Morgunblaðið - 03.10.2002, Blaðsíða 2

FRÉTTIR
2 FIMMTUDAGUR 3. OKTÓBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Fylgstu
með
nýjustu
fréttum
www.mbl.isÁrni Gautur kosinn maður
leiksins gegn Ajax/B4
Atli gerði fimm breytingar
á landsliðinu/B1
4 SÍÐUR16 SÍÐUR
Sérblöð í dag
Á FIMMTUDÖGUM
VIÐSKIPTABLAÐ MORGUNBLAÐSINS
S É R B L A Ð Á F I M M T U D Ö G U M U M V I Ð S K I P T I , S J Á V A R Ú T V E G & A T H A F N A L Í
FORYSTUMENN stjórnarandstöð-
unnar lögðu áherslu á það í um-
ræðum um stefnuræðu forsætisráð-
herra í gær að það væri ekki
ríkisstjórninni að þakka að horfur í
efnahagsmálum væru nú betri en
þær hefðu verið fyrr á árinu. Það
mætti þakka aðgerðum verkalýðs-
hreyfingar, ytri aðstæðum og ein-
skærri heppni.
Össur Skarphéðinsson, formaður
Samfylkingarinnar, lagði í ræðu
sinni áherslu á þann mun sem væri á
Samfylkingunni og Sjálfstæðis-
flokknum. Munur á stefnu flokk-
anna væri mjög skýr í Evrópumál-
um, þróun velferðarkerfisins,
sjávarútvegsmálum og í menntamál-
um. Össur hvatti eindregið til þess
að Ísland skilgreindi samnings-
markmið sín, gengi til viðræðna við
Evrópusambandið um aðild að sam-
bandinu og að aðildarsamningur
yrði lagður fyrir þjóðina í atkvæða-
greiðslu. Össur gagnrýndi áherslu
ríkisstjórnarinnar í velferðarmálum
og benti sérstaklega á þá breytingu
að lágtekjufólk væri farið að greiða
skatta.
Össur gerði efnahagsmál að um-
fjöllunarefni og sagði að raunveru-
legur vandi hefði blasað við í efna-
hagsmálum í upphafi árs. Viðskipta-
hallinn hefði verið mikill, gengið
hefði fallið og vextir hækkað. Það
hefði verið verkalýðshreyfingin en
ekki ríkisstjórnin sem kom til bjarg-
ar. Össur sagði að ríkisstjórnin hefði
ekki nýtt tækifærin. Hún væri
þreytt og hugmyndasnauð.
Mikill árangur
Guðni Ágústsson landbúnaðarráð-
herra lagði áherslu á að ríkisstjórn-
inni hefði náð miklum árangri. Það
væru samhentir skipstjórar í brúnni
á þjóðarskútunni. Hann sagðist ekki
vera viss um að þjóðin vildi hleypa
Samfylkingunni að brúnni á skút-
unni eins og hann komst að orði.
Guðni sagði að 1995, þegar Fram-
sóknarflokkurinn settist í ríkis-
stjórn, hefði fólk verið að flýja land.
Síðan hefðu um 3.000 einstaklingar
flust til landsins. Í fyrri ríkisstjórn
hefði verið niðurskurður í málefnum
fatlaðra og sjúkra en þetta hefði
breyst með ríkisstjórn Sjálfstæðis-
flokks og Framsóknarflokks. Kaup-
máttur hefði aukist um 25% og sam-
neysla um 20%. Tekjuskattur
einstaklinga hefði verið lækkaður úr
42% í 38% og skattar á fyrirtæki
hefðu verið lækkaðir úr 30% í 18%.
Steingrímur J. Sigfússon, formað-
ur Vinstrihreyfingarinnar, sagði að í
hvert sinn sem liði að kosningum
drægi forsætisráðherra upp glæsta
mynd af efnahag þjóðarinnar. Hann
vitnaði í stefnuræðu forsætisráð-
herra 1994 og 1998 þar sem Davíð
hefði talað um áður óþekktan árang-
ur í efnahagsmálum. Steingrímur
sagði að óstöðugleiki í efnahagsmál-
um í upphafi árs hefði verið raun-
verulegur. Hann sagði að þakka
mætti hagstæðum ytri skilyrðum,
háu fiskverði og góðri stýringu
Seðlabankans að vel hefði gengið að
komast út úr efnahagserfiðleikun-
um.
Steingrímur sagði að í frumvarpi
til fjárlaga væri hátekjufólki færð
2% lækkun á hátekjuskatti. Eign-
arskattar væru einnig að lækka um
helming, sem kæmi hátekjufólki til
góða. Lágtekjufólk, aldraðir eða ör-
yrkjar fengju ekki neina slíka
skattalækkun.
Steingrímur sagði að megin-
áhersla VG í næstu kosningum yrði
að eftir kosningar yrði mynduð vel-
ferðarstjórn. Það stórsæi á velferð-
arkerfinu eftir tólf ára stjórnarsetu
Sjálfstæðisflokksins. Steingrímur
gagnrýndi einnig áherslur utanríkis-
ráðherra í Evrópumálum. Hann
sagði að Pólland, sem ætti nú í við-
ræðum um aðild að ESB, stæði
frammi fyrir algerri uppgjöf í sjáv-
arútvegsmálum. Sjómannasamtökin
á Möltu væru á móti nýgerðum að-
ildarsamningi við ESB þrátt fyrir að
utanríkisráðherra Íslands teldi að
Malta hefði gert góðan samning.
Sverrir Herrmannsson, formaður
Frjálslynda flokksins, sagði að
stefnuræða forsætisráðherra hefði
verið einstaklega rýr. Í henni hefði
ekki falist nein stefnumótun. Sverrir
gagnrýndi ástandið í heilbrigðismál-
um og sérstaklega áherslur ungra
sjálfstæðismanna í heilbrigðismál-
um. Sverrir sagði að hagspekingar
töluðu um að það hefði verið heppni
að okkur tókst að komast út úr efna-
hagserfiðleikunum. Ríkisstjórnin
hefði ekkert aðhafst gegn verðbólg-
unni. Besta tæki stjórnvalda væri
fjárlög, en þeim hefði ekki verið
beitt því að útgjöld fjárlaga hefðu
hækkað umfram verðlag.
Sverrir gagnrýndi harðlega
hvernig ríkisstjórnin hefði staðið að
samráði við aldraða. Hann sagði að
það samráð við aldraða sem for-
sætisráðherra boðaði nú væri einber
blekking.
Stjórnarandstaðan í umræðum um stefnuræðu forsætisráðherra
Efnahagsástandið ekki
ríkisstjórninni að þakka
VELUNNARAR SÁÁ komu saman í Háskólabíói í gær-
kvöldi til að minnast þess að 25 ár eru liðin frá stofnun
samtakanna. Sérstakur gestur og aðalræðumaður var
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir borgarstjóri. Auk hennar
komu fram tónlistarmennirnir Bubbi Morthens, Krist-
ján Kristjánsson, Guðmundur Pétursson og Hera Hjart-
ardóttir. Í lok fundarins söng Karlakór Reykjavíkur.
Örn Árnason leikari var fundarstjóri. Í tengslum við af-
mælishátíðina er SÁÁ gestgjafi hinnar árlegu alþjóð-
legu læknaráðstefnu ISAM sem hófst í gær og lýkur á
laugardag. Aðalmarkmiðið er að kynna nýjar hug-
myndir og stefnur í áfengis- og vímuefnalækningum og
styrkja samvinnu allra þeirra er stuðla að vexti og
framþróun á þessu sviði.
Morgunblaðið/Þorkell
Þórarinn Tyrfingsson, Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson, Ingibjörg Sólrún Gísladóttir, sem flutti hátíðarræðu, Björg-
ólfur Guðmundsson og eiginkona hans, Þóra Hallgrímsson, nutu skemmtiatriða sem í boði voru.
Aldarfjórðungur frá stofnun SÁÁ
TÓMAS Ingi Olrich menntamálaráð-
herra hefur með bréfi til Þorfinns
Ómarssonar, framkvæmdastjóra
Kvikmyndasjóðs, formlega gengið frá
því að hann taki aftur við stjórn sjóðs-
ins. Ráðherra segir að með bréfinu sé
málinu lokið af hálfu ráðuneytisins en
hann dregur hins vegar enga dul á að
hann sé ósammála niðurstöðu nefnd-
ar um réttindi og skyldur starfs-
manna ríkisins sem komst að þeirri
niðurstöðu að ekki hafi verið rétt-
mætt að veita Þorfinni lausn um
stundarsakir.
Tómas Ingi telur að möguleikar
ráðuneytisins og raunar stjórnvalda
yfirleitt til þess að bregðast við þegar
ekki er farið að settum reglum og lög-
um hafi skerst við þessa niðurstöðu.
Full ástæða til þess að fara
gaumgæfilega yfir málið
„Það er alveg ljóst að ég er ósam-
mála niðurstöðu nefndarinnar en hins
vegar hef ég tekið þá ákvörðun að una
við álitið og því er með bréfi til fram-
kvæmdastjóra Kvikmyndasjóðs
gengið formlega frá því að hann taki
við starfi sínu aftur.“ Menntamála-
ráðherra tekur fram að hann hafi talið
fulla ástæðu til þess að leggjast
gaumgæfilega yfir málið og reyna að
átta sig á hvað þetta raunverulega
þýddi og því hafi hann gefið sér góðan
tíma til þess.
„Staða menntamálaráðuneytisins
til þess að bregðast við þegar um bók-
haldsóreiðu er að ræða eða menn lúta
ekki þeim reglum og lögum sem um
bókhald gilda hefur veikst til muna
við niðurstöðu nefndarinnar.
Svo virðist sem nú sé komin upp sú
staða að til sé grátt svæði þar sem
getur verið um bókhaldsóreiðu að
ræða sem ætla má að sé viðunandi og
síðan bókhaldsóreiðu sem sé óviðun-
andi. Hvar mörkin liggja þarna á milli
er með öllu óljóst.“
Tómas Ingi segir að þetta mál hafi
skapað mikla óvissu um að hve miklu
leyti stjórnvöld geti brugðist við þeg-
ar þau standi frammi fyrir því að op-
inberir starfsmenn virði ekki settar
reglur og lög um bókhaldsgögn.
„Það er ljóst að þetta veldur mikilli
óvissu um hvert vald æðstu stjórn-
enda hjá hinu opinbera er. Áður en
þetta álit var birt töldum við í
menntamálaráðuneytinu að staðan
væri skýrari og það væri hægt að
bregðast við með meiri fullvissu en nú
virðist blasa við. Ég vil taka það fram
að vitaskuld fer meginþorri opinberra
starfsmanna að settum reglum og lít-
ur í senn á það sem skyldu sína og
sjálfsagðan hlut að gera það. Úr-
skurðurinn hefur engin áhrif á það, en
á hinn bóginn er vald manna til þess
að veita aðhald orðið óljósara. Þetta
snertir því ekki eingöngu mitt ráðu-
neyti heldur stjórnkerfið allt og málið
verður að skoðast í því ljósi.“
Menntamálaráðherra um mál fram-
kvæmdastjóra Kvikmyndasjóðs Íslands
Skapar óvissu
um valdsvið
æðstu stjórnenda

Bréf menntamálaráðherra/10
RÚMLEGA tvítugur Reykvíkingur
þarf að greiða 350.000 krónur í sekt
fyrir að selja 20–40 grömm af hassi
og áætlaður gróði af sölunni var jafn-
framt gerður upptækur.
Héraðsdómur Reykjavíkur taldi
að gróðinn væri 40.000 krónur, sem
er þó aðeins hluti af því reiðufé sem
lögregla lagði hald á á heimili
mannsins.
Hann sagði að féð væri ekki gróði
af fíkniefnasölu og neitaði að stílabók
sem lögregla fann í fórum hans
geymdi lista yfir þá sem skulduðu
honum fé. Við ákvörðun refsingar
var tekið tillit til þess að maðurinn
hafði ekki áður hlotið refsingu og
væri nú að hefja framhaldsnám.
Neitaði að dag-
bókin innihéldi
skuldalista