Morgunblaðið - 20.09.2002, Blaðsíða 20
ERLENT
20 FÖSTUDAGUR 20. SEPTEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
IRMA Maritza Lopez sat eitt síð-
kvöldið í svækjunni og reyndi að
ímynda sér 100 milljónir dollara, um
8,7 milljarða íslenskra króna. Hún
gat það ekki. Hún er ekkja og vinnur
fyrir sér og börnunum sínum sex
með þvottum. Daglaunin hennar eru
rúmlega 175 krónur.
Lopez hristi höfuðið þegar hún var
spurð um Arnoldo Aleman, fyrrver-
andi forseta Nicaragua, en hann hef-
ur verið ákærður fyrir að stela að
minnsta kosti þessari upphæð, 8,7
milljörðum króna, í þau sex ár, sem
hann sat í embætti. Peningana lagði
hann inn á sína eigin reikninga í Pan-
ama, Miami og Lúxemborg.
„„Feiti maðurinn“ ætti að vera í
fangelsi,“ sagði Lopez um leið og tár-
in hrundu niður svitastokkið andlit-
ið. Aleman er aldrei kallaður annað
enda ekki bara kunnur fyrir græðgi,
heldur líka mikið umfang.
Ríkissaksóknari Nicaragua hefur
farið fram á handtöku konu Alem-
ans, sonar, átta annarra ættingja og
fyrrverandi embættismanna, sem
tengjast spillingarhneykslinu, „La
Huaca“ eins og það er kallað eða
„Falinn fjársjóður“.
Prófsteinninn
Rannsóknin á Aleman hefur vakið
mikla athygli og margir líta á hana
sem eins konar prófstein fyrir bar-
áttuna gegn spillingu í Rómönsku-
Ameríku. Að baki henni stendur
Enrique Bolanos forseti og fyrrver-
andi varaforseti Alemans. Hann hef-
ur lýst því yfir, að hætti ekki opin-
berir embættismenn að stela
almannafé, muni Nicaragua verða
dæmt til eilífrar fátæktar.
Sem dæmi um siðleysið má nefna,
að bara einkaneysla Alemans út á
American Express-kortið, sem hið
opinbera eða almenningur greiddi,
var 156 milljónir króna. Í Nicaragua,
öðru fátækasta ríki í Ameríku, eiga
upphæðir af þessu tagi heima á með-
al stjarnanna. Af fimm milljónum
landsmanna búa 80% við fátækt og
helmingurinn verður að framfleyta
sér á minna en 86 krónum á dag.
Saksóknarar hafa í höndunum
reikninga, sem sýna, að ríkissjóður
var látinn bera kostnað af 16 daga
ferð Alemans, konu hans og 15 vina
til Egyptalands í mars í fyrra. Hót-
elreikningurinn var næstum 1,3
millj. kr., teppakaup upp á tæpar
tvær millj. og ilmvötnin kostuðu
87.000 kr.
Aleman fór í ferðina eftir að hafa
setið tveggja daga ráðstefnu í París
um stuðning vestrænna ríkja við fá-
tæk lönd. Reikningar sýna, að hon-
um leiddist ekki á meðan. „Skemmt-
anir“ kostuðu tæplega 1,4 millj. kr.
og búðaráp um 900.000 kr.
Fátæklingarnir heima í Nicaragua
borguðu líka ferð Alemans til Ind-
lands í júlí í fyrra. Fyrir utan ferða-
kostnað hafa verið tíndir til reikn-
ingar úr henni upp á nokkuð á tólftu
milljón króna.
Almenningur í Nicaragua er æva-
reiður og ekki bætir úr skák, að
Aleman nýtur friðhelgi sem forseti
þjóðþingsins. Ætlar dómarinn í máli
hans ekki að krefjast handtöku hans
eða dóttur hans, sem einnig er þing-
maður, meðan svo er. Bolanos, sem
er í forystu fyrir Frjálslynda flokkn-
um ásamt Aleman, vill, að þingið
svipti Aleman þinghelgi en flokkur-
inn er klofinn í því máli.
Bolanos leggur áherslu á, að al-
þjóðlegur stuðningur við Nicaragua
og raunar önnur fátæk ríki sé undir
því kominn, að spillingin verði upp-
rætt og hinum seku refsað. Erlendar
ríkisstjórnir, alþjóðastofnanir og
fjárfestar verði að vera viss um, að
framlög þeirra lendi ekki í peninga-
kössum egypskra skartgripaversl-
ana.
„Arnoldo, hvernig gastu svikið þitt
eigið fólk með þessum hætti?“ sagði
Bolanos i sjónvarpsávarpi í síðasta
mánuði. „Þú hirtir eftirlaunin af hin-
um öldruðu, lyfin frá hinum sjúku,
launin af kennurunum. Þú svívirtir
traust fólksins.“
Stuðningur almennings við Bol-
anos mælist nú 80%. Í síðustu viku
lagði hann á borð þingmanna áskor-
un 542.000 manna um að Aleman
yrði sviptur þinghelgi. Aleman segist
vera fórnarlamb „sirkuss“ undir
stjórn Bolanos og neitar því að hafa
stolið einum einasta eyri. Segir
hann, að engar sannanir séu gegn
sér þótt saksóknarar hafi á borðinu
heilu staflana af skjölum, sem sýna
sekt hans. Segir hann, að ólíkt því,
sem er í Bandaríkjunum, séu engin
lög í Nicaragua um fjárútlát forseta.
„Það, sem ekki er bannað, er leyfi-
legt,“ segir hann.
Man ekki hvað varð um teppin
Aleman segist ekki sjá neitt at-
hugavert við það, að ríkið skuli hafa
greitt tveggja vikna brúðkaupsferð
þeirra hjóna 1999. Þar á meðal
skartgripi fyrir meira en fjórar millj.
kr. Aleman segist hafa farið til
Egyptalands til að velja stað fyrir
sendiráð en hann man ekki hvað varð
um öll teppin. Til Indlands fór hann
til að skoða kaup á 35.000 vélhjólum
fyrir kennara á landsbyggðinni en að
vísu varð ekkert af þeim. Hann man
svo ekki hvað hann keypti fyrir
326.000 kr. á indverskum handiðn-
aðarmarkaði.
Það má svo kallast kaldhæðni ör-
laganna, að helsti bandamaður Bol-
anos forseta í þessari baráttu er
Daniel Ortega, fyrrverandi forseti
og leiðtogi Sandinistaflokksins í
langan tíma. Ortega hefur nú gefist
tækifæri til að grafa undan flokkn-
um, sem sigraði hann í kosningum,
en bandalagið hlýtur að vera erfitt
fyrir Bolanos. Þegar sandinistar
komust til valda í Nicaragua á átt-
unda áratugnum þjóðnýttu þeir
miklar eignir Bolanos og úthlutuðu
síðan aðallega til flokksgæðinga.
„Feiti mað-
urinn“ og
fjársjóðurinn
Reuters
Arnoldo Aleman, fyrrv. forseti Nicaragua. Hann segist engu hafa stolið.
Arnoldo Aleman, fyrrverandi forseti Nic-
aragua, er sakaður um að hafa látið greipar
sópa um opinbert fé, stolið sem svarar um
8,7 milljörðum íslenskra króna.
Managua. Los Angeles Times, AFP.
’ Þú hirtir eftir-launin af hinum öldr-
uðu, lyfin frá hinum
sjúku, launin af
kennurunum. ‘