Morgunblaðið - 30.10.2003, Blaðsíða 33

UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 30. OKTÓBER 2003 33
ÞESSI ávarpsorð eru valin til þess
að ná til þeirra fjölmörgu sem eiga
samkynhneigðan son eða dóttur. Það
er alltaf gleðiefni að
eiga börn og ekki síð-
ur ef viðkomandi
reynist vera samkyn-
hneigður. Það sem á
hinn bóginn vefst fyr-
ir okkur er hvort við-
komandi muni njóta
jafnréttis við aðra og fái frið til að
haga lífi sínu í samræmi við sínar til-
finningar.
Umhverfið er í fyrsta lagi kirkjan.
Ég nefni hana fyrst vegna þeirra gíf-
urlegu áhrifa sem boðun hennar og
viðhorf hefur haft í áranna rás. Kirkj-
an tók þá afstöðu einhvern tímann í
fyrndinni að setja jafnaðarmerki milli
syndar og samkynhneigðar. Hún
gekk meira að segja svo langt að taka
líffræðina og æxlunarhlutverk
mannsins í lið með sér til að færa rök
fyrir máli sínu. Sem betur fer hefur
þessi afstaða kirkjunnar verið aflögð
að mestu í lúterskum sið og í dag fer
fram umræða meðal kirkjunnar
manna um samkynhneigð og sam-
kynhneigð sóknarbörn hennar og er
það að vonum. Við bíðum spennt eftir
að þjónum hennar takist að gera það
upp við sig sem fyrst að öll séum við
Guðs börn og engum sé úthýst úr
kirkjunni sem þangað leita.
Umhverfið er í öðru lagi lög og
reglugerðir samfélagsins sem hafa
tekið mið af þessari afstöðu kirkj-
unnar og þess vegna haldið samkyn-
hneigðum frá sjálfsögðum mannrétt-
indum á ýmsa vegu. Vegna tilkomu
mannréttindasáttmála og fyrir bar-
áttu samkynhneigðra og annarra hef-
ur tekist að leiðrétta hluta af þessu
misrétti en þó er ótal margt óunnið.
Þriðja tegund umhverfis eru við-
horf manna til samkynhneigðar og
samkynhneigðra. Er nokkur furða
þótt viðhorf okkar foreldra og ann-
arra séu blendin þegar skoðuð eru
viðhorf og áhrif valdastofnana sam-
félagsins um aldir? Ég beini því máli
mínu til ykkar, foreldra samkyn-
hneigðra, en einnig annarra sem láta
sig málið varða.
Starf foreldra og aðstandenda
Frá því árið 2000 hefur verið starf-
andi hópur foreldra og aðstandenda
samkynhneigðra á vettvangi Samtak-
anna ’78. Við höfum fundið styrk og
gleði í því að starfa saman og læra að
laga okkur að nýju hlutverki sem for-
eldri og aðstandendur samkyn-
hneigðs einstaklings. Við settum okk-
ur það markmið að ná til sem flestra
foreldra og aðstandenda og hafa áhrif
í samfélaginu. Við höfum einnig
kynnt okkur foreldrastarf í öðrum
löndum sem hefur styrkt okkur í
trúnni á að halda starfinu áfram. Við
höfum sannfærst um að það sé mik-
ilvægt fyrir foreldra og aðstandendur
samkynhneigðra að taka höndum
saman og standa með ástvinum okkar
og vinna saman að málefnum þeirra.
Við styðjum hvert annað til að horfa
óhrædd fram á veginn, styðjum sam-
kynhneigða og börn þeirra og leit-
umst við að hafa áhrif á viðhorf og
lagasetningar samfélagsins.
Hvernig gerum við það?
Við styðjum aðra foreldra þegar
sonur eða dóttir kemur „út úr skápn-
um“ með stuðningsfundum, fræðslu-
efni og þátttöku í ýmsum sýnilegum
athöfnum.
Við vinnum að mannréttinda-
baráttu samkynhneigðra og barna
þeirra með samstarfi við kirkju, skóla
og stjórnvöld og stuðlum með því að
breyttum viðhorfum og ákvörðunum,
að þekkingu í stað fordóma. Við lær-
um að vinna með samkynhneigðum
ástvinum og börnum þeirra að velferð
þeirra og að opna hug og hjarta sam-
félagsins.
Við lærum að tala um þessi mál og
finna orðum og hug farveg. Við trúum
því að þekking og þátttaka vinni bug
á fáfræði og ótta.
Að lokum þetta
Formlegur stofnfundur FAS, sam-
taka foreldra og aðstandenda sam-
kynhneigðra, verður haldinn í Safn-
aðarheimili Grensáskirkju
laugardaginn 1. nóvember. Ég hvet
alla foreldra, aðstandendur og vini
samkynhneigðra til að mæta til að
leggja börnum okkar lið í einstöku
verkefni þeirra og til að leggja sitt af
mörkum fyrir góðu og litríku sam-
félagi.
Er sonur þinn hommi –
er dóttir þín lesbía?
Eftir Ingibjörgu S. Guðmundsdóttur
Höfundur er starfandi í hópi foreldra
og aðstandenda samkynhneigðra.
Fram til 24. nóvember vinna Og Vodafone og Ericsson að
uppbyggingu GSM kerfis Og Vodafone á höfuðborgarsvæðinu.
Við biðjumst velvirðingar á truflunum sem farsímanotendur
okkar kunna að verða fyrir á meðan vinna stendur yfir.
www.ogvodafone.is
Við eflum GSM þjónustu okkar
ÍS
LE
N
SK
A
A
U
G
LÝ
SI
N
G
A
ST
O
FA
N
/S
IA
.I
S
O
G
V
22
59
0
10
/2
00
3
Sími 552 1400
fax 552 1405
Laugavegi 170, 2. hæð, 105 Reykjavík
Viðar Böðvarsson
viðskiptafræðingur
löggiltur fasteignasali
Heimasíða: www.fold.is - Netfang: fold@fold.is
2ja herbergja í nágrenni miðbæjarins
Viðskiptavinur, sem er tilbúinn með greiðslumat, hefur beðið okkur um að leita
fyrir sig að 2ja herb. íbúð í miðbænum eða næsta nágrenni. Hlíðarnar, gamli
vesturbærinn o.fl. kemur einnig til greina. Sterkar greiðslur fyrir rétta eign.
Áhugasamir hafi samband við sölumenn Foldar fasteignasölu, í síma 552 1400 eða í
síma sölumanna: Ævar 897 6060, Þorri 897 9757, Böðvar 892 8934 eða Helgi 897 2451
Fáðu úrslitin
send í símann þinn
NORRÆNT menningarsamstarf
er öflugt og hefur þróast mjög hratt
allt frá síðari heimsstyrjöld og fram á
21. öldina. Menn hafa
getað kynnt sér
hvernig hin löndin
hafa skipulagt lista-
starfsemi sína og
byggt upp list-
menntun og lista-
stofnanir. Á marg-
víslegum vettvangi hafa listamenn og
stjórnendur haft möguleika á að
skiptast á reynslu, fá leiksýningar,
tónleika, listsýningar, kvikmyndir og
gefa út bækur. Veitt hafa verið verð-
laun í bókmenntum og tónlist og nú
síðast í kvikmyndum. Framandleik-
inn sem áður einkenndi samstarfið
hefur vikið fyrir þekkingu á menn-
ingu hvert annars.
Norræna ráðherranefndin og
sænska ríkisstjórnin, sem í ár fer með
formennsku í norrænu samstarfi,
hafa sett sér að ráðast til atlögu við
þær hindranir sem landamæri setja
samstarfi Norðurlanda. Fyrrverandi
forsætisráðherra Dana Poul Schlüter
hefur tekið það verkefni að sér og
hefur náð umtalsverðum árangri og
þar með afsannað þá lífseigu kenn-
ingu að í norrænu samstarfi sé meg-
ináhersla á kannanir og tillögugerð
en minna sé um framkvæmdir.
Þessi árangur, og sú staðreynd að
Poul Schlüter muni halda þessu starfi
áfram, hefur orðið til þess að mig
langar til að vekja athygli á breytingu
sem myndi hafa þýðingu fyrir listalíf
Norðurlanda, en það er að gera Norð-
urlönd að einum listmarkaði. Í dag er
auðveldara að senda myndlistarsýn-
ingu frá Íslandi, Færeyjum eða
Grænlandi, svo dæmi sé tekið, til
Danmerkur heldur en til Noregs.
Þetta stafar af því að Danmörk er
hluti Efnahagsbandalagsins, sem er
einn markaður. Því er ekki þörf á að
tollafgreiða leikmynd eða mynd-
listasýningu milli Finnlands, Svíþjóð-
ar og Danmerkur, en sé sýningin
send til Noregs og þaðan síðan til Sví-
þjóðar eru tollmúrar. Þessu þarf að
breyta og gera Norðurlönd að einum
listmarkaði. Einnig geta kröfur um
tryggingar til tollyfirvalda verið
litlum sýningarsal, leikhúsi eða ein-
staklings ofviða.
Væru Norðurlönd einn listmark-
aður hefði það einnig áhrif á skatt-
lagningu listamanna. Víða eru lista-
menn skráðir sem sjálfstæðir
atvinnurekendur. Þannig er tekið til-
lit til þess að tekjur listamanns fjár-
magna sköpunarferli listaverks, en í
framhaldi af því væri næsta skref að
tekjur listamanna af listflutningi á
Norðurlöndum séu skattlagðar í
heimalandi listamannsins, þar sem
verkin eru frumsamin, þ.e. að Norð-
urlönd verði einn listmarkaður. Þetta
mundi skipta sköpun fyrir marga
listamenn og ekki síður listastofnanir,
sem þar með myndu einnig losna
undan margskonar pappírsvinnu.
Eitt sameiginlegt einkenni Norð-
urlanda er að list skuli vera almenn-
ingseign, en vilji þau nýta sér enn
betur þann slagkraft, sem í listinni
býr, ættu þau að líta til nágranna
sinna Íra, sem lagt hafa áherslu á að
búa þannig að listsköpun að hún njóti
sérstakra ívilnana. Og þar með
mundu Norðurlöndin einnig styrkja
þær stofnanir eða einstaklinga sem
með ótrúlegri framsýni og elju færa
íbúum landanna stórfenglega list-
viðburði, og er ekki vanþörf á því, þar
sem fámenni takmarkar tekjur af að-
gangseyri. Í staðinn mun hið fjöl-
skrúðuga listalíf ekki aðeins styrkja
búsetu á staðnum heldur einnig eiga
sinn þátt í að vekja athygli fjölmiðla
og þar með ferðamanna á borgum,
löndum og þjóðum, sem að öðrum
kosti ættu erfitt með að ná athygli
umheimsins.
Norðurlönd –
einn list-
markaður
Eftir Helgu Hjörvar
Höfundur er forstöðumaður
Norræna hússins í Færeyjum.