Morgunblaðið - 30.10.2003, Blaðsíða 39

MORGUNBLAÐINU hafa borist
þrjár athugaemdir við ummæli Vig-
fúsar Jóhannssonar, formanns
Landssambands fiskeldisstöðva, sem
fram koma í viðtali í Morgunblaðinu
síðastliðinn þriðjudag.
„Öfugmæli“
Orri Vigfússon, formaður Vernd-
arsjóðs villtra laxastofna (NASF)
gerir eftirfarandi athugasemd:
„NASF er verndarsjóður villtra
laxastofna og nýtur stuðnings veiði-
réttareigenda og stangaveiðimanna í
löndum sem liggja að norðurhöfum.
Á Íslandi og víðast annars staðar
hefur laxeldið verið þróað án vandaðs
undirbúnings og án faglegra staðla.
Staðreyndir: slys, óhöpp og feluleikir
blasa alls staðar við á meðan lúðu- og
bleikjueldi eru lýsandi dæmi um
hvernig fagmannlega er staðið að
eldismálum.
Það er rangt hjá Vigfúsi Jóhanns-
syni, formanni Landssambands fisk-
eldisstöðva, þegar hann heldur því
fram að framleiðendur eldislax hafi
farið að settum reglum t.d. þegar lax-
ar voru settir í höfnina í Neskaup-
stað. Ég kalla eftir leyfi fyrir því. Að
telja að NASCO hafi átt gott sam-
starf við fiskeldismenn er öfugmæli.
Nægir að benda á örðug samskipti
þessara aðila sl. 10 ár. Auk þess er
NASCO beinlínis bannað að gera til-
lögur um stjórnun og nytjar á laxi
innan fiskveiðilögsögu aðila.
Önnur ummæli Vigfúsar eru ekki
svaraverð.“
„Ekki faglegt“
Hilmar Hansson, formaður Lands-
sambands stangveiðifélaga, gerir eft-
irfarandi athugasemd:
„Ég las viðtal í Mbl. 28 okt. við Vig-
fús Jóhannsson undir fyrirsögninni
„Helför gegn laxeldi“. Þar talar Vig-
fús um að „faglega sé staðið að upp-
byggingu laxeldis, hvort heldur sem
er hér á landi eða annars staðar við
Norður-Atlantshaf“. Það getur ekki
verið faglegt að setja niður norskan
lax sem hefur verið kynbættur á Ís-
landi í 20 ár og halda að hann blandist
ekki íslenska stofninum.
Það er bókstaflega barnalegt að
halda fram slíkum fullyrðingum.
Það er heldur ekki mikil fag-
mennska að hagsmunaaðilar fái ekki
að fylgjast með hvað fara mörg seiði í
kvíarnar og hvað komi margir laxar
uppúr þeim til slátrunar.
Vigfús virðist ekki vita af gífur-
legri andstöðu stangaveiðimanna í
Skotlandi og Noregi, og andstöðu
veiðiréttareigenda og landeigenda í
sömu löndum sem eru búnir að missa
arðinn af sölu veiðileyfa fyrir löndum
sínum. Í Skotlandi og Noregi eru
bein tengsl milli hruns á villtum laxa-
stofnum og laxeldis.
Vigfús Jóhannsson fullyrðir að
Orri Vigfússon haldi ekki á lofti sjón-
armiðum íslenskra stangaveiði-
manna.
Sem formaður LS get ég fullvissað
Vigfús um að svo er, og kunnum við
Orra bestu þakkir fyrir.
Það er sorglegt til þess að vita að
formaður Landssambands fiskeldis-
stöðva beri það á borð fyrir lesendur
Mbl. að Orra sé stýrt af einhverskon-
Athugasemdir
vegna ummæla
Vigfúsar Jóhannssonar
ar öfgasamtökum eða sé stjórnað af
„erlendum auðkýfingum sem vilja
eignast íslenskar laxveiðiár“.
Það eru alvarlegar ásakanir sem
Vigfús ber formann NASF og ég tel
það með hreinum ólíkindum að mað-
ur sem á að vera vandur að virðingu
sinni komist upp með að dylgja með
þessum hætti.
Fagmennskan sem Vigfús gerir
svo hátt undir höfði endurspeglast í
ummælum hans og lýsir að sjálf-
sögðu engum nema ef vera kynni
honum sjálfum.“
„Látum þetta
ekki gerast“
Þá gerir Gunnar Ingi Gunnarsson,
læknir og stangveiðimaður, svohljóð-
andi athugasemd:
„Í Morgunblaðsviðtali, þann 28.
október, síðastliðinn, gerir Vigfús Jó-
hannsson, formaður Landssambands
fiskeldisstöðva, fremur lágkúrulega
tilraun til að sverta persónu og varn-
arbaráttu Orra Vigfússonar með því
að ætla Orra annarlegan tilgang með
baráttu sinni og allt annan en þann
eina og raunsanna, að berjast fyrir
viðgangi og vexti Atlantshafslaxins
og þá sérstaklega íslenska stofnsins.
Í viðtalinu dregur Vigfús í efa, að
Orri sé með baráttu sinni að vernda
hagsmuni íslenskra stangveiði-
manna. Og svo langt gengur Vigfús í
þessu viðtali, að hann lætur þar í ljós
þá skoðun sína, að Orri kunni að vera
handbendi erlendra öfgasamtaka
gegn hvers konar fiskeldi yfirleitt –
og í lok viðtalsins trompar Vigfús
ósómann með því að segjast telja það
líklegt, að Orri kunni að starfa sem
málsvari örfárra erlendra auðkýf-
inga, sem vildu eignast íslenskar lax-
veiðiár.
Málflutningur af þessu tagi er auð-
vitað til háborinnar skammar og klár
vísbending um lélegar varnir um
veikan málstað. Það þýðir auðvitað
ekkert fyrir Vigfús og hans menn að
ausa óhróðri yfir Orra Vigfússon eða
einhverja aðra úr hópi þeirra þús-
unda íslenskra stangveiðimanna sem
standa saman og munu standa sam-
an, sem einn maður, í varnarbarátt-
unni gegn hruni íslenska laxastofns-
ins. Í þessari baráttu okkar gildir
reglan: Einn fyrir alla – allir fyrir
einn.
Sá, sem þetta skrifar, varaði
Guðna Ágústsson við líklegum afleið-
ingum laxeldisins fyrir austan – með
vísan í fyrri reynslu manna og rann-
sóknir – í opnu bréfi í Mogganum –
áður en Guðni gaf út rekstrarleyfin.
Og afleiðingarnar liggja nú fyrir, en
eru því miður bara á byrjunarstigi.
Útlitið er ekki gott – og kann að fara
á versta veg:
Að aukin og endurtekin erfða-
blöndun eyði smám saman íslenska
laxastofninum.
Að rekstrarumhverfi íslenska lax-
eldisins geri það óhæft í samkeppni
við erlenda framleiðslu – og valdi
endanlegu gjaldþroti.
Niðurstaðan: Endanlega mis-
heppnaðar tilraunir, með eldi á kyn-
þroska norskættuðum laxastofni,
valda hruni íslenska laxastofnsins.
Stangveiðimenn! Látum þetta ekki
gerast!“
FRÉTTIR
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 30. OKTÓBER 2003 39
FÓLKIÐ
...á hæðina
...á breiddina
...á lengdina
...á dýptina
á föstudögum!
ÚT ER kominn bæklingurinn Stað-
reyndir um HIV og alnæmi hjá sótt-
varnasviði Landlæknisembættisins.
Hann leysir af hólmi bækling um
sama efni sem út kom árið 1996. Nýi
bæklingurinn hefur verið endursam-
inn frá grunni og verður hann innan
skamms einnig gefinn út á sex er-
lendum tungumálum, ensku, pólsku,
rússnesku, serbó-króatísku, kata-
lónsku og taílensku. Er það nýlunda
í útgáfustarfi embættisins og er með
því vonast til að bæklingurinn nái til
alls þorra fólks í landinu.
Meðal efnis í bæklingnum eru skil-
greiningar á HIV-smiti og alnæmi,
umfjöllun um smitleiðir, hvenær
HIV smitast ekki og hvernig er hægt
að koma í veg fyrir smit. Bækling-
urinn er litríkur og prýddur fjölda
mynda.
Fyrstu eintök bæklingsins voru
afhent 10. oktober sl. þeim Davíð
Gunnarssyni, formanni Stúd-
entaráðs Háskóla Íslands, og Jór-
unni Ásmundsdóttur sem á sæti í
Stúdentaráði HÍ. Þau tóku við ein-
tökunum á skrifstofu Landlækn-
isembættisins úr hendi Sigurlaugar
Hauksdóttur, yfirfélagsráðgjafa og
verkefnisstjóra um HIV/alnæm-
isforvarnir, og Haraldar Briem sótt-
varnalæknis. Við það tækifæri var
farið yfir stöðu mála varðandi HIV-
smit og alnæmi hér á landi um leið
og þeim var falið það verkefni að
koma bæklingnum á framfæri við
samnemendur sína í Háskóla Ís-
lands.
Flestir sem greinast með HIV-
smit eru ungt fólk á aldrinum 25–30
ára. Því þótti við hæfi að fulltrúar
ungs fólks tækju við fyrstu eintök-
unum. Fyrirhugað er að koma bæk-
lingnum á framfæri sem víðast með-
al ungs fólks auk þess sem honum
verður dreift hjá heilsugæslunni, í
apótekum og víðar.
Hægt er að fá bæklinginn á skrif-
stofu Landlæknisembættisins á
Austurströnd 5, Seltjarnarnesi. Auk
þess er hægt að nálgast hann á vef-
setri Landlæknisembættisins,
www.landlaeknir.is.
Nýr bæklingur
um HIV og alnæmi
Haraldur Briem sóttvarnalæknir, Sigurlaug Hauksdóttir yfirfélags-
ráðgjafi, Davíð Gunnarsson og Jarþrúður Ásmundsdóttir.
LÖGREGLAN í Reykjavík lýs-
ir eftir vitnum að slysi á gatna-
mótum Ármúla og Síðumúla
mánudaginn 27. október kl.
14.50 þegar ljósbrúnni Merce-
des Benz-bifreið var ekið á
stúlku.
Ekki tókst að ná niður skrán-
ingarnúmeri bílsins og eru þeir
sem geta gefið upplýsingar um
málið beðnir um að hafa sam-
band við lögregluna í Reykja-
vík.
Lýst eftir
vitnum
NÝIR eigendur Park-Iceland ehf.
hafa tekið við rekstri ítölsku versl-
unarinnar Park sem opnar í dag,
fimmtudaginn 30. október, í end-
urbætt húsnæði á þriðju hæð
Kringlunnar, rétt við Sambíóin. Áð-
ur var búðin á jarðhæð Kringlunn-
ar.
Verslunarstjóri verður áfram
Guðrún Stefánsdóttir. Nýir eigend-
ur eigendur Park-Iceland ehf. eru:
Guðrún Stefánsdóttir, Kristín Katr-
ín Guðmundsdóttir, Sigurrós Þor-
grímsdóttir og Magnús Örn Stef-
ánsson, segir í fréttatilkynningu.
Verslunin Park
flytur um set
Vorferð Kínaklúbbs Unnar. Unnur
Guðjónsdóttir verður með kynning-
arfund á morgun, 31. október, kl. 18
í húsi Kínaklúbbsins, Njálsgötu 33.
Kynnt verður vorferð Kínaklúbbs-
ins, en hún verður farin 21. maí–11.
júní á næsta ári. Í ferðinni verður
m.a. farið um gljúfrin þrjú í
Jangtxe fljótinu, þar sem nú er ver-
ið að byggja stíflu, siglt eftir Keis-
araskurðinum og gengið á Kína-
múrinn o.fl. Allir velkomnir á
fundinn.
Haustfundur Búnaðar- og garð-
yrkjukennarafélags Íslands
(BGÍ) verður haldinn í húsakynnum
Garðyrkjuskólans á Reykjum á
morgun, 31. október, kl. 13–17. M.a.
verður fjallað um tilraunir og rann-
sóknir búnaðarskólanna. Gestur
fundarins verður Halldór Jónsson,
framkvæmdastjóri rannsóknarsviðs
Háskóla Íslands. Dagskrá fundarins
endar á skoðunarferð um Reyki og
kvöldverði í matsal skólans.
Jafnrétti kynjanna í kirkjunni,
borginni og heilbrigðiskerfinu. Á
morgun, föstudaginn 31. október,
verður haldinn morgunverð-
arfundur kl. 8.15–9.30 á Grand hót-
eli um jafnrétti kynjanna í kirkj-
unni, hjá Reykjavíkurborg og í
heilbrigðiskerfinu. Fundurinn er
liður í femínistavikunni sem nú
stendur yfir á vegum Femínista-
félags Íslands. Gestir fundarins
verða Jón Kristjánsson heilbrigð-
isráðherra, Þórólfur Árnason borg-
arstjóri og Sigrún Óskarsdóttir, for-
maður jafnréttisnefndar kirkjunnar.
Fundarstjóri verður Kristín Ást-
geirsdóttir sagnfræðingur. Allir eru
velkomnir.
Á MORGUN
Kynning á Nordklúbbnum. Í dag,
30. október verður haldin kynning á
starfsemi Nordklúbbsins í húsnæði
Norræna félagsins á Óðinsgötu 7, kl.
20.30–22. Nordklúbburinn er fé-
lagsskapur ungs fólks sem á það
sameiginlegt að hafa áhuga á nor-
rænni samvinnu og vilja kynnast
henni frekar. Dagskrá hausts og
vetrar verður kynnt og sagt frá ýms-
um verkefnum sem Norræna félagið
hefur í boði fyrir ungmenni, svo sem
Nordjobb, Snorra-West-verkefninu
og Café Norden, sem haldið verður
hér á landi að ári. Allir áhugasamir á
aldrinum 18–30 ára eru velkomnir.
Í DAG
Námskeiðið Stuðningur við ISO-
staðla við gæðastjórnun í hugbún-
aðargerð hefst hjá Endurmenntun
Háskóla Íslands mánudaginn 3.
nóvember. Á námskeiðinu er m.a.
fjallað um hugbúnaðargæðalíkön,
mælitölur og gæðamat samkvæmt
ISO-stöðlunum. Kennari á nám-
skeiðinu er Witold Suryn prófessor
í verkfræði við École de Techn-
ologie Supérieure í Montréal,
Canada og verður námskeiðið
kennt á ensku.
Skráning og upplýsingar um nám-
skeiðið er að finna á vef Endur-
menntunar www.endurmenntun.is.
Á NÆSTUNNI