Morgunblaðið - 06.03.2003, Blaðsíða 6

FRÉTTIR
6 FIMMTUDAGUR 6. MARS 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Laugavegi 54,
sími 552 5201
Ferming í
Flash
kjólar
pils
toppar
buxur
Mikið
úrval
Ný sending
LÁTIN er í Reykjavík
Margrét Thors, sem
lengi starfaði sem
blaðamaður á Morgun-
blaðinu. Margrét fædd-
ist hinn 16. janúar 1929
í Reykjavík. Foreldrar
hennar voru Ólafur
Thors forsætisráð-
herra og Ingibjörg
Thors kona hans.
Margrét útskrifaðist
sem stúdent frá
Menntaskólanum í
Reykjavík árið 1950.
Hún stundaði nám í
ensku við Háskóla Íslands og lauk
þaðan BA-prófi.
Hún kom víða við á starfsferli sín-
um. Meðal annars starfaði hún sem
flugfreyja, leiðsögumaður, upplýs-
ingafulltrúi, bóka-
safnsvörður og barna-
kennari. Hún starfaði
lengi við fjölmiðla,
lengst af sem blaða-
maður á Morgun-
blaðinu en auk þess
starfaði hún á tónlist-
ardeild Ríkisútvarps-
ins.
Margrét var víðför-
ul og bjó meðal annars
í Afríku, í belgísku
Kongó, um fjögurra
ára skeið, árin 1956–
1960, ásamt manni sín-
um og börnum.
Margrét átti fjögur börn með
fyrrverandi manni sínum Þorsteini
Jónssyni flugmanni. Þrjú þeirra eru
á lífi.
Andlát
MARGRÉT THORS
BÓNDI á bænum Höfða í Borg-
arbyggð hefur verið dæmdur af
Héraðsdómi Vesturlands til að
greiða hálfa milljón króna í sekt
fyrir brot á dýraverndunarlögum.
Er bóndinn sakfelldur fyrir að van-
rækja aðbúnað, umhirðu og fóðrun
á 168 kindum sem varð að slátra
vegna hors, auk 202 kinda sem
komið var fyrir á öðrum bæ í kjölfar
eftirlits dýralækna á bænum í febr-
úar á síðasta ári. Þá er hann einnig
sakfelldur fyrir að hafa vanrækt að-
búnað, umhirðu og fóðrun á átta
hrossum, en einu þeirra þurfti að
lóga.
Héraðsdómur féllst ekki á þá
kröfu sýslumannsins í Borgarnesi,
sem höfðaði málið, að svipta bónd-
ann leyfi til að eiga eða halda búfé.
Ekki hefur verið tekin ákvörðun
um það hvort dómnum verði áfrýj-
að.
Verið undir eftirliti frá 1994
Ákærði rekur að Höfða félagsbú
ásamt systkinum sínum, en hann
sér um umhirðu dýra á bænum og
er því talinn ábyrgur fyrir bú-
rekstrinum. Málefni Höfða höfðu
um nokkra hríð komið til kasta yf-
irvalda. Sagði héraðsdýralæknir
fyrir dómi að hann hefði öðru
hverju frá hausti 1994 haft afskipti
af búinu í því skyni að reyna að fá
ábúendur til að gera bragarbót á
búskaparháttum. Sú viðleitni hefði
ekki borið árangur og sífellt sigið á
ógæfuhliðina með stöðugri fjölgun
búfjár sem ábúendur réðu ekki við
að hirða um.
Í skýrslu sem hérðaðsráðunautur
ritaði sumarið 1999 eftir að hafa
skoðað ástandið á Höfða segir að
allmargar ær hafi „rifið af sér ullina
að hluta svo skein í bert holdið“.
Segir hann stóran hluta fjárins rýr-
an og magran, en að „ábúendur
komist einfaldlega ekki yfir að
sinna öllum þessum fjölda þrátt fyr-
ir þrotlausa vinnu og vilja til að hafa
hlutina í betra lagi og fóðrun
skammlausa“. Þá segir hann ástand
hrossa á bænum langt frá því að
vera viðunandi.
Við eftirlit á bænum tæpu ári síð-
ar kemst héraðsráðunautur að því
að ekki hafi verið framfylgt reglum
um aðbúnað sauðfjár. Dýralæknir
kemst svo að því um vorið að búfé
hafi ekki verið gefin tilskilin lyf og
ástand þess slæmt. Taldi hann ljóst
að lög og reglur um aðbúnað búfjár
hafi verið þverbrotin.
Enn ein athugunin var gerð á
bænum um vorið 2000 og í skýrslu
eftir þá heimsókn kemur fram að
búfé á bænum sé alltof margt miðað
við húsakost og að því sé ekki gefið
nóg. Búfjáreftirlitsmaður sem
heimsækir bæinn árið eftir kemst
m.a. að því að fé á bænum var órúið
frá árinu áður en að öðru leyti var
ástand fénaðarins betra en í fyrri
athugunum.
Neitaði dýralækni um aðgang
Í ársbyrjun 2002 neitaði bóndinn
dýralækni sem kom að bænum í
lögreglufylgd aðgang að útihúsum.
Heimild fékkst til húsleitar og í
heimsókn dýralækna í febrúar 2002
kom í ljós að 1.905 kindur voru á
bænum. Voru 380 fluttar að öðrum
bæ til nánari athugunar enda í
slæmu ásigkomulagi að mati dýra-
lækna. Lóga þurfti 168 kindum. Í
skýrslu dýralæknis um féð segir:
„Útlit fjárins var í einu orði sagt
ljótt. Einstaka kindur voru að
dauða komnar úr hor, margar virt-
ust veikar og eigruðu um, sumar
þeirra sýndust vera með sótthita.“
Við krufningu þeirra komu fram
ýmsir sjúkdómar. Í skýrslunni seg-
ir ennfremur að bændur á bænum
virðist „ekki bera skynbragð á að
það þurfi af dýraverndunarsjónar-
miði að farga því lakasta af stofn-
inum hverju sinni, burt frá fjár-
hagslegum ávinningi sem með því
vinnst.“
Aðbúnaður hrossanna var kann-
aður í mars 2002 og þurfti að taka
sjö hross til sérstakrar fóðrunar og
lóga einu folaldi.
Ekkert fé í sláturhús
haustið 2001
Ákærði sagði fyrir dómi að hann
teldi húsakost góðan og að hann
ásamt systkinum sínum kæmust vel
af með að sinna öllum skepnunum
og að fylgjast vel með heilsu fjárins.
Kostnaður við að kalla á dýralækni
væri hins vegar það mikill að oft
væri óhjákvæmlegt að lóga veiku fé.
Sagði hann ekkert fullorðið fé hafa
verið sett í sláturhús haustið 2001.
Þá neitaði hann afdráttarlaust að
hafa vanfóðrað hross.
Þrír dýralæknar vitnuðu um það
fyrir dómi að féð sem sent hefði
verið til slátrunar í kjölfar athugana
á bænum í febrúar 2002 hafi verið
mjög illa á sig komið og annað fé
horað og holdlítið vegna vanþrifa
um langa hríð. Ástæðu vanþrifa
sögðu þeir vera þá að ekki hefði
verið gefið nægjanlegt fóður og að
sennilega hefðu þrengsli í fjárhús-
um einnig áhrif. Sögðu þeir ekki
rétt að ástand fjárins stafaði ein-
göngu að sjúkdómum, en að van-
fóðrun drægi hins vegar úr mót-
stöðu fjár gegn sjúkdómum. Sagði
einn læknanna að aðstæður á Höfða
væru slæmar, allt væri í svaði við
bæinn þar sem hross og kindur á
öllum aldri gengju saman úti við og
þyrftu að berjast um hey.
Hefur tekið ábendingum
Í niðurstöðu dómsins segir að
ekki sé rými á bænum fyrir allan
þann búfénað sem þar var að finna í
febrúar 2002. Telur dómurinn að
ábúendur hafi hvergi nærri náð að
komast yfir að sinna öllu því bú-
fénu. Af þessum sökum þyki ljóst að
hluti fjárins hefur ekki fengið nægj-
anlegt fóður, en það hefur jafnframt
dregið úr mótstöðu þess gegn sjúk-
dómum. Er ákærði því sakfelldur
fyrir að vanrækja aðbúnað, um-
hirðu og fóðrun á 168 kindum sem
var slátrað auk 202 kinda sem kom-
ið var fyrir á öðrum bæ. Þá er hann
einnig sakfelldur fyrir að hafa van-
rækt aðbúnað, umhirðu og fóðrun á
átta hrossum. Var ákærða gert að
greiða hálfa milljón króna sekt í
ríkissjóð og komi 52 daga fangelsi í
stað sektarinnar verði hún ekki
greidd innan tilsetts tíma. Þá er
hann dæmdur til að greiða allan
sakarkostnað. Taldi dómurinn ekki
ástæður til að svipta ákærða leyfi til
að eiga eða halda búfé enda komi
fram hjá forðagæslumanni að
ákærði hafi tekið ábendingum og
því líklegt að lögboðið eftirlit og að-
hald með búfjárhaldi á bænum geti
tryggt viðunandi umhirðu dýranna.
Sakfelldur fyrir að vanrækja umhirðu og fóðrun á búfé
Ekki sviptur leyfi til
að halda og eiga búfé
SÝNINGIN Æskan og hesturinn verður í Reiðhöllinni í
Víðidal um helgina en í gærkvöld fór fram aðalæfingin
og tókst hún mjög vel.
Hestamannafélögin á Stór-Reykjavíkursvæðinu
standa að sýningunni og koma hátt í 200 börn og ung-
lingar að henni. Dagskráin er margþætt, en þarna má
meðal annars sjá skrautsýningar, hlýðniæfingar, leiki
og fleira.
Viðburðurinn fer nú fram í áttunda sinn og hafa vin-
sældirnar aukist jafnt og þétt ár frá ári, en talið er að
um 5.000 manns hafi séð sýningarnar í fyrra. Þá kom-
ust ekki allir að og verða því fjórar sýningar nú í stað
tveggja í fyrra, klukkan 13 og 17 á laugardag og
sunnudag. Fyrsta sýningin verður reyndar aðeins fyrir
sérstaka boðsgesti en ókeypis er inn á allar sýning-
arnar.
Morgunblaðið/Kristinn
Krakkar í Hestamannafélaginu Mána á Suðurnesjum sýna listir sínar í Reiðhöllinni í Víðidal í gærkvöldi.
Glæsileg sýning í Reiðhöllinni
ÁRNI J. Sigurðsson, deildarstjóri
sölu- og markaðsdeildar Kraftvéla,
segir eftirspurn eftir vinnuvélum
miklu meiri en sést hefur í mjög lang-
an tíma. Það sé farið að skila sér í
stóraukinni sölu á jarðvinnuvélum
sem þegar sé búið að afhenda. „Við
seljum meira núna fyrri hluta árs en
við höfum gert áður og mjög mikið er
í pípunum,“ segir Árni en Kraftvélar
eru stærsti innflytjandi jarðvinnu-
véla hér á landi. Hann segir þó eft-
irspurnina núna bara brot af því sem
verður þegar framkvæmdir við
Kárahnjúka hefjast. „Ég held að það
hafi ekki verið meiri gauragangur í
jarðvinnu á Íslandi frá upphafi vega.“
Í síðasta mánuði tilkynntu ríki og
sveitarfélög stórfelldar framkvæmd-
ir víðs vegar um landið á næstu 18
mánuðum áður en vinna við Kára-
hnjúkavirkjun og álver á Reyðarfirði
kemst á fullt skrið. Hafnarfjarðar-
bær ætlar að flýta framkvæmdum í
bæjarfélaginu fyrir einn milljarð
króna, Reykjavíkurborg fyrir 900
milljónir króna og Orkuveita Reykja-
víkur fyrir 1.200–1.700 milljónir
króna. Þetta kemur til viðbótar boð-
uðum framkvæmdum ríkisins fyrir
6,3 milljarða króna næstu 18 mán-
uðina. Samtals eru þetta fram-
kvæmdir fyrir um 9,5 milljarða
króna.
Til þess að vera viðbúnir að mæta
stórauknu framkvæmdum segir Árni
að lager fyrirtækisins hafi sjaldan
verið stærri. Keyptar séu inn stórar
vinnuvélar sem venjulega er ekki
legið með. „Það er fáheyrt að við
séum með 45 tonna vinnuvélar stand-
andi á lager en í þessari viku var
gengið frá sölu þeirra.“ Kraftvélar
hafi átt samráð við framleiðanda
Komatsu-vinnuvéla erlendis sem viti
um allar framkvæmdir framundan
og miklar pantanir bíði. „Við getum
ekki beðið eftir því að eitthvað gerist
heldur þurfum við að vera klárir.“
Snorri Árnason, sölustjóri Heklu,
segir einnig greinilegt að eftirspurn
eftir stórum vinnuvélum sé að
aukast. „Mönnum er að vaxa kjark-
ur,“ segir hann og mikil hreyfing sé á
markaðnum. Einstaklingar og fyrir-
tæki spyrjist fyrir og framundan sé
aukning í beinni sölu. Hann segir fyr-
irtækið vel í stakk búið til að mæta
þessari eftirspurn en þessi ferill sé
samt lengri en menn geri sér grein
fyrir.
Kristján Óskarsson, fram-
kvæmdastjóri fjármögnunarfyrir-
tækisins Glitnis, segist finna greini-
lega að miklar breytingar séu í
vændum. Eftirspurn sé að aukast
vegna aukningar í verklegum fram-
kvæmdum. Þá hugi einstaklingar og
fyrirtæki að því hvernig best sé að
fjármagna atvinnutækifærin.
Stóraukin eftirspurn eftir vinnuvélum
Sjaldan meiri
sala á vélum