Morgunblaðið - 30.10.2003, Blaðsíða 25

LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 30. OKTÓBER 2003 25
Í ÞEIM verkum henn-
ar sem ég þekki til fjallar
Kristín Ómarsdóttir
gjarnan um ástina, kyn-
lífið og hvernig þessu
tvennu reiðir af í heimi
þar sem allt er til sölu.
Kristín fellur ekki í þá
gryfju að predika eða
bregða sér í hlutverk
heimsósómaskáldsins,
heldur horfir á atgang
mannskepnunnar á þessu
sviði með hlutlausum, og
á stundum nokkuð háðsk-
um augum. Kynímyndir, kyngervi og
hið fljótandi eðli kynhneigðarinnar er
í forgrunni í Ástarsögu þrjú, en kynlíf
og ást sem neysluvara áberandi þátt-
ur í Vini mínum heimsenda. Afmæl-
istertan er lítil stúdía sem snertir
báða þessa þætti.
Sálfræðingurinn Quintin heldur
upp á fimmtugsafmælið sitt og býður
gamalli vinkonu sinni og starfssystur,
Marilyn, ásamt tveimur yngri mönn-
um, þeim Wolf og Olaf. Eftir því sem
boðinu vindur fram skýrist hverra er-
inda þeir eru þarna, Wolf er kominn
til að sofa hjá afmælisbarninu,
kannski fyrir borgun, kannski ekki.
Því að sjálfsögðu hefur Kristín engan
áhuga á að skrifa ádeiluverk um
vændi og félagslegar ástæður þess,
enda er samband Quintins og Wolfs
flóknara en það. Sama má segja um
tengslin sem skapast milli Olafs og
Marilyn, sem hann heillast af – að því
er virðist einlæglega – og fölnandi
kvenleiki hennar og viðhorf til hlut-
skiptis síns er kannski veigamesti
þáttur verksins. Marilyn birtist sem
yfirborðsörugg og veraldarvön, en
fljótlega brjótast fram biturð og ein-
manaleiki hennar.
Quintin er hins vegar augljóslega
óöruggur með sig og samband sitt við
Wolf, hann er þiggjandi og upp á Wolf
kominn, sem nýtur þess að leika sér
að honum. Wolf er líka valdaaðilinn í
sambandi sínu við Olaf. Þetta valda-
og kynjatafl er efni verksins.
Hófstilling einkennir stíl Afmælis-
tertunnar og á það bæði
við um efnistök Kristínar,
framgöngu leikaranna og
stíl uppfærslunnar. Það
hefur áhrif bæði til góðs
og ills fyrir áhrifamátt
verksins. Hvörf og sumar
setningar verða sterkari
fyrir það að falla að því er
virðist umhugsunarlaust
og kæruleysislega. En á
móti kemur að það er
auðvelt að láta sér fátt
um finnast um vandamál
og örlög þessa fólks sem
virðist varla hafa áhuga á
þeim sjálft. Anna Kristín Arngríms-
dóttir kemst einna lengst með að
komast að áheyrandanum sem Mari-
lyn. Einnig voru tvíleikssamtöl henn-
ar og Gísla Péturs Hinrikssonar sum
sterk, og hann gerði skýra persónu úr
hinum barnalega og ósjálfstæða Olaf
sem vill verða eins og Marilyn. Þeim
Pálma Gestssyni og Jóni Páli Eyjólfs-
syni lét ekki eins vel að teikna hinn
taugaveiklaða Quintin og þann kald-
lynda Wolf með raddirnar einar að
vopni.
Mér þykir líka heldur verra hvað
Kristín heldur rækilega aftur af
óstýrilátu ímyndunarafli sínu í þess-
ari smámynd, helstu kostir hennar
sem leikskálds njóta sín lítið hér.
Leikstjórn og hljóðumgjörð er einnig
einföld sem mest má vera. Ef til vill
hefði verið meira gaman ef allir að-
standendur Afmælistertunnar hefðu
leyft sér örlítið meira flug. Allt um
það þá heldur Afmælistertan athygl-
inni og kveikir hugsanir um kynhlut-
verk, ást og girnd.
Hvað viltu fá í
afmælisgjöf?
LEIKLIST
Útvarpsleikhúsið
Höfundur: Kristín Ómarsdóttir, leikstjóri:
Ingólfur Níels, hljóðvinnsla: Hjörtur Svav-
arsson, leikendur: Anna Kristín Arngríms-
dóttir, Gísli Pétur Hinriksson, Jón Páll
Eyjólfsson og Pálmi Gestsson. Frumflutt
23. október, endurtekið 30. október.
AFMÆLISTERTAN
Kristín Ómarsdóttir
Þorgeir Tryggvason
JPV-ÚTGÁFA
hefur gengið frá
útgáfusamning-
um við danskan
og finnskan út-
gefanda um bók-
ina Samúel eftir
Mikael Torfason.
Samúel kom út
á síðasta ári og
fjallar um auðnu-
lausan öryrkja, Íslending sem býr í
Danmörku. Brenglaður hugur hans
horfir á heiminn frá þröngum sjón-
arhóli, hann er utangarðsmaður í
margs konar skilningi. Samúel er
haldinn ofsóknaræði og botnlausum
ranghugmyndum um samskipti
fólks, ást og kynlíf. Vanmáttur hans
á rætur í sjúku sambandi við móður
og fjölskyldu.
Það er Like í Finnlandi sem gefur
Samúel út en það forlag gaf einnig út
Heimsins heimskasta pabba eftir
Mikael. Í Danmörku er það nýlegt
útgáfufyrirtæki, Art People, sem
gefur bókina út en útgáfustjóri þess
var áður hjá Rosinante sem gaf út
Heimsins heimskasta pabba.
Samúel til
Danmerkur
og Finnlands
Mikael Torfason
SELLÓFON eftir Björk Jak-
obsdóttur, uppistandseinleik-
urinn sem frumsýndur var í
Hafnarfirði fyrir tæpum tveim-
ur árum og er nú sýndur í Iðnó
við Tjörnina, verður sýndur í
150. sinn í kvöld, fimmtudags-
kvöld.
Einleikurinn hefur verið
seldur til Evrópu, Skandinavíu
og Ameríku. Sl. sumar var
Sellófon frumsýnt í Zürich í
Sviss.
Á laugardag verður Sellófon
sýnt í Félagsheimili Hvols á
Hvolsvelli og tvær sýningar
verða í Kiwanishúsinu Vest-
mannaeyjum föstudag 7. og
laugardag 8. nóvember.
Síðan er ætlunin að sýna ein-
leikinn áfram í Iðnó enda geng-
ur sýningin enn fyrir fullu húsi.
Sellófon
sýnt í
150. sinn GUÐBERGURBergsson fjallarum Don Kíkóta á
samnefndu fjög-
urra vikna nám-
skeiði sem hefst 3.
nóvember í Borg-
arleikhúsinu.
Guðbergur fjallar
um gerð skáldsög-
unnar, stílinn,
innihaldið og
merkinguna. Einnig verður fjallað
um tengsl hennar við spænskar bók-
menntir og ítalskar. Cervantes dvaldi
lengi á Ítalíu en lengur í herþjónustu
á þeim svæðum þar sem hluti af sögu
heimsins bar hæst í viðureigninni við
Tyrki, múslíma. Fjallað verður um
Spán, stjórn lands sem var á þessum
tíma mesta heimsveldi sögunnar í nú-
tímaskilningi. Allt verður þetta líka
tengt spænskri myndlist.
Það er Mímir – símenntun sem
stendur fyrir námskeiðinu í samvinnu
við Borgarleikhúsið.
Námskeið um
Don Kíkóta
Guðbergur
Bergsson
MASKI SEM
ENDURNÆRIR
Á AÐEINS
10
MÍNÚTUM
Smáralind
Sérfræðingur Kanebo verður í Hagkaup Smáralind
fimmtudag, föstudag og laugardag
og kynnir spennandi nýjungar.