Morgunblaðið - 30.11.2003, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 30. NÓVEMBER 2003 27
Fagni› n‡ju ári í dásamlegum hl‡indum og hla›i› batteríin. Kanaríeyjar
eru lífsins lystisemdir, stórbroti› landslag og endalaust gó›vi›ri.
Sta›greitt á mann m.v. tvo í íbú› á Teneguia í 4 nætur.
49.900 kr.*Ver›:
Sta›greitt á mann m.v. tvo í íbú› m/morgunver›i á Barbacan Sol í 4 nætur.
69.900 kr.*Ver›:
Sta›greitt á mann í tvíb‡li me› 1/2 fæ›i á hótel Riu Palace í 4 nætur.
79.900 kr.*Ver›:
Sta›greitt á mann í m.v. tvo í íbú› á Teneguia
í 18 nætur.
79.830 kr.*Ver› frá:
* Innifali›: Flug, flugvallarskattar, gisting skv. ofangreindu,
akstur til og frá flugvelli erlendis og íslensk fararstjórn.
Lágmúla 4: 585 4000 • Hlí›asmára: 585 4100
Keflavík: 420 6000 • Akureyri: 460 0600
Selfossi: 482 1666 www.urvalutsyn.is
Úrval-Úts‡n
ÍS
LE
N
SK
A
A
U
G
LÝ
SI
N
G
A
ST
O
FA
N
/S
IA
.I
S
U
RV
2
29
90

11
/2
00
3
ar fyrir vefsetur sín og innri vefi og
fyrir vikið læra nemendur að nota og
meta Google-tæknina og halda sig
við hana þegar úr námi er komið.
Í lok árs 2000 voru leitarniður-
stöður á dag komnar yfir 100 millj-
ónir.
Spjallrásir og fleira
Áður en vefurinn kom til var ýmis
þjónusta á Netinu sem mörgum er
gleymd í dag, IRC, Gopher, WAIS,
og Usenet, en síðastnefnda fyrir-
bærið, sem kallaðist spjallrásir, var
vettvangur skoðanaskipta um ólík-
legustu málefni þar sem áhugamenn
um tiltekið fyrirbæri eða atriði gátu
skipst á skoðunum og fróðleik hvar
sem þeir voru staddir í heiminum.
Nokkur fyrirtæki tóku sér fyrir
hendur að safna spjallrásaefni eða
-póstum, saman á einn stað og gera
gestum á vefsetur sín kleift að leita í
póstunum, enda er þar saman komið
ótrúlegt magn af fróðleik. Helst
þessara fyrirtækja og það eina sem
nokkuð kvað að var DejaNews sem
síðar varð Deja.com í ársbyrjun 2001
tók Google að sér rekstur á Deja-
.com, keypti reksturinn sem var á
fallandi fæti, og skipaði öllu efninu,
um 500 milljón tölvubréfum, í gagna-
grunn til að auðveldara væri að leita
í þeim. Þótt það komi ekki þessari
samantekt um Google við er ástæða
til að benda þeim sem ekki hafa
reynt að prófa að leita í Groups /
Hópar.
Ekki er bara að Google-stjórar
hafi verið naskir á að nýta sér
tæknina til að ná árangri vestanhafs
heldur hafa þeir verið iðnir við að
snúa viðmóti leitarvélarinnar á ýmis
tungumál. Þannig er hægt að fá upp-
hafssíðuna upp á íslensku til að
mynda og allmörg tungumál til, en
talsvert er síðan íslensk útgáfa varð
til af Google, hugsanlega fyrir tilstilli
íslenskra starfsmanna sem þar störf-
uðu og starfa enn. Ef íslenskt viðmót
er valið er einnig hægt að velja að
Google leiti aðeins í íslenskum vef-
síðum. Þegar ég leitaði til að mynda
að vefsíðum á íslensku þar sem orðið
„sjónaukar“ kemur fyrir fékk ég upp
412 síður með leit í Leit.is, sem er
helsta íslenska leitarvélin, en 1.470
síður með því að láta Google aðeins
leita að vefsíðum á íslensku (leit á öll-
um vefnum skilar fimmtíu síðum til
viðbótar).
Upphafssíður á 90 tungumálum
Hægt er að velja um upphafssíðu á
90 tungumálum sem sum hver eru
ekki eiginleg tungumál, sjá til að
mynda hvað gerist ef menn velja að
láta síðuna birtast á tungumáli El-
mers Fudd, sem er bandarísk teikni-
myndapersóna, eða Bork, bork,
bork! tungumálinu sem sænski
kokkurinn talaði í Prúðuleikurunum.
Annað sem Google-menn hafa
komið sér upp og rétt að vekja at-
hygli á í þessu sambandi er það sem
þeir kalla Directory/Flokkar, en það
er síðusafn álíka og Yahoo! Ef not-
andi er þannig með íslenskt viðmót
valið fær hann upp yfirlitið á ís-
lensku og þar er að finna talsvert af
íslenskum síðum sem búið er að
skipa í efnisflokka (undir World >
Íslenska).
Hinar gríðarlegu vinsældir Google
hafa gefið fyrirtækinu færi á að
fylgjast með því að hverju fólk er að
leita, raða því í gagnagrunna fyrir-
tækisins og síðan birta samantekt
undir heitinu tíðarandi/zeitgeist. Á
sérstakri síðu hjá Google, undir
Press, er þannig hægt að sjá hvert
var vinsælasta leitarorð í nokkrum
löndum í september sl., hvaða stýri-
kerfi eru vinsælust, hvaða tungumál
eru helst notuð, vinsælustu knatt-
spyrnulið og svo má telja.
Google hefur líka bætt við leitar-
möguleika á síðustu árum, myndaleit
var sett upp 2001, þ.e. leit að mynd-
um á vefsíðum eftir orðum sem vísa á
myndirnar á viðkomandi síðu, en
innan fyrirtækisins er nú unnið að
hugbúnaði sem getur greint mynd-
irnar, þ.e. af hverju viðkomandi
mynd er. Einnig er nú hægt að leita
að upplýsingum í vörulistum, um
1.000 listar aðgengilegir, vefurinn
www.froogle.com, sem enn er á til-
raunastigi, leitar að vörum á Netinu
og verði þeirra,
Í desember 2001 voru vefsíðurnar
í gagnagrunni Google komnar yfir
þrjá milljarða.
Ekki er bara að þessi mikli síðu-
fjöldi í grunninum geri kleift að leita
að upplýsingum heldur hafa ýmsir
nýtt sér það að forritaskil Google,
API, eru aðgengileg og því hægt að
láta hugbúnað hafa bein samskipti
við gagnagrunninn sem menn hafa
meðal annars nýtt sér í tölvuleiki á
Netinu. Fleira er í bígerð, í undir-
búningi er að notandi geti hringt í
Google og óskað eftir upplýsingum,
en talgreinir myndi þá snara fyrir-
spurninni yfir á tölvumál og tal-
gervill lesa svarið fyrir þann sem
hringdi.
Meðal helstu nýjunga sem Google
hefur kynnt á síðustu árum er frétta-
veita, vefsíða þar sem fréttum er
safnað saman frá fjölda vefmiðla.
veitan er á bak við flipann News ef
menn eru með upphafssíðu á ensku,
en sést ekki á íslensku síðunni. Hægt
er að fá hana upp með því að slá inn
google.com/news.
Google News safnar saman frétt-
um frá 4.500 fréttavefjum, skipar
þeim í gagnagrunn og flokkar svo
eftir efni. Fleiri vefir hafa gert álíka,
þótt enginn hafi komist nálægt
fréttamagninu sem Google innbyrðir
daglega, en það sem er merkilegast
við fréttavef Google er að fréttum er
raðað eftir mikilvægi; leitarvélar
Google meta mikilvægi frétta eftir
því hvar þær eru staðsettar á frétta-
síðu viðkomandi fjölmiðils og eftir
því hve margir miðlar eru með frétt
um sama eða svipað efni. Í þessu er
Google því að nýta sér vinnu annarra
líkt og þegar þeir félagar Larry
Page og Sergey Brin fengu þá hug-
dettu að setja saman leitarvél sem
flokkaði niðurstöður sínar eftir því
hvaða síður vísuðu í tilteknar vefsíð-
ur, eftir mati vefsmiða á mikilvægi
upplýsinganna á viðkomandi vefsíð-
um. Væntanlega skýrir það vinsæld-
ir Google að einhverju leyti; fólk
kann yfirleitt best að meta það sem
það býr til sjálft.
’ Keppikefli leitar-véla í dag er því
ekki lengur bara að
vera með sem flest-
ar síður undir í leit-
inni, heldur hvernig
þær geti skilað sem
bestum og gagnleg-
ustum niðurstöðum
og í því hefur
Google vinninginn
sem stendur. ‘ arnim@mbl.is AUGLÝSINGADEILDnetfang: augl@mbl.is eða sími 569 1111