Morgunblaðið - 02.03.2003, Blaðsíða 44
MINNINGAR
44 SUNNUDAGUR 2. MARS 2003 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Ása Friðriks-dóttir fæddist á
Hóli við Kaplaskjóls-
veg (nú Nesvegur
55) hinn 1. desember
1920. Hún lést á líkn-
ardeild Landspítal-
ans (Landakotsspít-
ala) hinn 20. febrúar
síðastliðinn. Foreldr-
ar hennar voru Frið-
rik Friðriksson,
fæddur á Hóli á
Stokkseyri hinn 16.
desember 1868, lát-
inn 20. mars 1943, og
kona hans Alfífa
Ingileif Magnúsdóttir, fædd á Hóli,
Staðarstað, Snæfellsnesi hinn 15.
september 1879, látin 12. júlí 1945.
Systkini Ásu eru: Hannes (hálf-
bróðir, samfeðra), Ingvar, Frið-
leifur, Kristín, Margrét, Ólafur
(hálfbróðir, samfeðra), Karlotta,
Birgi Ernst Gíslasyni, f. 1965, móð-
ir Ásu er Ingunn Óskarsdóttir, f.
1947. 3) Ingileif Ólafsdóttir, f.
1954, látin 1999, var gift Ágústi
Inga Jónssyni, f. 1951. Börn þeirra
eru: a) Ólafur Bjarki, f. 1979, b)
Anna Dröfn, f. 1985. Fyrir átti Ása
soninn Friðrik með sambýlismanni
sínum, Birni Arnórssyni, f. 1915, d.
1961. Friðrik Björnsson er fæddur
1943, kvæntur Herdísi Gunngeirs-
dóttur, f. 1947. Börn þeirra eru: a)
Gunngeir, f. 1968, í sambúð með
Eddu Björgu Sigmarsdóttur, f.
1972. b) Ásgeir, f. 1973, og c) Sig-
urrós, f. 1981. Barnabarnabörnin
eru fimm.
Ása bjó allan sinn aldur í
Reykjavík og eftir hefðbundna
skólagöngu vann hún í fiskvinnslu,
lærði síðan klæðskeraiðn, sem
varð hennar aðalstarf með heim-
ilisstörfunum. Starfsferlinum lauk
hún á Elliheimilinu Grund, þar
sem hún vann í eldhúsinu í nokkur
ár, eða þar til að hún komst á eft-
irlaun við 67 ára aldur.
Útför Ásu fór fram síðastliðinn
föstudag í kyrrþey að ósk hinnar
látnu.
Guðjón, Valtýr og
Ágúst, sem öll eru lát-
in, nema Karlotta,
sem er fædd 1911.
Hinn 6. september
1945 giftist Ása Ólafi
Einarssyni, fæddum á
Eskifirði 6. september
1912, látinn 19. mars
1988 og eru börn
þeirra: 1) Þórhildur
Ólafsdóttir Fuegi, f.
1946, gift David
Fuegi, f. 1946, búsett í
Bretlandi. Börn
þeirra eru: a) Thomas,
f. 1973, b) Nicholas, f.
1977. 2) Einar Ólafsson, f. 1947,
kvæntur Kristjönu Guðmundsdótt-
ur, f. 1949. Börn þeirra eru: a) Elín
Sjöfn, f. 1974, b) Berglind Ósk, f.
1979, í sambúð með Loga Unnars-
syni Jónssyni, f. 1973. Fyrir átti
Einar Ásu, f. 1965, í sambúð með
Tengdamóðir mín, Ása Friðriks-
dóttir, er látin.
Það er erfið og jafnvel svolítið
skrýtin tilfinning að kveðja mann-
eskju, sem hefur verið stór hluti af
lífi manns í næstum fjóra áratugi.
Ég var feimin, lítil 18 ára stelpa,
þegar kynni okkar Ásu hófust, en þá
fórum við, ég og Friðrik, elsti sonur
hennar, að draga okkur saman. Ása
tók mér ákaflega vel og fljótlega
hvarf feimnin og urðum við góðar
vinkonur. Ása var hlýleg kona og
hreinskiptin og talaði aldrei illa um
nokkurn mann, en gat verið nokkuð
skapstór og bráð, ef hallað var á
hana eða einhvern í fjölskyldunni, en
aldrei varð okkur sundurorða öll
þessi ár.
Þegar við ungu hjónin fórum að
huga að búskap og festa okkur hús-
næði kom upp sú staða, að Ólafur og
Ása fengu úthlutað lóð í Sörlaskjóli,
þar sem þau byggðu tvíbýli og varð
úr, að þau seldu okkur efri hæðina
fokhelda. Hafði Friðrik unnið mikið
með fóstra sínum við byggingu húss-
ins og vildi Ólafur að hann keypti
hæðina í stað þess að leigja áfram,
eins og við höfðum gert.
Ellefu urðu árin góð, sem við
bjuggum saman í Sörlaskjólinu og
gott var að hafa tengdó á neðri hæð-
inni og fá hjá henni ráðleggingar
varðandi matargerð, svo ég tali nú
ekki um saumaskap, en Ása saumaði
alla tíð mikið, bæði á fjölskylduna
svo og fyrir fyrirtæki úti í bæ. Auð-
vitað vildi Ása gera mig að góðri
saumakonu, en mikið var saumað á
þessum árum, meðan auraráð voru
lítil.
Garðurinn okkar í Sörlaskjólinu
var fallegur og vel hirtur og var það
eingöngu vegna þess, hversu Ólafur
annaðist hann af mikilli natni og
þekkingu, á meðan Ása sá um heim-
ilið af mikilli alúð.
Ása vann alla tíð mikið, var ósér-
hlífin og mikill dugnaðarforkur. Hún
mundi baslið á fyrstu búskaparárun-
um, þegar huga þurfti að hverjum
eyri til að ná endum saman. Þótt
hagur hennar vænkaðist fór Ása
ekki fram úr sjálfri sér hvað eyðslu
snerti, var alla tíð nægjusöm og út-
sjónarsöm og átti bruðl og íburður
ekki upp á pallborðið hjá henni. Þess
í stað lét hún börnin sín njóta og
studdi þau með öllum ráðum alveg
fram á hinsta dag.
Úr Sörlaskjólinu fluttu þau hjónin
í Espigerði og voru þá komin í nábýli
við yngstu dótturina, Ingu, sem bjó
með fjölskyldu sinni í Álfalandi. Eft-
ir örfá ár í Espigerðinu dó Ólafur og
hætti Ása þá að vinna og kom sér þá
vel að vera í nábýli við Ingu, en Inga
var betri en enginn, þegar eitthvað
bjátaði á.
Þær mæðgur voru alla tíð mjög
nánar og hef ég aldrei séð dóttur
hugsa um móður sína eins vel og
Inga gerði. Við hin þurftum aldrei að
hafa neinar áhyggjur, því Inga sá
um allt sem gera þurfti og meira til.
Því var það mikið áfall þegar Inga
greindist með krabbamein, aðeins
fertug að aldri. Barátta Ingu stóð í
fimm ár og stóð mamma hennar sem
klettur við hlið hennar og gerði allt
sem hún frekast gat til að létta henni
og fjölskyldu hennar lífið. Ása var
ekki söm eftir lát Ingu sinnar og gat
ekki fyrirgefið almættinu þetta
ranglæti.
Vorið áður en Inga dó fluttist Ása,
að frumkvæði dóttur sinnar, í íbúð
eldri borgara, Bólstaðarhlíð 41. Var
það mikil gæfa fyrir Ásu, sem var
dugleg að sækja hina ýmsu þjónustu
sem þar er í boði, svo sem leikhús-
ferðir, gönguferðir og ferðalög, en
þó var það sérstaklega spilamennsk-
an sem heillaði hana og spilaði hún
bridds hvenær sem tækifæri gafst
til. Golfið heillaði einnig Ásu og
fannst henni fátt skemmtilegra en
að pútta á flötinni í Bólstaðarhlíð-
inni. Hún var mikil keppnismann-
eskja og sóttist alltaf eftir fyrstu
sætunum.
Ása veiktist sl. vor, en það var síð-
an í haust, að hún greindist með
krabbamein sem varð hennar bana-
mein. Hún stóð sig eins og hetja í
veikindum sínum. Eftir áramót var
hún lögð inn á Landspítalann og
þaðan lá leiðin fljótlega á líknar-
deildina á Landakotsspítalanum,
þaðan sem hún átti ekki aftur-
kvæmt.
Að leiðarlokum vil ég kveðja
tengdamóður mína með þakklæti
fyrir samveruna, í þeirri vissu, að
hún sé komin í faðm látinna ástvina
sinna, sæl og glöð.
Blessuð sé minning hennar.
Herdís Gunngeirsdóttir.
Með söknuð í hjarta kveðjum við
elskulega tengdamóður og ömmu. Á
þessari stundu reynum við að ylja
okkur við fallegar minningar um
góðar stundir sem við áttum með
þér.
Nú hefur þú kvatt þennan heim
eftir erfið veikindi. Við huggum okk-
ur við að þér líði nú betur og vel sé
tekið á móti þér.
Ég sendi þér kæra kveðju,
nú komin er lífsins nótt.
Þig umvefji blessun og bænir,
ég bið að þú sofir rótt.
Þó svíði sorg mitt hjarta
þá sælt er að vita af því
þú laus ert úr veikinda viðjum,
þín veröld er björt og ný,
Ég þakka þau ár sem ég átti
þá auðnu að hafa þig hér.
Og það er svo margs að minnast,
svo margt sem um hug minn fer.
Þó þú sért horfinn úr heimi,
ég hitti þig ekki um hríð,
þín minning er ljós sem lifir
og lýsir um ókomna tíð.
(Þórunn Sig.)
Hjartans þakkir fyrir allt.
Guð geymi þig.
Kristjana, Berglind, Elín
Sjöfn og Ása.
Rúmur aldarfjórðungur er liðinn
síðan leiðir okkar Ásu Friðriksdótt-
ur lágu fyrst saman. Þegar nú er
komið að kveðjustund rifjast upp
myndir og minningar frá liðnum ár-
um. Nokkur orð koma aftur og aftur
upp í hugann. Hjálpsemi, hrein-
skiptni og tryggð eru nokkur þeirra
orða sem vel lýsa samskiptunum við
Ásu.
Það var á vormánuðum 1978 sem
ég kvæntist Ingileif, yngri dóttur
Ásu og Ólafs Einarssonar. Höfð-
ingjabragur var á heimili tengdafor-
eldra minna við Sörlaskjól. Það hafði
alla tíð staðið vinum Ingu opið, hvort
sem var á nóttu eða degi. Ólafur
starfaði lengstum sem skrifstofu-
maður, tefldi mikið og hlúði að garð-
inum að húsabaki af slíkri kostgæfni
og vandvirkni að eftir var tekið. Ása
sá um heimilið, auk þess sem hún
starfaði lengi við saumaskap og
fleira. Heimilið bar Ásu fagurt vitni
og alla tíð bar hún hag þess og fjöl-
skyldunnar fyrst og fremst fyrir
brjósti. Bæði voru þau Ólafur og Ása
dugleg að hjálpa börnum sínum og
hvetja til góðra verka.
Ása og Inga tóku þátt í lífi hvor
annarrar í blíðu og stríðu. Hjálpuð-
ust að þegar á bjátaði, glöddust sam-
an þegar vel gekk. Tókust á um
menn og málefni svo hvinið gat í því
hvorug hrökk undan ef sannfæring
var að baki. Dagurinn var þó sjaldn-
ast liðinn þegar þær náðu sáttum á
ný. Þær gátu hvorug lengi án hinnar
verið.
Ása var snar þáttur í lífi fjölskyld-
unnar meðan við bjuggum í Álfa-
landi og aldrei bar skugga á í sam-
skiptum okkar. Við eigum eftir að
sakna Ásu ömmu. Fyrir hálfu fjórða
ári lést Inga eftir rúmlega fimm ára
hetjulega baráttu við krabbamein.
Þessi fimm ár var Ása sá bakhjarl
heimilis okkar Ingu sem alltaf var
tilbúinn að rétta hjálparhönd. Sú
hjálp, hvort heldur var við heimilis-
störf eða aðstoð vegna barnanna, var
ómetanleg og verður aldrei fullþökk-
uð.
Missir okkar allra var mikill þeg-
ar Inga dó og valdi Ása að kveðja
dóttur sína með ljóðinu Móðurharm-
ur eftir Vilhjálm frá Skáholti. Hún
hafði séð bókina á náttborði Ingu á
líknardeildinni í Kópavogi og staldr-
aði við þetta fallega ljóð. Betur gat
hún ekki orðað hugsanir sínar á
þessari sorgarstundu því söknuður-
inn var sár. Hún huggaði sig við að
eiga eftir að hitta dóttur sína aftur í
„yndislegum heimi“ en í ljóðinu seg-
ir svo um endurfundi móður og dótt-
ur að loknu þessu jarðneska lífi:
Þá verður ei á augum mínum móða
er mamma aftur sér þín brosin hýr.
Með þessum orðum og sannfær-
ingu um ljúfa endurfundi hennar við
eiginmann og dóttur kveðjum við, ég
og börnin mín, Ásu ömmu og þökk-
um allt og allt.
Ágúst Ingi Jónsson.
Elsku amma. Nú er þessum
áfanga þínum lokið hér en þótt leiðir
okkar skiljist um sinn efast ég ekki
um að þú horfir brosandi til okkar
núna um leið og þú leggur upp í
ferðalag til nýrri og betri heima.
Þú skilur eftir þig djúp spor og
hlýjar minningar í huga þeirra sem
þér voru nákomnir og fyrir það er-
um við þér ævinlega þakklát en í
stað þess að samhryggjast vil ég
samgleðjast þér, amma mín, því nú
ertu loks frjáls undan þungri skikkju
líkamans og getur hafið þig til flugs.
„Lífið er bernska ódauðleikans.“
(Goethe.)
Takk fyrir samveruna.
Sigurrós Friðriksdóttir.
ÁSA
FRIÐRIKSDÓTTIR
Elsku mamma, það
er svo erfitt að þurfa
að kveðja þig í hinsta
sinn og það er það
seinasta sem ég hélt að
ég þyrfti að gera núna vegna þess
að ég hélt að ég myndi vera að taka
á móti þér af spítalanum eftir þín
löngu og erfiðu veikindi, en ég gerði
mér kannski ekki grein fyrir og vildi
ekki gera mér grein fyrir hve
hættulega veik þú varst. Þrátt fyrir
EYGLÓ
ÁSTVALDSDÓTTIR
✝ Eygló Ástvalds-dóttir fæddist í
Vestmannaeyjum 22.
ágúst 1958. Hún lést
á gjörgæsludeild
Landspítalans í Foss-
vogi 15. febrúar síð-
astliðinn og var úför
hennar gerð frá
Hallgrímskirkju 26.
febrúar.
það ætlaðir þú að sigr-
ast á veikindum þínum,
en því miður fór ekki
svo.
Ég man að ég var að
vinna þann dag sem þú
fórst á spítalann í sein-
asta skipti. Það var
rétt fyrir jól. Ég hringi
heim og fæ þær fréttir
að þú sért alvarlega
veik og liggir á gjör-
gæsludeild í öndunar-
vél og ég man það að
mér fannst eins og ég
hefði verið kýld í mag-
ann og næði ekki and-
anum. Svo fór ég til þín og féll gjör-
samlega saman vegna þess að þú
varst svo máttlítil, en það var bara
byrjunin á þeim ósköpum sem áttu
eftir að dynja yfir og ég man bara til
þess að ekkert gekk vel. Um leið og
við höfðum einhverja von dundi eitt-
hvað hræðilegt yfir og ég man hve
illa mér brá að sjá þig þegar þú
varst nýlögð inn á gjörgæsluna, en
svo bættust alltaf fleiri og fleiri tæki
við vegna þess að þú varðst bara
veikari og veikari, en alltaf hélt ég í
vonina um að þú myndir ná þér og
koma heim. Undir lokin varstu kom-
in í tvær öndunarvélar og þetta
stærðarinnar rúm sem mér fannst
þú týnast í vegna þess hve smágerð
þú varst, en auðvitað hélt ég alltaf í
vonina. Sú von brást þegar ég kom
úr vinnu laugardagskvöldið 15.
febrúar. Þá var hringt í okkur og
sagt að við ættum að koma upp á
spítala vegna þess að þér hefði
hrakað svo mikið. Þegar við komum
varst þú farin og þá fannst mér eins
og hjartað hefði verið rifið úr mér.
En mér finnst svo skrýtið að þú
skyldir kveðja svona skyndilega
vegna þess að pabbi var hjá þér fyrr
um kvöldið og þá var allt í fínasta
lagi og þú öll að koma til, en svona
er lífið nú skrítið.
Ég bara trúi ekki að ég og þú
munum aldrei aftur getað rölt sam-
an í búðir á Laugaveginum og farið í
Koló að gramsa eins og þú hafðir
yndi af og það er svo sárt að hugsa
um allt það sem við áttum eftir að
gera saman og vegna þess hve
snögglega þú kvaddir munum við
aldrei geta gert þá hluti saman. En
það eru svo margar góðar minning-
ar sem þú skildir eftir handa okkur
og það er ekki hægt að muna eftir
þér öðruvísi en kátri, skemmtilegri
og virkilega góðri manneskju. Allir
sem þekkja þig geta staðfest að þú
gerðir allt til þess að hjálpa öðrum
og máttir aldrei sjá neinn sem leið
illa og þá sérstaklega ekki okkur
börnin þín fjögur. Þú gerðir allt fyr-
ir okkur og máttir aldrei vita til þess
að einhver talaði illa um okkur. Þá
varst þú fyrsta manneskjan til þess
að segja þeim til syndanna og það
eru nú margir sem þú hefur hjálpað