Morgunblaðið - 24.03.2002, Blaðsíða 58

FÓLK Í FRÉTTUM
58 SUNNUDAGUR 24. MARS 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Jóhanna Guðrún ég sjálf
10
EINHVERJIR munakannski eftir The In-credible String Bandsem hafði gríðarleg
áhrif á þróun enskrar þjóðlaga-
tónlistar á sínum tíma. Robin Will-
iamson var annar helmingur In-
credible String Band, hinn var
Mike Heron, sem var upp á sitt
besta fyrir þrjátíu árum eða svo.
Eftir að sveitin lagði upp laupana
hélt Williamson til Bandaríkjanna,
orðinn leiður á tónlistariðnaðinum
og vildi ekki spila rafmagnsrokk
að ósk umboðsmanns síns og útgef-
anda. Hann settist að í Kaliforníu
og skrifaði ljóð og skáldsögur, en
tónlistin togaði í hann svo hann
sneri aftur til Skotlands, þar sem
hann er borinn og barnfæddur, en
endaði í Wales og hefur búið þar
síðan. Upp frá því hefur hann sinnt
tónlistinni, verið í hljómsveitum og
komið einn fram eftir því sem and-
inn hefur blásið honum í brjóst.
Hann rak þannig um tíma Far Cry
Ceilidh sveitina og alllengi gleði-
sveitina Robin Williamson and His
Merry Band. Á níunda áratugnum
hóf Williamson að rannsaka breska
söngvaskáldahefð, sem hann
þekkti þó vel til fyrir, og hefur gef-
ið út plötur þar sem hann hefur
sótt í ýmis gömul minni, auk-
inheldur sem hann hefur gefið út
snældur með sagna- og ljóðalestri
og bækur um efnið. Á síðasta ári
kom svo út platan The Seed-at-
Zero, þar sem Williamson glímir
við ljóð.
Williamson ræðst ekki á garðinn
þar sem hann er lægstur, leggur til
atlögu við ljóð Dylan Thomas, og
kemst einkar vel frá verkinu. Einn-
ig leitast hann við að sýna tengsl
Thomas við önnur velsk skáld,
Henry Vaughan, Taliesen, Llyw-
arch Hen og Idris Davies. Lögin
eru að mestu leyti ný, en inn á milli
einnig eldri lög sem öðlast nýtt líf.
Eitt laganna er reyndar eftir Pete
Seeger, en hin frá ferli Williamson,
þar á meðal lög frá dögum Incred-
ible String Band.
Eins og gamalla hippa er siður
hljómar Williamson tilgerðarlega á
stundum, en annars skín einlægnin
í gegn og hann fer sparlega með
hljóðfæri, bara gítar, harpa og
mandólín. Oft kemur útsetning á
lögunum skemmtilega á óvart þar
sem hann reynir að laða fram lag-
línurnar í ljóðunum; sjá til að
mynda „Holly Spring / To God in
God’s Absence“ þar sem lesið
„Holly Spring“ rennur saman við
sungið „To God in God’s Absence“
– skynsamleg flétta þar sem bæði
ljóðin fjalla um efann.
Haggard skoðar ræturnar
Önnur eftirminnileg plata gaml-
ingja, afbragðsgóð og talsvert frá-
brugðin plötu Williamson, kom
einnig út á siðasta ári. Sú er plata
Merle Haggard, sem á sér ótrúlega
langan feril í tónlistinni í ljósi
stormasamrar ævi. Hann hóf sína
tónlistariðkan tólf ára gamall,
1948, og hefur verið að síðan.
Haggard sneri aftur í tónlistina
fyrir tveimur árum með fyrirtaks-
plötu, If I Could Only Fly, og 2001
kom svo út platan Roots, Volume 1.
Merle Haggard er nokkuð sér á
parti í sveitatónlistinni vestan hafs,
enda ólst hann upp á unglinga-
heimilum fram til þess að hann var
dæmdur í fimmtán ára fangelsi í
San Quentin-fangelsinu 1957, þá
tæplega tvítugur. Ekki lét hann
segjast, var í sífelldum útistöðum
við fangaverði, bruggaði í klefa
sínum og rak þaðan fjárhættuspil.
Þegar hann var búinn að dúsa í
einagrun um tíma sá hann aftur á
móti að sér, sneri við blaðinu og
hóf nýtt líf.
1966 var Haggard kominn af
stað fyrir alvöru, kominn úr fang-
elsinu og á samning og kom þrem-
ur lögum inn á topp tíu vestan hafs.
Til gamans má geta þess að það ár
sendi Incredible String Band frá
sér sína fyrstu skífu, samnefnda
sveitinni.
Næstu ár naut Haggard, eða
Hag eins og sveitatónlistarvinir
kalla hann gjarnan, mikilla vin-
sælda, kom 37 lögum í röð inn á
topp tíu, 23 í efsta sæti. Um miðjan
níunda áratuginn tók að halla und-
an fæti og sá tíundi var Haggard
erfiður, ný kynslóð sveitasöngvara
beitti fyrir sig rokkstælum og náði
meiri hylli en dæmi voru um en
þeir sem lögðu áherslu á tónlistina
létu undan síga.
Eftir að hafa baslað að segja all-
an tíunda áratuginn gafst Haggard
upp á útgáfunni sem hann hafði
verið hjá í tvo áratugi, ákvað að
breyta til og gekk á mála hjá Anti
útgáfunni, undirmerki pönkútgáf-
unnar Epitaph. Fyrsta platan hjá
Anti var If I Could Only Fly, mikil
afbragðsskífa, og kom út 2000 eins
og getið er. Enn betri var þó næsta
plata, Roots, Volume 1. Á henni
leitar Haggard aftur til upphafs-
ins, eins og nafnið gefur til kynna,
og flytur ekki bara lög eftir sig
heldur líka Lefty Frizzell, Hank
Williams og fleiri gamlingja. Hefur
sitt að segja með hve platan er vel
heppnuð að Norman Stephens, sem
lék með Frizzell, kemur mjög við
sögu á plötunni. Tvímælalaust með
bestu skífum síðasta árs.
Williamson
& Haggard
Gamlingjarnir Robin Williamson og
Merle Haggard eru hvor frá sinni álfunni
og hvor í sinni gerð tónlistar en báðir
gefnir fyrir einfaldleikann. Þeir sendu
frá sér fínar plötur í fyrra.
Merle Haggard Robin Williamson
Tónlist á sunnudegi
Árni Matthíasson