Morgunblaðið - 13.03.2004, Blaðsíða 12

ÚR VERINU
12 LAUGARDAGUR 13. MARS 2004 MORGUNBLAÐIÐ
SÖLUMIÐSTÖÐ hraðfrystihúsanna
hefur stofnað nýtt dótturfélag í Kína
sem styrkja á starf SH samstæðunn-
ar í landinu. Þetta var meðal þess sem
kom fram í ræðu Gunnars Svavars-
sonar, forstjóra SH, á aðalfundi fé-
lagsins í gær.
Nýja dótturfélagið, Icelandic
China, er staðsett í borginni Qingdao
og er að taka til starfa um þessar
mundir. Fyrirtæki SH samstæðunn-
ar hafa í allnokkur ár keypt afurðir
frá Kína og kínversk fyrirtæki annast
vinnslu í verktöku. Sagði Gunnar að
með opnun skrifstofu á staðnum væri
ætlunin að styrkja þetta starf en
verkefni Icelandic China yrði að velja
og semja við vinnslur, hafa eftirlit
með þeim, sjá um gæðamál, innflutn-
ing á hráefni og útflutning á fullunn-
um vörum. Þá geti fyrirtækið nýst vel
við sölu inn á kínverska markaðinn.
Framkvæmdastjóri er Hans Bragi
Bernharðsson, sem starfað hefur í
sendiráði Íslands í Kína og mælir
hann á tungu þarlendra.
Gunnar Svavarsson segir að kín-
versk fiskvinnsla hafi eflst mjög á síð-
ustu árum og flestir stórir seljendur
sjávarafurða í heiminum vinni fisk í
Kína. „Við höfum sjálfir gert það í
nokkur ár, sérstaklega dótturfélag
okkar í Þýskalandi. Vara sem unnin
er ódýrari en merkjavara Icelandic á
markaðnum en vissir markaðshlutar
taka hana og því verðum við að bjóða
upp á hana. Þessi umsvif eru orðin
það mikil að okkur þótti rétt að setja
upp skrifstofu í Kína sem heldur utan
um starfsemi okkar á svæðinu, hjá því
varð ekki komist. Við teljum að í því
felist jafnframt mikið sóknartæki-
færi.“
Gunnar segir að Kína sé sömuleiðis
framtíðarmarkaður. SH selji nú þeg-
ar afurðir til Kína en flest bendi til að
markaðurinn muni styrkjast mjög á
næstu árum og taka dýrari afurðir í
meiri mæli. Skrifstofa í Kína muni
hjálpa til við að skapa þau viðskipta-
tengsl sem nauðsynleg eru.
Erfiðleikar í Bretlandi og
Bandaríkjunum
Í ræðu sinni á aðalfundi SH í gær
fór Gunnar yfir rekstur einstakra fyr-
irtækja innan SH samstæðunnar á
síðasta ári. Hjá honum kom m.a. fram
að þó afkoma hefðbundinnar starf-
semi Icelandic USA, dótturfélags SH
í Bandaríkjunum, hafi ekki verið við-
unandi á síðasta ári, hafi hún batnað
frá fyrra ári og verið á áætlun á síðari
hluta ársins. Hins vegar hafi tap-
rekstur Ocean to Ocean, sem keypt
var um mitt síðasta ár, dregið afkom-
una niður. Sagði Gunnar að búist væri
við frekari vexti hefðbundinnar starf-
semi og bættri afkomu hennar og
vonandi einnig hjá Ocean to Ocean.
Þá var afkoma Coldwater UK,
dótturfélagsins í Bretlandi, einnig
óviðunandi á síðasta ári, einkum
vegna erfiðleika á markaði fyrir
frosnar vörur. Sagði Gunnar að mark-
aðurinn yxi lítið sem ekkert, vöruþró-
un væri takmörkuð, samkeppni kæmi
helst fram í verði og framlegð væri sí-
fellt undir pressu. Lægra fiskverð
hafi ekki skilað sér til neytenda þar
sem stórmarkaðirnir noti tækifærið
og hækki álagningu sína.
Afkoma kældra vara hjá Coldwater
UK gekk hinsvegar samkvæmt áætl-
un í fyrra að sögn Gunnars og var
starfsemin rekin með hagnaði. Áætl-
anir gera svo ráð fyrir að afkoman
fari verulega batnandi með hverjum
mánuði og að veltan 2004 verði um
þriðjungi meiri en í fyrra. Sagði
Gunnar að á komandi árum yrði lögð
áhersla á að auka sölu kældra vara en
stefnt að því að draga úr framleiðslu á
frystum vörum. Reiknaði hann því
með verulega bættri afkomu Cold-
water í ár.
Rekstur Icelandic UK gekk allvel í
fyrra, þrátt fyrir lágt rækjuverð og
aukið framboð á þorski og ýsu. Sala
fyrirtækisins dróst lítið eitt saman í
magn en öllu meira í verðmætum,
vegna lækkunar á afurðaverði en hún
var 35 milljónir sterlingspunda.
Góðar horfur víðast hvar
Sala Icelandic France, dótturfélag
SH í Frakklandi, nam á síðasta ári um
45 milljónum evra sem er 28% aukn-
ing frá fyrra ári.
Kaup fyrirtækisins á Barogel
mörkuðu að sögn Gunnars þáttaskil í
rekstri SH í Frakklandi en Barogel er
sérhæft í skelfiski og er rækja mik-
ilvægasta tegundin. Vænti Gunnar
þess að sameinað fyrirtæki eflist enn
frekar á þessu ári og skili góðri af-
komu.
Afkoma Icelandic Iberica á Spáni
var góð á síðasta ári en Gunnar sagði
að eftir mjög hraðan vöxt undanfar-
inna ára, allt fram til 2001, hefði sala
fyrirtækisins staðnæmst við 80 millj-
óna evra markið. Svo virtist sem helst
markaður fyrirtækisins væri mettað-
ur og því fælust tækifærin í nýjum
mörkuðum og nýjum afurðum. Síð-
ustu tvö árin hefði þannig aukin
áhersla verið lögð á Ítalíumarkað,
ásamt Grikklandi. Framundan væri
svo aukin sókn inn á smásölumark-
aðinn á Spáni og víðar, fjölbreytni
fisktegunda færi vaxandi og æ fleiri
unnar vörur yrðu til við vöruþróun.
Árið 2003 var Icelandic Japan mjög
hagfellt, salan var sú mesta í langan
tíma, fór yfir 13 milljarða yena og af-
koman var góð, þrátt fyrir erfiðar að-
stæður í Japan. Sagði Gunnar að ár-
angur af starfsemi fyrirtækisins og
Marinus hafi farið fram úr björtustu
vonum, en Marinus er innkaupa- og
sölufyrirtæki á Íslandi sem starfar í
nánum tengslum við starfsemina í
Japan.
Afkoma Icelandic Germany í
Þýskalandi var jákvæð í fyrra, verð-
mæti seldra afurða stóð í stað en selt
magn jókst um 8. Sagði Gunnar að
ekki væri gert ráð fyrir miklum
breytingum á þessu ári hvað mark-
aðsaðstæður varðar, Fyrirtækið hafi
styrkt stöðu sína í smásölunni og hef-
ur náð ágætri fótfestu þar. Söludeild-
in hafi verið efld verulega og stefnt er
að aukinni sölu í ár.
Rekstur Icelandic Norway í Noregi
var nálægt jafnvægi á síðasta ári en
fyrirtækið tók miklum breytingum
árið 2002 þegar breytt viðskiptaum-
hverfi í Rússlandi og taprekstur
leiddu til mikils niðurskurðar á starf-
seminni og hagræðingar.
Þá gekk starfsemi SH þjónustu
ágætlega á síðasta ári en fyrirtækið
starfar að mestu leyti í þágu erlendra
systurfyrirtækja og framleiðenda.
Morgunblaðið/Eggert
Nýir í stjórn Árni Tómasson og Hjörleifur Jakobsson tóku sæti í stjórn SH en Haraldur Sturlaugsson fór úr stjórn.
SH stofnar
dótturfélag
í Kína
RÓBERT Guðfinnsson, fráfarandi
formaður stjórnar SH, segir að
rekstur dótturfyrirtækisins í Banda-
ríkjunum, Icelandic USA, hafi verið
algjörlega óviðunandi undanfarin ár
og ávöxtun eigin fjár hafi verið allt of
lítil. Þetta kom fram í ræðu Róberts
á aðalfundi SH í gær.
Róbert fjallaði meðal annars um
gang mála hjá dótturfyrirtækjum
SH erlendis og sagði:
Ávöxtun eigin fjár
undir 5%
„Í Bandaríkjunum er rúmlega
helmingur eigin fjár samstæðunnar
bundinn, tæplega tveir og hálfur
milljarður króna. Icelandic USA er
því sú eining sem mestu ræður um
það hvort afkoma SH-samstæðunn-
ar er ásættanleg eða ekki. Ég verð
því miður að viðurkenna að á und-
anförnum árum hefur rekstrarár-
angur okkar í Bandaríkjunum verið
algjörlega óviðunandi. Mörg undan-
farin ár hefur ávöxtun eigin fjár ver-
ið um og undir 5%. Til samanburðar
má benda á að arðsemi eigin fjár
samstæðunnar var síðustu þrjú árin
á bilinu 13–19%.
Fæsta ætti því að undra áhugi
minn á sameiningu Icelandic USA og
Fishery Products í Bandaríkjunum.
Að því verkefni vann ég síðastliðin
tvö ár. Ekki tókst að koma því máli í
höfn vegna afstöðu meirihluta eig-
enda SH. Með sameiningunni hefði
orðið til eitt öflugasta framleiðslu- og
sölufyrirtæki sjávarafurða í Banda-
ríkjunum með góða afkomu að mínu
mati.
Að öðru leyti geri ég upp við þau
fimm ár sem ég hef setið sem stjórn-
arformaður með miklu stolti. Rekst-
ur SH-samstæðunnar hefur gengið
ágætlega og við skilum nú 500 millj-
óna króna hagnaði. Vissulega gerð-
um við okkur vonir um meiri arðsemi
og settum markið á 15–18%. Arð-
semin fór eitt árið í 19% en á því síð-
asta var hún 13%. Ekki hefði þurft
nema 190 milljónir í viðbótarhagnað
til að 18% markið næðist á síðasta
ári. Ég er viss um að þess verður
ekki langt að bíða,“ sagði Róbert.
Róbert sagði að síðasta ár hefði að
mörgu leyti verið óvenjulegt hjá SH.
Nefndi hann breytingar á eignar-
haldi og árangurslausar tilraunir til
sameiningar SH og SÍF og sagði svo:
„Það má ljóst vera að þegar sam-
eina á tvö rótgróin félög sem hafa
verið lengi í virkri samkeppni koma
upp mörg álitamál. Við slíkar að-
stæður finnst hverjum sinn fugl fag-
ur. Vel þarf því að vanda val á mats-
aðila til að stýra þeirri vinnu af
fagmennsku og óhlutdrægni. Hætt-
an er sú að kappið beri forsjónina of-
urliði ef matsaðilinn hefur beina
hagsmuni af sameiningunni.
Sameiningarviðræður okkar við
SÍF leiddu ekki til þeirrar niður-
stöðu sem við höfðum vonast eftir.
Helstu ágreiningsefnin voru mat á
óefnislegum eignum og framtíðar-
virði félaganna. Niðurstaða mats-
aðila var sú, að verðmæti félaganna
væri svipað þótt heldur hallaði
reyndar á SÍF. Þrátt fyrir þann halla
hef ég ætíð talið að þessi niðurstaða
hafi verið fráleit og að SH væri mun
verðmætara félag. Hvernig var unnt
að segja að óefnislegar eignir stæðu
undir bókfærðu verði þegar rekst-
urinn að baki þeim skilaði engu? Þá
byggði virðismatið einnig á rekstri
tveggja ára sem liðin voru og eins
árs fram í tímann og á framreikn-
uðum rekstri þar næstu árin. Bæði
lögðu félögin fram mjög svipaðar
áætlanir fyrir nýliðið ár. Við hjá SH
drógum mjög í efa að svo snögglega
myndi birta til yfir rekstri vissra
SÍF-eininga. Í kjölfar birtingar árs-
uppgjöra félaganna tveggja hefur
þessi skoðun mín varðandi framtíð-
arvirðið verið staðfest,“ sagði Róbert
Guðfinnsson.
Ræða Róberts Guðfinnssonar á aðalfundi SH
Árangurinn í Banda-
ríkjunum óviðunandi
Morgunblaðið/Eggert
Hann er hættur Róbert Guðfinns-
son hættir í stjórn SH eftir stjórn-
arformennsku í fimm ár. Hann er
að mestu sáttur við árangurinn.
FJÓRIR nýir menn tóku sæti í stjórn
Sölumiðstöðvar hraðfrystihúsanna í
gær. Þeir Árni Tómasson, Eiríkur S.
Jóhannsson, Guðmundur Kristjáns-
son og Hjörleifur Jakobsson tóku
sæti í stjórninni í stað þeirra Róberts
Guðfinnssonar, Haraldar Sturlaugs-
sonar, Rakelar Olsen og Guðbrands
Sigurðssonar sem gengu úr stjórn.
Þeir Gunnlaugur Sævar Gunnlaugs-
son, Baldur Guðnason og Þórður Már
Jóhannesson sitja áfram í stjórn.
Á fyrsta fundi stjórnarinnar í gær
var Gunnlaugur Sævar kjörinn for-
maður stjórnarinnar, í stað Róberts
Guðfinnssonar. Hann sagðist í sam-
tali við Morgunblaðið í gær hafa mjög
bjarta framtíðarsýn fyrir hönd SH.
Sú stefna sem forstjóri og fyrrverandi
stjórnarformaður hafi fylgt á undan-
förnum misserum verði mörkuð
áfram. Ekki séu fyrirsjáanlegar nein-
ar breytingar á rekstrinum.
Aðspurður hvort fyrir dyrum séu
breytingar á rekstri Icelandic USA,
dótturfélags SH í Bandaríkjunum, í
ljósi óviðunandi afkomu félagsins á
síðasta ári, sagði Gunnlaugur ekkert
ákveðið í þeim efnum „En við hljótum
að líta til þeirra tækifæra sem bíða
okkar vestanhafs og austan. Í Banda-
ríkjunum er árangurinn það sem af er
þessu ári betri en verið hefur en auð-
vitað kunna að vera tækifæri þar. Ein
af meinsemdunum í rekstri Icelandic
USA er sú að fyrirtækið er sennilega
of lítið og mætti sennilega vaxa meira.
Kaupin á Ocean to Ocean á síðasta ári
voru liður í því.“
Gunnlaugur sagði aðspurður að
sameiningarviðræður við SÍF kæmu
til greina af hans hálfu eins og hvað
annað. Hann benti hinsvegar á að
sameiningarviðræður við SÍF hafi
tvisvar farið út um í fyrra og miðað
það lítist sér ekki vel á slíkar viðræð-
ur aftur. Hann segir breytt eignar-
hald á SH ekki skipta höfuðmáli í
þeim efnum. „Nýir hluthafar hafa
vonandi litið á SH sem vænlegan fjár-
festingarkost. Fyrirtækið gengur vel
og breytt eignarhald hefur engin
áhrif á það hvort teknar verða upp
viðræður um sameiningu eða sam-
starf við SÍF. Ég var sjálfur þátttak-
andi í sameiningarviðræðum við SÍF
á síðasta ári. Ef nýjar viðræður eiga
að byggja á sömu forsendum og lagt
var upp með þá, er ég ekki bjart-
sýnn.“
Gunnlaugur sagðist heldur ekki
telja að breytt eignarhald ætti eftir að
hafa áhrif á daglegan rekstur SH,
jafnvel þó nýir eigendur tengist SÍF,
helsta keppinauti SH.
Gunnlaugur Sævar Gunnlaugsson,
nýr stjórnarformaður SH
Engar breytingar
fyrirsjáanlegar
Morgunblaðið/Jim Smart
Hann tekur við Gunnlaugur Sævar
Gunnlaugsson, var kjörinn nýr
stjórnarformaður SH.