Morgunblaðið - 12.06.2003, Blaðsíða 8

FRÉTTIR
8 FIMMTUDAGUR 12. JÚNÍ 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Úff, bara bein.
Ræða kynþáttafordóma og þjóðernishyggju
Alltaf þörf á að
ræða fordóma
ÁhugamannafélagiðAfríka 20:20,Mannfræðifélag
Íslands og Heimsþorp
standa í samvinnu við
AUS að málþingi um kyn-
þáttafordóma og þjóðern-
ishyggju í Norræna hús-
inu laugardaginn 14. júní
kl. 14–17. Málþingið er
hluti af Afríkuviku sem
hófst 11. júní og lýkur 18.
júní.
Nelson Vaz da Silva hef-
ur ásamt öðrum annast
skipulagningu málþings-
ins.
Hvað verður á dagskrá
á málþinginu?
„Fyrri hluti þess er
fræðilegs eðlis. Málþingið
byrjar á erindi Hallfríðar
Þórarinsdóttur mann-
fræðings sem nefnist „Hvað er
rasismi og hvaðan er hann?“ Þá
mun Árni Helgason sagnfræðing-
ur fjalla um norræna þjóðernis-
hyggju á fyrri hluta 20. aldarinn-
ar og hugmyndir um
mannkynbætur á Íslandi í erindi
sem hann nefnir „Byrði hvíta
mannsins?“ Þá segir Kristín
Loftsdóttir mannfræðingur okk-
ur meðal annars frá því hvernig
Afríku er lýst í íslenskum náms-
bókum. Hún nefnir erindið „End-
urtekning framandleikans: Afríka
í íslenskum námsbókum“.
Seinni hluti málþingsins er per-
sónulegri. Þar mun Pétur Wald-
orff háskólanemi segja okkur frá
því hvernig það var að alast upp
sem íslenskur strákur í Angóla.
Hann kallar erindi sitt „Sögur frá
Rio Bengo“. Samuel Richard
Oppong meðferðarráðgjafi, sem
er frá Gana en hefur búið í nokk-
ur ár á Íslandi, mun svo enda
málþingið. Hann segir okkur frá
því hvernig var að koma til Ís-
lands í erindi sem nefnist „Ís-
lenska ævintýrið mitt“. Að lokn-
um erindunum verða vonandi
líflegar umræður um þau og ras-
isma og þjóðernishyggju al-
mennt.“
Hvert er tilefni málþingsins?
„Tilefni málþingsins er Afríku-
vika sem haldin er á vegum AUS
og Veraldarvina. Það er alltaf
þarft og nauðsynlegt að velta fyr-
ir sér kynþáttafordómum og þjóð-
ernishyggju. Það er mikilvægt að
læra af sögunni og ræða málin op-
inskátt.“
Fyrir hverja er málþingið?
„Málþingið er fyrir alla þá sem
vilja fræðast um þessi mál og
taka þátt í umræðum, hvort sem
um er að ræða Íslendinga eða
aðra. Erindin verða haldin á ís-
lensku en við ætlum að reyna að
koma því þannig fyrir að þeir sem
skilja ekki íslensku fái hjálp með
málið. Málþingið er eins og áður
sagði hluti af Afríkuvikunni og
vonumst við til að sjá sem flesta.“
Hvað fleira verður í boði á Afr-
íkuvikunni?
„Það stendur yfir ljósmynda-
sýning á Caffé Kulture í Alþjóða-
húsinu, Hverfisgötu 18, og í Te og
kaffi, Laugavegi 27.
Fólki gefst líka tæki-
færi til að heyra afr-
íska tónlist í Hinu hús-
inu, Pósthússtræti 3–5,
í kvöld (12. júní) kl. 21
og 17. júní kl. 17.30 á Ingólfstorgi.
Þá verður kvikmyndasýning í Al-
þjóðahúsinu 16. júní kl. 20.“
Nú hefur þú búið á Íslandi í
átta ár en ert frá Gíneu-Bissá,
hvernig lá leið þín hingað til Ís-
lands?
„Ég hitti íslenska konu og við
eigum saman dóttur sem er átta
ára og heitir Arndís Amina. Ég
vissi ekki mikið um Ísland þegar
ég kom hingað og það var erfitt til
að byrja með. Tungumálið og
veðrið áttu sinn þátt í því.“
Þekktirðu einhverja Íslendinga
þegar þú komst hingað?
„Nei, en haustið 2000 fékk ég
eitt kvöldið óvænt símtal. Hinum
megin á línunni var talað kreól og
það sýndi sig að hingað hafði flutt
aftur íslensk fjölskylda sem hafði
búið í fimm ár í næsta húsi við
systur mína í Quinhamel, litlu
þorpi í Gíneu-Bissá. Svona er
heimurinn lítill. Konan sem var á
línunni reyndist vera Jónína Ein-
arsdóttir mannfræðingur sem
hefur séð um að skipuleggja mál-
þingið ásamt mér og fleirum.“
Hefur þú orðið var við kyn-
þáttafordóma hér á landi?
„Já, bæði beint í orði en oftast
er það meira óbeint. Rasisma er
því miður að finna alls staðar í
heiminum. Það minnir mig á að í
þessari viku er svokölluð vitund-
arvika gegn einelti á vinnustaðn-
um mínum. Tilkynningar hafa
verið hengdar upp sem á stendur
„Segjum nei við einelti“. Einmitt í
dag tók ég niður tilkynningu þar
sem búið var að skrifa JÁ með
stórum stöfum yfir nei-ið.“
Afríka 20:20 er sérkennilegt
nafn á félagi, hvað vísar það í?
„20:20 hefur margskonar
merkingu. Það er sagt að sá sem
hefur 20:20 sjón hafi fulla sjón.
Auk þess vísar nafnið til þess
hversu stór Afríka er. Ef við för-
um 20 gráður í norður frá mið-
baug og 20 gráður í
suður erum við enn í
Afríku. Hlutfall tekna
20% ríkustu og 20% fá-
tækustu þjóðanna er
líka oft notað til að
meta jöfnuð.“
Félagið var stofnað fyrir rúm-
um tveimur árum, í hverju felst
helst starf þess?
„Afríka 20:20 er félag áhuga-
fólks um málefni Afríku. Við vilj-
um fylgjast með og fræðast um
það sem er að gerast í Afríku.
Auk þess viljum við auka sam-
skipti og menningarleg tengsl Ís-
lands og Afríku.“
Nelson Vaz da Silva
 Nelson Vaz da Silva fæddist
27. nóvember 1963. Hann ólst
upp í Bissá, höfuðborg Gíneu-
Bissá. Þar stundaði hann nám í
menntaskólanum Kuame
N’kruman og tækniskóla Gíneu-
Bissá. Nelson flutti til Lissabon
1989 og vann þar í bygging-
arvinnu. Hann flutti til Reykja-
víkur 1994 og hefur síðan unnið
ýmis störf, m.a. þrjú ár hjá Sæl-
gætisgerðinni Mónu. Frá 2001
hefur hann unnið hjá Sam-
skipum. Nelson hefur setið í
stjórn áhugamannafélagsins Afr-
íku 20:20 frá stofnun þess í febr-
úar 2001.
Rasisma er
alls staðar
að finna