Morgunblaðið - 02.06.2004, Blaðsíða 23

DAGLEGT LÍF
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 2. JÚNÍ 2004 23
Sími 533 2660
www.hafsulan.is
HAFSÚLAN
Hvalaskoðun frá Reykjavík
- frábær skemmtun fyrir alla fjölskylduna!
með viðkomu í Lundey
Brottför frá Ægisgarði alla daga kl. 9,13 og17
16 hótel
allan hringinnSími: 444 4000
Hvalaskoðun
með Moby Dick
Sími: 421 7777 & 800 8777
Farsími 896 5598 - Fax 421 3361
Pósthólf 92, 230 Kefl avík
www.dolphin.is - moby.dick@dolphin.is
Daglega frá
Kefl avíkurhöfn
frá apríl til október.
Sjóstangveiði - Skemmtisiglingar.
10 ára
1994 - 2004
Frábær tilboð fyrir 10 manns eða fl eiri
www.esja. is
Dugguvogi 8
Sími 567 6640
1 4 4 4
w w w. g u l a l i n a n . i s
Innanhúss-
arkitektarnir
Guðrún Mar-
grét Ólafsdóttir
og Oddgeir
Þórðarson hafa
hannað borð-
stofuborð sem
tekur mið af
litla borðstofu-
stólnum eftir
Svein Kjarval,
sem nýlega
gekk í end-
urnýjun lífdaga
og er nú framleiddur af danska húsgagna-
framleiðandanum Hansen og Sørensen.
Form borðsins og stólsins kallast á en
húsgögnin standa einnig sjálfstæð. Borðið
er úr massífri eik og var því stillt upp
ásamt stólnum á norrænni húsgagnasýn-
ingu sem haldin var í Bella Center í Kaup-
mannahöfn 12.–16. maí sl. Oddgeir segir
að borðið taki mið af stólnum en þau Guð-
rún Margrét hafi einnig haft í huga að
hönnun þess væri einföld og að það gæti
staðið sjálfstætt. Tréð á myndinni er eftir
Katrínu Pétursdóttur. Vegna mistaka
birtist myndin ekki með grein um hönnun
Oddgeirs og Guðrúnar Margrétar í gær.
Formin kallast á
Við leikskóla Húsavíkurbæjarer nú í undirbúningi verkefni,sem miðar að því að greina börnmeð frávik í hreyfiþroska svo að
grípa megi inn í og bæta úr áður en börnin
ná grunnskólaaldri. Þetta er liður í því sem
kallast snemmtæk íhlutun
í þroska ungra barna, en
nú telja fræðimenn að
hreyfiþroski barna á aldr-
inum 0–5 ára sé und-
irstaða alls annars
þroska, er síðar kann að
koma. „Við þekkjum t.d.
öll kenningar um að börn,
sem ekki skríða eðlilega,
lendi í lestrarerfiðleikum
síðar meir, krakkar með
brenglað jafnvægisskyn
eigi erfitt með samhæfingu augna og handa
sem leitt geti af sér skriftar- og lestrarerf-
iðleika og að krakkar með alls konar skyn-
óreiðu eigi yfirhöfuð í erfiðleikum með að
vinna úr skilaboðum umhverfisins,“ segir
Erla Sigurðardóttir, fræðslufulltrúi Húsavík-
urbæjar.
Lóð á vogarskálar
Áhugi húsvískra fagaðila var vakinn eftir
kynni af Carolu Frank Aðalbjörnsson, sem er
með doktorspróf í hreyfigreiningarfræði frá
Auburn-háskóla í Alabama í Bandaríkjunum
auk þess sem hún er með meistarapróf í
íþróttafræðum fatlaðra. Rannsóknir hennar
hafa aðallega beinst að mikilvægi hreyfiþjálf-
unar og snemmtækri íhlutun í þroska ung- og
leikskólabarna og er hún ein um sína mennt-
un hérlendis, svo vitað sé.
„Við teljum okkur vera mjög heppin hér á
Húsavík með að hér starfar fagfólk, sem er
opið fyrir þverfaglegri samvinnu og vill nýta
krafta og menntun Carolu, yngstu kynslóð-
inni til framdráttar, en hún metur heildarást-
and út frá sérstökum forsendum,“ segir Erla,
og bætir við að stefnt sé að því að verkefnið
skríði af stað með haustinu, verði nægjanlegt
fjármagn tryggt til að hleypa því af stokk-
unum.
Hugmyndin er að nota verkefnið sem lið í
að innleiða markvissa hreyfiþjálfun fyrir öll
börn þegar fram líða stundir, þó í upphafi
njóti fráviksbörnin sérstakrar áherslu.
„Menningarsjóður KEA varð fyrstur til að
styrkja verkefnið og sömuleiðis hafa félags-
mála- og heilbrigðisráðherrar lagt verkefn-
inu til fé og góður styrkur fékkst úr Íþrótta-
sjóði. Heilbrigðisstofnun Þingeyinga hyggst
leggja fram vinnu iðjuþjálfa. En betur má ef
duga skal,“ segir Erla. Félags- og skólaþjón-
usta Þingeyinga er samstarfsaðili um verk-
efnið, sem og Heilbrigðisstofnun Þingeyinga.
Þá hefur Landlæknisembættið mælt sér-
staklega með verkefninu. Ljóst er að um er að
ræða samvinnuverkefni margra aðila. „Eftir
frumkvöðlastarf okkar norðanmanna, vænt-
um við að áhugi sé á því að innleiða verkefnið
um land allt,“ segir Erla. „Ég trúi því að við
munum leggja lóð á vogarskálar með inn-
leiðingu svona verkefnis í leikskólana.
Það er af sem áður var þegar börn voru
úti alla daga, hjólandi, hlaupandi,
skoppandi, kastandi og grípandi bolta.
Nú á tímum verður vísan um mikilvægi
hreyfingarinnar fyrir andlegan og fé-
lagslegan þroska aldrei of oft kveðin,
en svo virðist sem misþroskavandamál
barna af ýmsu tagi tengist mjög kyrr-
setuþjóðfélaginu sem við lifum í.“
Carola fluttist hingað til lands fyrir
þremur árum ásamt íslenskum eig-
inmanni, Steinari B. Aðalbjörnssyni,
næringarfræðingi hjá Umhverf-
isstofnun, en þau kynntust í námi vestra.
Carola, sem er fædd í Sviss, bjó til fimm
ára aldurs í Chile og í Sao Paolo í Brasilíu
til 19 ára aldurs, starfar nú hjá Actavis.
Hún gerir sér vonir um að geta hjálpað Hús-
víkingum að tileinka sér aðferðirnar og von-
andi fleirum síðar. „Gott er að ráðast að rót-
um vandans í leikskólunum því hér á landi
fara nánast öll börn í leikskóla,“ segir Carola í
samtali við Daglegt líf, en hún hefur í vetur
boðið upp á hreyfiþjálfunarnámskeið í Hreyfi-
greiningu fyrir 10–24 mánaða gömul börn
auk þess sem hún kennir tvö námskeið við
Endurmenntunarstofnun HÍ, sem telja til ein-
inga í hjúkrunarfræðinámi.
Víða er vakning
Aðferðir Carolu snúast um að greina börn
með ónógan hreyfiþroska og finnist frávik
þurfa þau sértæk úrræði, að hennar sögn, líkt
og málhölt börn þurfa aðstoð talmeinafræð-
inga. Í fjölmörgum löndum er mikil vakning
fyrir því að koma á úrræðum til hjálpar börn-
um sem dragast aftur úr í hreyfifærni svo að
búa megi þau sem best undir komandi skóla-
ár.
„Líkt og annars staðar á Norðurlöndunum,
var ég að gera mér vonir um að slík úrræði
væri að finna á Íslandi, en komst fljótt að því
að svo væri ekki. Sem betur fer fá íslensk
börn, sem einhverra hluta vegna fæðast lík-
amlega eða andlega fötluð, fyrsta flokks sér-
fræðihjálp og þjónustu, en þessi hópur, sem
snýr að mínu fagi og nær ekki að þroskast
eins eðlilega og kostur væri einhverra hluta
vegna, fær enga athygli, eins og málum er nú
háttað hér á landi. Undir þennan hóp falla t.d.
börn sem fæðst hafa sem fyrirburar, of þung
eða hafa verið ættleidd hingað til lands og
hafa búið við óviðunandi aðstæður fyrstu
mánuðina. Þetta eru börn sem ekki búa við
meiri háttar fötlun, en geta svo sannarlega
hagnast af auka átaki.“
Carola segir að fagfólk leikskólanna sé ef
til vill best fallið til að greina og vinna með
hreyfiþroskafrávik þar sem það, ásamt for-
eldrum barnanna, þekki þau hvað best. Það
þurfi hins vegar að kenna starfsfólkinu að til-
einka sér fræðin og þar gagnist hennar kunn-
átta.

LEIKSKÓLABÖRN
Húsvíkingar hyggjast nýta
sér starfskrafta dr. Carolu
Frank Aðalbjörnsson, sér-
fræðings í hreyfiþjálfun
ungbarna, sem sagði Jó-
hönnu Ingvarsdóttur að
hreyfifærni fyrstu fimm
æviárin gæti skipt
sköpum í velferð ein-
staklinga á lífsleiðinni.
Carola Frank
Aðalbjörnsson
Morgunblaðið/Þorkell
join@mbl.is
Hreyfiþroski
grunnur
annars þroska