Morgunblaðið - 02.12.2003, Blaðsíða 42
DAGBÓK
42 ÞRIÐJUDAGUR 2. DESEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ, Kringlunni 1, 103 Reykjavík. SÍM-
AR: Skiptiborð: 569 1100. Auglýsingar: 569 1111.
Áskriftir: 569 1122. SÍMBRÉF: Ritstjórn: 569 1329,
fréttir 569 1181, íþróttir 569 1156, sérblöð 569 1222, aug-
lýsingar 569 1110, skrifstofa 568 1811, gjaldkeri 569 1115.
NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, / Áskriftargjald 2.100
kr. á mánuði innanlands. Í lausasölu 190 kr. eintakið.
Fréttir
Mæðrastyrksnefnd
Kópavogs, Fannborg
5. Fatamóttaka og
fataúthlutun þriðjud.
kl. 13–18 og fimmtud.
kl. 15–18 s. 867 7521.
Bókatíðindi 2003.
Númer þriðjudagsins
2. desember er 106499.
Mannamót
Aflagrandi 40. Kl. 9
vinnustofa, kl. 9 jóga,
kl. 13 postulínsmálun.
Verslunarferð í Hag-
kaup á morgun kl. 10,
kaffi í boði Hagkaupa.
Jólahlaðborðið verður
föstud. 5. des. Upp-
lestur, tónlist, söngur.
Árskógar 4. Kl. 9–12
handavinna, kl. 9–12.30
bókband, kl. 9 leikfimi,
kl. 9.30 dans, kl. 9.45
boccia, kl. 13 smíðar,
kl. 20.30 línudans.
Bólstaðarhlíð 43. Kl.
9–9.45 leikfimi, kl. 9–
16 handavinna, kl. 10–
11.30 sund.
Félagsstarfið, Dal-
braut 18–20. Kl. 10
samverustund, kl. 14
félagsvist.
Félagsstarfið Dal-
braut 27. Kl. 8–16
handavinna og vefn-
aður, kl. 13.30 mynd-
band.
Félagsstarfið, Hæð-
argarði 31. Kl. 9–16
vinnustofa, tréskurður,
postulín, kl. 10–11 leik-
fimi, kl. 12.40 versl-
unarferð, kl. 13.15–
13.45 bókabíll.
Félagsstarfið Furu-
gerði 1. Kl. 9, aðstoð
við böðun, kl. 13 spilað.
Félagsstarfið, Löngu-
hlíð 3. Kl. 11 leikfimi,
kl. 13 föndur og handa-
vinna.
Félagsstarf aldraðra
Garðabæ. Kl. 10 leir-
list, kl. 12 ThaiChie í
Garðabergi, kl. 12.50
leikfimi karla, kl. 13
málun, kl. 13.30 tré-
skurður.
Félag eldri borgara,
Hafnarfirði, Hraunseli,
Flatahrauni 3. Opnað
kl. 9 prjónastund, leik-
fimi í Bjarkarhúsi
kl.11.30,
brids og saumur kl. 13,
biljard kl. 13.30.
Félag eldri borgara,
Reykjavík, Ásgarði.
Skák kl. 13, alkort spil-
að kl. 13.30. Miðvikud.:
Göngu-Hrólfar ganga
frá Ásgarði kl. 10.
Félagsstarf eldri
borgara Mosfellssveit.
Opið kl. 13–16. Heim-
sókn frá Hjálp-
arstofnun kirkjunnar
kl. 14.30.
Gerðuberg, fé-
lagsstarf. Kl. 9–16.30
vinnustofur opnar, kl.
10 „gleðin léttir lim-
ina“ létt ganga og fl.
Kl. 13 boccia.
Gjábakki, Fannborg 8.
Kl. 9–17 handavinna,
kl. 9.30 gler og postu-
lín, kl. 9.05 og kl. 9.55
leikfimi, kl. 10.50 róleg
leikfimi, kl. 14 ganga,
kl. 14.45 boccia, kl. 19
brids.
Gullsmári, Gullsmára
13. Kl. 9.15 postulín,
kl. 10 ganga, kl. 13–16
handavinna.
Hraunbær 105. Kl. 9
postlín og glerskurður,
kl. 10 boccia, kl. 11
leikfimi, kl. 12.15 versl-
unarferð, kl. 13 mynd-
list, línudans, kl. 15
línudans.
Hvassaleiti 56–58. Kl.
9–10 boccia, kl. 9–16.30
handavinna, kl. 13.30
helgistund.
Norðurbrún 1. Kl. 9–
16.45 opin vinnustofa,
kl. 10–11 boccia, kl. 14
leikfimi.
Vesturgata 7. Kl.
9.15–12 skinnasaumur,
kl. 9.15–15.30 handa-
vinna, kl. 9.15–16
postulín, kl. 10.15–
11.45 enska, 13–16
spilað og bútasaumur.
Vitatorg. Kl. 8.45
smíði, kl. 9.30 gler-
skurður og morg-
unstund, kl. 10 leik-
fimi, kl. 13 handmennt,
og postulín, kl. 14 fé-
lagsvist.
Þjónustumiðstöðin
Sléttuvegi 11. Kl. 10–
12 verslunin opin, kl.
13–15 keramik, tau-
málun, föndur, kl. 15
bókabíllinn.
Félag áhugafólks um
íþróttir aldraðra. Leik-
fimi í Bláa salnum kl.
11.
ÍAK, Íþróttafélag aldr-
aðra í Kópavogi. Leik-
fimi kl. 11.20 í Digra-
neskirkju.
Félag eldri borgara í
Gjábakka. Spilað brids
kl. 19 þriðjud. og kl.
13.15 föstud.
Félag ábyrgra feðra.
Fundur í Shell-húsinu,
Skerjafirði kl. 20.
Sjálfsbjörg, Hátúni 12.
Kl. 20 bingó.
Félag breiðfirskra
kvenna. Jólafundur
verður mánud. 8. des.
kl. 19. Skráning fyrir
miðvikud. 3. des. s.
564 5365 Gunnhildur
eða s. 553 2562 Ingi-
björg.
Kvenfélagið Hrund
Hafnarfirði. Jóla-
fundur félagsins verð-
ur haldinn þriðjud. 2.
des. kl. 20 að Hjalla-
hrauni 8, Hafnarfiði.
Kvenfélag Háteigs-
sóknar. Jólafundurinn
verður þriðjud. 9. des.
kl. 19 í safnaðarheim-
ilinu, þátttaka tilkynn-
ist í s. 511 5405, Þór-
dís. Munið
jólapakkana.
Í dag er þriðjudagur 2. desem-
ber, 336. dagur ársins 2003. Orð
dagsins: Kærleikurinn er lang-
lyndur, hann er góðviljaður. Kær-
leikurinn öfundar ekki.
(I.Kor. 12, 4.)
Hulda Þórisdóttir ræðirá vefritinu Tíkinni
um stöðu George W.
Bush fyrir forsetakosn-
ingarnar í Bandaríkj-
unum að ári: „Fólk utan
Bandaríkjanna stendur
sjálft sig ef til vill að því
að draga ósjálfrátt álykt-
anir um skoðanir allra
Bandaríkjamanna út frá
því sem forystumenn
þjóðarinnar, með Bush
fremstan í flokki, segja í
fjölmiðlum. Staðreyndin
er sú að það ríkir hreint
ekki einhugur meðal
þjóðarinnar um ágæti
Bush og gjörða hans í
embætti. Í raun virðist
það vera ánægjuleg til-
breyting frá skoðanaleysi
Bandaríkjamanna á
stjórnmálum að allir hafa
skoðun á Bush og eru til-
búnir til að tjá sig um
hann.“
Hulda rekur ýmsarembættisfærslur for-
setans sem skiptar skoð-
anir eru um meðal banda-
rísku þjóðarinnar, þar á
meðal stríðið í Írak og
umfangsmiklar skatta-
lækkanir, og heldur svo
áfram: „Það er nánast
útilokað að spá að svo
stöddu hvort Bush verði
endurkjörinn að ári. Þó
vitaskuld skipti mótfram-
bjóðendur Demókrata
máli, er það jafnan svo að
litið er á forsetakjör þeg-
ar sitjandi forseti er í
framboði fyrst og fremst
sem dóm þjóðarinnar um
störf hans en síður sem
dóm um styrkleika mót-
frambjóðenda. Sé það
rétt hefur Bush ástæðu
til að vera áhyggjufullur
yfir þróun mála. Þeim
sem segjast ánægðir með
störf hans hefur fækkað
úr 89% í október 2001
niður í 52% nú í nóv-
ember 2003. Raunar velta
skoðanir fólks þó fyrst og
fremst á því í hvaða póli-
tísku sveit það skipar sér.
Repúblikanar og Demó-
kratar eru ósammála um
nærri því allt sem við-
kemur embættistíð Bush:
Hvort hann hafi aukið
veg Bandaríkjanna í
heiminum eða minnkað,
hvort hann sé vel að sér í
málefnum eða fávís kú-
reki, hvort hann hygli
þeim ríku eða auki hag-
vöxt allra, hvort hann
hafi látið sín gildi og
kristna trú hafa of mikil
áhrif á ákvarðanir sínar
eða hvort hann sé þvert á
móti staðfastur og rétt-
sýnn. Í nýrri skoð-
anakönnun vikuritsins
Time sögðust 81%
Repúblikana vera ánægð-
ir með störf hans en 31%
Demókrata.
Eitt ár er langur tími ístjórnmálum. Fram-
tíð Bush í embætti veltur
vitanlega að miklu leyti á
því hvort honum telst að
leiða mál til lykta á far-
sælan hátt í Írak en þó
ekki síður á því hvort
efnahagurinn í Banda-
ríkjunum kemst á góðan
skrið með aukinni at-
vinnu og hagsæld. En
hvað sem því líður má
segja að honum hafi nú
þegar tekist hið ómögu-
lega: Að fá almenning í
landi sínu til að hafa
meiri skoðanir á gjörðum
í embætti forsetans en
einkalífi!“
STAKSTEINAR
Allir hafa skoðun á Bush
Víkverji skrifar...
Í gær var fyrsti desember, full-veldisdagurinn. Núorðið fer ekki
mikið fyrir hátíðahöldum í tilefni
dagsins, nema hjá stúdentum í Há-
skóla Íslands, en Víkverja hefur þó
alltaf fundizt fullveldisdagurinn
miklu merkilegri en lýðveldisdag-
urinn, 17. júní. Hinn 1. desember
1918 náðist langmerkilegasti
áfanginn í sjálfstæðisbaráttunni,
þegar Ísland varð sjálfstætt ríki
með eigin fullvalda stjórn, þótt
Danakonungur, sem var þá þegar
orðinn nokkurn veginn valdalaus
toppfígúra, væri áfram þjóðhöfð-
ingi. Lýðveldisstofnunin 1944 gekk
út frá sjónarmiði stjórnskipunar-
innar ekki út á annað en að skipt
var um nokkurn veginn valdalausa
toppfígúru, þótt táknrænt gildi
þess að losa sig við Danakonung
sem þjóðhöfðingja væri auðvitað
verulegt. Á árunum 1918–1944
voru tengsl Íslands og Danmerkur
ekkert mjög mikið öðruvísi en
tengsl t.d. Bretlands og ýmissa
samveldisríkja, sem enn hafa
Bretadrottningu fyrir þjóðhöfð-
ingja – og efast þó enginn um að
þau séu sjálfstæð ríki.
Í þessu ljósi botnar Víkverji ekk-ert í því af hverju margir tala
enn eins og Ísland hafi orðið sjálf-
stætt ríki 1944 og sé jafnvel ein-
hvers konar „nýfrjálst“ ríki. Ísland
varð sérstakt konungsríki 1918, á
sama tíma og mörg önnur ríki urðu
til í Evrópu, sem nú teljast gróin.
Ef litið er á listann yfir aðildarríki
Sameinuðu þjóðanna, sem eru 191
talsins, eru u.þ.b. tveir þriðjuhlutar
ríkjanna á þeim lista yngri en Ís-
land. Í samanburði við meirihlut-
ann af öðrum ríkjum heims er Ís-
land alveg hundgamalt.
Víkverji staldraði sömuleiðis viðsetningu, sem höfð var eftir
ræðumanni á málþingi um tján-
ingarfrelsi og faglegt sjálfstæði
opinberra starfsmanna í síðustu
viku, að „Ísland væri ungt lýð-
ræði“ og ekki mikil fjölræðishefð
komin á. Væntanlega er átt við að
Ísland sé ungt lýðræðisríki – en
er það rétt? Svo aftur sé tekinn
alþjóðlegur samanburður, eru
ríki, þar sem lýðræðisleg stjórn-
skipan hefur gilt jafnlengi og á Ís-
landi, bara örfá. Og ef við lítum á
lýðræðisríki, þar sem aldrei hefur
hlaupið snurða á þráðinn vegna
tímabundinnar valdatöku einræð-
is- eða alræðisafla, hernáms óvin-
veittra ríkja eða viðlíka, geta
menn nánast talið þau á fingrum
sér. Ísland fellur undir allar
venjulegar skilgreiningar á lýð-
ræðisríki a.m.k. allt frá því landið
fékk heimastjórn 1904.
Víkverji botnar ekkert í öllu
þessu bulli um að Ísland sé svo
ungt ríki og að lýðræðið eigi sér
hér stutta hefð. Þetta eru alltént
ekki boðlegar afsakanir fyrir
þroskaleysi Íslendinga.
Stúdentar eru orðnir þeir einu, sem
muna eftir 1. desember 1918.
LÁRÉTT
1 þungbúna, 8 kvenfugls,
9 krús, 10 eyða, 11 ís, 13
ráfa, 15 dansleiks, 18
farmur, 21 þrældómur,
22 reigja, 23 kvendýrið,
24 skammar.
LÓÐRÉTT
2 fen, 3 lítill poki, 4 sárs,
5 sáta, 6 hristi, 7 vísa, 12
grænmeti, 14 bókstafur,
15 glæpamaður, 16 smá,
17 kímni, 18 öðluðust, 19
hindra, 20 áll.
LAUSN SÍÐUSTU KROSSGÁTU
Lárétt: 1 fljót, 4 Skuld, 7 rella, 8 eimur, 9 nær, 11 kost,
13 álma, 14 órótt, 15 dall, 17 toga, 20 eta, 22 magur, 23
lítil, 24 rorra, 25 akrar.
Lóðrétt: 1 fersk, 2 júlís, 3 tían, 4 sver, 5 urmul, 6 dorma,
10 æðótt, 12 tól, 13 átt, 15 dámur, 16 logar, 18 ortir, 19
aflar, 20 erta, 21 alfa.
Krossgáta 6
8
11
15
22
1
24
12
3
10
17
21
4
9
13
18
23
14
5
19
7
20
2
16
Góð grein
ÉG vil taka undir með
Guðrúnu Jónínu Magnús-
dóttur, sem skrifar grein í
Morgunblaðið 28. nóvem-
ber sl. (bls. 57) undir heit-
inu „Talað orð gildir“. Fín
grein, Guðrún Jónína!
Ég er 75% öryrki og hef
oft furðað mig á fram-
komu Tryggingastofnunar
gagnvart öryrkjum, þar er
reynt til hins ýtrasta að
klípa af öllu sem öryrki á
rétt á.
Tvö nýleg dæmi eru að
1. september sl. fengum
við hjón (hann er ellilífeyr-
isþegi) umtalsverða lækk-
un á lífeyrisgreiðslum
þrátt fyrir lægri heildar-
tekjur en árið áður, en
maðurinn minn hætti að
vinna á árinu 2002 og var
fyrri hluta ársins á laun-
um og seinni hluta ársins
á lífeyri. Við gerðum okk-
ur ferð og kvörtuðum og
þetta var svo leiðrétt enda
ekki gert á neinum öðrum
forsendum en að það mátti
svo sem reyna þetta.
Skýringin var sú að hann
hefði ekki undirritað eitt-
hvert plagg um að hann
væri hættur að vinna, sem
var ekki rétt. Það fannst
strax er að var gáð svo nú
hefur TR tvö sams konar
plögg. Eitt hefði þó átt að
duga.
Svo var nú alveg nýlega
að koma plagg frá stofn-
uninni þar sem áætlaðar
eru lífeyrissjóðstekjur
okkar fyrir næsta ár og
hefur TR þar hækkað
væntanlegar greiðslur frá
lífeyrissjóðum okkar um
10% en rauntölur um það
sem þær tekjur hafa
hækkað frá síðasta skatta-
framtali eru um og innan
við 2,5% Það mátti svo
sem líka reyna þetta – en
til að fá þetta leiðrétt
þurfum við (og væntan-
lega allir lífeyrisþegar í
landinu) að gera okkur
ferð annaðhvort á pósthús
eða TR til að fá þetta leið-
rétt líka. Hvaðan skyldu
þessi 10% vera gripin? Við
fáum okkar greiðslur frá
tveimur af stærstu lífeyr-
issjóðum landsins svo mér
er spurn; hvaðan eru þessi
10% fengin?
Í þessa veru hafa nánast
öll samskipti mín við TR
verið – allar götur frá því
ég neyddist til að hætta að
vinna í kjölfar tveggja
slysa – og mér er ekki
skemmt!
Ég vann á skrifstofu
alla mína hundstíð og katt-
arævi og hjá einkafyrir-
tækjum yrði fólk rekið
fyrir svona vinnubrögð.
Hver á eiginlega þessa
stofnun, Tryggingastofnun
ríkisins? Ríkisstjórnin?
Starfsfólkið? Eða kannski
fólkið í landinu? Ég tel þá
síðastnefndu vera eigend-
ur sem ættu að hafa meira
að segja um hvað þarf til
að sinna lágmarksfram-
færsluskyldu við öryrkja
og gamalmenni. Heildar-
tekjur undir 90 þúsund á
mánuði – fyrir skatta –
eru til háborinnar skamm-
ar fyrir ríkisstjórn sem
hælir sér af bullandi hag-
vexti.
Kveðja,
Guðrún Jóhannsdóttir,
75% öryrki.
Þakkir til Ragnheiðar
ÉG vil þakka Ragnheiði
Gyðu kærlega fyrir ferða-
þætti hennar í Ríkisút-
varpinu frá Mið-Austur-
löndum. Allt verður svo
lifandi í frásögn hennar að
maður er næstum því með
í ferðinni.
Kærar kveðjur.
Áhugasöm.
Búin að fá nóg
MIG langar aðeins til að
kvarta undan blaðburði á
Fréttablaðinu. Þannig er
mál með vexti að við vor-
um búin að fá alveg nóg af
öllu þessu auglýsingarusli
sem flæðir inn um lúguna
hjá okkur og fórum því á
pósthús og fengum okkur
miða til að líma fyrir ofan
bréfalúguna þar sem
stendur að við viljum eng-
an ruslpóst. En með
Fréttablaðinu er alltaf
borið út alls konar bækl-
ingarusl og þetta er sett
inn um lúguna hjá okkur.
Ég er orðinn frekar pirr-
aður á þessu og langaði
bara að koma þessu á
framfæri.
Einar.
VELVAKANDI
Svarað í síma 569 1100 frá 10-12 og 13-15 Netfang velvakandi@mbl.is
Morgunblaðið/Jim Smart