Morgunblaðið - 30.11.2003, Blaðsíða 8

FRÉTTIR
8 SUNNUDAGUR 30. NÓVEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
ÍS
LE
NS
KA
AU
GL
ÝS
IN
GA
ST
OF
AN
/S
IA
.IS
M
OR
22
76
4
11
/2
00
3
Smáauglýsing
á aðeins 500 kr.*
Alla daga
Sími 569 1111 eða augl@mbl.is
*5 línur; tilboðið gildir til 31. des.
Það nægja engar venjulegar gulrætur til að fá hjól einkavæðingarinnar til að snúast.
Ráðgjöf fyrir börn vegna alkóhólisma
Árangur er
merkjanlegur
Edda V. Guðmunds-dóttir og SigurrósHermannsdóttir
standa þessi misserin fyrir
ráðgjöf fyrir börn og full-
orðna vegna alkóhólisma.
Um er að ræða námskeið
sem stendur allan vetur-
inn og ber yfirskriftina
„Þegar pabbi og mamma
drekka“ – Ráðgjöf fyrir
börn og fullorðna vegna
alkóhólisma. Edda var
spurð nánar út í hvað hér
væri á ferðinni.
Segðu okkur nánar frá
þessum námskeiðum, fyrir
hverja eru þau og hvenær
hófu þau göngu sína?
„Fyrirtækið heitir
Róda. Námskeiðin heita
„Þegar pabbi og mamma
drekka“ og eru fyrir börn
og unglinga sem hafa alist upp á
heimilum þar sem alkóhólismi er
eða hefur verið. Námskeiðin eru
haldin í Furugerði 1 í Reykjavík
og getur fólk annaðhvort skráð
sig eða fengið nánari upplýsingar
í eddav@islandia.is. Við byrjuð-
um þetta starf árið 2002, en und-
irbúningsvinna hófst árið á und-
an.“
Hvernig fara námskeiðin fram
og hverjar eru helstu áherslurnar
og markmiðin?
„Námskeiðin eru fyrir aldurinn
8 til 18 ára. Skipað er í hópa eftir
aldri og eru aldrei fleiri en 6 börn
í hóp. Hópurinn hittist einu sinni í
viku í tvo tíma í senn í tvær annir,
vorönn og haustönn og er miðað
við skólaárið. Einnig eru einka-
viðtöl eftir þörfum hvers og eins.
Markmiðið er að vinna að for-
vörnum fyrir börn vegna alkóhól-
isma. Byggja upp sjálfsímynd og
auka lífsleikni. Fræðsla um alkó-
hólisma og þær tilfinningaraskan-
ir sem þessum sjúkdómi getur
fylgt og kenna leiðir til að bæta
líðan. Rjúfa einangrun og ein-
manaleika. Leiðirnar eru fræðsla,
umræða, spjall, myndbönd, leik-
list, tjáning, teikning og fleira.
Fyrir foreldrana eru fræðslu-
kvöld og stuðningur. Fræðslan er
í formi fyrirlestra um alkóhólisma
og afleiðingar hans á fjölskylduna
í heild sinni. Einnig eru viðtöl og
leiðsögn.“
Er þetta framtak ykkar Sigur-
rósar, eða standa fleiri á bak við
námskeiðin?
„Við erum tvær sem höldum
námskeiðin en með okkur í stjórn
er séra Anna S. Pálsdóttir. Í starfi
okkar sem ráðgjafar varð okkur
ljós skortur á úrræði fyrir börn
alkóhólista, þar sem þau geta
fengið fræðslu um alkóhólisma,
hitt önnur börn sem búa við sömu
lífskjör, deilt reynslu sinni með
öðrum börnum, lært að orða til-
finningar sínar, lært að segja nei,
lært að þekkja stuðningsnet sitt,
leika sér og nota ímyndunaraflið,
lært að sleppa ábyrgð á þeim sem
enn eru í neyslu og hafa sjálf áhrif
á umhverfi sitt og líðan.“
Hvað með fyrirmyndir, er
fyrirmynd að þessu námskeiði?
„Fyrirmyndin kem-
ur frá Svíþjóð. Þar hef-
ur Barnaheill í sam-
vinnu við heilsu-
gæsluna gefið út
handbók skrifaða af
Ami Arnell sálfræðingi og Inger
Ekbomm félagsráðgjafa. Sam-
starfsverkefni þeirra hófst árið
1989 í Lidingö. Eleonoragruppen
í Linköping er framhald af þessu
starfi og hafa þær starfað eftir
þessari aðferð síðan 1991.
Reynsla þeirra hefur skilað mikl-
um og góðum árangri og eru þær
á föstum fjárlögum hjá sveitarfé-
laginu.
Stofnendur Róda lærðu þessa
aðferð hjá Eleonoragruppen en
þær hafa kennt leiðbeinendum
ýmissa þjóða. Stöðug samvinna er
milli Eleonoragruppen og Róda.“
Er árangur merkjanlegur – og
hvernig merkið þið árangur af
starfi sem þessu?
„Árangur er merkjanlegur,
þessi aðferð virkar, reynslan sýn-
ir það. Foreldrar segja frá breyt-
ingum sem þeir merkja hjá börn-
um sínum. Þau hafi meira frum-
kvæði, séu öruggari með sig, líði
betur og þannig mætti áfram
telja.“
Hvað með eftirspurnina, er hún
mikil og er hún vaxandi?
„Þetta er nú bara annað árið
sem við erum að standa í þessu.
En eftirspurnin er mikil og hún er
vaxandi. Þrátt fyrir að við höfum
ekkert auglýst námskeiðin hefur
fjöldi þátttakenda tvöfaldast frá
því í fyrra.“
En hvað með þörfina fyrir
svona námskeið. Hver er hún – er
hægt að mæla hana?
„Alkóhól og vímuefnavandamál
er mikil ógnun við heilsufar
manna. Bæði rannsóknir og
reynsla sýna að það hefur áhrif á
alla í fjölskyldunni. Margir karlar
og konur neyta svo mikils áfengis
og/eða annarra vímuefna að þau
skaðast líkamlega, andlega og fé-
lagslega. Í þeim hópi eru foreldr-
ar. Mörg börn eru alin upp á
heimilum þar sem alkóhólismi er.
Þessi börn búa oft og
iðulega við mikið óör-
yggi þar sem alkóhól-
isma fylgir mikið
stjórnleysi. Það er
mikilvægt að kringum-
stæður barna í þessum fjölskyld-
um séu skoðaðar sérstaklega og
skipuleg uppbygging mótuð, sem
hefur bæði fyrirbyggjandi og
meðferðarleg áhrif.
Alkóhólismi er fjölskyldusjúk-
dómur sem kemur líka niður á
börnunum og kannski ekki síst
þeim. Á meðan svo er, þá er og
verður mikil þörf fyrir námskeið
af þessum toga.“
Edda V. Guðmundsdóttir
 Edda V. Guðmundsdóttir er
fædd 23. desember 1943. Útskrif-
aðist úr Leiklistarskóla Íslands
árið 1977. Starfaði til 1989 hjá
Leikfélagi Reykjavíkur og Al-
þýðuleikhúsinu en hóf þá störf
hjá SÁÁ sem ráðgjafi. Starfið fel-
ur í sér tveggja ára nám auk
stöðugrar endurmenntunar.
Starfaði hjá SÁÁ til ársins 2002
en tók þá við starfi forstöðukonu
Dyngjunnar, sem er áfangaheim-
ili fyrir konur sem eru að koma
úr áfengismeðferð. Eiginmaður
Eddu er Elías Sv. Sveinbjörnsson
og á Edda tvö uppkomin börn,
Lindu Björk Holm og Arnar
Holm.
Alkóhólismi
er fjölskyldu-
sjúkdómur
ÞYRLA Landhelgisgæslunnar, TF-
SIF, sótti alvarlega hjartveikan
mann til Ólafsvíkur um miðjan dag á
föstudag og flutti hann til Reykjavík-
ur og var maðurinn lagður inn á
Landspítala - háskólasjúkrahús.
Þyrlan fór í loftið um 11.30 og lenti
á flugvellinum á Rifi, en þangað var
maðurinn fluttur með sjúkrabíl frá
Ólafsvík. Þyrlan lenti svo með sjúk-
linginn innanborðs við flugskýli
Landhelgisgæslunnar við Reykja-
víkurflugvöll um kl. 13. Þar beið
sjúkrabíll sem flutti sjúklinginn á
Landspítala - háskólasjúkrahús við
Hringbraut.
Þyrlan sótti
hjartveikan
mann
EIGNARSKATTUR lögaðila lækk-
aði um 39% á milli áranna 2002 og
2003. Þetta kemur fram nýjum sam-
anburðu ríkisskattstjóra á opinber-
um gjöldum lögaðila. Í ár greiddu
lögaðilar 1,2 milljarða í eignarskatt
vegna eigna í árslok 2002 en í fyrra
um 2 milljarða. Lækkunin á milli
ára helgast aðallega af lægri eign-
arskattsprósentu og afnámi sér-
stakst eignarskatts.
Hins vegar er álagður tekjuskatt-
ur á lögaðila í ár 36% hærri miðað
við fyrra ár. Nam upphæðin 13,8
milljörðum króna en var árið 2002
10,2 milljarðar. Þessi hækkun verð-
ur þrátt fyrir lækkun tekjuskatts-
hlutfalls fyrirtækja úr 30% í 18%.
Sé miðað við tekjuskatt lögaðila ár-
ið 1995 þegar núverandi stjórnar-
flokkar settust í ríkisstjórn hefur
tekjuskattur hækkað um 170% í
krónum talið.
Hækkun fjármagstekjuskatts
af hagnaði opinberra aðila
Athygli vekur að fjármagnstekju-
skattur lögaðila, sem undanþegnir
eru tekjuskatti og eignarskatti sam-
kvæmt lögum, hækkar um tæp
750% á milli ára. Indriði H. Þor-
láksson, ríkisskattstjóri, segir mis-
mun milli ára aðallega skýrast af
hagnaði opinberra aðila af sölu
hlutabréfa í fyrirtækjum. Opinber
fyrirtæki ríkis og sveitarfélaga
greiði hvorki eignarskatt né tekju-
skatt.
Í ár nam þessi fjármagnstekju-
skattur um 1,2 milljörðum króna en
var í fyrra 138 milljónir og 99 millj-
ónir króna árið 2001.
Samanburður ríkisskattstjóra á opinberum gjöldum
Eignarskattur lögaðila
lækkar um 39% á milli ára
♦ ♦ ♦