Morgunblaðið - 21.01.2003, Blaðsíða 6

FRÉTTIR
6 ÞRIÐJUDAGUR 21. JANÚAR 2003 MORGUNBLAÐIÐ
SIGRÚN Jóhannesdóttir, forstjóri
Persónuverndar, segir æskilegt að
skýrar reglur gildi á hverjum vinnu-
stað um meðferð tölvupósts starfs-
manna.
Hún bendir á að um skoðun
vinnuveitenda á tölvupósti starfs-
manna gildi sú almenna meginregla
að haga skuli meðferð persónuupp-
lýsinga með sanngjörnum, málefna-
legum og lögmætum hætti. Vinnu-
veitanda kunni að vera heimilt að
lesa einkatölvupóst, það er bréf sem
varði einkalíf starfsmannsins, ef ein-
hver alveg sérstök þörf er til staðar,
eins og grunur um misnotkun tölvu-
kerfis eða trúnaðarbrot. Í slíkum til-
vikum verði skoðun tölvupóstsins að
vera í samræmi við þennan tilgang
og þá þurfi að gæta þess að ganga
ekki of langt.
Hún segir að nýtt álit Persónu-
verndar, þar sem talið var að vinnu-
veitandi hafi brotið meðalhófsreglu
þegar hann lagði fram 158 tölvu-
póstskeyti starfsmanns fyrir dómi,
feli í sér viss nýmæli. „Þetta er í
fyrsta sinn sem við höfum talið að
atvinnurekandi hafa gengið of langt
við skoðun og meðferð á tölvupósti
starfsmanns.“
Lestur einkabréfa
var óheimill
Í því máli sem hér um ræðir lagði
vinnuveitandi fram afrit af 158
tölvupóstskeytum en aðeins fimm
skeyti tengdust deiluefni málsins.
Persónuvernd taldi önnur skeyti
hafa verið þannig að hverjum þeim
sem skoðaði þau hafi mjög fljótlega
átt að vera ljóst að um einkabréf
væri að ræða. Þrátt fyrir það hélt
vinnuveitandinn áfram, prentaði út
mikinn fjölda tölvupóstskeyta
starfsmannins og vinar hans og
lagði þau fram í dómi. Að mati Per-
sónuverndar hefði hann hins vegar
átt að hætta um leið og ljóst var að
um einkamálefni var að ræða og
eyða þeim skeytum sem hann var þá
þegar búin að prenta út.
Sigrún segist ekki vilja ræða ein-
stök efnisatriði þessa tiltekna máls
en bendir á að almennt verði að fara
afar varlega í sakirnar þegar um sé
að ræða tölvubréf sem eingöngu
varði einkamálefni. Mikilvægt sé að
virða hina almennu meðalhófsreglu
og ekki nota persónuupplýsingar,
s.s. tölvupóst, nema á því sé þörf og
málefnaleg sjónarmið búi því að
baki.
Sigrún segir Persónuvernd ekki
hafa tekið afstöðu til máls þar sem
deilt hafi verið um heimild atvinnu-
rekanda til að fara inn í tölvupóst
starfsmanna vegna þess að tölvu-
kerfið á vinnustaðnum hafi ekki
virkað vegna einhvers sem var í slík-
um pósti eða vegna rökstudds gruns
um trúnaðarbrot. Skoðun á tölvu-
pósti vegna slíkra tilvika geti verið
heimil, jafnvel þótt starfsmaðurinn
hafi flokkað tölvuskeyti sín sem
einkabréf í sérstakri möppu í tölvu-
kerfinu, ef vinnuveitandinn virðir
framangreinda meðalhófsreglu.
Sigrún leggur áherslu á að fyrr-
greint álit beri ekki að skilja sem
ákvörðun um þvert bann við skoðun
tölvupósts starfsmanna heldur fyrst
og fremst sem leiðsögn um mikil-
vægi þess að skýrar og málefnaleg-
ar ástæður verði að liggja þar að
baki.
Hún segir það til skoðunar hjá
Persónuvernd að setja formlega
reglur um meðferð tölvupósts. Til
lengri tíma litið sé það allra hagur
að skýrar reglur gildi um þessa hluti
hjá vinnuveitendum.
Hægt að skerða friðhelgi
„Ég lít svo á að þessi niðurstaða
feli ekki í sér neitt nýtt,“ segir
Hrafnhildur Stefánsdóttir, yfirlög-
fræðingur Samtaka atvinnulífsins.
„Hún þýðir ekki að vinnuveitendur
geti ekki fylgst með tölvupóstsnotk-
un starfsmanna. Fyrirtækjum getur
verið nauðsynlegt að gera það vegna
ýmissa hluta.“
Hún segir að lögmætir hagsmunir
geti heimilað fyrirtækjum að skoða
tölvupóst starfsmanna. Hins vegar
þurfi slík vöktun að vera gerð í skýr-
um og málefnalegum tilgangi og
ekki sé farið umfram það sem nauð-
synlegt er.
Hrafnhildur segir að álit Persónu-
verndar sé svar í einu tilteknu máli,
sem sent hafi verið Verzlunar-
mannafélagi Reykjavíkur. Í því hafi
komið fram að réttur til að njóta
friðhelgis á vinnustað geti sætt
skerðingu að því marki sem atvinnu-
rekandi telji nauðsynlegt til að
vernda lögmæta hagsmuni sína.
„Hins vegar er eindregið mælt
með því að fyrirtæki setji sér skýrar
reglur um persónulega netnotkun
starfsmanna.“ SA hafi bent fyrir-
tækjum á leiðbeinandi reglur um
eftirlit vinnuveitenda með tölvu-
pósts- og netnotkun starfsmanna. Í
þeim sé jafnvægi á milli hagsmuna
starfsmanna og eðlilegra lögmætra
hagsmuna vinnuveitandans.
„Við erum með leiðbeiningar og
komum til með að koma með fyllri
ráðleggingar til okkar fé-
lagsmanna,“ segir Hrafnhildur að-
spurð um hvort nauðsynlegt sé að
breyta reglum eða bæta þær sem
fyrir eru.
Hún segir að umræða hafi komið
upp á vettvangi Evrópusambandsins
hvort setja þurfi sérstakar viðbót-
arreglur hvað varðar persónuvernd
starfsmanna án þess að það sé fylli-
lega rökstutt. „Samtök atvinnulífs-
ins hafa hafnað að fara í þær samn-
ingaviðræður á þeim grundvelli að
þær reglur sem við höfum tekið upp
hér á landi séu fullnægjandi,“ segir
Hrafnhildur Stefánsdóttir.
Starfsmenn viðstaddir afritun
Guðmundur Sigurðsson, forstöðu-
maður samkeppnissviðs Samkeppn-
isstofnunar, segist ekki sjá í fljótu
bragði að nýtt álit Persónuverndar
kalli á breyttar starfsreglur Sam-
keppnisstofnunar varðandi meðferð
persónuupplýsinga eins og tölvu-
póst.
Við húsleit hefur Samkeppnis-
stofnun gert tölvupóst starfsmanna
fyrirtækja upptækan í þágu rann-
sóknar. Guðmundur bendir á að
hæstiréttur hafi komist að þeirri
niðurstöðu að haldlagning tölvu-
pósts var heimil þegar húsleit var
gerð hjá olíufélögunum. Vísað var til
þess að ef starfsmenn geymdu
einkabréf í tölvum sínum á vinnu-
stað þá yrðu þeir að sæta því að til
þess bær stjórnvöld gætu afritað
slíkan póst.
„Við höfum haft þá verklagsreglu
að bjóða lögmönnum fyrirtækjanna
og starfsmönnum sem það vilja að
vera viðstaddir þegar við skoðum
tölvupóstinn þeirra. Þeir geta fylgst
með því hvað við skoðum og hvað við
afritum,“ segir Guðmundur. Þá geta
starfsmenn fullvissað sig um að ekki
sé verið að afrita póst sem ekki komi
rannsókninni við og sé persónulegs
eðlis.
Gæta á meðalhófs
við skoðun tölvu-
pósts starfsmanna
Sigrún
Jóhannesdóttir
Hrafnhildur
Stefánsdóttir
Guðmundur
Sigurðsson
„Reglur fullnægjandi“ segir yfirlögfræðingur SA
ÞAÐ er vetrarlegt um að lítast í
Neskaupstað þessa dagana. Fyrir
viku var þar snjólaust og hlýtt í
veðri en nú er snjór yfir öllu og var
allhvasst aðfaranótt gærdagsins. Á
hádegi í gær var enn norðaust-
anstrekkingur og smá él. Ágúst
Blöndal, fréttaritari Morgunblaðs-
ins í Neskaupstað, segir að sáralítill
snjór sé í fjallinu fyrir ofan bæinn,
allan snjó hafi skafið niður í bæ.
Snjólagið er allt að tveggja metra
þykkt, þar sem mest er.
„Það eru skiptar skoðanir á því
hvort fólk sé ánægt með þetta. Þeir
sem sjá um skíðasvæðið eru mjög
ánægðir en svo segja aðrir að þetta
sé ekkert nema kostnaðurinn og
fyrirhöfnin. Mér skilst að það sé
ekki kominn nægur snjór uppi á
skíðasvæði enn, þótt það sé það mik-
ið niðri í bænum,“ segir Ágúst.
Hann segir krakkana vera harð-
ánægða með snjóinn. Fólk geti einn-
ig farið á gönguskíði og margir hafi
dregið vélsleðana fram. „Ég vinn nú
á bensínstöð og það er talsvert
keypt af bensíni á brúsa fyrir vél-
sleða núna. Bærinn er vel ruddur og
það má ekki vera á vélsleða í bænum
en fólk fer á sleðum inn í sveitina og
í grennd við bæinn,“ segir Ágúst.
Morgunblaðið/Kristín
Þau Alexander, Víkingur, Óli og Freydís létu norðanstrekkinginn ekki aftra sér frá því að fara út að leika sér.
Mjóafjarðarbáturinn Anný kom í
sína venjubundnu kaupstaðarferð á
Nes í gærmorgun, þrátt fyrir að
veður væri slæmt, enda hefur færð
á vegum ekki áhrif á ferðir bátsins.
Vetrarveður
í Neskaupstað
íð Oddsson. Um
82% stuðnings-
manna Samfylk-
ingarinnar sögðust
vilja sjá Ingibjörgu
í stóli forsætisráð-
herra og 77% kjós-
enda Sjálfstæðis-
flokksins vilja hafa
Davíð Oddsson
áfram sem for-
sætisráðherra.
Hringt var í 600 manns laugardag-
inn 18. janúar og spurt: hvern vilt þú
sjá sem forsætisráðherra eftir kosn-
ingar? Ríflega 40% aðspurðra tóku
ekki afstöðu eða neituðu að svara.
TÆPLEGA helm-
ingur þeirra, sem
afstöðu tóku í
könnun Frétta-
blaðsins, vill sjá
Ingibjörgu Sól-
rúnu Gísladóttur í
embætti forsætis-
ráðherra en um
43% Davíð Odds-
son en aðrir for-
ystumenn fengu
mjög lítinn stuðning í könnuninni.
Stuðningur við Ingibjörgu Sólrúnu
í embætti forsætisráðherra er nokkru
meiri en fylgi Samfylkingarinnar
mælist og sama gildir einnig um Dav-
Spurt um forsætisráðherraembættið
að loknum kosningum
Ingibjörg og
Davíð í sérflokki
Ingibjörg Sólrún
Gísladóttir
Davíð
Oddsson
lynda flokkinn. Lítil breyting varð
almennt á fylgi við flokkana frá síð-
ustu könnun blaðsins sem birt var
13. janúar en óákveðnum fjölgaði
aftur á móti nokkuð.
Könnun var gerð laugardaginn
18. janúar en hringt var í 600
manns og spurt hvaða lista menn
myndu kjósa ef gengið yrði til
kosninga nú. Um 40% aðspurðra
voru óákveðnir, neituðu að svara
eða sögðust ekki ætla að kjósa.
SAMFYLKINGIN mældist vera
stærsti flokkurinn í skoðanakönn-
un Fréttablaðsins en sem fyrr er
þó hverfandi munur á fylgi Sam-
fylkingarinnar og Sjálfstæðis-
flokksins eða 39,3% á móti 38,2% af
þeim sem afstöðu tóku í könnun-
inni.
Um 12% aðspurðra sögðust nú
myndu styðja Framsóknarflokk-
inn, 7,5% Vinstrihreyfinguna –
grænt framboð og 2,2% Frjáls-
Fylgi Samfylking-
ar og Sjálfstæðis-
flokksins svipað