Morgunblaðið - 19.04.2002, Blaðsíða 32

UMRÆÐAN
32 FÖSTUDAGUR 19. APRÍL 2002 MORGUNBLAÐIÐ
EINAR Svein-
björnsson, bæjar-
fulltrúi Framsóknar-
flokksins í Garðabæ,
birti grein í Morgun-
blaðinu um síðastliðna
helgi um stjórnsýslu í
Garðabæ sem nauðsyn-
legt er að gera nokkrar
athugasemdir við.
Í grein Einars segir
að undirrituð hafi, sem
forseti bæjarstjórnar,
upp á sitt eindæmi gert
ráðningarsamning við
núverandi bæjarstjóra
í Garðabæ. Þetta er al-
rangt eins og Einar
þekkir vel.
Eins og lög gera ráð fyrir var
ráðning bæjarstjóra tekin fyrir í
bæjarstjórn og samþykkt í ágúst
2000. Í samræmi við langa hefð sem
bæjarstjórn Garðabæjar hefur mót-
að hefur forseta bæjarstjórnar verið
falið að annast samningsgerð við
bæjarstjóra en þeir hafa síðan verið
kynntir í bæjarráði.
Samningurinn við núverandi bæj-
arstjóra var efnislega sambærilegur
og samningur við fyrri bæjarstjóra,
að því frátöldu að ekki var samið um
sérstakar greiðslur fyrir mánaðar-
legra risnu. Samningurinn var í kjöl-
farið kynntur í bæjarráði þar sem
engar athugasemdir voru gerðar við
hann. Eins og Einar þekkir vel er
starfandi bæjarráð innan Garða-
bæjar sem hefur lögbundnar heim-
ildir samkvæmt 39. gr. sveitarstjórn-
arlaga til þess að taka
fullnaðarákvarðanir
um ýmis málefni þess.
Einar Sveinbjörns-
son óskaði síðar eftir
því að samningurinn
yrði lagður fyrir bæjar-
stjórn og var það gert.
Allir bæjarfulltrúar
fengu samninginn af-
hentan og engar at-
hugasemdir komu fram
við hann. Einar sat
þennan bæjarstjórnar-
fund og tók sérstaklega
fram að hann gerði
engar athugasemdir
við samninginn. Í ljósi
þessa er sérkennilegt að sjá bæjar-
fulltrúann fullyrða að einhver leynd
hafi verið yfir samningnum og
,,ráðningarsamningurinn sé læstur
ofan í skúffu“.
Eins og sjá má af þessu er ljóst að
það var á allan hátt staðið löglega að
gerð ráðningarsamningsins.
Lögleg stjórn-
sýsla í Garðabæ
Laufey
Jóhannsdóttir
Höfundur er forseti bæjarstjórnar í
Garðabæ.
Garðabær
Ljóst er, segir
Laufey Jóhannsdóttir,
að löglega var staðið
að gerð samningins.
Sjálfstæðisflokkur-
inn vill setja 20 millj-
arða af skattfé okkar
að veði fyrir einhvern
mesta áhættuatvinnu-
veg sem finnst. Fyrir
því kunna að vera rök,
þótt margan undri svo
einstæðar aðgerðir fyr-
ir eitt erlent fyrirtæki.
Sami flokkur vill ráðast
í stærstu sósíalísku
framkvæmd allra tíma
á Íslandi, Kárahnjúka-
virkjun, þar sem
skattfé okkar verður
sett að veði fyrir meira
en 100 milljörðum. Þar
af stærstur hluti skrifaður á Reyk-
víkinga.
Sólginn í áhættu
með okkar fé
Í fjarskiptamálum virðist þessi
flokkur sólginn í áhættu sem al-
menningur borgar fyrir. Upplýst er
að undir forystu sjálfstæðisráðherra
hafi Landssíminn keypt eða fjárfest í
40 fyrirtækjum á fjarskiptasviði, og
munu fæst skila arði. Verðið á þess-
ari „ríkisvæðingu“ er 2.300 milljónir
króna. Þá er ótalið erlent áhættufyr-
irtæki sem Landssíminn tapaði 500
milljónum króna á. Enn er ótalin lítil
sjónvarpsstöð sem sjálfstæðismenn
hafa komið sér upp í Landssímahús-
inu og endursendir erlent gervi-
hnattasjónvarp í samkeppni við aðra
fjölmiðla á Íslandi. Þetta „mini“ rík-
issjónvarp kallast Breiðvarp, og fer
um dreifikerfi sem ótalinn fjöldi
milljarða króna hefur farið í að
byggja upp. Ekki hefur verið upplýst
hvenær það kerfi á að skila arði. Ég
hef skrifað fjölda blaðagreina og
flutt pistla um það án þess að fá und-
irtekir þeirra sem berjast gegn hinu
raunverulega Ríkisútvarpi. Og auð-
vitað engin svör um arð á Breiðvarpi
og tapið á dreifikerfi
þess.
Samanburður
við Línu.net
Þegar þetta er talið
sést að munurinn á
Sjálfstæðisflokknum
og Reykjavíkurlistan-
um felst ekki í því að
annar er á móti opin-
berum afskiptum af at-
vinnulífi og hinn ekki.
Lína.net Reykjavíkur-
listans þjónar almenn-
um markmiðum um
styrka innviði atvinnu-
lífs; það gagnast fyrir-
tækjum og menntakerfi og aflar
tekna. Þótt ljóst sé að enn standi það
ekki undir sér er tilgangurinn ljós,
eignin gerir gagn og mun væntan-
lega greiða upp fjárfestingu og gott
betur. Um verkefni Sjálfstæðis-
flokksins gegnir öðru máli. Um sum
þeirra væri fróðlegt að fá svör
Björns Bjarnasonar fyrrverandi ráð-
herra áður en hann heldur því oftar
fram að hið opinbera „eigi ekki að
standa í áhætturekstri“.
Er Sjálfstæðis-
flokkurinn
áhættufíkill?
Stefán Jón Hafstein
Reykjavík
Lína.net Reykjavík-
urlistans þjónar al-
mennum markmiðum,
segir Stefán Jón Haf-
stein, um styrka innviði
atvinnulífs.
Höfundur er frambjóðandi Reykja-
víkurlistans til borgarstjórnarkosn-
inga í vor.
INNRA starf skóla
er til umræðu við þess-
ar sveitarstjórnarkosn-
ingar. Í Reykjavík hafa
R-listi og sjálfstæðis-
menn ákveðið að gera
eflingu grunnskóla
borgarinnar að kosn-
ingamáli. En hvaða
framtak hefur Kópa-
vogsbær sýnt til að efla
fræðslu yngstu skóla-
nemenda? Hvað hefur
núverandi meirihluti
gert frá 1995 þegar
bæjarfélagið fékk for-
ræði yfir menntamál-
um barnanna með nýj-
um grunnskólalögum?
Ekki mikið og sinnuleysi er alvarleg
afglöp þegar framtíð barnanna okk-
ar er í húfi. Athugum þetta aðeins
betur.
Munar um menntun
Menntun er algert grundvallarat-
riði í lífi hvers einstaklings. Nýtt al-
þjóðlegt umhverfi tækni og hraða
sem Íslendingar færast hratt inn í,
skapar ómenntuðum einstaklingum
lítið svigrúm og setur þá skör lægra
öðrum bæði efnahagslega og fé-
lagslega. Athyglin hefur því beinst
að öflugri símenntun fyrir fullorðið
fólk og bættum og fjölbreyttari
grunnskóla fyrir börnin. Sinnuleysi í
menntamálum er eitt það versta
sem við getum gert okkur sjálfum
(sækjum því símenntunarnámskeið)
og börnunum okkar (menntum þau
betur í grunnskóla). Þessi nýja
„menntunarhugsun“ einkennir hinn
vestræna heim í aukn-
um mæli.
Skutlum börnun
frá skóla
Það er eins og nú-
verandi meirihluti vilji
una glaður við afrek
sitt að hafa verið til-
tölulega fljótur að ein-
setja skólana. En
kannski hefur bæjar-
stjórnarmeirihlutinn
gleymt því að einsetn-
ing átti aðeins að vera
einn liður í bættu
grunnskólastarfi.
Margir sáu fyrir sér
heilsdagsskóla með
auknu námsvali og félagslífi eftir há-
degi. Í Kópavogi? Nei, við foreldrar
skutlum börnunun burtu frá skól-
anum, í áttina að íþróttafélögum úti
í bæ og sérskólum af ýmsu tagi.
Víða erlendis er íþróttaþjálfun og
öflugt hljóðfæra- og söngnám þættir
í grunnskólastarfi. Í Kópavogi virð-
ist þróunin stundum öfug. Þannig
var tónlistarkennsla við Digranes-
skóla til dæmis einfaldlega lögð nið-
ur.
Gömlu úrræðin á glapstigum
Ýmsar spurningar vakna. Hví er
svona lítið hugað að auknu sjálf-
stæði skóla og bættri stjórnun
þeirra? Hvers vegna er sérfræði-
þjónustu við grunnskóla í Kópavogi
ekki betur sinnt? Hvað er t.d. gert
fyrir börn í erfiðleikum af ýmsu
tagi? Ég hef kynnst fjölda úrvals-
kennara við foreldarstarf mitt í
skóla. Ég hef einnig tekið eftir því
að þeim er oft búin takmörkuð að-
staða til að sinna starfi sínu. Sér-
úrræði fyrir nemendur í erfiðleikum
skortir og virðist sálfræðiaðstoð sem
koma átti frá skólaskrifstofu bæj-
arins takmörkuð. Á meðan er gripið
til „gamalla“ en ekki góðra ráða.
Börn í erfiðleikum færð milli bekkja.
Börn færð milli skóla. Þessi úrræði
hef ég reyndar aldrei skilið og þau
virðast alltaf jafn mikið út í í loftið.
Sinnuleysi uppalandans
Á tuttugustu og fyrstu öld þurfum
við nýja og ferska hugsun í mennta-
málum grunnskólabarna. Vörum
okkur. Sinnuleysi er illt við uppeldi
og uppfræðslu barna og unglinga.
Takmarkið á að vera betri grunn-
menntun, fjölbreyttara námsval og
betri nýting þeirra heilu tíu ára sem
bæjarfélagið ber ábyrgð á menntun
ungra Íslendinga.
Grunnskóli, Kópavogur
og sinnuleysi
Sigmar
Þormar
Kópavogur
Á tuttugustu og fyrstu
öldinni, segir Sigmar
Þormar, þurfum við
nýja og ferska hugsun í
menntamálum grunn-
skólabarna.
Höfundur skipar 6. sæti á lista
Vinstri grænna í Kópavogi til sveit-
arstjórnarkosninganna í vor.
ÁÐUR en ég kem að
efni þessarar greinar
langar mig að lýsa of-
urlítið fyrir ykkur ytri
aðstæðum mínum. Ég
er ósköp venjuleg, 28
ára gömul, langskóla-
gengin, einstæð móðir
með barn á leikskóla.
Ég er ekki eyðslusöm
og hef jafnvel verið tal-
in óvenjulega nægju-
söm. Ég er atvinnu-
laus. Þarna liggur
vandinn.
Þegar ég braut-
skráðist síðastliðið vor
með kennsluréttindi
fyrir framhaldsskóla
og toppeinkunnir, hélt ég að ég væri
aldeilis á grænni grein. Svo fór þó að
ég fékk aðeins kennslu í afleysingum
í eina önn haustið eftir. Nú, ég var
hæstánægð með það, fullt starf,
mannsæmandi laun, a.m.k. fram að
jólum. Mér fannst ég fá svo mikla
peninga um hver mánaðamót að ég
vissi varla hvað ég átti að gera við þá.
Ég brá á það ráð að borga niður
skuldir við vini og ættingja og leggja
að auki svolítið fyrir, annars vegar
fyrir framtíðina og hins vegar fyrir
námslánunum. Skynsamlegt.
Eina staðan sem mér bauðst svo
að sækja um fyrir þessa önn var
37,5% staða í afleysingum í eina önn.
Ég dró umsóknina til baka vegna
þess að mér reiknaðist svo að ég
gæti ekki lifað af laununum sem ég
fengi fyrir það og ákvað að freista
þess að finna fullt starf annars stað-
ar. Það reyndist erfiðara en ég hélt.
Ég er á skrá hjá sjö ráðningarstof-
um og hef sótt um hátt á fjórða tug
starfa síðan í janúar (og þar til í byrj-
un apríl). Ekkert gengur. Hver
skyldi vera ástæðan? Ýmist er ég of
menntuð til að geta sinnt ákveðnum
störfum eða ekki með rétta mennt-
un. Stundum hentar vinnutíminn
ekki, því ég hef bara
tíma til að vinna milli
átta og fimm alla virka
daga. Ég velti því líka
fyrir mér hvort sú stað-
reynd að ég er einstæð
móðir hefur áhrif á
ákvörðun vinnuveit-
enda, meðvitað eða
ómeðvitað.
En látum erfiðleika
mína við að finna vinnu
liggja milli hluta í bili
og snúum okkur að að-
alefni þessarar greinar:
rétt minn til að lifa af
atvinnuleysisbótum
eins og aðrir. Fullar
bætur eru 73.765 krón-
ur á mánuði. Ég gæti lifað af þessu
auk barnabótanna, vegna þess að ég
er alveg einstaklega nægjusöm, ef ég
væri svo heppin að fá fullar bætur.
Til þess að öðlast rétt til að fá
þessa stórkostlegu upphæð þarf við-
komandi að hafa verið í fullri vinnu
undanfarna 12 mánuði. Ég var í fullu
námi á vorönn í fyrra, sem er að
minnsta kosti 150% vinna. Síðan fór
ég að kenna og hélt ég hefði fengið
100% starf, en svo kom í ljós að það
var ekki nema 95%. Ég fékk þær
upplýsingar hjá Vinnumiðlun höfuð-
borgarsvæðisins að ég ætti að bíða
með að sækja um bætur þar til ég
væri búin að fá síðustu útborgun. Nú
fékk ég borgað orlof 1. febrúar, svo
ég beið þangað til með að sækja um
bætur.
Þegar ég skilaði inn gögnum frá
vinnuveitanda var mér sagt að orlof
gilti ekki sem laun og að ég hefði get-
að komið mánuði fyrr. Nám er metið
til jafns við 25% starf. Afleiðingin er
sú að ég fæ 65% bætur, sem eru
24.803 krónur fyrir hálfan mánuð,
með barnadagpeningum og eftir að
dregið hefur verið af í lífeyrissjóð. Sú
upphæð lækkar auðvitað í febrúar og
um páskana. Barnabæturnar voru
57.349 krónur fyrir þrjá mánuði, eða
19.116 krónur á mánuði. Ráðstöfun-
artekjur mínar eru því á bilinu
63.283 til 67.794 krónur á mánuði.
Ég hefði átt að taka 37,5% starfi …
Ég hef mikið velt því fyrir mér
hvernig í ósköpunum stóð á því að
mér voru gefnar upp rangar upplýs-
ingar hjá Vinnumiðlun höfuðborgar-
svæðisins. Og ég hef margsinnis
spurt mig spurninga eins og: Hvers
vegna er mér refsað fyrir að vera í
námi? Og hvers vegna skiptir starfs-
hlutfallið máli? Ef ég kem úr 70%
starfi er ég þá bara 70% atvinnulaus?
Ég skil ekki alveg hugsunina á bak
við þetta. Kannski getur einhver út-
skýrt hana fyrir mér. Eins og málið
kemur mér fyrir sjónir núna get ég
ekki annað séð en verið sé að mis-
muna fólki og þá sérstaklega náms-
mönnum sem þræla sér út til að öðl-
ast betri framtíð en fá prófið sitt og
stritið einskis metið þegar kreppir
að. Ekki beinlínis hvatning til að fara
í nám. Væri ég kannski betur stödd
án háskólaprófs nú þegar vinnu-
markaðurinn er í lægð? Og ég
dauðsé eftir að hafa sóað peningun-
um mínum í að borga niður skuldir
og leggja fyrir inn á lokaða bók!
Að lokum má geta þess, svona til
gamans, að fasteignagjöldin af íbúð-
inni minni hækkuðu um 60% frá því í
fyrra.
Nokkur orð um
atvinnuleysisbætur
Þuríður Björg
Þorgrímsdóttir
Höfundur er spænskukennari.
Kerfið
Ef ég kem úr 70%
starfi, spyr Þuríður
Björg Þorgrímsdóttir,
er ég þá bara 70%
atvinnulaus?