Morgunblaðið - 02.12.2003, Blaðsíða 40

40 ÞRIÐJUDAGUR 2. DESEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ

 

    
  

 
 
 
  
  
 !
"# !
  
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík  Sími 569 1100
 Símbréf 569 1329  Netfang bref@mbl.is
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt t i l að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
ti l birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.
UMRÆÐA um lambakjöt hefur
verið allhávær undanfarið, einkum
þó afkoma framleiðenda og selj-
enda, sem er víst með lakasta móti
þessa dagana.
Lambakjöt er samofið menningu
íslensku þjóðarinnar og saman-
burður við erlent lambakjöt hefur
leitt í ljós að þessi þjóðararfur er
dýrmætur og nokkuð sem Íslend-
ingar geta verið stoltir af.
Það hefur gjarna gleymst í um-
ræðunni að sauðkindin er ekki
hentug skepna til kjötframleiðslu,
ætli menn að halda verðinu niðri.
Hún skilar tiltölulega litlu kjöti
miðað við þyngd sína og ekki nóg
með það, innbyrðis eru gripirnir
afar misjafnir hvað snertir hlutfall
milli vöðva, beina og fitu.
Hinn almenni íslenski neytandi
veit afar lítið um þetta, en verður
óhress ef hann fær óhóflega fitu í
kjötpakkanum sínum og aftur á
móti sæll þegar hlutfall vöðva er
hátt.
Það hefur hins vegar ekki farið
mjög hátt meðal neytenda að við
slátrun eru allir lambakjötskrokk-
ar „dregnir í dilka“ einmitt eftir
hlutfalli milli vöðva, fitu og beina.
Á meðfylgjandi mynd er sýnd
flokkun kjötsins. Stafirnir E-U-R-
O-P mæla holdfyllinguna eða
vöðvahlutfallið. Fituflokkarnir, ein-
kenndir með tölunum 1-2-3-3+-4-5,
segja til um fituhlutfall. Öfgarnar
eru í hornum ferningsins. Skrokk-
ur í E1 er afar vel vöðva-fylltur og
fitulítill. P1 hefur rýra vöðva og
litla sem enga fitu, sem segir okkur
að þar er hlutfall beina mjög hátt.
Í dálknum lengst til hægri er fit-
an mest. E-5 er þannig afburðavel
vöðva-fylltur skrokkur en jafn-
framt afar feitur. Þarna er hlutfall
beina í lágmarki. Í P5 væru hins
vegar vandfundnir vöðvar fyrir
fitu.
Nú hefur öfgunum verið lýst og
vissulega koma sjaldan eða aldrei
gripir í þessa flokka. Algengustu
hlutföllin eru hins vegar í miðju
ferningsins og með batnandi bú-
fjárrækt þokast þessi miðja til
vinstri og upp. Enn eru U-skrokk-
ar fremur fágætir, en þó finnanleg-
ir í vaxandi mæli og fituflokkur 2
sækir á. Árið 2002 fóru um 80% af
lambakjötinu í fimm algengustu
flokkana, sem sýndir eru á mynd-
inni.
Þessi flokkun gildir fyrir hið
Evrópska efnahagssvæði, svo að
samanburður milli landa og fjár-
stofna er hægur. Það athugist að
hér er eingöngu verið að meta
vöðvafyllingu og fitu. Stærð
skrokka er breytileg innan hvers
gæðaflokks, þó að jafnaði séu feitu
skrokkarnir þyngri.
Sláturleyfishafar og kjötvinnslur
nota flokkunina að einhverju leyti
til að beina kjötinu í mismunandi
sölu og vinnslu eftir fitu og vöðva-
fyllingu.
Það skortir hins vegar nokkuð á
að hinn íslenski neytandi sé virkur
og geri kröfur til að fá upplýsingar
um flokkun kjöts á markaði. Hygg
ég að kjötið gæti aukið vinsældir
sínar, ef þessi flokkun kæmist
meira upp á yfirborðið þegar versl-
að er með lítið unnið lambakjöt
(hálfa skrokka eða heil læri og
hryggi).
Í dag er bóndinn sá eini, sem
heldur þessu til haga. Ef hann sel-
ur kjöt beint í neyslu veit hann
hver flokkunin er. Neytandinn etur
sitt kjöt. Það er ýmist feitt eða
magurt. Ekkert við því að gera,
finnst honum. Ef hann hefði dálitla
þekkingu á flokkuninni gæti hann
hins vegar beðið seljandann um
kjöt úr vissum flokki (ef slíkt úrval
væri fyrir hendi) og ætti að vera
öruggur um að fá það sem hann
biður um.
Nýlega hafa tveir kjötsalar byrj-
að sölu á flokkuðu kjöti, þ.e. Fjalla-
lamb með aðstoð Sparverslunar í
Bæjarlind í Kópavogi og Slátur-
félag Austurlands með sölu á int-
ernetinu, veffang heimasíðu:
www.austurlamb.is . Þeir sem vilja
afla sér frekari þekkingar á gæða-
flokkum lambakjöts ættu að kynna
sér vöruframboð þessara seljenda
og reyna viðskipti við þá.
SIGURJÓN BJARNASON,
framkvæmdastjóri
Sláturfélags Austurlands.
Lambakjöt er ekki
sama og lambakjöt
Frá Sigurjóni Bjarnasyni