Morgunblaðið - 04.07.2002, Blaðsíða 26

ERLENT
26 FIMMTUDAGUR 4. JÚLÍ 2002 MORGUNBLAÐIÐ
útsala
debenhams
hefst í dag kl. 11.00
50%
afsláttur
af völdum vörum
S M Á R A L I N D
komdu og ger›u gó› kaup
ÍS
LE
N
SK
A
A
U
G
LÝ
SI
N
G
A
ST
O
FA
N
/S
IA
.I
S
D
EB
1
81
56

7/
20
02
allt a›
Afgreiðslutími
mán. - föst. kl. 11-19
lau. kl. 11-18
sun. kl. 13-18
JOSEPH Stiglitz, handhafi Nób-
elsverðlaunanna í hagfræði árið
2001, á nú í vök að verjast vegna
bókar, sem hann sendi nýverið
frá sér, en aðal-
hagfræðingur
Alþjóðagjald-
eyrissjóðsins
(IMF), Kenneth
Rogoff, sakar
hann um að
sýna af sér
dæmalausan
hroka í bókinni,
og um að gera
lítið úr öðrum
hagfræðingum.
Bókin heitir Globalization and
Its Discontents og kom út fyrir
skömmu. Fékk hún m.a. heldur
misjafna dóma í tímaritinu The
Economist.
Í bókinni gagnrýnir Stiglitz,
sem starfaði sem ráðgjafi Bills
Clintons í forsetatíð hans, IMF
fyrir aðgerðir sjóðsins á meðan á
efnahagsöngþveitinu í Asíu stóð á
árunum 1997–1998. Stiglitz var á
þessum árum aðalhagfræðingur
Alþjóðabankans og segir hann í
bók sinni að fulltrúar IMF hafi
lítið hirt um ábendingar sérfræð-
inga Alþjóðabankans um að kröf-
ur um umbætur sem sjóðurinn
gerði til ýmissa ríkja, er á þessum
tíma áttu við mikinn efnahags-
vanda að stríða, tækju ekkert til-
lit til aðstæðna almúgans.
Segir hann að þau meðul, sem
IMF gaf ríkjunum í því skyni að
snúa þróuninni við, hefðu oft á
tíðum leitt til þess að vandinn
varð enn meiri en ella og þannig
hefðu hörmungar mikils fjölda
fólks aukist til muna.
Rogoff svarar Stiglitz fullum
hálsi í opnu bréfi sem birtist á
heimasíðu IMF á mánudag. Þar
gagnrýnir hann hugmyndir Stig-
litz um það, hvað rétt hefði verið
að gera, og segir þær fjarska
hefðbundnar. Jafnframt sakar
hann Stiglitz um mikinn hroka.
„Þannig fann ég ekki eitt einasta
tilvik þar sem þú, Joe Stiglitz,
gengst við því að hafa haft rangt
fyrir þér um nokkurt einasta mál-
efni, er snerti hag jarðarbúa,“
segir Rogoff í bréfinu.
Fischer umbunað með
góðu starfi hjá Citicorp?
Þá sakar Rogoff Stiglitz um
rógburð, en í bók sinni þykir
Stiglitz gefa í skyn að Citicorp-
bankasamsteypan hafi umbunað
Stanley Fischer, fyrrum aðstoð-
arframkvæmdastjóra IMF, fyrir
þá stefnu, sem hann beitti sér fyr-
ir hjá IMF, með góðu starfi hjá
samsteypunni. „Af öllum þeim
rangfærslum og aðdróttunum í
bók þinni þá er þessi sú hneyks-
anlegasta,“ segir Rogoff. „Ég
legg til að þú afturkallir bókina
þar til búið er að leiðrétta þennan
rógburð.“
Opið bréf Rogoffs er í sama dúr
og ásakanir sem hann setti fram
á lokuðum fundi um bók Stiglitz,
sem Alþjóðabankinn hélt í síðustu
viku, en þann fund sótti Stiglitz
einnig. Þar mun Stiglitz hafa tek-
ið fram, að hann væri ekki að
saka Fischer um neitt misjafnt,
aðeins að benda á hættuna á
hagsmunaárekstrum.
Eru orðahnippingar hagfræð-
inganna sagðar sveipa hulunni af
stirðum samskiptum Alþjóða-
bankans og Alþjóðagjaldeyris-
sjóðsins, en sérfræðingar stofn-
ananna hafa eldað grátt silfur um
árabil.
Hvattur
til að aftur-
kalla nýja
bók sína
Washington. AP, AFP.
Joseph Stiglitz
Nóbelsverðlaunahafi
í hagfræði sakaður
um rógburð
HAFIN er bygging fyrsta hluta nýrr-
ar öryggisgirðingar sem ætlað er að
skilja að byggðir Palestínumanna á
Vesturbakkanum og Ísraelsríki.
Fyrsti hluti girðingarinnar mun
liggja milli landnemabyggðar gyð-
inga í Gilo, nærri austurhluta Jerúsal-
em, og palestínska bæjarins Beit Jal-
lah, rétt utan við Betlehem. Þessi
hluti mun verða um fimmtíu kíló-
metra langur þegar verkinu lýkur en
öryggisgirðingin í heild sinni verður
um 350 kílómetra löng, verði af frek-
ari framkvæmdum. Ríkisstjórn Ar-
iels Sharons hefur þegar samþykkt
byggingu um 110 kílómetra langrar
girðingar á norðurhluta Vesturbakk-
ans en eftir á að taka ákvörðun um
frekari framkvæmdir.
Þrátt fyrir að talað sé um girðingu
er í raun átt við belti gaddavírs,
skurða og hreyfiskynjara. Er búist
við því að hver kílómetri muni kosta
um 85 milljónir íslenskra króna.
69% fylgjandi gerð girðingar
Girðingunni er ætlað að gera
hryðjuverkamönnum erfiðara að
komast inn í ísraelskar borgir. Svipuð
girðing skilur að Gaza-svæðið og Ísr-
ael og benda fylgismenn hugmyndar-
innar á að afar fáar sjálfsmorðsárásir
hafa komið þaðan, máli sínu til stuðn-
ings.
Yitzhak Rabin, þáverandi forsætis-
ráðherra Ísraels, hreyfði fyrstur hug-
myndum um girðingu af þessu tagi í
byrjun tíunda áratugarins og hafa
sumir þingmenn og ráðherrar Verka-
mannaflokksins unnið hugmyndinni
brautargengi síðan. Stuðningur við
hana hefur einnig aukist meðal ísr-
aelsks almennings í kjölfar ófriðarins
sem ríkt hefur á svæðinu undanfarin
misseri. Skv. skoðanakönnun blaðsins
Maariv eru 69% Ísraelsmanna því
fylgjandi að girðingin verði reist.
Framkvæmdunum hefur verið
mótmælt af harðlínumönnum á Ísr-
aelska þinginu og fulltrúum land-
nema sem óttast að girðingin verði
notuð sem viðmið þegar og ef til þess
kemur að marka landamæri nýs pal-
estínsks ríkis, en þeir eru alfarið á
móti því að slíkt ríki verði stofnað.
Segjast þeir einnig hafa af því áhyggj-
ur að margar landnemabyggðir muni
enda „vitlausu megin“ girðingarinn-
ar, þ.e. Palestínumegin, og því missa
tengsl við Ísraelsríki.
Þá hafa sumir talsmenn Palestínu-
manna mótmælt byggingaráformun-
um og segja þær minna óþægilega á
apartheid-tímann í Suður-Afríku.
Ísraelar hefja gerð girðingar
Jerúsalem. AFP, The Washington Post.