Morgunblaðið - 14.03.2004, Blaðsíða 28

28 SUNNUDAGUR 14. MARS 2004 MORGUNBLAÐIÐ
Kynntu þér tilboð okkar
á bílaleigubílum
Pantaðu AVIS bílinn áður en þú leggur af stað
Það borgar sig – Hringdu til AVIS í síma 591-4000
Við erum í 170 löndum
5000 stöðum
T.d. Reykjavík, London, Kaupmannahöfn,
Frankfurt, Milano, Alicante ...
AVIS Knarrarvogi 2 – 104 Reykjavík – Sími 591 4000 – Fax 591 4040 – Netfang avis@avis.is – Heimasíða www.avis.is
Minnum á Visa afsláttinn
Hinn 4. janúar sl. slasaðistSigmar Óttarsson al-varlega úti á sjó. Hannmissti þá annan fótinnfyrir ofan ökkla og var
næstum búinn að missa hinn fótinn
líka og um tíma barðist hann fyrir lífi
sínu vegna afleiðinga slyssins. Ég
hitti Sigmar fyrir skömmu og ræddi
við hann á bæklunardeild Landspít-
alans við Grensásveg. Hugprýði, hið
gamla og fallega orð, lýsir best við-
móti hans í þessum samræðum –
brosið var aldrei langt undan – eigi að
síður er ljóst að röskun á högum hans
er mikil og þjáningar hans vart bæri-
legar.
Sigmar var háseti á netabátnum
Eldhamri frá Grindavík þegar slysið
varð.
„Við vorum að leggja trossu númer
tvö, við vorum með margar trossur
um borð, enda nýbyrjaðir. Við stóðum
tveir hlið við hlið, ég og nýliði, venju-
lega er maður einn að verki við
þetta,“ segir Sigmar. „Dimmt var á
dekkinu og við vorum að ljúka við að
leggja umrædda trossu. Trossan end-
ar á færi, í færið kemur belgur og síð-
an bauja sem tekin er fyrst upp þegar
byrjað er að draga.
Við stóðum svo þétt saman að ég sá
ekki að færið hafið verið illa gert upp.
Ég stóð í grennd við bugt og steig
skref til hliðar og eins og örskot hert-
ist lykkja að fætinum á mér og ég var
fastur. Ég var í linum stígvélum
þannig að ég gat ekki smeygt mér úr
stígvélinu. Hefði ég verið í sérstak-
lega styrktum öryggisstígvélum hefði
ég getað náð fætinum upp úr stígvél-
inu og hefði ekki misst fótinn.
Mér er mikið í mun að koma þeim
skilaboðum áleiðis til sjómanna að
nota öryggisstígvél, það getur skipt
sköpum. Ég veit að útgerðarmenn og
skipstjórar hafa verið að ræða þetta
mál nú eftir að ég missti fótinn. Ég
vona að þessi atburður leiði það af sér
að sjómenn fari almennt að nota ör-
yggisstígvél. Þau eru til og það ætti að
hafa þau á boðstólum og hvetja menn
til að kaupa þau og nota,“ segir Sig-
mar.
Hann kvaðst hafa orðið strax fyrir
miklu „sjokki“ er hertist að fætinum.
Fyrsta hugsunin var að
halda sig á borðstokknum
„Ég lamaðist alveg, en hugsun mín
varð strax sú að ég ætlaði ekki að fara
í sjóinn með færinu, þá vissi ég að allt
væri búið. Enginn hnífur var í grennd
til að skera á færið, sem var mjög
stíft. Skipstjórinn sá þegar þetta
gerðist og brá við skjótt. Hann hafði
keyrt hratt út en byrjaði strax að
bakka, það dró úr ferðinni – en ekki
nóg.
Færið fór út en ég hélt mér af öllu
afli við borðstokkinn. Svo komu tveir
aðrir félagar mínir sem héldu mér
einnig en sá þriðji náði í hníf og tókst
að lokum að skera á – en þá var ég bú-
inn að missa fótinn, hann hafði kubb-
ast af, og kominn langleiðina með að
missa hinn fótinn líka í átökunum við
að halda mér á borðstokknum.
Vinstri fóturinn kubbaðist af en sá
hægri mölbrotnaði og marðist svo illa
að mjög tvísýnt hefur verið hvort ég
héldi honum. Nú eru allar líkur taldar
á að svo verði. Læknunum tókst að
koma honum á aftur, ef svo má segja,
hann hékk mölbrotinn á nánast einni
taug og það var komið drep í hann, en
það tókst að skera drepið burt og
tjasla honum saman,“ segir Sigmar
og sýnir mér fótinn, hann er í gifsi
með stálteinum út úr.
„Þyrlan var svo fljót í förum að það
bjargaði mér,“ bætir Sigmar við.
„Mér var sagt að 67 mínútur hafi
liðið frá því þyrlan var kölluð út og
þar til hún lenti með mig við Land-
spítalann í Fossvogi.“
Um tíma var tvísýnt um líf Sigmars
Þá tók við sex eða sjö tíma aðgerð.
Þetta leit allt mjög illa út. Drep var
komið í vinstri fótinn fyrir ofan þar
sem hann hafði kubbast í sundur
þannig að það þurfti að taka meira af
þeim fæti og hinn afar illa farinn sem
fyrr sagði.
Sigmar kveðst hafa haldið meðvit-
und allan tímann um borð.
„Sársaukinn meðan ég var við
borðstokkinn er ólýsanlegur. Þegar
búið var að skera mig lausan drógu
félagar mínir mig niður í gang. Sá
flutningur var mjög sársaukafullur,
þá hefðu þurft að vera börur við
höndina. Félagar mínir voru skelf-
ingu lostnir, það reyndi mjög mikið á
þá að horfa upp á skipsfélaga sinn
fara svona.
Ég missti blóð en þó minna en ella
hefði orðið vegna þess að strax var
hert að stúfnum og sett hátt undir
fæturna. Það bjargaði miklu.
Það var mikið lán í óláninu að við
vorum komnir stutt frá landi og þyrl-
an fljót í förum sem fyrr sagði.
Á sjúkrahúsinu veiktist ég mikið,
það féll saman annað lungað í mér og
ég fékk einnig mjög háan hita, það
tók nokkurn tíma að finna út hvað ylli
honum. Ég reyndist kominn með gall-
blöðrubólgu og þurfti að stinga á
maganum á mér. Ég var mjög hætt
kominn hátt á annan sólarhring.
Mér er minnisstæðast frá dvöl
minni á gjörgæsludeildinni hinar
miklu martraðir.
Mér var haldið sofandi í hálfan
mánuð og öðru hvoru hef ég líklega
verið að reyna að vakna milli lyfja-
gjafa og þá sóttu að mér hræðilegar
ofskynjanir.
Þegar ég loks vaknaði var ég mjög
ruglaður og skildi ekki hvernig komið
var. Ég vildi strax fara að ganga um.
Ég fann heldur ekki annað en fótur-
inn væri á sínum stað.
Þegar ég hitti fólkið mitt fór ég
smám saman að átta mig á hvað gerst
hafði.“
Sigmar kveðst ekki hafa lenti í slysi
fyrr, þó hefði einu sinni legið við að
illa færi.
„Ég var að koma frá Ísafirði í flug-
vél 1982, það kviknaði í öðrum hreyfl-
inum en tókst að slökkva eldinn.
Reyna átti lendingu á Ísafirði en þá
kom í ljós ekki var hægt að ná öðru
lendingarhjólinu niður. Eftir klukku-
tíma martraðarflug á einum hreyfli
lentum við magalendingu í Keflavík –
en sluppum með skrekkinn.“
Gerir sér vonir um að
halda hægri fætinum
En nú er niðurstaðan önnur og
óbætanlegur skaði skeður. Ég spyr
Sigmar hvernig honum líði eftir þetta
mikla áfall.
„Ég er lífsglaður maður og lít
björtum augum til framtíðar. Tíminn
læknar sárin. Ég geri mér vonir um
að halda hægri fætinum og að hann
verði styrkur þegar hann er vel gró-
inn. Ég hef séð fólk hér á gervifótum
og nú þegar er farið að venja stúfinn
við hulsu og í síðustu viku prófaði ég
gervifótinn. Flótlega eftir að ég vakn-
aði voru þeir komnir frá stoðtækja-
framleiðandanum Össuri til að mæla
fótinn og útbúa hulsuna.
Ég er svo heppinn að hafa haldið
hnénu, það skiptir miklu. Menn hafa
náð góðum árangri með að þróa
gerviökkla. Mér sýnist varla hægt að
sjá á göngulagi fólks að það sé með
slíka gervifætur. Ég er með hulsuna á
mér frá 3 upp í 8 tíma á dag. Það er
ekki svo sárt en maður svitnar tals-
vert undan henni.“
Átti bjarta æskudaga í
Hveragerði og í Selvoginum
Sigmar hefur verið til sjós um ára-
bil. Fátt benti þó til þess í æsku hans
að hann yrði sjómaður.
„Ég er að mestu alinn upp í Hvera-
gerði. Fyrstu árin mín átti ég reyndar
í Selvoginum. Þangað kom ég 6 vikna
gamall, árið 1955, með móður minni,
Jakobínu Sigurs frá Æðey. Hún kom
sem kaupakona í Þorkelsgerði og
giftist Guðna S. Bjarnasyni, einum
bræðranna þar.
Mér þótti gaman í Selvoginum og á
þaðan ýmsar minningar úr frum-
bernsku. Þar er stutt á milli bæja, ég
minnist skemmtilegra heimsókna á
næstu bæi og kynntist fólkinu þar,
t.d. í Torfabæ. Síðar var ég öðru
hvoru í sveit í Þorkelsgerði. Þar var
þá ekki komið rafmagn og var ég oft
myrkfælinn í Selvoginum – dimmt
var og oft hávært brimsog frá úthaf-
inu.
Rafn, bróðir stjúpa míns, sem var
Öryggisstígvél hefði
bjargað fætinum
Það er hörð reynsla að
missa annan fótinn og bíða
milli vonar og ótta eftir nið-
urstöðu um hvort taka verði
hinn fótinn líka. Guðrún
Guðlaugsdóttir ræddi við
Sigmar Óttarsson sjómann
sem að undanförnu hefur
háð erfiða baráttu vegna
mikils slyss á sjó hinn 4.
janúar sl. Um tíma sveif
hann milli heims og helju
en er nú kominn í endur-
hæfingu.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Sigmar Óttarsson lítur bjartsýnn til framtíðar.
Aðstæður Sigmars eru mikið breyttar og mörgu nýju þarf að venjast.