Morgunblaðið - 25.05.2004, Side 29
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 25. MAÍ 2004 29
yndum að horfa fram á veg og sjá fyrir
tefnumál myndu rísa hæst, þegar að
ímamótum kæmi.
tel að Sjálfstæðisflokkurinn hafi
izt rétt við breyttum aðstæðum í tím-
s. Hann hefur notið trausts. Hann
gætt þess, að stefnan sem bundin er
hans og heiti; sjálfstæði og frelsi, fái
ta sín til framfara fyrir fólkið.
sáum þetta vel á heimastjórnar-
inu; framfarirnar fylgdu frelsi og
æði. Það á við um þjóðir, það sama
um einstaklinga. Þeim farnast betur,
þeim eru sköpuð skilyrði til að nýta
æfileika sína.
vil líka nefna það, að þjóðin við-
ni skyldur sínar við þá, sem höllum
anda; að þjóðfélagið tryggi þeirra
æði og þeirra möguleika líka. Þegar
staðið er það ávinningur fyrir alla.
ðningur við þá, sem stuðning þurfa, er
inhver fórnarkostnaður í frjáls-
usamfélagi. Frjálst og opið þjóð-
ag þýðir ekki að skyldur okkar minnki
sem minna mega sín.“
Fólk metur farsæld
flokka í störfum
rðu fyrir þér einhver ný viðfangsefni
Sjálfstæðisflokkinn næsta aldarfjórð-
n til dæmis?
sé ekki hér og nú fyrir einhver við-
efni, sem við yrðum að taka nýjum
. Slíkt getur auðvitað alltaf komið upp
laga menn sig að því.
er stundum sagt fyrir kosningar, að
r reyni að lesa í væntingar fólks og
vonir og vilji tengja þær við sig. Það nær
bara svo langt sem það nær, því fólk vill
ekki velja þannig stjórnmálaflokka. Það lít-
ur til stjórnmálaflokka og metur farsæld
þeirra í störfum, hvernig þeir hafa brugðizt
við málum og hvernig frelsinu hefur vegnað
í þeirra höndum. Menn horfa síður til hinna,
sem sækja bara útgjöld í þetta eða hitt í
vasa almennings.“
Tíminn réttir
hlut kvennanna
– Einn er sá hlutur sem stöðugt kraumar
undir; rýr hlutur kvenna á framboðslistum
og í öðrum trúnaðarstöðum.
„Ég er þeirrar skoðunar að þetta sé tíma-
bundið ástand. Það er von að mönnum finn-
ist tíminn lengi að líða meðan þetta gengur
yfir, en þegar upp er staðið er þetta stuttur
tími í sögunni.
Partur af þessu er, hversu stutt er síðan
konur hösluðu sér völl í stjórnmálum. Þegar
kannað var með fyrstu konurnar, sem urðu
lögfræðingar, þá sýndi sig að frami þeirra
var hlutfallslega meiri en almennur lög-
fræðingur gat vænzt. Þær urðu ráðherrar,
dómarar, þingmenn; þeim var tekið tveim
höndum.
Eftir 20–30 ár, þegar þátttaka karla og
kvenna verður jöfn, þá verður allt með jöfn-
um hætti. Þá ætla ég að mönnum muni finn-
ast allt okkar tal um kyn og kvóta hlægilegt.
Ég hef stundum sagt, að Sjálfstæð-
isflokkurinn sé stærsta kvenfélag landsins
með 12.000 konur innanborðs. Það gefur
auga leið að það afl, sem býr í slíkum fjölda,
hefur mikil áhrif á störf og stefnu eins
flokks.“
Vondur málstaður þarf
einhvern vondan karl
– Margir draga nú upp sterka mynd af
þér sem drottnunargjörnum og allsráðandi
formanni, sem sért á leið með flokkinn á
ráðríkisbraut.
„Það hefur stundum flögrað að mér, að
það gæti verið gaman, ef ég réði svona öllu
eins og sumir vilja vera láta. Sem betur fer
fyrir þjóðina er það ekki svo.
En þeir sem búa við vondan málstað
verða að hafa einhvern vondan karl, nú eða í
framtíðinni vonda konu, til að útmála sem
upphaf og endi alls ills.“
– En þetta bitnar á þér og flokknum.
„Ekki til langframa. Það getur gert það í
stuttan tíma, þegar hamagangurinn er sem
mestur.
En það hefur jafnan reynzt svo í Sjálf-
stæðisflokknum, að þegar ráðist er að odd-
vitum hans, þá þjappa menn sér saman um
flokkinn og forystuna. Sjálfsagt eru þeir
einhverjir sem segja sem svo: af hverju þarf
þessi karl alltaf að vera með þessi læti.
En ég þarf ekki að kvarta undan því,
hvernig flokksfólk hefur breytt við mig.“
Vill að vægi stjórn-
málaflokka minnki
– Hvaða framtíðarsýn átt þú fyrir Sjálf-
stæðisflokkinn; eigum við að segja þar til
hann verður 100 ára?
„Það er náttúrlega skrýtið að ég skuli
eiga þá von, að Sjálfstæðisflokkurinn verði
lagður niður; að hann nái slíkum árangri og
tryggi svo hugsjónir sínar um frelsi og sjálf-
stæði öllum til handa, að óhætt verði að
leggja hann niður.
En þótt ég sé þessi bjartsýnismaður, tel
ég nú ekki, að slíkt alsæluríki verði þá kom-
ið. Við megum heldur ekki gleyma því, að
hægt er að tapa grundvallargæðum, svo
sem frelsi einstaklinga og þjóða, ef menn
vaka ekki yfir þeim.
En hins vegar; þegar staða einstaklinga
og fyrirtækja styrkist, þá hefur það þau
áhrif, að stjórnmálaflokkarnir skipta ekki
eins miklu máli og áður. Það tel ég vera já-
kvætt. Aukið svigrúm og almennt traust í
þjóðfélaginu minnkar þörfina fyrir stjórn-
málaflokka.
Sjálfstæðisflokkurinn getur ekki verið
andsnúinn slíkri þróun, sem sækir afl í und-
irstöðuatriði í stefnu hans.“
r en ekki
ur flokkur
að Sjálfstæðisflokk-
hann heldur upp á
ður hans, Davíð
eð böggum hildar
egir í samtali við
num þyki vænt um
sdaginn, að hann tel-
era fjötur annars.
Morgunblaðið/Kristinn
minnkandi vægi stjórnmálaflokka
æluríki að þeir verði lagðir niður.
freysteinn@mbl.is
JAN Jensen, yfirmaður hjá þróun-
arráði Kaupmannahafnarborgar,
telur að sveitarfélögin á suðvest-
urhorninu geti haft hag af auknu
samstarfi. Hann segir að slíkt sam-
starf hafi skilað sér á Kaup-
mannahafnarsvæðinu. Jensen hélt
fyrirlestur á ráðstefnu um sam-
starf á suðvesturhorni landsins
sem Aflvaki hf. stóð fyrir í gær.
Danska þingið kom Hovedstad-
ens Udviklingsråd, stofnuninni
sem Jensen vinnur fyrir, á fót fyrir
fimm árum, en þar eiga pólitískir
ráðamenn frá fimm sveit-
arfélögum á Kaupmannahafn-
arsvæðinu samstarf. Þetta eru
Kaupmannahöfn, Frederiksborg,
Hróarskelda, miðborg Kaup-
mannahafnar og Frederiksberg.
Þau hafa samstarf hvað varðar al-
menningssamgöngur, svæð-
isskipulag, ferðaþjónustu og
menningargeirann. Þá sameina
þau einnig krafta sína til að reyna
að laða að erlenda fjárfestingu og
eiga samstarf við nágranna sína
Svía handan Eyrarsunds.
„Ég myndi segja að þetta hafi
skilað sér í sterkari samvinnu á
stór-Kaupmannahafnarsvæðinu.
Hvað ferðaþjónustuna varðar höf-
um við t.d. starfrækt verkefni sem
við köllum „Wonderful Copen-
hagen“ sem nær til alls svæðisins.
Við höfum einnig tekið ábyrgð á
lestakerfinu. Það eru aðeins fimm
ár síðan við hófum samstarfið, en
okkur finnst mikilvægt að geta
keppt við önnur höfuðborg-
arsvæði. Jafnvel þótt Danmörk sé
lítið land er mikilvægt að Kaup-
mannahafnarsvæðið geti keppt við
Stokkhólm, Hamborg, Ósló.“
Ekki endilega sparnaður
Aðspurður segir hann að sveit-
arfélögin hafi ekki endilega spar-
að fjármuni með því að stilla sam-
an strengi sína, en hagur
borgarinnar hafi vaxið, sem hafi
verið takmarkið. Jensen segist
telja að Reykjavík og sveit-
arfélögin í kring geti hagnast af
auknu samstarfi. Sérstaklega til
að styrkja ímynd borgarinnar út á
við. Hann telur það ekki vandamál
að byggðin á suðvesturhorninu sé
ekki öll samtengd, heldur sé t.d.
yfir heiðar og úfin hraun að fara.
Hann segir að góðar samgöngur á
milli þessara svæða séu þó mjög
mikilvægar.
Samstarf skilar sterkari ímynd
Bættar samgöngur og sam-göngutæki hafa stækkaðþað svæði þar sem sam-vinna á sviði atvinnu- og
búsetumála er hagkvæm og æski-
legt er að sjá fyrir sér að stór-höf-
uðborgarsvæðið nái til Reykjanes-
bæjar, sveitarfélaganna norðan
Hvalfjarðar og Árborgar, eða
þeirra sveitarfélaga sem eru innan
klukkutíma aksturs frá Reykjavík.
Þetta var meðal þess sem kom fram
í máli Þórólfs Árnasonar borgar-
stjóra á ráðstefnu Aflvaka, þar sem
fjallað var um möguleika á auknu
samstarfi sveitarfélaga á Suðvest-
urlandi.
Frummælendur á fundinum voru
Þórólfur Árnason borgarstjóri,
Jan Jensen, þróunarstjóri sam-
vinnuráðs stór-Kaupmannahafnar-
svæðisins, Árni Sigfússon, bæjar-
stjóri Reykjanesbæjar, og
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir,
stjórnarformaður Aflvaka.
Byggð meðfram strandlengju
Þórólfur rakti í erindi sínu þróun
samstarfs sveitarfélaganna á höfuð-
borgarsvæðinu og sagði markmið
þess að veita sem besta þjónustu á
sem ódýrastan hátt. Sagði hann
hagsmuni sveitarfélaganna liggja
saman í æ fleiri málum auk þess
sem höfuðborgin ætti í samkeppni
um ungt fólk við önnur lönd.
Eftir erindi Jans Jensens um
skipan mála á stór-Kaupmanna-
hafnarsvæðinu tók Árni Sigfússon
til máls. Í byrjun rakti hann ýmis
skipulagsvandamál sem fylgdu því
þegar ekki væri hugsað heildstætt í
skipulagi samhengis atvinnusvæða
og búsetusvæða. Sagði hann gríð-
arleg tækifæri fyrir hendi við Faxa-
flóa og á Árborgarsvæðinu. Þá
myndi íbúabyggð þróast meðfram
strandlengju Faxaflóa, út frá
stærstu byggðakjörnum. Sýndi
hann í því skyni þær framkvæmdir
og skipulag sem nú liggja fyrir í
Helguvík og benti sérstaklega á það
hvernig ætlunin er að skapa gott
andrými milli iðnsvæðis og íbúðar-
byggðar með hljóðmönum og úti-
vistarsvæðum milli hafnarinnar og
íbúðarbyggðar. Árni sagði bættar
samgöngur gjörbreyta viðhorfum
til atvinnu- og búsetusvæða, þá
væri einungis þrjátíu mínútna akst-
ur frá iðnaðarsvæðinu við Helguvík
í miðsvæði Reykjavíkurborgar og
ennfremur benti hann á að ef tækist
að gera Reykjanesbrautina að einni
flæðandi umferðará sem lægi
framhjá Reykjavík, myndaðist enn
betri tenging við Grundartanga.
Fórnir færa ný tækifæri
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir
lagði í erindi sínu áherslu á það að
ef ætlunin væri að bæta búsetuskil-
yrði þyrftu sveitarfélögin að hugsa
út fyrir sína hagsmuni. Þannig
myndi Reykjavík draga úr áherslu
á sína eigin höfn til að auka veg
Grundartanga og Helguvíkur og
fleiri góðra hafna og að sama skapi
myndi flugvöllurinn á endanum
víkja, þar sem of dýrt væri að halda
við tveimur fullkomnum flugvöllum
á svona litlu svæði. Sagði hún vissu-
lega störf tapast þegar flugvöllur-
inn færi, en á móti kæmu mun fleiri
og áhugaverðari tækifæri bæði til
búsetu og atvinnusköpunar.
Léttur andi ríkti á fundinum og
höfðu fundargestir margar spurn-
ingar. Komu því mörg áhugaverð
sjónarmið fram í pallborðsumræð-
um. Meðal annars benti Sveinn
Hannesson, framkvæmdastjóri
Samtaka iðnaðarins, á þann galla á
Reykjanesbraut að gríðarlegur
tappi myndaðist á umferðarljósum í
Hafnarfirði. Þennan tappa yrði að
losa til að hún gegndi sínu hlut-
verki, því fyrirtæki bregðist við um-
ferðarteppum með því að kaupa
fleiri bíla og senda út í umferðina og
minnka þannig afköst á hvern bíl.
Þá benti Sveinn á nauðsyn þess
að vegir liggi milli sveitarfélaga,
þannig sé varla hægt að komast ak-
andi eða gangandi milli Reykjavík-
ur og Kópavogs og nefndi hann sem
dæmi Salahverfi í Kópavogi og
Seljahverfi í Reykjavík, en þar
þyrfti að fara langar leiðir til að
komast á milli sveitarfélaganna.
Við pallborðsumræður settust
frummælendur auk þeirra Gísla
Gíslasonar, bæjarstjóra Akraness,
Gunnlaugs Júlíussonar frá Sam-
bandi ísl. sveitarfélaga og Sveins
Hannessonar, framkvæmdastjóra
Samtaka iðnaðarins.
Bættar samgöngur
breyta viðhorfum
Aflvaki hélt í gær ráð-
stefnu um aukna sam-
vinnu sveitarfélaganna
á suðvesturhorninu á
sviði atvinnu- og bú-
setumála. Komu þar
fram fjölmörg sjón-
armið um það hvernig
slíku samstarfi er og
gæti verið háttað.
(
#
)
*
+
!
)
)
,
-.&!/
0
)
(
*
Morgunblaðið/ÞÖK
Ari Skúlason, framkvæmdastjóri Aflvaka, Árni Sigfússon, bæjarstjóri
Reykjanesbæjar, og Þórólfur Árnason, borgarstjóri Reykjavíkur.