Morgunblaðið - 02.03.2003, Blaðsíða 47

HUGVEKJA
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 2. MARS 2003 47
BÖRNIN eru það dýr-mætasta sem Ísland á. Íþeim liggur heill ogframtíð þjóðarinnar. Að mörgu leyti er vel
að þeim hlúð, borið saman við önn-
ur lönd víða. En á ýmsum sviðum
mætti líka gera betur. Hér mætti
nefna það, sem verið hefur í fjöl-
miðlum að undanförnu og er enn og
verður, þar til úr verður bætt,
þ.e.a.s. staða geðheilbrigðisþjón-
ustu fyrir börn og unglinga, sem
vægast sagt er í molum. Af fréttum
allra síðustu daga hefur sem betur
fer mátt ráða, að nú eigi loksins að
gera eitthvað róttækt. Enda hlýtur
það að vera krafa allra hugsandi
landsmanna, hvort sem þeir eru
kristnir eða ekki.
Annað, sem aldrei má gleymast
eða týnast í lífsdansi heilbrigðra,
eru langveiku börnin. Um þau má
t.d. lesa á www.einstok.com og
www.umhyggja.is. Ekki eru þeir
margir, hygg ég, sem rennir grun í
alla hinu erfiðu barnasjúkdóma,
sem til eru hér og verið er að glíma
við frá morgni til kvölds og allar
nætur. Ég hvet því eindregið til
skoðunar ofannefndra vefslóða. Þar
er að finna sláandi upplýsingar, en
mjög svo þarfar og hollar.
Hið þriðja, sem ég vildi nefna
hér, á Æskulýðsdegi þjóðkirkj-
unnar, er andleg og líkamleg mis-
notkun, sem börn greinilega verða
iðulega fyrir, því nýjustu rann-
sóknir sýna nefnilega, að ein af
hverjum fimm stúlkum eru misnot-
aðar í þjóðfélagi okkar í upphafi 21.
aldar og einn af hverjum tíu
drengjum. Nýleg rannsókn, sem
gerð var á skaðsemi heimilis-
ofbeldis, sýndi aukinheldur fram
á, að börn, sem horfðu á foreldri
sitt beitt líkamlegu ofbeldi hlutu
alvarlegri sálræn meiðsl en þau
börn sem urðu fyrir því sjálf.
Ástæðan er sú, að í fyrra dæminu
gátu þau ekki útskýrt ofbeldið og
upplifðu því meira öryggisleysi;
yrðu þau sjálf fórnarlömbin var út-
skýring þeirra hins vegar sú, að
þau hefðu verið óþæg og átt það
skilið.
Þetta er ljótt.
Ekki er það fallegra, sem maður
heyrir um ungmennin sum hver,
að þau verði að nota kynlíf sem
gjaldmiðil, t.d. sem aðgöngumiða í
vinsæl og eftirsótt teiti; að öðrum
kosti fái þau ekki inngöngu. Eink-
um verða stúlkur fyrir þessari nið-
urlægingu. Þetta er smán-
arblettur á þeim drengjum eða
ungu mönnum, sem búa þannig
um hnútana.
Einnig hefur það færst í vöxt,
með auknu aðgengi að klámi, að
börn gangi of langt í könnunarleið-
öngrum sínum. M.ö.o. er lækn-
isleikurinn gamli orðinn talsvert
alvarlegri nú en fyrrum. Og því
miður hefur fræðslan ekki aukist í
réttu hlufalli við klámvæðinguna,
sem tröllríður íslenskum byggðum
nú um stundir.
Rétt er að benda á, að rann-
sóknir sýna, að kynferðislegt of-
beldi í æsku eykur líkur á að ein-
staklingurinn leiti í
ofbeldissamband.
Oft er það svo, að fólk lætur sig
ógjarnan heimilisvandamál ann-
arra varða með beinni íhlutun. Það
er viðhorf sem þarf að breytast,
því til að virk afstaða gegn ofbeldi
á börnum náist, af hvaða toga sem
er, þarf umsvifalaust að tilkynna
grun um slíkt til réttra aðila, s.s.
barnaverndarnefnda. Í raun og
veru ber fólki skylda til að gera
þetta. Friðhelgi heimilisins nær
ekki til ofbeldis.
Í sambandi við heimilis- og kyn-
ferðisofbeldið, sem t.d. má lesa
nánar um á www.herferdin.tk
finnst mér að bók Írisar Anitu
Hafsteinsdóttur, Ekki segja frá,
ætti að vera skyldulesning allra
foreldra, sem og í efri bekkjum
grunnskólans.
Um einelti hef ég ritað áður í
þessum dálki. Sem betur fer er
kominn skriður á þau mál síðan,
eftir herferð Stefáns Karls Stef-
ánssonar leikara, og vonandi að
þetta birtingarform ofbeldisins
heyri brátt liðinni tíð með aukinni
kynningarstarfsemi og þátttöku
fjöldans.
Við, sem játendur og fylgjendur
Krists, berum hér mikla ábyrgð.
Og okkar er að bregðast við sam-
kvæmt leiðsögn hans.
Lokaorð mín í dag eru úr hinni
þekktu ljóðabók Spámanninum,
eftir kristna, bandaríska þjóð-
skáldið Kahlil Gibran, en þar segir
eftirfarandi:
Börn ykkar eru ekki börn ykkar.
Þau eru synir og dætur lífsins og eiga sér
sínar eigin langanir.
Þið eruð farvegur þeirra, en þau koma ekki
frá ykkur.
Og þó að þau séu hjá ykkur, heyra þau ykkur
ekki til.
Þið megið gefa þeim ást ykkar, en ekki hugs-
anir ykkar, þau eiga sér sínar eigin hugsanir.
Þið megið hýsa líkami þeirra, en ekki sálir
þeirra, því að sálir þeirra búa í húsi framtíð-
arinnar, sem þið getið ekki heimsótt, jafnvel
ekki í draumi.
Því að lífið fer ekki aftur á bak og verður
ekki grafið í gröf gærdagsins.
Þið eruð boginn, sem börnum ykkar er skot-
ið af eins og lifandi örvum.
En mark bogmannsins er á vegi eilífð-
arinnar, og hann beygir ykkur með afli sínu,
svo að örvar hans fljúgi hratt og langt.
Látið sveigjuna í hendi bogmannsins vera
hamingju ykkar, því að eins og hann elskar
örina, sem flýgur, eins elskar hann bogann í
hendi sér.
Morgunblaðið/RAX
Barnið
Æskulýðsdagur þjóðkirkjunnar er í dag og við
hæfi að beina kastljósinu að erfingjum lands-
ins, börnunum okkar, sem mörg hver eiga ekki
sælt líf. Því miður. Sigurður Ægisson biður
fólk um að kynna sér aðstæður þeirra og grípa
inn í ef nauðsyn krefur.
sigurdur.aegisson@kirkjan.is
KIRKJUSTARF
ára drengi og stúlkur kl. 17.30–18.30 í
stofu 104 í Álftanesskóla. Rúta ekur
börnunum heim að loknum fundi.
Skemmtileg dagskrá. Mætum öll.
Vídalínskirkja. Fjölbreytt æskulýðsstarf
fyrir 9–12 ára drengi í safnaðarheimilinu
Kirkjuhvoli kl. 17.30–18.30 í umsjón
KFUM.
Lágafellskirkja. Sunnudagaskólinn kl.
13 í safnaðarheimili kirkjunnar að Þver-
holti 3, 3. hæð. Allir velkomnir. Mánu-
dagur: Al-Anon fundur í kirkjunni kl. 21.
Bænahópur á mánudagskvöldum í Lága-
fellskirkju kl. 20.
Þorlákskirkja. TTT-starf í kvöld sunnu-
dag kl. 19.30.
Krossinn. Almenn samkoma að Hlíða-
smára 5 kl. 16.30. Allir velkomnir.
Fríkirkjan KEFAS, Vatnsendabletti 601.
Samkoma kl. 14. Lofgjörð og fyrirbænir.
Ræðumaður er Helga R. Ármannsdóttir.
Lofgjörð og fyrirbænir. Tvískipt barna-
starf fyrir 1–5 ára börn og 6–12 ára á
sama tíma. Kaffi og samfélagð eftir
samkomu. Allir hjartanlega velkomnir.
Hvítasunnukirkjan Fíladelfía. Brauðs-
brotning kl. 11. Ræðumaður Þorsteinn
Óskarsson. Almenn samkoma kl. 16.30.
Ræðumaður Vörður L. Traustason.
Gospelkór Fíladelfíu sér um lofgjörðina.
Vegurinn. Bænastund kl. 16. Samkoma
kl. 16.30, Högni Valsson predikar, lof-
gjörð, brauðsbrotning, krakka- og ung-
barnakirkja. Allir velkomnir. Ath. nýleg
sending af bókum í bókabúðinni.
mars kl. 17, en þá mun Jörg
Sondermann flytja orgelverkið
Job eftir Petr Eben, en milli kafla
les sr. Kristján Valur Ingólfsson.
Á föstudaginn langa 18. apríl kl.
21 verða tónleikar, en þá flytur
Schola cantorum Stabat mater
eftir Alessandro Scarlatti og fleiri
föstuverk. Stjórnandi verður
Hörður Áskelsson.
Það er einlæg von okkar að
þetta fjölbreytta helgihald og tón-
leikar nýtist mörgum og þessir
misjöfnu tímar gefi fleira fólki
möguleika á að sækja kirkju á
tímum sem henta hverjum og ein-
um.
Unga fólkið í
Léttmessu í
Árbæjarkirkju
ENN á ný býður Árbæjarkirkja
upp á Léttmessu sem valkost við
hina hefðbundnu messu. Létt-
messurnar, sem ávallt eru fyrsta
sunnudagskvöldið í hverjum mán-
uði kl. 20, hafa hlotið fádæma
undirtektir og fallið fólki á öllum
aldri einkar vel í geð. Að þessu
sinni (2. mars) ber messuna upp á
æskulýðsdaginn og mun unga
fólkið í söfnuðinum því stíga fram
og leyfa kirkjugestum að njóta
hæfileika sinna.
Sigurvegarnir úr söngkeppni
Ársels þær Þóra Sif Friðriksdóttir
og Þuríður Kristín Kristleifsdóttir
taka 3 lög saman, hljómsveitin
Dawn spilar kröfuga sveiflu sem
meðal annars inniheldur U2 lagið
,,One“, þá munu unglingar úr Ár-
bæjarskóla sýna atriðið sem þau
kepptu til úrslita með í hæfi-
leikakeppni grunnskólanna.
Óskar Ingi Ingason, prestur í
Árbæjarkirkju, þjónar fyrir altari
en hugvekjan verður leikþáttur í
umsjá unglinga úr starfi kirkj-
unnar. Eftir messu verður boðið
upp á veitingar í safnaðarheimili
og vöfflur seldar á vægu verði.
Ekki vanrækja andlegu hliðina,
mættu í Léttmessu.
Árbæjarkirkja.
Uppeldi drengja
Í SJÓNVARPSÞÆTTINUM „Um
trúna og tilveruna“ sem sýndur
er vikulega á sjónvarpsstöðinni
Omega og er í umsjá séra Frið-
riks Schram, prests Íslensku
Kristskirkjunnar, er umfjöllunar-
efnið í þetta skipti uppeldi
drengja. Viðmælandi Friðriks er
Agnes Eiríksdóttir, móðir og flug-
freyja. Efnisumfjöllunin í þætt-
inum byggist á nýlegri bók upp-
eldisfræðingsins dr. James
Dobson sem heitir „Bringing up
boys“. Bók þessi er þegar orðin
verðlauna- og metsölubók vest-
anhafs. Þátturinn var sýndur í
beinni útsendingu sl. þriðjudag en
verður endursýndur í dag, sun-
nud., kl. 13.30 og annað kvöld,
mánudag kl. 20.
Staður Nafn Sími 1 Sími 2
Akranes Jón Helgason 431 1347 431 1542
Akureyri Skrifstofa Morgunblaðsins 461 1600
Bakkafjörður Stefnir Elíasson 473 1672
Bifröst Engilbert Aron Kristjánsson 435 0145 690 2918
Bíldudalur Pálmi Þór Gíslason 456 2243
Blönduós Gerður Hallgrímsdóttir 452 4355 868 5024
Bolungarvík Nikólína Þorvaldsdóttir 456 7441 867 2965
Borgarnes Þorsteinn Viggósson 437 1474 898 1474
Breiðdalsvík María Jane Duff 475 6662
Búðardalur Anna María Agnarsdóttir 434 1381
Dalvík Halldór Reimarsson 466 1039 862 1039
Djúpivogur Sara Dís Tumadóttir 478 8161 847 5572
Egilsstaðir Páll Pétursson 471 1348 471 1350
Eskifjörður Björg Sigurðardóttir 476 1366 868 0123
Eyrarbakki R. Brynja Sverrisdóttir 483 1513 699 1315
Fáskrúðsfjörður Jóhanna Sjöfn Eiríksdóttir 475 1260/853 9437/475 1370
Flateyri Hjördís Guðjónsdóttir 456 7885
Garður Álfhildur Sigurjónsdóttir 422 7310 846 8123
Grenivík Ólína H. Friðbjarnardóttir 463 3131
Grindavík Kolbrún Einarsdóttir 426 8204 426 8608
Grímsey Ragnhildur Hjaltadóttir 467 3148
Grundarfjörður Bjarni Jónasson 438 6858/854 9758/894 9758
Hella Brynja Garðarsdóttir 487 5022 895 0222
Hellissandur/Rif Lára Hallveig Lárusdóttir 436 6889/436 1291/848 1022
Hnífsdalur Auður Yngvadóttir 456 5477 893 5478
Hofsós Bylgja Finnsdóttir 453 7418 893 5478
Hólmavík Ingimundur Pálsson 451 3333 893 1140
Hrísey Siguróli Teitsson 466 1823
Húsavík Bergþóra Ásmundsdóttir 464 1086 893 2683
Hvammstangi Gunnar Þorvaldsson 451 2482 894 5591
Hveragerði Erna Þórðardóttir 483 4421 862 7525
Hvolsvöllur Helgi Ingvarsson 487 8172/893 1711/853 1711
Höfn Ranveig Á. Gunnlaugsdóttir 478 2416 862 2416
Innri-Njarðvík Eva Gunnþórsdóttir 421 3475 821 3475
Ísafjörður Auður Yngvadóttir 456 5477 893 5478
Keflavík Elínborg Þorsteinsdóttir 421 3463 896 3463
Kirkjubæjarkl. Birgir Jónsson 487 4624 854 8024
Kjalarnes Haukur Antonsson 566 8378 895 7818
Kópasker Hrönn Guðmundsdóttir 465 2112
Laugarás Jakop Antonsson 486 8983
Laugarvatn Berglind Pálmadóttir 486 1129 865 3679
Neskaupstaður Sólveig Einarsdóttir 477 1962 848 2173
Ólafsfjörður Árni Björnsson 466 2347 866 7958
Ólafsvík Laufey Kristmundsdóttir 436 1305
Patreksfjörður Björg Bjarnadóttir 456 1230
Raufarhöfn Alda Guðmundsdóttir 465 1344
Reyðarfjörður Guðmundur Fr. Þorsteinsson 474 1488/892 0488/866 9574
Reykholt Bisk. Guðmundur Rúnar Arneson 486 8797
Reykhólar. Ingvar Samúelsson 434 7783
Reykjahlíð v/Mýv. Margrét Hróarsdóttir 464 4464
Sandgerði Sigurbjörg Eiríksdóttir 423 7674 895 7674
Sauðárkrókur Ólöf Jósepsdóttir 453 5888 862 2888
Selfoss Jóhann Þorvaldsson 482 3375 899 1700
Seyðisfjörður Hanna Lísa Vilhelmsdóttir 472 1102 690 2415
Siglufjörður Sigurbjörg Gunnólfsdóttir 467 1286 467 2067
Skagaströnd Þórey og Sigurbjörn 452 2879 868 2815
Stokkseyri Kristrún Kalmansdóttir 867 4089
Stykkishólmur Erla Lárusdóttir 438 1410 690 2141
Stöðvarfjörður Sunna Karen Jónsdóttir 475 8864
Suðureyri Tinna Sigurðardóttir 456 6244
Súðavík Ingibjörg Ólafsdóttir 456 4936
Tálknafjörður Sveinbjörg Erla Ólafsdóttir 456 2676
Varmahlíð Ragnar Helgason 453 8134 867 9649
Vestmannaeyjar Jakobína Guðlaugsdóttir 481 1518 897 1131
Vík í Mýrdal Hulda Finnsdóttir 487 1337 869 7627
Vogar Hrönn Kristbjörnsdóttir 424 6535 557 5750
Vopnafjörður Svanborg Víglundsdóttir 473 1289 473 1135
Ytri-Njarðvík Eva Gunnþórsdóttir 421 3475 821 3475
Þingeyri Þór Lini Sævarsson 456 8353
Þorlákshöfn Ragnheiður Hannesdóttir 483 3945 483 3627
Þórshöfn Ragnheiður Valtýsdóttir 468 1249
Dreifing Morgunblaðsins
Hér eru upplýsingar um þá sem dreifa blaðinu á landsbyggðinni
Rose Bruford College
LEIKLISTARNÁM
Rose Bruford College, sem var stofnaður árið 1950, er einn helsti leik-
listarskóli Evrópu og býður upp á nám á öllum sviðum leiklistar og
skyldra listgreina. Hæfnispróf og viðtöl fara fram í Reykjavík 5. og 6. apríl
vegna eftirfarandi greina, en kennsla hefst í september 2003:
Einnig munum við veita viðtöl vegna meistara- og doktorsnáms, sumar-
skóla og eins árs alþjóðlegs undirstöðunáms. Komið og ræðið við okkur
um starfsferil í leikhúsi. Nánari upplýsingar og viðtalstíma má fá:
Sue McTavish, Rose Bruford College, Lamorbey Park, Sidcup, Kent,
DA15 9DF. Sími +44 (0) 20 8308 2637.
Fax: +44 (0) 20 8308 0542. Netfang:sue.mctavish@bruford.ac.uk
Skoðið heimasíðu okkar: www.bruford.ac.uk
Tónlist leikara
Evrópsk leikhúslist
Lýsingarhönnun
Leiklist
Búningar
Leikmynd
Tónlistartækni
Sviðstjórnun
Leikstjórn
Bandarísk leikhúslist
Hljóð- og myndhönnun
Bresk háskólastofnun Skólastjóri: Prófessor Alastair Pearce