Morgunblaðið - 31.10.2002, Blaðsíða 24

LISTIR
24 FIMMTUDAGUR 31. OKTÓBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
SIF Tulinius er einleikari kvöldsins á
tónleikum Sinfóníuhljómsveitar Ís-
lands. Hún leikur einleik í einu ást-
sælasta verki tónbókmenntanna,
Fiðlukonsert í e-moll opus 64, eftir
Felix Mendelssohn. Önnur verk á
efnisskránni eru Fúga í g-moll eftir
Bach í hljómsveitarbúningi Stok-
owskíjs og Sinfónía nr. 4, „Hið
óslökkvandi“, eftir Carl Nielsen.
Hljómsveitarstjóri er Eistinn Arvo
Volmer.
Þetta er í fyrsta skipti sem Sif Tul-
inius spilar Mendelssohn konsertinn
með hljómsveit og segir hún mjög
gaman að fá tækifæri til þess. Þegar
hún er spurð að því hvort hún muni
eftir því þegar hún heyrði þetta
þekkta verk fyrst, er svarið afdrátt-
arlaust. „Já, ég geri það. Ég hlustaði
oft á verkið þegar ég var lítil stelpa.
Þetta var stundum sett á fóninn þegar
ég var að fara að sofa, þannig að ég
var mjög lítil þegar ég heyrði hann
fyrst. Ég held þó að ég hafi aldrei náð
því að heyra síðasta kaflann... Ég man
nú ekki alveg hver spilaði; – það var
ekki einn af frægu fiðluleikurunum,
þetta var bara eitthvað sem var til
heima.“ Það var Sif sjálf sem bað for-
eldra sína að spila þetta fyrir sig á sín-
um tíma, henni fannst þetta einfald-
lega mjög falleg tónlist. „Ég var mjög
hrifin af verkinu. Ég var aðeins byrj-
uð að læra sjálf á fiðlu, en ég man þó
ekki eftir því að ég hafi verið að hugsa
um að mig langaði til að spila þetta
sjálf. Mér fannst konsertinn bara æð-
islegur.“
Fínt að spila
með kollegunum
Sif segir sérstaklega gaman að
spila einleik með kollegum sínum í
Sinfóníuhljómsveit Íslands. „Ég finn
fyrir miklum stuðningi og það er mjög
gott að spila með þeim. Ég er mjög
ánægð – þetta er bara draumur.“ Þótt
Fiðlukonsert Mendelssohns sé ekki
spilaður alveg jafnoft í dag og var fyr-
ir nokkrum árum, hefur Sif Tulinius
margoft heyrt verkið á tónleikum og í
upptökum. „Ég veit þó ekki hvort ég
geti nefnt neinn sérstakan fiðluleik-
ara sem mitt uppáhald í þessu verki.
Það hefur hver sinn stíl.“
Sif æfði og lærði konsertinn strax í
námi og segist hafa gripið í hann af og
til síðan. En síðustu tveir mánuðir
hafa svo farið í að æfa stíft fyrir tón-
leikana í kvöld. „Þegar maður er ekki
að spila konserta með hljómsveit
fimmtíu sinnum á ári, þá verður þetta
meira átak í hvert sinn. Ef ég hefði
verið að spila þetta fyrir fimm vikum
annars staðar þá horfðu málin
kannski öðru vísi við. En svona er
þetta – þetta er allt spurning um
þjálfun, en þetta er fínt eins og það er
og þetta er ómetanlegt tækifæri fyrir
mig.“
„Tekst á við þetta á minn hátt“
Sif segist ekki finna fyrir öðruvísi
væntingum þótt hún sé að fara að
spila svo þekkt verk, en það sé þó
öðruvísi að spila minna þekkt verk en
þau sem allir þekkja. „Ég er þó ekk-
ert mikið að hugsa um það að fólk hafi
sérstakar væntingar; þetta er bara
eins og að syngja lag sem allir þekkja,
ég tekst á við þetta á minn hátt og það
er mjög gaman.“ Sif fær þó tækifæri
til að spila verkið öðru sinni, á skóla-
tónleikum hljómsveitarinnar á föstu-
dagsmorgun. Hún segir samvinnuna
við hljómsveitarstjórann hafa gengið
ákaflega vel og að hann hafi gefið
henni góðan tíma til æfinga með
hljómsveitinni í æfingavikunni.
Sif Tulinius lauk einleikaraprófi frá
Tónlistarskólanum í Reykjavík undir
leiðsögn Guðnýjar Guðmundsdóttur
vorið 1991. Hún lauk BA-prófi frá tón-
listarháskólanum í Oberlin í Ohio og
meistaragráðu frá Stony Brook tón-
listarháskólanum í New York. Sif hef-
ur leikið einleik og tekið þátt í flutn-
ingi kammertónlistar hér heima, í
Bandaríkjunum, Evrópu og Japan og
ennfremur á ýmsum alþjóðlegum tón-
listarhátíðum, m.a. í Tanglewood,
Bandaríkjunum, og Prussia Cove,
Englandi, þar sem hún tók virkan
þátt í flutningi nútímatónlistar m.a. í
samvinnu við tónskáldin George
Crumb og Sofiu Gubaidulinu. Sif leik-
ur með Kammerhópi Salarins, Caput
og Kammersveit Reykjavíkur, auk
þess að koma fram á helstu tónlist-
arhátíðum landsins. Sif gegnir nú
stöðu annars konsertmeistara við
Sinfóníuhljómsveit Íslands. Hljóm-
sveitarstjórinn, Arvo Volmer, stund-
aði nám í kór- og hljómsveitarstjórn
við tónlistarháskólann í Tallinn og
framhaldsnám í St. Pétursborg og
lauk diplómaprófi í óperu- og hljóm-
sveitarstjórn 1990. Hann hóf starfs-
ferilinn í Eistnesku þjóðaróperunni í
Tallinn árið 1985 og stjórnaði þar óp-
erum, ballettum og óperettum næstu
árin, auk þess að koma fram með
Eistnesku sinfóníuhljómsveitinni.
Hann var aðalhljómsveitarstjóri
þeirrar sveitar á árunum 1993-2001.
Hann hefur stjórnað flestöllum sin-
fóníuhljómsveitum Norðurlanda, auk
þess sem hann kemur reglulega fram
með fjölmörgum evrópskum hljóm-
sveitum.
Sif Tulinius einleikari á Sinfóníutónleikum
Morgunblaðið/Jim Smart
Sif Tulinius á æfingu með Sinfóníuhljómsveitinni í gær.
Fór að sofa með Mend-
elssohn í eyrunum
FJÖLBREYTTUR hópur tónlistar-
manna flytur ólíka efnisskrá í Saln-
um, Tónlistarhúsi Kópavogs, í kom-
andi nóvember-
mánuði. Verða
fyrstu tónleik-
arnir á föstudag
en það eru sóló-
tónleikar Vovka
Stefáns Ashken-
azy. Einnig verð-
ur Þorsteinn
Gauti Sigurðsson
með sólótónleika
í mánuðinum. Þá
verða Valgeir
Guðjónsson,
ásamt Diddú og
Helga Björnssyni
o.fl., og Gísli
Helgason blokk-
flautuleikari
hvor með sína út-
gáfutónleikana.
KaSa-
hópurinn, Kuran
Swing og Camer-
arctica halda
kammertónleika.
Minning-
artónleikar
verða um Ellý
Vilhjálms þar
sem fram koma
Guðrún Gunn-
arsdóttir, Stefán
Hilmarsson og
Borgardætur undir hljómsveit-
arstjórn Eyþórs Gunnarssonar.
Guðný Guðmundsdóttir heldur
upp á 35 ára debút og 70 ára af-
mæli FÍH með því að spila fiðlu-
perlur.
Vinir Indlands halda styrkt-
artónleika þar sem fram koma m.a.
Diddú, Guðný Guðmundsdóttir,
Gunnar Kvaran, Martial Nardeau
og Guðrún Birgisdóttir, Bubbi
Morthens, Herdís Þorvaldsdóttir,
Jónas Ingimundarson o.fl.
Ágúst Ólafsson baríton syngur í
Tíbrá en Dietrich Fischer-Diskau
bauð honum að sækja einkatíma
hjá sér í núna í nóvember, ásamt
finnskum tenór og margverðlaun-
uðum rússneskum píanista, og loks
verður Jólabarokkhópurinn með
útgáfutónleika laugardaginn 30.
nóvember.
Margþættir
tónleikar
í Salnum
Þorsteinn Gauti
Sigurðsson
Gísli Helgason
Ellý Vilhjálms
LEIRLISTAMAÐURINN
Bjarni Sigurðsson, sem nú sýnir
verk sín í Gallerí Fold, lauk námi frá
listaakademíunni í Árósum árið 2000
og er þetta í fyrsta sinn sem hann
sýnir verk sín í Reykjavík. Sýn-
inguna nefnir hann „Kakklamyndir –
Hughrif úr íslenskri náttúru“.
Kakklar eru vegg- eða gólfflísar úr
brenndum leir og eins og listamað-
urinn greinir frá í stuttum en fræð-
andi texta í sýningarskrá hefur
mannfólkið skreytt híbýli sín í árþús-
undir með veggflísum. Lítur Bjarni á
verk sín sem nútímaútfærslu á æva-
fornri hefð. Á flísarnar skapar hann
áferð sem vísar til íslenskrar nátt-
úru. Hefur listamaðurinn þróað gler-
unga sem mynda liti og áferð sem
líkjast ytra lagi ýmissa jarðefna, líkt
og að flísarnar séu skornar beint úr
kantinum á leirhver eða að lón hafi
verið fryst í ferhyrnd form. Það er
því ekki hægt að segja annað en að
listamaðurinn hafi góð tök á hand-
verki sínu þótt ungur sé í faginu.
Flestar flísarnar eru ferhyrndar og
hanga á vegg. Oftast mynda níu flís-
ar, sem er raðað saman í ferning, eitt
verk. Hvert verk nefnir hann svo eft-
ir náttúrufyrirbærum eins og „Sand-
ar“, „Aska“, ,,Mosi“ „Hver“ og
„Lón“. Uppsetningin er heldur
snauð og virkar sem sýnishorn af
ólíkum veggflísum. Íslensk náttúra
er aftur á móti yfirþyrmandi og hún
hrífur mann vegna þess að hún er
„ægifögur“ (sublime). Slíkan mikil-
fengleika er ekki að finna í smáum
og fáum flísunum sem settar eru
fram á þennan hátt. Með aðferðinni
sem listamaðurinn hefur þróað hefur
hann þó alla möguleika til kalla fram
mikilfenglega upplifun með listsköp-
un sinni, en til þess þyrfti hann að
hverfa frá hlutgerðinni og einbeita
sér að hughrifunum eða áhrifunum,
t.d. með íburðarmeiri framsetningu
á flísunum og jafnvel rýmisinnsetn-
ingu þar sem litaflæmið mundi njóta
sín ásamt vel þróaðri tækninni.
Í ljósafold sýnir Marisa Navarro
Arason 10 svart-hvítar ljósmyndir
undir yfirskriftinni „Quo vadis?“
(Hvert ert þú að fara?). Líkt og
Bjarni leggur hún áherslu á áferð, en
myndirnar, sem allar eru nærmynd-
ir teknar útivið að vetrarlagi, sýna
ummerki eftir bíldekk í snjó, vind-
barið gras og snjóhulda spýtna-
hrúgu. Ljósmyndirnar nefnir hún
eftir kvikmyndum. Sú fyrsta nefnist
„Á köldum klaka“, sem er sami titill
og á kvikmynd eftir Friðrik Þór
Friðriksson, næstu 8 myndir heita
„Lost Highway“ eftir kvikmynd
David Lynch og sú síðasta nefnist
„Quo Vadis?“, sem er eftir sígildri
Hollywood-mynd Mervyn Le Roy.
Titillinn „Lost Highway“ á vel við
ljósmyndirnar enda sýna þær þjóð-
veg þakinn snjó. Veturinn styður
einnig titilinn „Á köldum klaka“,
„Quo vadis?“ er kvikmynd sem fellur
í hóp biblíumynda sjötta áratugar-
ins. Spurningin „Hvert ertu að
fara?“ er í samhengi við vegamynd-
irnar, en ljósmyndin sem ber þann
titil er nærmynd af spýtnahrúgu.
Dettur mér helst í hug að listakonan
sé að tengja krossa sem myndast í
hrúgunni við biblíulegt þema kvik-
myndarinnar.
Auk áferðar og tengingar við kvik-
myndir er myndbygging mikilvæg í
verkum Marisu. Minna ljósmyndirn-
ar jafnvel á kröftug svart-hvít mál-
verk Bandaríkjamannsins Franz
Kline á sjötta áratug síðastliðinnar
aldar. Það er því athyglisvert að bera
myndir hennar saman við ljósmyndir
Clay Ketter, sem um þessar mundir
eru sýndar í Hafnarhúsinu á „Carn-
egie Art Award“ sýningunni en líkt
og Marisa þá myndar Clay Ketter
vegi og er greinilega að fást við áferð
sem/og myndbyggingu.
MYNDLIST
Gallerí Fold
Galleríið er opið á virkum dögum frá kl.
10–18, laugardaga til kl. 17 og sunnu-
daga frá kl. 14-17. Sýningunum lýkur 3.
nóvember.
BJARNI SIGURÐSSON OG MARISA NAV-
ARRO ARASON KERAMIK OG LJÓS-
MYNDIR
Flísalögð jörð og fannhvítir vegir
Jón B. K. Ransu
„Hver II“ eftir Bjarna Sigurðsson.