Morgunblaðið - 07.09.2002, Blaðsíða 6
FRÉTTIR
6 LAUGARDAGUR 7. SEPTEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
TILLAGA meirihluta byggðaráðs
sveitarfélagsins Skagafjarðar um að
hefja undirbúning að sölu á hlut sveit-
arfélagsins í Norðlenskri orku ehf.
var samþykkt með tveimur atkvæð-
um gegn einu atkvæði fulltrúa minni-
hlutans sl. miðvikudag.
Gunnar Bragi Sveinsson, fulltrúi
Framsóknarflokksins, sem er í
minnihluta byggðaráðs, lagði fram
breytingartillögu þar sem lagt var til
að byggðaráð fæli sveitarstjóra að
undirbúa sölu á hlutnum til Skaga-
fjarðarveitna. Var tillaga Gunnars
felld af fulltrúum Sjálfstæðisflokks
og Vinstrihreyfingarinnar – græns
framboðs, sem mynda meirihluta
byggðaráðs.
Segir Vinstri græna hafa tang-
arhald á Sjálfstæðisflokki
Eins og greint hefur verið frá í
Morgunblaðinu byggist ákvörðun
meirihlutans um sölu á hlut sveitarfé-
lagsins í Norðlenskri orku á því að
þáverandi meirihluti sveitarstjórnar
seldi um síðustu áramót Rafveitu
Sauðárkróks til RARIK. Við það hafi
forsendur fyrir aðkomu sveitarfé-
lagsins að Norðlenskri orku breyst
þar sem ljóst sé að það er ekki í
verkahring sveitarstjórnar að byggja
virkjanir og sveitarsjóður geti ekki
staðið undir þeim fjárhagsskuldbind-
ingum sem slíkum framkvæmdum
fylgja.
Gunnar Bragi lagði fram bókun á
fundinum þar sem hann segir söluna
á Rafveitu Sauðárkróks engu breyta
um aðkomu sveitarfélagsins að Norð-
lenskri orku. Bendir hann m.a. á að
varið hafi verið milljónum króna í að
kanna möguleika Skagfirðinga á að
nýta orku virkjunar við Villinganes.
„Vilji Skagfirðingar hafa einhver
áhrif á hvernig orkan verður nýtt og
hvort hún verður nýtt í Skagafirði þá
er þátttaka í virkjunarferlinu lykil-
þáttur. Þessu einstaka tækifæri má
ekki hafna,“ segir m.a. í bókun hans.
Gunnar segir einnig athyglisvert það
tangarhald sem Vinstrihreyfingin –
grænt framboð hafi á samstarfi
meirihlutans, þar sem Sjálfstæðis-
flokkurinn hafi kúvent í afstöðu sinni
til Villinganesvirkjunar.
Deilur í byggðaráði Skagfirðinga um eignarhlut í Norðlenskri orku ehf.
Salan var samþykkt með
tveimur atkvæðum gegn einu
KENNARAR í 3. og 7. bekk í
grunnskólum Reykjavíkur hafa
verið á kynningarnámskeiði und-
anfarna daga vegna verkefnisins
Dagblöð í skólum, en útgáfufélög
DV og Morgunblaðsins annars veg-
ar og Fræðslumiðstöð Reykjavíkur
hins vegar undirrituðu í vikunni
samkomulag um samstarf vegna
verkefnisins til næstu þriggja ára.
Verkefnið byrjaði fyrir tveimur
árum þegar dagblaðaútgefendur
og fræðsluyfirvöld hófu samstarf
undir nafninu Dagblöð í skólum
fyrir nemendur í 7. bekk. Unnið
hefur verið eftir erlendri fyr-
irmynd, Newspapers in Education,
sem er samstarf fræðsluyfirvalda
og útgefenda víða um lönd. Til-
gangurinn er alls staðar sá sami
eða að nota dagblöð sem stuðnings-
efni í kennslu í samræmi við nám-
skrár til að efla áhuga á námi, auka
orðaforða og þjálfa gagnrýna og
skapandi hugsun nemenda.
Auður Huld Kristjánsdóttir verk-
efnisstjóri segir að fyrsta árið hafi
fjórir skólar verið með í verkefn-
inu. Því hafi strax verið vel tekið og
í fyrrahaust hafi 27 skólar verið
með. Í janúar síðastliðnum hafi síð-
an verið ákveðið að hafa sérstakt
verkefni fyrir nemendur í 3. bekk
og hafi því líka verið vel tekið, en á
liðnu skólaári hafi um 3.500 nem-
endur í 44 skólum tekið þátt í verk-
efninu.
Nemendur fá blaðapassa og
verkefnabók, sem heitir Dag-
blaðabókin mín. Eldri nemendurnir
fá DV og Morgunblaðið í eina viku
á skólaárinu og vinna úr dagblöð-
unum í viðkomandi viku, en yngri
nemendurnir fá blöðin á tveggja
vikna fresti. Útgefendur kosta út-
gáfu kennsluefnisins og gefa dag-
blöðin til notkunar í kennslu. Auk
þess veita þau ráðgjöf og leiðbein-
ingar um notkun á dagblöðum í
skólastarfi. Fræðslumiðstöðin sér
um að kynna verkefnið með fulltrú-
um blaðanna og leggur til aðstöðu
til þess.
Tvö kynningarnámskeið hafa
verið haldin í vikunni. Auður Huld
Kristjánsdóttir segir að það fyrra
hafi verið fyrir kennara í 3. bekk og
hafi um 60 kennarar frá 24 skólum
mætt, en um 50 kennarar í 7. bekk
frá 25 skólum hafi verið með á því
seinna. „Þetta hefur mælst mjög vel
fyrir, jafnt hjá nemendum sem
kennurum, og við setjum okkur
ákveðin markmið,“ segir Auður
Huld. „Við viljum að krakkarnir
læri að lesa blöðin, geti aflað sér
upplýsinga úr þeim og gagnrýnt
það sem þeir lesa.“
Samið um þriggja ára samstarf í verkefninu Dagblöð í skólum
Morgunblaðið/Jim Smart
Brynhildur Anna Ragnarsdóttir frá Fræðslumiðstöð Reykjavíkur, Auð-
ur Huld Kristjánsdóttir verkefnisstjóri og Örn Þórisson, áskriftarstjóri
Morgunblaðsins, á kynningarfundi í vikunni vegna verkefnisins.
Um 50 grunn-
skólar taka þátt
í verkefninu
RAUÐI kross Íslands afhenti
Blóðbankanum í gær fullkominn
blóðsöfnunarbíl að gjöf, eins konar
blóðbanka á hjólum.
Blóðsöfnunarbíllinn er að grunni
til Scania langferðabifreið sem er
sérsmíðuð og útbúin af finnska fyr-
irtækinu Kiitokuori. Bíllinn er 13,5
metrar á lengd, búinn öllum nauð-
synlegum tækjum til blóðtöku. Þar
er hægt að taka á móti 50 – 100
blóðgjöfum á dag og jafnvel fleiri í
neyðartilvikum. Í bílnum eru sam-
tals fjórir bekkir fyrir blóðgjafa.
Um 70 manns gefa blóð í
Blóðbankann á hverjum degi
Um 70 manns gefa blóð í Blóð-
bankanum við Barónsstíg á dag, að
meðaltali. Hann útvegar sjúkra-
húsum landsins 14 þúsund einingar
af rauðkornaþykknum á ári.
Að sögn Úlfars Haukssonar, for-
manns Rauða kross Íslands, vill
Rauði krossinn með þessari gjöf
tryggja öryggi þeirra sem þurfa á
blóðgjöf að halda á spítölum lands-
ins og einnig búa í haginn ef sú
staða kemur upp að safna þurfi
miklu magni af blóði einhvers stað-
ar á landinu í skyndi, til dæmis í
tengslum við stórslys eða náttúru-
hamfarir.
Að sögn Sveins Guðmundssonar,
framkvæmdastjóra Blóðbankans á
Íslandi, markar nýi blóðsöfnunar-
bíllinn þáttaskil í sögu blóðbanka-
þjónustu á Íslandi.
„Á næstu árum er mikilvægt að
Blóðbankinn geti nálgast blóðgjafa
nálægt starfi þeirra og námi, auk
þess að geta safnað blóði með öfl-
ugri hætti í byggðarlögum í næsta
nágrenni höfuðborgarsvæðisins,“
segir Sveinn.
Safnað frá árinu 1996
Bílinn er fluttur inn hingað til
lands í gegnum Heklu hf. í kjölfar
útboðs og kostar um 30 milljónir
króna. Rauði kross Íslands hefur
lagt til hliðar fé til kaupa á bílnum
síðan 1996. Fjármögnunin var end-
anlega tryggð með fimm milljóna
króna framlagi frá ríkisstjórninni
seint á síðasta ári.
Rauði kross Íslands afhendir Blóðbankanum 13 m langan blóðsöfnunarbíl
Unnt að taka
við 50–100 blóð-
gjöfum á dag
Morgunblaðið/Þorkell
Fjórir bekkir eru fyrir blóðgjafa, en kostnaður er alls 30 milljónir.
Morgunblaðið/Þorkell
Friðrik Pálsson, formaður stjórnar Blóðbankans, settist undir stýri á
nýja blóðsöfnunarbílnum í gær enda með reynslu af strætóakstri.
SAMTÖK norrænna blaðamanna-
félaga hafa sent stjórnvöldum á Ís-
landi, í Danmörku, Noregi, Svíþjóð
og Finnlandi bréf þar sem þau eru
eindregið hvött til þess að standa
vörð um frelsi fjölmiðla og vernd
heimildarmanna og að tryggt verði
að símtöl blaðamanna verði ekki
hleruð af lögregluyfirvöldum.
„Samtökunum, sem meira en 50
þúsund blaðamenn á öllum Norður-
löndunum eiga aðild að, er ákaflega
brugðið vegna hlerana dönsku ör-
yggislögreglunnar á símtölum blaða-
manns á Jylland-Posten,“ segir í
bréfinu. „Samtöl blaðamannsins,
sem starfar á einum stærsta fjölmiðli
Danmerkur, við ritstjóra sinn voru
hleruð en í þeim samtölum ræddi
hann við ritsjórann um blaðagrein en
áður hafði hann neitað að tilgreina
heimildarmenn þá sem hann studd-
ist við í greininni. Ef ekki fæst stað-
fest að hleranir sem þessar hafi verið
ólöglegar mun enginn blaðamaður
þora að nota vinnu- eða heimasíma
sinn. Samtökin leggja ríka áherslu á
að réttindi blaðamanna og réttur
borgaranna til upplýsinga er ákaf-
lega mikilvægur í sérhverju lýðræð-
islegu réttarríki.“
Gagnrýna hler-
anir dönsku
lögreglunnar
ÁKVEÐIÐ hefur verið að háhyrn-
ingurinn Keikó verði í Skálavíkur-
firði í Noregi í vetur. Var þetta
ákveðið í gær á fundi fulltrúa norsku
fiskistofunnar, samtakanna Ocean
Futures og sveitarstjórnarinnar í
Halsa, að því er netútgáfa Aftenpost-
en sagði í gær. Lagðar voru línur um
hvernig best yrði búið að Keikó og
hvernig fólk skyldi haga sér í heim-
sóknum til hans.
Fernando Ugarte, talsmaður
Ocean Future samtakanna, sagði við
netútgáfu Aftenposten í gær, að þeir
Colin Baird, þjálfari Keikós, væru
áhyggjufullir vegna heilsu Keikós
sem hefði ekki verið hress í gær. Tal-
ið væri að hann hefði ofkælst og væri
dýralæknir Ocean Futures í Banda-
ríkjunum sömu skoðunar. Engin
ástæða væri þó til að óttast þar sem
kvefpestir legðust ekki sérlega
þungt á háhyrninga.
Keikó setti Halsa á kortið
Allt frá því Keikó kom til Noregs
hefur mikið gengið á í sveitarfé-
laginu Halsa. 54 þúsund manns búa
þar, að sögn Ole Jørgen Wirum, eins
íbúans, sem Morgunblaðið talaði við.
„Keikó hefur sett Halsa á kortið,“
sagði Virum. Mikill fjöldi ferða-
manna hefur lagt leið sína til Halsa
og sagði einn norsku miðlanna í vik-
unni að landgangurinn niður að
bryggjunni í Skálavíkurfirði væri í
sundur genginn vegna átroðnings-
ins. Keikó hefur enda dregið athygli
heimsins rækilega að Halsa með
veru sinni í Skálavíkurfirði og sagði
Virum íbúana ánægða með þann
gríðaröfluga kynningarfulltrúa sem
Keikó er. Virum er í ferðaþjónust-
unni og er byrjaður með Keikóbáta-
ferðir.
„Fjölmiðlar hafa mikinn áhuga á
Keikó og hann er til umfjöllunar á
hverjum degi. Sjónvarpsstöðin CNN
er með þriggja manna teymi í Skála-
víkurfirði til að fylgjast með honum,“
segir Virum og bætir við að argent-
ískir fjölmiðlar hafi einnig fjallað um
málið. Vinsælt hefur verið að busla
með Keikó í sjónum, en þjálfarar
hans eru ekki hrifnir af því. Virum
sagði að hitastig sjávar í firðinum
væri 17–18 gráður. Hann sagði einn-
ig, er hann var spurður nánar, að
Haraldur Noregskonungur hefði
ekki hitt Keikó, eins og sumir fjöl-
miðlar hefðu gefið vonir um í vik-
unni.
Keikó verð-
ur í Skála-
víkurfirði
í vetur