Morgunblaðið - 14.03.2004, Blaðsíða 1

STOFNAÐ 1913 73. TBL. 92. ÁRG. SUNNUDAGUR 14. MARS 2004 PRENTSMIÐJA ÁRVAKURS HF. mbl.is
Syngur af
ástríðu
Joss Stone er sextán ára sálardíva og ald-
urinn er ekki prentvilla | Fólk í fréttum 64
Tímaritið og Atvinna í dag
Tímarit Morgunblaðsins | Tengsl bræðranna Árna Páls og
Þórólfs Árnasona
Beðmál í rútunni Atvinna | Framadagar í
tíunda sinn
Draumastarfið rætt á framadögum
5 6 9 0 9 0 0 0 0 0 9 0 0
SUNNUDAGUR VERÐ KR. 300
Hvatt til
stillingar
Brottrekstri Roh
S-Kóreuforseta mótmælt
Seoul. AP, AFP.
RÍKISSTJÓRN Suður-Kóreu hélt í gær
neyðarfund og hvatti landsmenn til að sýna
stillingu en þingið svipti á föstudag forseta
landsins, Roh Moo-
hyun, embætti vegna
meintra brota á stjórn-
arskrá, vanhæfni og
spillingar. Mörg þúsund
manns söfnuðust saman
fyrir utan þinghúsið á
föstudagskvöld til að
mótmæla ákvörðun
þingsins, fólkið söng
baráttusöngva og
kveikti á kertum. Var gert ráð fyrir að aft-
ur yrði safnast saman í gær, laugardag.
Lögregla sendi um 5.000 manna lið á
vettvang við þinghúsið til að tryggja að
ekki kæmi til átaka. Herinn, alls um
650.000 manns, var í gær settur í við-
bragðsstöðu á landamærunum að Norður-
Kóreu.
Kannanir sýna að allt að þrír fjórðu kjós-
enda eru andvígir brotttrekstri Roh en
stjórnarandstaðan hefur hins vegar meiri-
hluta á þingi. Liðsmenn Roh á þingi sögðu
af sér þingmennsku á föstudag til að mót-
mæla gerningnum og til slagsmála kom í
salnum. Roh, sem er 57 ára og tók við emb-
ætti fyrir rúmu ári, nýtur einkum hylli
vinstrisinna. Stjórnlagadómstóll fær nú allt
að sex mánuði til að fara yfir mál hans en
forsætisráðherra landsins, Goh Kun, er
starfandi forseti til bráðabirgða.
Roh Moo-hyun
MÖRG af fórnarlömbum hryðju-
verkanna í Madríd voru jarðsett í
gær og var mikill mannfjöldi við-
staddur. Spænsk stjórnvöld halda
fast við að mestar líkur séu á að að-
skilnaðarsamtök Baska, ETA, hafi
staðið á bak við hermdarverkin. En
margir fjölmiðlar láta í ljós efa-
semdir og beina ekki síður sjónum
að samtökum íslamistans Osama
bin Ladens, al-Qaeda. Hafi þau ef til
vill viljað hefna fyrir stuðning Spán-
arstjórnar við Íraksstríðið.
Þingkosningar verða á Spáni í
dag, sunnudag, og sýndu skoðana-
kannanir fyrir viku að sósíalistar
væru farnir að jafna taflið í barátt-
unni við Þjóðarflokkinn (PP),
stjórnarflokk fráfarandi forsætis-
ráðherra, José María Aznar, sem er
nú með meirihluta á þingi.
Aznar studdi ákaft Íraksstríðið,
þrátt fyrir að um 90% landa hans
væru í skoðanakönnunum mjög á
móti því og hafa Spánverjar nokk-
urt herlið við gæslustörf í Írak.
Íhaldsblaðið El Mundo sagði í
gær að Aznar vissi að pólitísku
áhrifin af því að staðfest yrði að
ETA hefði verið að verki yrðu önn-
ur en færi svo að sekt al-Qaeda
sannaðist. „Reynist hið fyrra rétt
mun hann tjá sig óspart. Sé hið
seinna rétt mun hann hann reyna að
þegja sem mest.“
Norska sjónvarpið sagði frá því á
föstudag að norskir varnarmálasér-
fræðingar hefðu fundið skjal sem
sett hefði verið á arabíska vefsíðu í
fyrra þar sem því væri lýst hvernig
al-Qaeda hygðist þvinga Banda-
ríkjamenn og bandamenn þeirra til
að yfirgefa Írak. Þar væri sagt að
Spánn væri „veikasti hlekkurinn“
og minnt á þingkosningarnar.
Á einni síðu skjalsins stendur:
„Við verðum að nýta okkur kosning-
arnar til hins ýtrasta. Ríkisstjórnin
getur ekki ráðið við meira en þrjár
árásir.“ Einnig er sagt að aðrar
stuðningsþjóðir Bandaríkjamanna
muni falla „eins og dómínókubbar“
ef Spánverjar dragi herlið sitt frá
Írak.
Fórnarlömb hryðju-
verkanna jarðsett
Al-Qaeda sögð hafa ráðgert þegar í fyrra að leggja til atlögu á Spáni
Madríd. AP, AFP.
Reuters
 Kosið á Spáni/14
Að drukkna
í verðlaunum
NORÐMENN eru að drukkna í bók-
menntaverðlaunum. Alls er úthlutað um 60
verðlaunum á hverju ári og þessi mikli
fjöldi dregur úr mikilvægi slíkra verðlauna,
að áliti formanns norska rithöfundasam-
bandsins, Geir Pollen. Að sögn Aftenposten
má bæta við töluna fjölda staðbundinna
verðlauna sem vekja ekki athygli landsfjöl-
miðla.
„Bókmenntaverðlaun missa að nokkru
leyti hlutverk sitt. Ætlunin var að þau
beindu athyglinni að bókum. Nú eru þau
orðin notaleg viðurkenning fyrir höfundinn
en markaðskynningin minnkar,“ segir Poll-
en. „Ef við undanskiljum nokkur af mik-
ilvægustu verðlaununum vekja þau litla eða
enga athygli. Fjöldi verðlaunanna veldur
því að þau grafa hver undan öðrum.“
Á ÁRUNUM 2000–2002 töpuðu fjögur stærstu
fyrirtækin í kjúklingarækt um 1.240 milljónum
króna. Fyrirtækin töpuðu jafnframt miklu í
fyrra, en endanlegar tölur um það liggja ekki
fyrir. Fyrirtæki í svínarækt töpuðu einnig mikl-
um fjármunum í fyrra. Eigendaskipti hafa orðið
á þremur svínabúum á síðustu mánuðum í kjöl-
far tapreksturs búanna.
Reykjagarður, sem í tæplega tvö ár var í eigu
Búnaðarbankans, tapaði á þremur árum 700
milljónum króna. Bankinn lagði að auki fyrir-
tækinu til hlutafé og seldi það á síðasta ári til
Sláturfélags Suðurlands með miklu tapi. Skipt
var um kennitölu á Reykjagarði í fyrra og fór
gamla félagið í nauðasamninga. Móar, sem urðu
gjaldþrota í fyrra, töpuðu 512 milljónum á ár-
unum 2000–2002. Áætlað tap kröfuhafa á gjald-
þrotinu er um 1.500 milljónir króna.
Þá varð Íslandsfugl á Dalvík gjald-
þrota í fyrra eftir að hafa fáum mán-
uðum áður gengið í gegnum fjár-
hagslega endurskipulagningu.
Lýstar kröfur í þrotabúið eru um
280 milljónir.
Eina kjúklingabúið sem skilað
hefur hagnaði á síðustu árum er Ís-
fugl í Mosfellsbæ, en fyrirtækið
hagnaðist um 32 milljónir á þremur
árum.
Mikið tap í svínarækt
Verð á svínakjöti lækkaði um 40% í fyrra og
voru svínabúin almennt rekin með miklu tapi
það ár. Eigendaskipti urðu á þremur búum í
fyrra í kjölfar fjárhagserfiðleika.
Svínabúið á Vallá keypti rekstur
svínabúsins á Bjarnastöðum og
Braut, dótturfélag KB banka hefur
keypt rekstur svínabúsins að Þóru-
stöðum. Braut rekur að auki svínabú-
ið í Brautarholti en það fyrirtæki varð
gjaldþrota í janúar. Áætlað tap kröfu-
hafa vegna Svínabúsins í Brautar-
holti, fasteignafélags í eigu þess, Móa
og Nesbúsins sem var í eigu sömu að-
ila er ekki undir þremur milljörðum.
Svínabúum hefur fækkað mikið á
síðustu árum. Þau voru 103 árið 1991, en 17 í
fyrra. Tíu bú hættu starfsemi 2002.
Gríðarlegir fjármunir töpuðust í kjúklingarækt á árunum 2000–2002
Töpuðu 1.240 milljónum





   
 
 




 


 
  
 



!"#
$ 
 Vonir um/10
UNGUR drengur, sem missti föður sinn í sprengjutilræðinu í Madríd á
fimmtudag, þurrkar tár af vanganum, með honum er sálfræðingur,
drengnum til aðstoðar. Fjöldi fólks var á Alcala de Henares-íþrótta-
leikvanginum, skammt frá borginni, í gær er þar var sungin útfar-
armessa vegna fórnarlamba hryðjuverksins. Skýrt var frá því í gær að
200 væru látnir og yfir 1500 hefðu særst á fimmtudag.
Sorg í Madríd
„SAMHUGURINN sem ríkti [á
föstudagskvöld] þegar maður
barst með mann-
hafinu eftir breið-
götum Madríd-
borgar var ótrú-
legur,“ segir
Sigríður Snæv-
arr, sendiherra
Íslands, sem var
fulltrúi íslenskra
stjórnvalda í mótmælagöngu
gegn hryðjuverkum. „Við vorum
öll í þessari lest“ stóð á einu skilt-
anna í göngunni. „Þessi orð lýsa
nákvæmlega, að mínum dómi, til-
finningunni þegar við gengum
þarna í mestu hellirigningu sem
ég hef verið í, a.m.k. í langan
tíma. Fólk var blautt upp að
hnjám, það var eins og himnarnir
grétu örlög þessa saklausa fólks.“
Í gærmorgun ferðaðist hún
milli lestarstöðvanna þriggja þar
sem sprengjurnar sprungu. „Alls
staðar í kring hafa menn lagt
kerti, bangsa og blóm. Hér eru
allir að kveikja á stormkertum,
ungir sem gamlir. Þetta er 200
manna jarðarför á götum úti.“
Hún segir að víða hangi myndir af
fórnarlömbunum og fjölskyldur
væru þar samankomnar til að
syrgja fallna ættingja.
Himnarnir
grétu
STUNDUM eiga systkinabörn
sama afmælisdaginn. En fjórar
systur í bænum Rotorua á Nýja-
Sjálandi gerðu betur: Þær eiga all-
ar barn með sama afmælisdag, 11.
mars.
Te Wiki eignaðist soninn
Ngawhai á fimmtudag en frænkur
hans, þær Jahreece, Waimarie og
Stacy eru þriggja, 13 og 14 ára.
„Ég er eiginlega orðlaus. Ég
hugsaði bara með mér: Ekki einu
sinni enn,“ sagði móðir Stacy,
Anita Wereta.
Samráð systra
Rotorua á Nýja-Sjálandi. AFP.