Morgunblaðið - 07.04.2002, Blaðsíða 6

FRÉTTIR
6 SUNNUDAGUR 7. APRÍL 2002 MORGUNBLAÐIÐ
VIKAN31/3 –6/4
ERLENT
INNLENT
 SAMKVÆMT nýlegum
úrskurði óbyggðanefndar
um vatnsréttindi Árnes-
sýslu eru þau í eigu rík-
isins en ekki Landsvirkj-
unar eins og áður hafði
verið talið. Í úrskurðinum
segir að Gnúpverjahrepp-
ur hafi ekki átt þau rétt-
indi sem seld voru í byrj-
un síðustu aldar og
enduðu í eigu Landsvirkj-
unar.
 LYFJAÞRÓUN hf. og
breska fyrirtækið Bespak
plc. hafa nýlega und-
irritað samstarfssamning
um rannsóknir og þróun á
nýjum lyfjaformum sem
hægt er að gefa með nef-
úða. Lyfjaþróun mun
leggja til þá þekkingu
sem þarf til að þróa ný
lyfjaform og sjá um lyfja-
rannsóknir en Bespak um
þá tækni sem til þarf við
sjálfa lyfjagjöfina, sem og
markaðssetningu.
 FJÖGURRA daga op-
inber heimsókn Davíðs
Oddssonar forsætisráð-
herra til Víetnam hófst á
miðvikudag, en þetta er í
fyrsta skipti sem íslenskur
forsætisráðherra heim-
sækir landið. Phan Van
Khai, forsætisráðherra Ví-
etnam, tók á móti Davíð
við hátíðlega athöfn í for-
setahöllinni.
 FISKISTOFA hefur
svipt þrjá báta á Snæfells-
nesi veiðileyfi vegna um-
framveiðiheimilda en skip-
in hafa veitt ríflega 400
tonn umfram heimildir,
ásamt fjórða bátnum sem
sviptur verður veiðleyfi á
morgun. Þrjú skipanna
eru gerð út af sama aðila.
Segir vaxtalækkun
hafa verið misráðna
VAXTALÆKKUN Seðlabankans
hinn 26. mars sl. var misráðin að mati
sendinefndar Alþjóðagjaldeyrissjóðs-
ins. Sendinefndin telur að peninga-
málaaðhald sé ónógt og gæti stuðlað
að of miklu lausafé og meiri raunveru-
legri og væntri verðbólgu. Geir H.
Haarde fjármálaráðherra segist ósam-
mála þessu áliti en Birgir Ísleifur
Gunnarsson seðlabankastjóri segir
hins vegar gagnrýni Alþjóðagjaldeyr-
issjóðsins staðfesta að það sé alltaf
álitamál hvenær eigi að taka ákvarð-
anir um vaxtalækkun.
Austfirðingar á fundi
um framtíð stóriðju
AUSTFIRÐINGAR fjölmenntu á
fund á Reyðarfirði þar sem fjallað var
um framtíð stóriðju á Austurlandi.
Valgerður Sverrisdóttir iðnaðarráð-
herra tillkynnti á fundinum um skipan
nefndar sem ætlað er að fara í könn-
unarviðræður við nýja fjárfesta í álveri
og er ætlunin að ljúka þeirri vinnu sem
fyrst. Formaður nefndarinnar er
Finnur Ingólfsson, seðlabankastjóri
og fyrrverandi iðnaðarráðherra.
Ríkið kaupir Hótel
Valhöll á Þingvöllum
RÍKISSJÓÐUR hefur á grundvelli
heimildar í fjárlögum gengið frá samn-
ingi um kaup á Hótel Valhöll á Þing-
völlum, ásamt lóðar- og öðrum tilheyr-
andi réttindum. Kaupverðið nemur
200 milljónum króna og var samið við
Hótel Valhöll ehf. um að andvirðið
gangi til greiðslu á áhvílandi veðskuld-
um. Geir H. Haarde, fjármálaráð-
herra, segist telja kaupverðið sann-
gjarnt en Jón Ragnarsson, einn af
eigendum Hótel Valhallar, segir verð-
ið mun lægra en það sem Verino In-
vestment bauð í hótelið fyrir hönd
Howard Kruger á sínum tíma.
Ófremdarástand
í Miðausturlöndum
MIKIÐ ófremdarástand hefur ríkt í
Miðausturlöndum alla vikuna en Ísr-
aelar hertu mjög tök sín á svæðum
Palestínumanna í kjölfar nokkurra
mannskæðra sjálfsmorðsárása, er
beindust gegn ísraelskum borgurum,
um páskahelgina. Ísraelar halda Yass-
er Arafat, leiðtoga Palestínumanna, í
herkví á skrifstofum hans í Ramallah
og Ariel Sharon, forsætisráðherra Ísr-
aels, lét þess getið á þriðjudag að sjálf-
sagt mál væri að leyfa Arafat að yf-
irgefa Ramallah – en að hann skyldi þá
fara í útlegð. „Hann fengi aðeins far-
miða aðra leiðina,“ sagði Sharon.
„Hann myndi ekki geta snúið til baka.“
Tugir manna hafa fallið í aðgerðum
Ísraelshers í vikunni. Bardagar stóðu
seinni hluta vikunnar í Betlehem og
bar þar hæst umsátur um Fæðingar-
kirkjuna, sem reist var á þeim stað þar
sem talið er að Kristur hafi fæðst.
Margir óttuðust blóðbað en liðsmenn
Ísraelshers sátu um kirkjuna, þar sem
nokkur hundruð Palestínumenn höfðu
leitað hælis, óbreyttir borgarar, pal-
estínskir lögreglumenn og nokkrir
tugir vopnaðra manna.
Háværrar gagnrýni varð vart –
bæði heima og heiman – í vikunni á
stefnu Bandaríkjastjórnar. Þótti
mönnum sem George W. Bush Banda-
ríkjaforseti legði engan veginn sín lóð
á vogarskálarnar í því skyni að koma á
vopnahléi í Miðausturlöndum. Á
fimmtudag tilkynnti Bush hins vegar
að hann hygðist senda Colin Powell ut-
anríkisráðherra til heimshlutans í því
skyni að reyna að stilla til friðar.
Bush gagnrýndi Arafat harðlega,
sagði hann hafa „svikið þjóð sína“ með
því að hafa ekki stöðvað sjálfsmorðs-
árásir Palestínumanna. Forsetinn
skoraði hins vegar jafnframt á Ísraela
að draga herlið sitt til baka frá heima-
stjórnarsvæðunum. „Við getum ekki
lengur horft upp á þetta ofbeldi. Því
verður að linna,“ sagði Bush.
 LÍK Elísabetar drottn-
ingarmóður, sem látin er
101 árs að aldri, var á
þriðjudag flutt til London
en þar verður hún jarð-
sett í vikunni.
 ENGIN ein fylking er
fær um að mynda stjórn í
Úkraínu eftir kosningar
sem fram fóru í landinu
um síðustu helgi. Flokkur
Leoníds Kútsjma, forseta
Úkraínu, fékk tæplega
fjórðung þingsæta, sem
telst ósigur. „Okkar
Úkraína“, flokkur Vikt-
ors Júshtsjenkos, fyrrver-
andi forsætisráðherra,
fékk flesta þingmenn
kjörna.
 YFIRMENN stjórn-
arhersins í Angóla og
hersveita uppreisn-
arhreyfingarinnar
UNITA hafa undirritað
vopnahléssamning í höf-
uðborginni Lúanda og
sagði Jose Eduardo dos
Santos, forseti landsins,
við það tækifæri að stríð-
inu í Angóla væri lokið
og að komið hefði verið á
friði til frambúðar.
 YFIRVÖLD í Afgan-
istan hafa handtekið
hundruð manna, stuðn-
ingsmenn Gulbuddins
Hekmatyars, fyrrverandi
forsætisráðherra, en
grunur leikur á að í bí-
gerð hafi verið valdarán í
landinu.
 BANDARÍKJAMENN
hafa klófest Abu Zub-
aydah, aðgerðastjóra
hryðjuverkaleiðtogans
Osama bin Ladens, en
Zubaydah er hæstsetti al-
Qaeda-liðinn sem hand-
samaður hefur verið.
JÓN H. Sigurðsson, líffræðingur og
fyrrverandi kennari við Verslunar-
skóla Íslands, sem verið hefur í
hjólastól vegna fötlunar sinnar
mörg undanfarin ár, sagði upp
kennarastöðu sinni í fyrra til að
missa ekki bifreiðastyrk fatlaðra en
bifreiðastyrkirnir hafa verið tekju-
tengdir síðan árið 1999. Þannig er
bifreiðastyrkurinn bundinn við 2,3
milljóna króna árstekjur að há-
marki fyrir einstaklinga og segir
Jón að kennaralaun sín hafa verið
ofan við þau mörk og þar af leið-
andi of há fyrir bifreiðastyrkinn en
of lág til að fjármagna kaup á bif-
reið við hæfi.
„Ég varð að hugsa mig vel um,
þ.e. hvort það myndi borga sig að
halda áfram að vinna og kaupa mér
sjálfur bíl, eða segja upp, fara á
tryggingabætur og halda bíla-
styrknum,“ segir Jón. „Ég þarf
stóran bíl, en slíkir bílar eru mjög
dýrir. Ég sagði því upp starfinu til
að vera fyrir neðan tekjumörkin.
Áður hafði ég verið á minni bílum
en fór mjög illa í öxl-
unum við að koma
hjólastólnum inn í þá
og vildi alls ekki lenda
aftur í því.“
Jón er nú á fjölnota-
bíl, Dodge Caravan, 4
milljón króna bíl, sem
fullnægir þörfum
hans. „Á kenn-
aralaunum ræður
maður ekki við slíkar
fjárfestingar,“ segir
hann og bætir við að
afkoman eftir upp-
sögnina sé verri við
tekjuminnkun sem
nemi 100 þúsund
krónum á mánuði.
Fram til ársins 1999 fékk hann á
þriggja ára fresti styrk sem nam
40% af bílverði og var styrkurinn
ekki tekjutengdur. Eftir 1999 fór
styrkurinn upp í 50% af bílverði og
var úthlutað á fjögurra ára fresti,
auk þess sem hann var tekjutengd-
ur. „Við erum um tíu talsins sem er-
um fötluð á vinnu-
markaðnum og erum
að berjast í þessu
kerfi. Við höfum ítrek-
að en árangurslaust
kært þessar breyt-
ingar. Enn sem komið
er mun ég vera sá eini
sem beinlínis hef sagt
upp vinnu í kjölfar
þessara breytinga, en
til viðbótar eru fjórir
til fimm fatlaðir ein-
staklingar á vinnu-
markaðnum að íhuga
hið sama. Það sem
verra er þó er að tveir
til þrír íhuga nú hjóna-
skilnað til að halda
bílastyrknum, því hann er tengdur
tekjum maka.
Mér finnst þessar umræddu
breytingar endurspegla fádæma
skilningsleysi. Hér er um að ræða
fatlað fólk sem á að baki nám og
getur stundað vinnu, en þá er því
hegnt með þessu,“ segir Jón.
Jón H. Sigurðsson, fyrrv. kennari í Verslunarskólanum,
um breytingar á úthlutun bifreiðastyrkja fatlaðra
„Endurspeglar fá-
dæma skilningsleysi“
Jón H. Sigurðsson
líffræðingur.
VERULEGA hefur færst í vöxt að
fólk í atvinnuleit leggi sjálft inn al-
mennar atvinnuumsóknir hjá
stórum fyrirtækjum án þess að þau
hafi auglýst sérstaklega lausar
stöður, annaðhvort með því að
senda inn umsóknir á netinu eða
koma í eigin persónu með umsókn-
ir. Raunar fylgja síðan margir um-
sóknum sínum frekar eftir með
símtölum eða heimsóknum.
Þetta kom fram í máli starfs-
mannastjóra nokkurra stærri fyr-
irtækja á höfuðborgarsvæðinu sem
Morgunblaðið ræddi við.
Margföldun frá því í fyrra
Starfsmannastjórarnir voru
sammála um að umsóknum sem
berast með þessum hætti hefði
fjölgað verulega frá því í fyrra og
meira væri af hæfu starfsfólki á
lausu en áður sem greinilega
reyndi að bera sig sjálft eftir
vinnu.
„Ég taldi saman það sem ég var
með í tölvupóstinum mínum,“ segir
Ólafur Jón Ingólfsson, starfs-
mannastjóri hjá Sjóvá-Almennum,
„og sá að umsóknir sem ég hef
fengið nú á fyrsta ársfjórðungi eru
álíka margar og ég fékk allt árið í
fyrra. Ég er ekki frá því að það sé
svipað með bunkann sem ég hef
móttekið frá þeim sem koma með
umsókn beint af götunni, þ.e. án
þess að ég hafi verið að auglýsa
laus störf. Þetta eru einstaklingar
sem eru að reyna sjálfir fyrir sér
og eru jafnvel búnir að vera um
nokkurn tíma á skrá hjá ráðning-
arstofunum.“
Finna fyrir
örvæntingu hjá fólki
Starfsmenn á ráðningarskrifstof-
um sem rætt var við staðfesta að
nú berist verulega fleiri umsóknir
um hvert starf sem auglýst er en
fyrir ári. Ekki sé þó rétt að tala um
sprengingu í þessu sambandi og
alltaf sé einhver hreyfing á fólki.
„Það sem við finnum hins vegar
mikið fyrir núna er örvænting hjá
þeim sem eru búnir að leita lengi,“
segir Hanna Björg Vilhjálmsdóttir
hjá Liðsauka.
„Þetta eru oft góðir einstakling-
ar sem vilja vinna og hafa góð með-
mæli og þesssu fólki fer oft að líða
mjög illa ef það fær ekki vinnu
fljótlega. Ég verð vör við það. En
við segjum við alla að þótt það sé
ekki mikil eftirspurn eftir fólki sé
engu að síður alltaf einhver hreyf-
ing. En ég viðurkenni það alveg að
það er mikið af umsækjendum.“
Hanna segir að þetta sé ekki sér-
stakur aldurshópur, þarna sé að
finna nýútskrifað fólk úr háskóla,
sérstaklega viðskiptafræðinga, al-
mennt skrifstofufólk og fólk með
alls konar reynslu. „Ég get ekki
sagt að það sé neitt eitt sem ein-
kenni þennan hóp.“
Mikið um starfsumsóknir án þess að fyrirtækin hafi auglýst
Mun fleiri umsóknir
komnar í ár en í fyrra