Morgunblaðið - 30.10.2003, Blaðsíða 11

FRÉTTIR
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 30. OKTÓBER 2003 11
LANDSSAMBAND veiðifélaga er
ósammála því mati landbúnaðar-
ráðuneytisins að staðfesting bráða-
birgðalaga um breytingu á lögum
um lax- og silungsveiði auki ekki
hættu á því að sjúk-
dómar berist til lands-
ins í framtíðinni. Óðinn
Sigþórsson, formaður
sambandsins, segir
ljóst að þá verði menn
að innleiða reglur Evr-
ópusambandsins um
sjúkdómavarnir og það
muni fela í sér mun
lakari varnir gagnvart
sjúkdómum en verið
hefur með innflutn-
ingsbanni til þessa.
Óðinn segir að með
þessu séu menn að
stefna í hættu miklum
hagsmunum veiðirétt-
areigenda. „Það hefur
einnig verið talað um að það verði
erfitt eða ómögulegt að flytja inn
lifandi lax en ég er alveg á önd-
verðri skoðun. Í bráðabirgðalög-
unum er einmitt gert ráð fyrir að
það verði heimilt að nota erlend
seiðaflutningaskip sem áður var
bannað. Af hverju skyldu menn
vera að leiða slíkt í lög ef hug-
myndin er ekki sú að opna fyrir
flutning á lifandi laxi milli landa?“
Óðinn fullyrðir að forsendan fyrir
setningu bráðabirgðalaganna hafi
verið sú að útflutningur á laxa-
hrognum til Skotlands og Írlands
hafi verið bannaður. Í ágústlok hafi
hann numið um 6,3 milljónum
króna frá því bráðabirgðalögin voru
sett í lok júní. „Af hverju skyldu
bráðabirgðalögin hafa verið sett?
Jú, það var gert af því að skv. lög-
um ESB, sem við höfum nú gleypt
með húð og hári með bráðabirgða-
lögum ríkisstjórnarinnar, fékk Ís-
land ekki viðurkenningu um ástand
sjúkdóma í laxi frá þeim svæðum
sem flytja átti hrogn út til, þ.e.
Skotlands og Írlands. Þessu er auð-
vitað erfitt að trúa þar sem við telj-
um okkur vita, m.a. af orðum dýra-
læknis fisksjúkdóma,
að hér sé ástandið
miklu betra en annars
staðar.“
Óðinn segir að þurft
hafi að fá staðfestingu
frá Brüssel á því hvert
sjúkdómaástand laxa
væri hér á landi áður
en að útflutningur
hrogna til áðurnefndra
landa varð heimill.
„Orðum eða vottorðum
dýralæknis fisksjúk-
dóma höfðu einfald-
lega ekkert gildi út
fyrir landsteinana. Um
markaðssetningu á
eldisdýrum varð að
fara eftir reglum sem gilda á EES
svæðinu og svo mun verða í fram-
tíðinni. Fráleitar fullyrðingar fisk-
sjúkdómalæknis um annað breyta
engu þar um.“
Mun minni vernd með
yfirtöku laga ESB
Óðinn segir að lög ESB sem tek-
in hafi verið yfir með bráðabirgða-
lögunum kveði á um að heimilt sé
að flytja hrogn og lifandi fisk á
frjálsan hátt milli svæða, sem fram-
kvæmdastjórn ESB hafi viðurkennt
að séu laus við tiltekinn fisksjúk-
dóm. „Innflutningur er ekki frjáls
af svæði með tiltekinn fisksjúkdóm
til svæðis sem hefur hlotið viður-
kenningu fyrir að vera laust við
sjúkdóminn. Það fer hins vegar eft-
ir mati þeirra í Brüssel en ekki ein-
staka lands eða svæðis hvaða sjúk-
dómar teljast það hættulegir að
falla undir þess flokkun. Nú hefur
okkur verið tjáð af dýralækni fisk-
sjúkdóma að Eftirlitsstofnun
EFTA, ESA, hafi viðurkennt eftir-
litsreglur okkar með veirusjúkdóm-
unum IHN og VHS í laxi, sem eru
miklir skaðvaldar komist þeir í líf-
ríkið og jafnframt á því að þessir
sjúkdómar finnist ekki hjá okkur.
Eftir þeirri reglu sem ég nefndi áð-
an mega engin önnur svæði innan
EES flytja inn til okkar en þau sem
hafa jafngóða viðurkenningu og við.
En,“ leggur Óðinn áherslu á, „þar
sem reglurnar eru gagnkvæmar
getum við ekki hafnað innflutningi
frá svæðum með jafngóða viður-
kenningu á forsendum um sjúk-
dóma. Þannig að aðrir sjúkdómar
sem kunna að vera á þessu svæðum
geta þá borist hingað.“
Óðinn segir að Noregur hafi
ásamt fleiri svæðum innan EES
fengið viðurkenningu á að vera laus
við þessa tvo sjúkdóma auk viður-
kenndra svæða innan Skotlands og
Írlands sem hafi verið Íslendingum
lokuð áður en ESA veitti viður-
kenningu sína. „Á fundum okkar
með dýralækni fisksjúkdóma hefur
komið fram að hann teldi okkur
þurfa að fá viðurkenningu frá
Brüssel á í það minnsta fimm
hættulegum sjúkdómum í laxfiskum
til að tryggja okkar góða sjúkdóma-
stöðu sem margoft hefur verið
fjallað um. Nú höfum við fengið við-
urkenningu fyrir tveimur sjúkdóm-
um, en hvar er viðurkenningin fyrir
hinum þremur?
Það er því ómögulegt að fallast á
þær fullyrðingar dýralæknisins að
ekkert hafi breyst með setningu
bráðabirgðalaga ríkisstjórnarinnar.
Að halda því blákalt fram að af-
nám banns við innflutningi á lifandi
laxi auki ekki hættu á að sjúkdómar
berist til landsins eins og dýralækn-
irinn gerir er náttúrlega málflutn-
ingur sem dæmir sig best sjálfur.
Landssamband veiðifélaga hefur
lagt mikla fjármuni og vinnu í að
kanna þessi mál. Lagaprófessorinn
Stefán Már Stefánsson hefur bent á
að undanþága er í tilskipun ESB til
að vernda innlenda dýrastofna í lög-
um. Þar hafa menn því svigrúm
sem þeir eiga að nota.“
Lakari vernd fyrir
íslenska laxinn
Óðinn Sigþórsson segir ekki rétt að afnám
banns við innflutningi á lifandi laxi auki
ekki hættu á að sjúkdómar berist hingað.
Óðinn Sigþórsson
STJÓRN Myndstefs ákvað að verja
sömu upphæð til styrkja til mynd-
höfunda á þessu starfsári og í fyrra
eða 6,5 milljónum króna. Um er að
ræða verkefna- og ferðastyrki. Alls
sóttu 96 myndhöfundar og stofnanir
tengdar myndlist um styrki, og út-
hlutunarnefnd veitti 20 styrki, 10
styrki að upphæð kr. 200.000 og 10
styrki að upphæð kr. 300.000.
Styrkjunum var úthlutað við at-
höfn í húsakynnum Sambands ís-
lenskra myndlistarmanna í gær.
Stjórn Myndstefs ákveður á
hverju ári heildarupphæð styrkja og
hversu marga styrki skuli veita, en
úthlutunarnefnd sér síðan alfarið um
að fara yfir umsóknir og tekur
ákvarðanir um hverjir umsækjenda
hljóti styrkina. Af hálfu úthlutunar-
nefndar hefur komið fram að valið er
mjög erfitt, fjölmargar verðugar um-
sóknir fengu ekki styrki og fjöldi
umsókna staðfesti líka þörf fyrir
meira fjármagn til styrkja til ein-
staklinga sem eru að vinna að metn-
aðarfullum verkefnum.
20 verkefni styrkt
Eftirtaldir aðilar hlutu verkefna-
styrki að upphæð kr. 300.000:
Egill Sæbjörnsson vegna þátttöku
í Bethanien–international Studio
Programme 2004. Guðrún Kristjáns-
dóttir vegna hreyfi- og hljóðmynda-
verkanna Hreyfimyndir af landi.
Gallerí Hlemmur/Þóra Þórisdóttir
vegna þýðingar efnis á heimasíðu
gallerísins yfir á ensku. Huginn Þór
Arason vegna kynningar á samsýn-
ingu 11 listamanna. Ilmur Stefáns-
dóttir vegna hönnunar og gerðar
leikmuna í leiksýningu. Íslensk graf-
ík vegna sýningarverkefnis fé-
lagsmanna GÍF. Kristín Ragna
Gunnarsdóttir vegna Völuspár –
myndabókar fyrir börn. Markús Þór
Andrésson og Ragnheiður Gests-
dóttir vegna gerðar heimildarmynd-
ar um íslenska samtímalist. Sigrún
og Ólöf Einarsdætur vegna sýning-
arhalds í Kaupmannahöfn haustið
2004.
Eftirtaldir aðilar hlutu verkefna-
styrki að upphæð 200.000 kr:
Guðrún Einarsdóttir vegna
þriggja sýninga. Halldór Baldursson
vegna myndskreytinga í bókina Sög-
ur af dýrum. Ólöf Nordal vegna
gerðar myndverks. Rebekka Rán
Samper vegna bókarinnar Edda
barnanna. Rúrí vegna gerðar lista-
verksins Archive – endangered wat-
ers fyrir Feneyjatvíæringinn 2003.
Snævarr Guðmundsson vegna ljós-
myndaverkefnis um norðurljósin í
formi bókar. Verksmiðjan Spid-
erspoon/ Hulda Rós Guðnadóttir
vegna heimildarmyndaverkefnisins
Maður/kona. Kristinn G. Harðarson
vegna bókarútgáfu/listaverks. Mar-
isa Navarro Arason vegna ljós-
myndaverkefnisins um hafið. Þór-
unn María Jónsdóttir vegna vinnslu
á leikmynd/vídeóverki fyrir tónleika.
Myndstef úthlutar styrkjum
að upphæð 6,5 milljónir
Morgunblaðið/Jim Smart
Tuttugu myndhöfundar fengu í gær verkefna- og ferðastyrki sem Myndstef úthlutaði en alls sóttu 96 um.
„EKKI er um að ræða verkefna-
styrki á þessu sviði, hvorki frá ríki
né sveitarfélögum, og er það úr
takt við hástemmdar menningar-
yfirlýsingar á tyllidögum,“ segir í
fréttatilkynningu sem Myndstef
sendi frá sér í tilefni af styrkveit-
ingunni.
„Athygli hafa vakið afrek mynd-
listarmannsins Ólafs Elíassonar á
alþjóðavettvangi með dyggum
stuðningi danskra menningarmála-
yfirvalda á sama tíma og ekkert
bólar á framkvæmdum við stofnun
kynningarmiðstöðvar íslenskrar
myndlistar sem þó hefur verið í
undirbúningi hjá stjórnvöldum í
tvö ár – engar niðurstöður og ekk-
ert fjármagn á fjárlögum. Nú hef-
ur menntamálaráðuneytið sagt
upp samvinnu við samtök mynd-
höfunda um rekstur Upplýsinga-
miðstöðvar myndlistar, og er þar
með að leggja hana niður eftir 10
ára starf um næstu áramót. Tveir
mánuðir eru til stefnu. Það er sá
tími sem menntamálaráðuneytið
hefur til að koma á fót nýrri kynn-
ingarmiðstöð fyrir íslenska mynd-
list sem m.a. tekur yfir rekstur
gagnagrunns upplýsingamið-
stöðvar myndlistar. Fyrirheit
nægja ekki, það eru verkin sem
tala. Land, þjóð og listir ættu að
vera einkunnarorð í framsókn og
útrás á sviði menningar og lista,“
segir í fréttatilkynningunni.
Úr takt við
yfirlýsingar
FÉLÖGIN sem mynda
Flóabandalagið og Starfs-
greinasambandið ætla að
standa sameiginlega að
stefnumörkun í komandi
kjarasamningum. Þessir
tveir aðilar munu hins veg-
ar vera hvor með sína
samninganefnd. Sameigin-
leg samninganefnd verður
þó í viðræðunum við ríkið,
en sú nefnd stefnir að því að
gera einn kjarasamning við
ríkisvaldið í stað 14.
Halldór Björnsson, for-
maður Starfsgreinasam-
bandsins, segir að félögin
leggi áherslu á stöðugleika í
efnahagsmálum og lága
verðbólgu. „Við teljum að
framundan séu nokkuð
bjartir tímar í efnahags-
málum þjóðarinnar og það megi bú-
ast við auknum hagvexti næstu 2–3
árin, en að það geti síðan eitthvað
dregið úr honum. Það ætti að gefa
okkur færi á því að auka kaupmátt-
inn. Við teljum að það sé skynsam-
legt að semja til lengri tíma því að
við teljum, og vísum þar til reynslu
af síðustu tveimur samningum, að
lengri samningur gefi launafólki færi
á að semja um meiri kaupmátt en í
styttri samningum. Jafnframt ætti
það að tryggja meiri stöðugleika og
þannig færi til meiri framtíðarupp-
byggingar.
Við leggjum hins vegar áherslu á
að viðunandi launahækkanir og við-
unandi tryggingarákvæði eru for-
senda þess að mögulegt sé að semja
til lengri tíma,“ sagði Halldór.
Kjarasamningarnir renna út um
næstu áramót og sagði Halldór að
Starfsgreinasambandið og Flóa-
bandalagið stefna að því að leggja
fram kaupkröfur í lok nóvember.
Hann sagði að félögin legðu áherslu
á að samningar gengju hratt fyrir sig
og að stefnt yrði að því að ljúka þeim
fyrir áramót.
„Við viljum láta reyna á það hvort
við náum saman við viðsemjendur
okkar og ætlum ekki að vera að
liggja yfir því ef það kemur í ljós að
það gengur ekki. Þá munum við
skoða þær aðgerðir sem við teljum
vænlegar til að koma samningum í
höfn,“ sagði Halldór.
Halldór sagði að félögin legðu
mikla áherslu á starfsmenntun og
vildu tryggja starfsmenntasjóðina í
sessi og tryggja fjármögnun þeirra.
Einn samning við ríkið
Björn Snæbjörnsson, formaður
Einingar á Akureyri, sem er í for-
ystu fyrir nefnd sem mun semja við
ríkið, sagði að félögin væru með 14
kjarasamninga við ríkið. Þau vildu
gera einn samning við ríkið. Jafn-
framt yrði lögð höfuðáhersla á að
jafna réttindi félaga í Starfsgreina-
sambandinu sem starfa hjá ríkinu og
félaga í BSRB. Munur væri í rétt-
inda- og lífeyrismálum en einnig
hvað varðar launataxta. „Við erum
mjög ákveðin að ná þessu fram,“
sagði Björn.
Sigurður Bessason, formaður Efl-
ingar, tók undir þetta á blaðamanna-
fundi í gær og ítrekaði það sem hann
sagði í samtali við Morgunblaðið í
gær, að ekki yrði staðið upp frá
samningum fyrr en búið sé að jafna
þennan mun á réttindum.
Ætla að standa
sameiginlega
að stefnumótun
Morgunblaðið/Þorkell
Sigurður Bessason og Halldór Björnsson
kynna málin á blaðamannafundi í gær.