Morgunblaðið - 25.05.2002, Síða 53
UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 25. MAÍ 2002 53
Kosningavaka
Reykjavíkurlistans á Hótel Íslandi
Húsi› opna›
klukkan 20.30
Aldurstakmark 18 ár
fiú ert
hei›ursgestur!
Skemmtilegasta vorkvöldi› í Reykjavík
Blómarósirnar og Tríói› taka á móti gestum
Rokkslæ›an hitar upp • Hin ástsæla
danshljómsveit Hr. Ingi R og Magga Stína leikur fyrir
dansi fram á rau›amorgun.
A›gangur ókeypis en happdrættismi›ar til sölu.
Allir saman nú
Reykjavíkurlistinn b‡›ur kjósendum í kaffi
kl. 14-18 á kjördag á eftirtöldum stö›um:
Leikhússalnum í I›nó
Kosningaskrifstofunni í Mjódd
(símar 557 8134 og 694 4456)
Kosningaskrifstofunni Spönginni í Grafarvogi
(sími 577 1027)
Komdu í kosningakaffi
Má bjó›a flér far á kjörsta›?
Aldra›ir, öryrkjar og a›rir sem flurfa akstur á
kjördag hafi samband í síma 512 7015 og 512 7020
Uppl‡singar um kjörskrá og kjörsta›i
í síma 512 7008 og 512 7010 og á www.rvk.is
A›alsími kosningami›stö›va er 512 7000
l i í i i
l i i l
lj i . i í l i i
i .
i i i il l .
Upplýsingar
á áframsendum pósti.
Ruslpóstur.
Ákveðin
eftirfylgni
Til að fylgja eftir settum reglum
og losa fyrirtækið við þessi örygg-
isvandamál er nauðsynlegt að til
staðar sé trúverðug tækni sem
starfsfólk veit af. Það hefur nefni-
lega sýnt sig að þótt allir séu sam-
mála um nauðsyn þess að taka bet-
ur á málum virðist sem hlutirnir
fari alltaf í sama farið. Þetta þarf
ekki að vera niðurstaðan og til er
tækni sem gerir það að verkum að
allt sem gert er á tölvum starfs-
manna er skráð og sent sem
skýrsla til viðeigandi aðila innan
fyrirtækisins. Þetta þýðir að ef
ekki er farið að reglum varðandi
tölvunotkun er einfalt að sannreyna
það.
Það má vera að fólki finnist þetta
brot á rétti sínum til einkalífs en sú
skoðun sýnir kannski best hvert
vandamálið er. Starfsmenn fyrir-
tækja eiga nefnilega ekki tölvubún-
að þann sem þeir vinna við. Fyr-
irtækið leggur þeim til
tölvubúnaðinn til að þeir nýtist fyr-
irtækinu sem best sem starfsmenn.
Persónuvernd
og eftirlitskerfi
Það virðist hafa myndast ein-
hvers konar meining um þetta
meðal landsmanna að tölvupóstur
sem sendur er í fyrirtækispóstkerf-
inu og er perónulegs eðils sé ein-
hvers
konar einkamál viðkomandi
starfsmanns. Það er hins vegar
ekki rétt og nýleg staðfesting
Hæstaréttar á heimild Samkeppn-
isstofnunar til að halda öllum þeim
gögnum sem sú stofnun sankaði að
sér við húsleit hjá olíufélögunum
rennir stoðum undir þá skoðun. Ef
það hefði verið skoðun Hæstaréttar
að heimild til húsleitar hjá fyr-
irtæki væri einungis bundin þeim
gögnum, t.d tölvupósti, sem sann-
arlega væri ekki persónulegs eðlis
hefði það væntanlega komið fram.
Tölvumisnotkun
Tilgangur starfsreglna
fyrir tölvunotkun, segir
Guðjón Viðar Valdi-
marsson, er að vernda
fyrirtækið og starfs-
menn þess.
Höfundur er framkvæmdastjóri
Dulkodun.is
HUGTAKIÐ „þekk-
ingarstjóri“ er nýtt af
nálinni bæði í stjórnun-
arfræðum og einnig
sem skilgreint starfs-
heiti hjá fyrirtækjum
og stofnunum. Líkja
má þekkingarstjóran-
um við gamla verk-
stjóra iðnbyltingarinn-
ar á þeim tímum sem
framleiðsluþættirnir
voru aðallega land,
vinnuafl og fjármagn.
Þá var það vöðvaaflið
sem og vélarnar sem
voru undirstaða fram-
fara. Í dag eru breyttir
tímar og stór hluti
framleiðsluþátta þjóðfélagsins eru
hugvit, þekking, upplýsingar, sam-
skipti og kunnátta. Fræðimenn kalla
þetta nýja tímabil gjarnan þriðja
umbreytingaskeiðið og nefna það
þekkingar- eða upplýsingatímabilið.
Þar sem helsta virðissköpun fyrir-
tækja er farin að liggja í þessum
óáþreifanlegu eignum sem kallast
þekkingarauðlindir má segja að
þessar auðlindir ráði orðið mestu um
velgengni og samkeppnishæfni fyr-
irtækja í dag. Það hlýtur því að vera
keppikefli hvers fyrirtækis að hugsa
vel um þessa þekkingarauðlind.
Vorið 1999 hleypti Norræni iðn-
aðarsjóðurinn af stokkunum sam-
norrænu verkefni um mat á þekking-
arverðmætum. Fjögur íslensk
fyrirtæki fóru í gegnum þetta verk-
efni og tóku þátt í að þróa aðferðir til
að meta óáþreifanleg verðmæti á
þann hátt að þau yrðu samanburð-
arhæf milli fyrirtækja. Segja má að
þetta samnorræna verkefni hafi ver-
ið fyrsti vísirinn að markvissri þekk-
ingarskráningu hér á landi.
En er verið að skrá og stjórna
þekkingarverðmætum innan ís-
lenskra fyrirtækja og er yfirhöfuð
þörf á því? Ef svo er, hver innan fyr-
irtækjanna gerir það og hvernig er
það gert? Er þörf á þekkingarstjóra?
Til þess að þekkingarstjórnun tak-
ist þarf að stjórna, samræma og
skapa umhverfi sem hvetur starfs-
menn til þess að miðla þekkingu,
hæfni og verklagi sín á milli. Fyr-
irtæki þurfa að átta sig á mikilvægi
þekkingar og þess að geta útvegað
réttu upplýsingarnar fyrir rétta fólk-
ið svo það geti unnið störf sín á rétt-
um tíma á árangursríkan hátt. Þau
þurfa að koma upp
skipulögðu ferli sem
aflar, geymir, dreifir og
notar þekkingu til að
skapa virðisauka og
samkeppnisforskot
bæði fyrir fyrirtækið
sjálft og viðskiptavini
þess. Einnig er nauð-
synlegt fyrir fyrirtækin
að skapa og byggja upp
það umhverfi innan
fyrirtækisins sem
ávaxtar þessi verðmæti
og sér til þess að þau
haldist innan veggja
fyrirtækisins eftir lok-
un en „labbi ekki út“
með starfsmanninum. Þarna kæmi
þekkingarstjórinn inn í myndina.
Hlutverk þekkingarstjórans yrði að
samræma alla þá þætti í þekkingar-
umhverfinu sem skipta máli, greina
á hvaða sviðum þekkingu vantar og
skilgreina ferli sem aflar og skapar
umhverfi sem hvetur til þess að deila
þekkingu, vitneskju og verkkunn-
áttu svo hún nýtist öðrum. Einnig
þarf hann að sjá til þess að viðeig-
andi tæki eða tækni sé til staðar
þannig að réttu upplýsingarnar sé
hægt að finna þegar á þeim þarf að
halda.
Í gegnum kannanir í tengslum við
meistaranám mitt hef ég komist að
því að þekkingarstjórar eru vand-
fundnir innan skipurita íslenskra
fyrirtækja. Aftur á móti virðast ís-
lensk fyrirtæki meðvituð um mikil-
vægi þekkingarinnar án þess að
markvisst sé unnið með þekkingar-
stjórnun eða skráningu þekkingar-
verðmæta. Ábyrgðaraðilar þessara
mála eru að stórum hluta starfs-
mannastjórar eða starfsþróunar-
stjórar og felst þekkingarstjórnun
þeirra einna helst í því að halda utan
um menntun og fræðslu starfs-
manna í stað þess að verið sé að
skapa svigrúm til þekkingarsköpun-
ar hjá fyrirtækjunum. Það er skoðun
mín, að til þess að unnið verði með
þekkinguna á réttan hátt, í stað þess
að leggja ofurkapp á endalausa úr-
vinnslu upplýsinga, verði fyrirtækin
að huga að þekkingarstjórnun og
skipa sérstakan aðila til þess. Hvort
sá aðili heitir þekkingarstjóri eða
eitthvað annað skiptir minna máli.
Aðalatriðið er að einhver innan fyr-
irtækjanna verði gerður ábyrgur
fyrir þessum þætti og þá ekki sem
lítill hluti af öðru starfi eins og tíðk-
ast í dag.
Þurfa íslensk
fyrirtæki þekk-
ingarstjóra?
Sigrún
Kjartansdóttir
Höfundur er meistaranemi í
stjórnun og stefnumótun við HÍ.
Þekkingarstjórnun
Þekking, segir Sigrún
Kjartansdóttir, er ein
mikilvægasta auðlind
hvers fyrirtækis.
Frá
Miðjarðarhafinu
í apótekið þitt
„Pharmaceutical - Grade“
ólífuolía í gelhylkjum með
vítamínum, jurtum og/eða
steinefnum.
Heilsuleikur
Þú gætir unnið ferð til
Spánar!
Aðeins í Plúsapótekunum
www.plusapotek.is
Súrefnisvörur
Karin Herzog
Vita-A-Kombi olía
Golfkúlur 3 stk.
í pakka
aðeins 850 kr.
NETVERSLUN Á mbl.is