Morgunblaðið - 28.12.2002, Blaðsíða 10

FRÉTTIR
10 LAUGARDAGUR 28. DESEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
UM 92 milljónir króna vantar upp á svo Landhelg-
isgæslan geti sinnt verkefnum sínum á næsta ári,
að mati forsvarsmanna stofnunarinnar. Ríkisend-
urskoðun lagði til að breytingar yrðu gerðar á
rekstrinum í stjórnsýsluúttekt sem lögð var fram í
febrúar árið 2001. Ekkert hefur verið aðhafst í
þeim efnum, að sögn Hafsteins Hafsteinssonar,
forstjóra Landhelgisgæslunnar. Hann átti fund í
gær með Sólveigu Pétursdóttur dómsmálaráð-
herra um fjármál Landhelgisgæslunnar.
Sólveig sagði í samtali við Morgunblaðið í gær að
upplýsingar forstjórans um að tæpar 100 milljónir
vanti í rekstur gæslunnar væru ekki í samræmi við
þær sem hann og fjármálastjóri stofnunarinnar
lögðu fram í starfshópi sem fyrr á árinu fór yfir
skýrslu Ríkisendurskoðunar og gerði margar til-
lögur hennar að sínum. „Ef þetta er rétt hafa orðið
miklar breytingar á skömmum tíma í rekstrinum
og að mínum dómi kallar þetta vitaskuld á ná-
kvæma skoðun á fjármálum Landhelgisgæslunnar
og þróun,“ sagði ráðherra.
Erindi hafa verið send ráðuneytinu
Forstjóri Landhelgisgæslunnar segir að upplýs-
ingarnar ættu ekki að koma dómsmálaráðherra á
óvart þar sem gæslan hefði sent nokkur erindi til
ráðuneytisins á þessu ári varðandi bágan fjárhag
stofnunarinnar.
Hafsteinn segir að í raun hafi engin endanleg
lausn komið sameiginlega frá starfshópnum. Drög
að lausn málsins hafi verið send gæslunni og sem
gerðar voru athugasemdir við en ekki hafi verið
tekið tillit til þeirra. „Það sem stafshópurinn gerði
var þó mjög til bóta og leysti vissan fortíðarvanda
en ekki endanlega framtíðarvanda. Vandi Land-
helgisgæslunnar er enn óleystur miðað við það sem
fram kom í stjórnsýsluendurskoðuninni. Hann
felst m.a. í því að þegar þyrlan TF-LÍF kom til
landsins fékkst ekki nægjanlegt fé til að reka hana.
Rekstur hennar átti aldrei að verða á kostnað varð-
skipanna, en sú hefur orðið raunin á. Þegar stjórn-
sýsluendurskoðun benti á þennan uppsafnaða fjár-
hagsvanda gerðum við okkur vonir um að
ráðuneytið myndi bregðast við þeirri ábendingu en
það hefur ekki gengið eftir. Þá hefur gæslan tekið
að sér ýmis ný verkefni og höfum við gert grein
fyrir þeim útgjöldum en því hefur ekki verið sinnt.“
Hafsteinn segir að með því að auka útgjöld rík-
isins til gæslunnar um 92 milljónir reiknist stofn-
uninni til að hægt verði að reka varðskipin áfram
með þeim hætti sem verið hefur og koma varðskip-
inu Óðni í samt lag. Framlög til Landhelgisgæsl-
unnar lækkuðu um 20 milljónir að raungildi á fjár-
lögum næsta árs, m.a. vegna þess að ákvörðun var
tekin um að leggja varðskipinu Óðni.
Framlög til gæslunnar
verið aukin um 30 milljónir
„Það kemur nokkuð á óvart að þessi umræða
skuli koma upp núna, ekki síst í ljósi þess að mikil
vinna hefur verið lögð í það á þessu ári að fara yfir
stöðu mála hjá Landhelgisgæslunni og í tillögu-
gerð í þeim efnum,“ sagði Sólveig Pétursdóttir
dómsmálaráðherra. „Í byrjun þessa árs var settur
á laggirnar starfshópur sem skipaður var fulltrú-
um dómsmálaráðuneytisins og fjármálaráðuneyt-
isins, forstjóra og fjármálastjóra Landhelgisgæsl-
unnar og varaformanni fjárlaganefndar Alþingis.
Þessi hópur fór sérstaklega yfir skýrslu Ríkisend-
urskoðunar og gerði ýmsar af þeim tillögum sem
þar komu fram að sínum.“
Sólveig segir að vinna þessa hóps hafi leitt til
þess að á fjáraukalögum voru veittar 120 milljónir
króna til Landhelgisgæslunnar til að takast á við
uppsafnaðan vanda, auk þess sem 20 milljónum
króna var bætt við viðhaldssjóð hennar. Á fjár-
lögum þessa árs voru framlög aukin um 8 milljónir
króna. „Því hafa framlög til Gæslunnar aukist um
tæpar 30 milljónir frá því skýrsla Ríkisendurskoð-
unar leit dagsins ljós.“
Sólveig segir að starfshópurinn hafi einnig gert
tillögur um ýmsar hagræðingaraðgerðir sem
Landhelgisgæslan og ráðuneytið hafa haft til skoð-
unar og unnið verður að á næstu misserum.
„Næsta skref af hálfu ráðuneytisins er væntalega
að setja á laggirnar verkefnisstjórn sem mun fara
ítarlega yfir allar rekstaráætlanir Landhelgis-
gæslunnar, setja stefnumótunarvinnu innan henn-
ar í fullan gang og hrinda af stað ýmsum hagræð-
ingaráformum sem t.d. Ríkisendurskoðun bendir á
í sinni skýrslu.“
Sólveig segir að dómsmálaráðuneytið hafi unnið
markvisst í málefnum Landhelgisgæslunnar og
leitað margra leiða til að styrkja og efla hið góða
starf hennar í samráði við yfirstjórn hennar, fjár-
málaráðuneytið og fleiri aðila. „Þær upplýsingar
forstjórans að um 100 milljónir vanti í rekstur
Landhelgisgæslunnar eru ekki í samræmi við þær
sem hann og fjármálastjóri stofnunarinnar lögðu
fram í þeim starfshópi sem starfaði fyrr á árinu. Ef
þetta er rétt hafa orðið miklar breytingar á
skömmum tíma í rekstrinum og að mínum dómi
kallar þetta vitaskuld á nákvæma skoðun á fjár-
málum Landhelgisgæslunnar og þróun.“
Sólveig segir að af sinni hálfu sé skýr vilji til að
búa vel að Landhelgisgæslunni, „sem gegnir afar
mikilvægu öryggishlutverki í íslensku samfélagi og
að starfsmenn hennar hafa unnið mjög þörf störf í
þágu þjóðarinnar“.
Dómsmálaráðherra og forstjóri Landhelgis-
gæslunnar munu funda að nýju eftir helgi.
Landhelgisgæsluna
vantar 92 milljónir
Ýmislegt verið gert í mál-
efnum gæslunnar nú þegar,
segir dómsmálaráðherra
LOKAGENGI krónunnar hef-
ur ekki verið sterkara síðast-
liðna tuttugu mánuði eða allt
frá því horfið var frá fastgeng-
isstefnunni í mars 2001. Í gær
var lokagildi gengisvísitölu
krónunnar 125,06. Fram kemur
í ½5 fréttum Búnaðarbankans
að gengisvísitalan sé því undir
efri vikmörkum gömlu fast-
gengisstefnu Seðlabankans en
þau voru 125,3 stig. Hinn 7.
ágúst síðastliðinn varð krónan
hins vegar sterkari innan dags-
ins og var gengisvísitalan skráð
124,8 stig kl. 11 þann dag.
Greiningadeild BÍ segir að
krónan hafi verið að styrkjast
að undanförnu og margt bendi
til að svo verði áfram. Þar
skipti mestu að markaðsaðilar
vænti þess að ákvörðun um
stóriðjuframkvæmdir hafi áhrif
til frekari styrkingar. Auk
væntinga um stóriðju séu horf-
ur á að innlendar fjárfestingar
verði litlar á næsta ári, auk
þess sem einkaneysla sé í lægð.
Innflutningseftirspurn vegna
fjárfestinga og einkaneyslu
setji því væntanlega lítinn
þrýsting á gengi krónunnar á
næsta ári.
Gott jafnvægi
Þá segir BÍ að hækkandi
raungengi hafi vakið upp
áhyggjur um að innflutnings-
eftirspurnin muni aukast á nýj-
an leik og raska jafnvæginu í
utanríkisviðskiptum. Að mati
greiningadeildar bankans eru
þó óverulegar líkur á því við nú-
verandi aðstæður. Í fyrsta lagi
hamli mikil skuldsetning heim-
ilanna frekari einkaneyslu enn
um hríð. Í öðru lagi sé þess ekki
að vænta að fjárfestingar í at-
vinnulífinu fari í gang á nýjan
leik fyrr en undið hafi verið of-
an af þeirri umframfram-
leiðslugetu sem síðasta upp-
sveifla leiddi af sér. Ef gengi
krónunnar hins vegar styrkist
nægjanlega til þess að raun-
gengið hækki mjög mikið, um
15–25%, gæti innflutningseftir-
spurnin tekið kröftuglega við
sér á nýjan leik, en ólíklegt
verði að teljast að slíkt gerist í
bráð.
„Áhrif raungengishækkun-
arinnar á útflutningsgreinarn-
ar eru hins vegar líklegri til að
breyta jafnvægi utanríkisvið-
skipta. Hærra gengi krónunnar
verður til þess að verðmæti út-
flutningsins í íslenskum krón-
um rýrnar. Auk þess hefur verð
sjávarafurða í erlendri mynt
verið að gefa nokkuð eftir á
árinu í nær öllum helstu afurða-
flokkum og er ekki útlit fyrir að
það hækki í bráð,“ segir grein-
ingadeild BÍ.
Krónan
hefur
ekki verið
hærri í 20
mánuði
ÞAÐ þarf að huga að fleiri ljósum en jólaljósunum einum um hátíðirnar og
eins gott að ljósin sem vísa okkur ökumönnum leiðirnar séu í góðu lagi.
Jólaumferðarljós
Morgunblaðið/Golli
ÁTTA manna fólksbíll lenti út
af Suðurlandsvegi, nokkrum
kílómetrum austan við Þjórsá,
upp úr hádegi í gær, fór heil-
an hring og hafnaði á hjól-
unum aftur. Í bílnum voru
bandarísk hjón frá varnarlið-
inu á Keflavíkurvelli með þrjú
börn sín og sluppu þau öll án
teljandi meiðsla. Bifreiðin
mun hins vegar vera nær
ónýt.
Bílvelta á
Suður-
landsvegi
NÝLEG beiðni samgönguráðu-
neytisins um sérstaka rannsókn á
björgunarþætti Svanborgarslyss-
ins á Snæfellsnesi í desemberbyrj-
un í fyrra, er til marks um áherslu-
breytingu ráðuneytisins í
sjóslysarannsóknum. Ráðuneytið
bað Rannsóknanefnd sjóslysa að
annast rannsóknina en um er að
ræða fyrstu rannsókn sinnar teg-
undar hérlendis vegna sjóslysa.
Að sögn Ragnhildar Hjaltadóttur
skrifstofustjóra í samgönguráðu-
neytinu var beðið um rannsóknina
vegna tíðra sjóslysa hér við land í
fyrra og á þessu ári og umræðu um
leitar- og björgunarþátt þeim
tengdum. Er hér átt við sjóslys úti
fyrir Norðurlandi hinn 17. júlí þeg-
ar tveir menn fórust með Unu frá
Garði, slysið 7. desember 2001 þar
sem þrír menn fórust með Svan-
borgu SH og einn bjargaðist og
skipsskaða hinn 23. febrúar 2002
þegar Bjarmi VE 66 fórst vestur af
Þrídröngum og með honum tveir
menn en tveir björguðust.
Rannsókn á
Svanborgarslysinu
Ragnhildur segir að Svanborg-
arslysið hafi verið rætt sérstaklega
á fundi Siglingaráðs, þar sem kom-
ist var að þeirri niðurstöðu að fara
þess á leit við samgönguráðuneytið
að það óskaði eftir sérstakri rann-
sókn á björgunarþætti slyssins. Nú
í desember hafi ríkisstjórnin af-
greitt frumvarp Sturlu Böðvars-
sonar samgönguráðherra um rann-
sókn flugslysa en í því er gert ráð
fyrir að leitar- og björgunarþáttur
flugslysa verði gerður að sérstök-
um verkefnaflokki Rannsókna-
nefndar flugslysa. Á næstunni
muni ráðherra leggja samskonar
frumvarp fyrir ríkisstjórn um
rannsókn sjóslysa. Segir Ragnhild-
ur að með þessu sé ráðuneytið að
tryggja að leitar- og björgunar-
þáttur sjó- og flugslysa verði rann-
sakaður sérstaklega þegar það eigi
við.
Áherslubreyting hjá samgönguráðu-
neyti í flug- og sjóslysarannsóknum
Leitar- og björg-
unarþátturinn
verði rannsakaður
KARLMAÐUR réðst að af-
greiðslustúlku í verslun Japis á
Laugavegi á Þorláksmessukvöld
og tók hana kyrkingartaki aftan
frá með upprúlluðum plastpoka.
Starfsfélagar stúlkunnar komu
henni til hjálpar og þeim tókst að
yfirbuga manninn og halda honum
þangað til lögreglan kom og færði
hann á brott.
Erfitt reyndist fyrir starfsfólk
verslunarinnar að ná valdi á mann-
inum sökum afls hans og þurfti
þrjá til að yfirbuga hann. Þeir
fengu bitsár af honum og voru
sprautaðir gegn stífkrampa á
slysadeild. Stúlkan meiddist mest
og er marin og bitin eftir atvikið
auk andlegs áfalls og er ekki enn
komin til vinnu.
Réðst að
afgreiðslu-
stúlku