alltaf var jafn
gaman og fróðlegt að koma til þeirra
því Sverrir var mjög vel heima í
listasögu jafnt sem ræktun. Ingi-
björg lést fyrir nokkrum árum og
var það Sverri mikill missir þar sem
þau hjón voru mjög samrýmd og
deildu áhugamálum. Heilsa Sverris
var farin að gefa sig en hann bar sig
ætíð vel og hélt fullri andlegri heilsu
til dauðadags.
Ég vil sem bæjarstjóri þakka
þeim hjónum allt það sem þau gerðu
til að gera samfélag okkar hér á
Nesinu ríkara og betra um leið og
ég og Sigríður Gyða kona mín kveðj-
um góðan vin sem við teljum okkur
heppin að fá að hafa kynnst. Fjöl-
skyldunni sendum við samúðar-
kveðjur.
Sigurgeir Sigurðsson
Seltjarnarnesi.
Ég vil minnast nýlátins vinar
míns, Sverris Sigurðssonar fyrrver-
SVERRIR
SIGURÐSSON
✝ Sverrir Sigurðs-son fæddist í
Borgarnesi 10. júní
1909. Hann lést á
hjúkrunarheimilinu
Eiri aðfaranótt laug-
ardagsins 9. mars
síðastliðins og fór út-
för hans fram í kyrr-
þey að ósk hans
sjálfs 15. mars.
andi forstjóra Sjó-
klæðagerðar Íslands
hf.
Sverrir var fæddur í
Borgarnesi 10.6. 1909
og hefði orðið 93 ára í
júní nk. Í Borgarnesi
ólst hann upp í sjávar-
og sveitaþorpi. Á
sumrin dvaldi hann
sem unglingur hjá afa
sínum, Runólfi
Runólfssyni bónda í
Nortungu í Borgarfirði
og þar naut hann þess
uppeldis sem stórbrot-
in náttúra getur veitt
ungum best og bar Sverrir þess
merki enda náttúrubarn og mikill
unnandi íslenskrar náttúru. Hann
var heimsmaður jafnframt því að
vera sveitamaður í innsta eðli sínu.
Mér er hann minnisstæður fyrir
margra hluta sakir. Hann var maður
dagfarsprúður og jákvæður, við-
ræðugóður, hógvær með afbrigðum,
glæsimenni var hann að vallarsýn,
hávaxinn, grannur, beinn í baki og
höfðinglegur ásýndum. Allt yfir-
bragð var mótað af reisn.
Þannig er hann mér ljóslifandi
fyrir hugskotssjónum frá fyrstu
kynnum til hins síðasta.
Það var í desembermánuði sl. að
ég heimsótti hann á hjúkrunarheim-
ili í Grafarvogi þar sem hann dvaldi
síðustu mánuðina. Þá var hann orð-
inn rúmfastur, fætur bilaðir og ekk-
ert annað að gera en að „liggja upp í
loft“ eins og hann tók til orða. Hann
tók mér vel að vanda, var ræðinn og
skýr í hugsun og við ræddum saman
góða stund um tilveruna. Hann
harmaði ekki hlutskipti sitt, sinn
tími væri kominn og hann sáttur við
lífið, kvaðst aðeins bíða þess sem
verða vildi. Jafnvel á þessari stundu
var svipurinn glettinn eins og svo oft
áður þegar við hittumst. Hann gerði
að gamni sínu, benti mér út um
gluggann þar sem í nágrenninu gat
að líta nýtt hjúkrunarheimili í bygg-
ingu. Hann bað mig að kvíða engu,
„ég væri svo ungur ennþá, sjötugur
maðurinn“. Ég myndi ekki einu
sinni lenda inni á þessu heimili, það
heimili væri óbyggt ennþá. Hann
sneri hlutverkinu við og gerðist
sjálfur huggarinn.
Á löngum tíma voru samskipti
okkar allnáin, bæði persónuleg og
viðskiptaleg, um 36 ára skeið. Þar
féll aldrei skuggi á. Ég man engan
ágreining okkar á milli í þeim sam-
skiptum. Allar viðskiptalegar vífil-
lengjur er gætu leitt til ágreinings
forðaðist hann. Hafi verið ástæða til
þeirra voru þær leystar í anda hóg-
værðar og skynsemi.
Sverrir átti til að bera gott hugvit
viðskiptamannsins. Skynjun hans til
allra átta var næm. Störf hans um
langan tíma höfðu skapað honum
ákveðinn lífsstíl og gott lífsviður-
væri sem margir fengu af notið á
mörgum sviðum bæði i heimi lista
og viðskipta. Þannig m.a. hafði hann
á seinni árum ævi sinnar skapað sér
aðstöðu til að sinna stærstu áhuga-
málum sínum sem var listsöfnun og
umsýsla hennar ásamt að vera af-
kastamikill trjáræktarbóndi í hjá-
verkum stóran hluta ævinnar.
Kynni okkar hófust árið 1966 er
við hittumst fyrst á Skúlagötu 51, í
húsi Sjóklæðagerðar Íslands hf.
Hann hafði gert boð eftir mér. Mér
urðu þau kynni minnisstæð. Þau
leiddu skömmu síðar til sameiningar
fyrirtækjanna, Verksmiðjunnar
Max hf. og Sjóklæðagerðar Íslands
hf. Sú sameining leiddi til drjúgrar
farsældar í rekstri sameinaðs fyr-
irtækis um tugi ára.
Á þessum tímamótum og við þess-
ar breytingar er Sverrir kominn um
miðjan aldur. Hann dró sig þá í hlé
frá löngum og farsælum rekstri Sjó-
klæðagerðar Íslands hf. og sneri sér
að áðurnefndum áhugamálum sínum
sem hann varð síðar þjóðþekktur
fyrir. Jafnframt rak hann húseign-
ina Skúlagötu 51 til ársins 1984 að
hann seldi hana Sjóklæðagerðinni
hf. þar sem iðnaður var rekinn alla
tíð til ársins 2000.
Sameining fyrirtækjanna á árinu
1967 reyndist farsæl framkvæmd,
ekki síst vegna langvarandi þróunar
og mikillar fagþekkingar í fatafram-
leiðslu, sem bæði þessi fyrirtæki
bjuggu yfir. Í hönd farandi aðildar
Íslands að Fríverslunarsamtökum
Evrópu (EFTA) nokkrum árum síð-
ar, þegar lagður var grunnur að toll-
frjálsum milliríkjaviðskiptum, kom í
ljós að sameinað fyrirtæki fyllti bet-
ur út í þann ramma sem hentaði
þeirri hagræðingu sem hafist var
handa um fljótlega eftir samein-
inguna. Sá undirbúningur var fram-
kvæmdur til að mæta harðnandi
samkeppni vegna fyrirhugaðra nið-
urfellinga verndartolla, sem átti að
koma til í áföngum á næstu árum.
Þessi sameining fyrirtækjanna kom
því á réttum tíma og var að frum-
kvæði Sverris og í anda hans stjórn-
unarferils hjá Sjóklæðagerð Íslands
hf.
Mér er minnisstætt upphaf
rekstrar eftir sameiningu fyrirtækj-
anna á Skúlagötu 51, jákvætt viðmót
fyrrverandi starfsmanna Sjóklæða-
gerðar Íslands hf., sem höfðu starf-
að með Sverri um langan tíma, sem
voru þeir Eiríkur Kristjánsson og
Jón Thordarson. Stuðningur þeirra
við nýja stjórnendur í upphafi sam-
einingarferils. Allir lögðust á eitt að
þetta mætti takast svo vel færi. Jón
Thordarson hætti störfum fljótlega
eftir skiptin af persónulegum ástæð-
um en starfa Eiríks Kristjánssonar
nutum við áfram um margra ára
skeið. Hann var okkur ómetanlegur
í starfi vegna reynslu sinnar og
kunnáttu. Trúmennska hans við fyr-
irtækið var viðbrugðið. Það má einn-
ig minnast á þann fjölda starfs-
kvenna sem vann við framleiðsluna
og sem margar hverjar höfðu í tugi
ára starfað við fyrirtækið. Þær skil-
uðu af sér mikilli fagþekkingu sem
nýttist vel inn í nýtt fyrirtæki til
framtíðar.
Á þessum tíma hafði Þorvaldur
Skúlason listmálari vinnustofu sína í
Sjóklæðagerðarhúsinu. Þeir voru
miklir vinir Sverrir og hann og hafði
Þorvaldur vinnustofu sína á 2. hæð
hússins. Hann var þar um nokkurn
tíma eftir að við fluttum í húsið. Það
fór ekki hjá því að á þessum tíma
skynjaði maður meira en hin hörðu
gildi viðskipta innan veggja þess og
sé leitað skýringa þá eru þær að
sjálfsögðu að finna í vináttu Sverris
og umhyggju hans fyrir listamann-
inum Þorvaldi Skúlasyni. Þorvaldur
hafði þá dvalið í þessu húsi með
vinnustofu sína í um 20 ára skeið
undir verndarvæng vinar síns
Sverris og glætt húsið ákveðnum
listaanda. Það fór ekki hjá því að
listamenn, aðallega ungir, kæmu í
húsið og spyrðu eftir Sverri eða al-
menningur leitaði upplýsinga um
Þorvald Skúlason til að skoða mynd-
ir eftir hann eða til að kaupa myndir
hans. Það var síður en svo að þetta
skapaði vandræði fyrir nýja stjórn-
endur heldur gaf til kynna hinn hug-
læga hátt sem og hinn veraldlega í
fari Sverris Sigurðssonar. Það má
hinsvegar segja að jákvæð ímynd
hafi skapast um Sjóklæðagerð Ís-
lands á þessum tíma og löngu eftir
það vegna þessa sérstaka ferils
Sverris.
Það var mörgum ljóst að í heimi
lista fylgdist Sverrir náið með upp-
rennandi listafólki og áttu margir
ungir listamenn þar hauk í horni þar
sem Sverrir var. Sterk skynjun hans
til góðrar listar og einstök næmi fyr-
ir nýjum vaxtarsprotum í listinni
var viðbrugðin og má segja að hann
hafi haft sjötta skilningarvitið hvað
þetta snerti.
Það verður ekki um Sverri rætt
án þess að minnst sé eiginkonu


 
        









 
 

!" #"$ %&& 

! 
&'(%&&  #%  #%)

& 

&'(%&&   * )
)! ++,
 -(
!'"%&& 
$
!'"%&&  $) '
! )


  


  

       
               

 



   
  
 !"# $


 


 !  "   

# $   $"  " %   
" %% &%'%

( )%( # *+
! +%,'  #'%

  )%" %*+
%% +%'%

- %-. %'- %- %-. %$

 

 
 

 
 
 




 


 
 
 

 

    





 


 


 ! 


"

  




  ! "


#
  "" $ ##% 
$ 

  "##%  $!  
& ' "(
#

 
  "#

' "(
 """#
 %  ! "




  

 
           
   
    





   
 

    !   "#
 
 
 !"#
"#$
%& 
'( )"%  

" 
%% '( %& 

*+ ( & '(  


 
  
   
        
       
 
     

 


  
 

 
  

      ! ""# 
!  ""#   #$$ % "&!''
 ($  "&!'' ! 
&)"! ""# 

(  "&!'' *!+ ((   #+ " 
,-  ""#   .  *! , . 
/  /- # ( -.. /-