Morgunblaðið - 02.06.2004, Blaðsíða 29
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 2. JÚNÍ 2004 29
skóla. Þá hafa þrír nýir grunnskólar
verið byggðir, þ.e. Smáraskóli,
Lindaskóli og Salaskóli. Þetta leiddi
til þess að grunnskólar í Kópavogi
voru einsettir árið 1997, fyrst hinna
stóru sveitarfélaga. Skólalóðir hafa
verið endurnýjaðar og frískað upp á
eldri skólabyggingar. Hönnun
tveggja nýrra grunnskóla í Vatns-
enda og í Kórum er hafin. 1. áfangi
Vatnsendaskóla verður tilbúinn
haustið 2005 og 1. áfangi Kóraskóla
haustið 2006. Dægra-
dvöl er starfrækt í
hverjum grunnskóla,
en þar eru skólabörn í
tómstundum og
heimaverkefnum eftir
að skóla lýkur, þar til
foreldrar sækja börnin
að loknum vinnudegi.
Þá eru í boði heitar
máltíðir í öllum grunn-
skólum bæjarins utan
einum skóla. Alls hefur
verið varið 5 millj-
örðum króna til grunn-
skólabygginga frá
árinu 1990.
4. Leikskólar
Árið 1990 voru mjög
mörg börn tveggja ára
og eldri á biðlistum
eftir leikskólavist. Í
dag er enginn slíkur
listi og yfir 50 börn
yngri en 2ja ára eru á
leikskólum bæjarins.
Frá árinu 1990 hafa
verið byggðir átta nýir
leikskólar ásamt því að
fjórir eldri leikskólar
hafa verið end-
urbyggðir og stækk-
aðir. Þá hefur bæjarsjóður styrkt
byggingu tveggja einkarekinna leik-
skóla. Nú í sumar verður hafin
bygging á nýjum leikskóla við Álf-
konuhvarf í Vatnsenda og verður
hann tilbúinn vorið 2005. Þá verður
nýr leikskóli í Kórum byggður á ár-
unum 2005 og 2006. Miklir fjármunir
hafa verið settir í leikskólabygg-
ingar frá árinun 1990 en alls hafa 1,5
milljarðar farið í leikskólabygg-
ingar.
5. Íþrótta- og æskulýðsmál
Heldur var staðan döpur varðandi
íþróttamannvirki árið 1990. Íþrótta-
húsið í Digranesi var þá hálfkarað
og vallaraðstaða fremur léleg. Kópa-
vogur var langt á eftir öðrum sveit-
arfélögum hvað íþróttaaðstöðu varð-
aði. Því má segja að bylting hafi
orðið í uppbyggingu íþróttamann-
virkja á síðastliðnum 14 árum.
Helstu framkvæmdir eru eftirfar-
andi:
a) Lúkning á byggingu íþróttahúss-
ins ásamt nýrri stúku, ásamt að
ljúka við frágang í kjallaranum,
en þar er aðstaða Skotfélags
Kópavogs, sem er ein sú besta á
landinu.
b) Nýtt íþróttahús í Smáranum var
byggt á árunum 1993 og 1994.
c) Hlaupabrautir og endurnýjun
grasvallar á Kópavogsvelli.
d) Tveir nýir knattspyrnuvellir í
Smáranum ásamt kastvelli fyrir
frjálsar íþróttir.
e) Þrír útitennisvellir fyrir Tenn-
isfélag Kópavogs í Smáranum.
f) Í Fagralundi, Fossvogsdal, ný fé-
lags- og búningsaðstaða fyrir HK,
sem verður tekin í notkun í júní
nk.
g) Þrír grasvellir og malarvöllur,
sem verður gervigrasvöllur síðar
fyrir HK í Fossvogsdal.
h) Lúkning sundlaugar í vesturbæ
árið 1991.
i) Tvær nýjar sundlaugar í Sala-
hverfi ásamt líkamsræktarstöð
sem tekin verður í notkun í ágúst
nk. Árið 2005 verður nýtt íþrótta-
hús ásamt félagsaðstöðu fyrir
Gerplu tekið í notkun. Íþrótta-
húsið er 35% stærra en venjulegt
íþróttahús og þar verður aðstaða
fyrir starfsemi Gerplu ásamt völl-
um fyrir körfubolta, handbolta og
blak.
j) Bætt aðstaða fyrir Siglingafélagið
Ými, en félagið mun fá nýja að-
stöðu þegar bryggjuhverfið norð-
an á Kársnesinu verður byggt upp
á næstu 3 árum.
k) Fjölnotahúsið Fífan, þar sem
FLOSI Eiríksson, oddviti Sam-
fylkingarinnar í Kópavogi, skrifaði
grein í Morgunblaðið fyrir stuttu og
fór þá mikinn í garð undirritaðs
vegna leiðara sem ég skrifaði í Voga
í apríl sl. Þar rakti ég stöðu Kópa-
vogsbæjar fyrir og eftir árið 1990 og
það, hvernig afstaða bæjarbúa gagn-
vart bænum hefði breyst við það að
nýr meirihluti Sjálfstæðisflokks og
Framsóknarflokks tók við stjórn
bæjarins.
Eftir þessi tímamót hófst hið
mikla framfaraskeið sem enn stend-
ur eftir áralanga kyrrstöðu í valdatíð
vinstri flokkanna, sem Flosi gerðist
frambjóðandi fyrir. Jafnan er Sam-
fylkingin sannleikanum sárreiðust
og frambjóðandinn og bæjarfulltrú-
inn Flosi lenti í þeirri stöðu að renna
blóðið til skyldunnar. Til að fá útrás
fyrir gremju sína fór Flosi þá al-
þekktu leið vinstri manna að reyna
að gera lítið úr persónu undirritaðs
og gekk grein hans í Morgunblaðinu
mestan part út á það. Ég er sosum
orðinn ýmsu vanur úr þessari átt .
Það helsta sem maður getur gert í
þessum tilvikum er að reyna að
minnast þessa fólks í bænum sínum.
Skal ég reyna að muna eftir Flosa
frambjóðanda og biðja þess að hon-
um líði einhverntímann betur en
þarna í Mogganum.
Hvað hefur breyst á 14 árum?
1. Gatnakerfið
Á árinu 1990 voru margar götur í
eldri hverfunum ójarðvegsskiptar,
olíumölin holótt, raflínur á tréstaur-
um, nær engar gangstéttar, lagna-
kerfið í götunum ónýtt, vatnslekar
miklir og útbreiddir, engar lóðir
byggingarhæfar vegna frárennsl-
isvandamála og engin lausn í sjón-
máli. Síðan 1990 hefur meirihluti
Sjálfstæðisflokks og Framsókn-
arflokks endurbyggt nálægt 20 km
af götum í eldri hverfum, sem hefur
kostað nálega 2 milljarða króna.
Verð fasteigna við þessar götur
hefur hækkað og íbúar væntanlega
orðnir ánægðari og sáttari við bæj-
arfélagið eftir þessar aðgerðir. En
tæplega helmingur aðspurðra bæj-
arbúa vildi sameinast Reykjavík í tíð
félaganna hans Flosa. Enn finnast
þó götur, sem eftir er að laga.
Aðferð þeirra vinstrimanna í
gatnagerð var sú helst að hefla hol-
urnar og olíubera, en sleppa því að
skipta um jarðveg og endurnýja
lagnir. Þetta voru auðvitað bara pót-
emkíntjöld og sérstaklega voru fjör-
kippir í þessu fyrir kosningar. Nú,
þremur kjörtímabilum síðar, er stað-
an þannig að í Kópavogi er eitt nýj-
asta gatnakerfi landsins, sem sparar
núna mikið fjármagn í viðhaldi, frá-
veitumálum og vatnskaupum.
2. Fráveitukerfið
Árið 1990 var engin lausn í sjónmáli
á fráveitumálum Kópavogs, skolpinu
var hleypt í vogana með regnvatninu
án nokkurra úrræða né framtíðar-
sýnar vinstrimanna. Kópavogsbær
var þá einnig í ófriði við Reykjavík-
urborg og til stóð að bærinn opnaði
öskuhauga í næsta nágrenni við
Breiðholtshverfið. Þar ætlaði hann
sjálfur að pakka sorpi og búið var
meira að segja að fjárfesta í tækjum
til þess. Ótrúlegt en satt!
Eftir kosningarnar 1990 voru deil-
ur við Reykjavík settar niður og
samkomulag var gert við Reykjavík-
urborg, Garðabæ og Seltjarnarnes
um sameiginlega fráveitu, þ.e.
Skerjafjarðarveitu, sem leiðir að-
skilið skolpið út fyrir Akurey. Vog-
arnir eru því orðnir hreinir. Þá
byggði bærinn Vesturvararveitu,
hreinsunarstöð ásamt tveim dælu-
stöðvum. Þessar fjárfestingar hafa
kostað ríflega 1 milljarð króna. Þetta
var mikið átak. Fráveitumál Kópa-
vogs eru þannig leyst til frambúðar.
Fráveitumálin voru auðvitað frum-
forsenda hins mikla vaxtar bæjarins,
sem enn er ekkert lát á. Hefur íbúa-
fjöldi bæjarins enda vaxið um ein
60% á þessu tímabili sem er langt
umfram önnur bæjarfélög landsins.
3. Grunnskólar
Síðan árið 1990, en þá voru hér sex
grunnskólar, hafa verið byggðir
áfangar, einn eða fleiri, við alla þessa
bæði er aðstaða fyrir knatt-
spyrnufólk, frjálsar íþróttir, eldri
borgara, sýningarhald o.fl.
l) Tennishöll var reist af einkaað-
ilum á lóð frá bænum. Þar er nú
rekið Sporthúsið sem er ein fjöl-
sóttasta alhliða íþróttamiðstöð á
landinu.
Alls hefur yfir fjórum milljörðum
króna verið varið til uppbyggingar
íþróttamannvirkja frá árinu 1990.
6. Göngustígar og
opin svæði
Mikil áhersla hefur
verið lögð á uppbygg-
ingu göngustíga og op-
inna svæða í bænum
frá árinu 1990, en fyrir
þann tíma voru göngu-
stígar fremur frum-
stæðir. Þegar ný hverfi
eru byggð er göngu-
stígakerfið og opin
svæði byggð upp jafn-
harðan, þannig að nýir
íbúar geta notið
gönguferða og útivist-
ar. Þá er áætlun í
gangi um að end-
urbyggja eldri göngu-
stíga og lýsa þá, þar
sem þess er þörf. Alls
hefur 610 milljónum
króna verið varið í
gerð göngustíga og op-
inna svæða frá árinu
1990.
7. Málefni aldraðra
Meirihluti Sjálfstæð-
isflokks og Framsókn-
arflokks hefur gert
verulegt átak í mál-
efnum aldraðra. Tvær
félagsmiðstöðvar, önnur í Gjábakka
og hin í Gullsmára, hafa verið
byggðar. Þar blómstrar öflugt tóm-
stunda- og félagsstarf. Fyrir árið
1990 bjó félagsstarf aldraðra við
þröngan kost á annarri hæð í Fann-
borg 2. Rauði þráðurinn í samstarfi
Kópavogsbæjar og aldraðra er að
vinna með fólkinu sjálfu. Þá hefur
Kópavogsbær staðið dyggilega við
Sunnuhlíðarsamtökin og uppbygg-
ingu hjúkrunarrýma þar. Fljótlega
liggur fyrir tillaga að skipulagi upp í
Vatnsenda á hverfi fyrir eldri borg-
ara, þar sem verða íbúðir fyrir eldri
borgara, þjónustuíbúðir, þjónustu-
miðstöð, hjúkrunarheimili og ör-
yggisíbúðir. Þetta verkefni verður
unnið í samstarfi við DAS.
8. Menningarmál
Dauft var um að litast fyrir 1990 í
menningarmálum í Kópavogi.
Vinstri meirihlutinn talaði og talaði
en lítið varð um framkvæmdir og
engin framtíðarsýn.. Síðan 1990 hef-
ur ýmislegt gerst og hér verður
drepið á það helsta.
a) Gerðarsafn hafði staðið sem
draugatóft árum saman. Þessari
byggingu var lokið árið 1994.
b) Árið 1994 var hafinn undirbún-
ingur að byggingu menningar-
miðstöðvar austan við Gerð-
arsafn. Byggingu Salarins og nýs
tónlistarskóla Kópavogs var lokið
árið 1999, en tónlistarhúsið er
það eina í landinu, sem byggt er
utan um tónlistina.
c) Árið 2001 var síðan húsnæði fyrir
bókasafn og náttúrufræðistofu
tilbúið til notkunar. Þetta var í
raun bylting fyrir þessar stofn-
anir, sem hafa blómstrað sem
aldrei fyrr.
d) Nýtt bókasafn fyrir almenning
var opnað í Lindaskóla árið 2002.
e) Frá árinu 1994 hefur verið öflugt
tónleikahald á vegum bæjarins.
Tíbrá er stjórnað af tónlist-
arráðgjafa Kópavogs, hinum
óviðjafnanlega Jónasi Ingimund-
arsyni píanóleikara. Fyrst í stað
var Gerðarsafn notað en eftir ’99
hefur starfsemin verið í Salnum.
Hér hefur verið unnið frábært
starf, af hendi þeirra sem að
verkefninu standa.
f) Þá hefur Leikfélag Kópavogs
aðstöðu í Félagsheimili Kópavogs
og hefur starf þess staðið með
blóma undanfarin ár og er eitt
öflugasta áhugaleikfélag á land-
inu.
Heildarkostnaður Kópavogs-
bæjar vegna fjárfestinga vegna
menningarmála er 1,3 milljarðar
króna frá árinu 1990.
9. Ýms verkefni
Rétt er að halda til haga ýmsum
verkefnum sem eru í gangi eða eru
að hefjast.
a) Yfirbygging Kópavogsgjár. Það
verkefni er þegar hafið í samvinnu
við einkaaðila og búast má við að
því ljúki seint á árinu 2006. Kostn-
aður við þetta verkefni er áætl-
aður 250–300 milljónir króna.
b) Ný vatnsveita. Kópavogsbær hef-
ur keypt vatnsréttindi í Vatns-
endakrókum í Heiðmörk. Til-
raunaborunum er lokið og lögn
aðalæðar hafin innan bæjar-
marka. Reiknað er með að verk-
efninu verði lokið seint á árinu
2005. Áætlaður kostnaður er á
milli 400 og 500 milljónir króna.
Þegar vatnsveitan verður tekin í
notkun þá munum við hætta
kaupum á köldu vatni frá Orku-
veitu Reykjavíkur, sem hún selur
okkur á okurverði. Tilkoma vatns-
veitunnar mun auka hagsæld okk-
ar Kópavogsbúa til framtíðar.
c) Landakaup. Kópavogsbær hefur
keypt lönd undir byggingarsvæði
árin 1992, 2000 og 2001 af Vatns-
enda. Árið 2002 voru keypt lönd af
fjármálaráðuneytinu uppi í Vatns-
enda og á Rjúpnahæð. Árið 2003
var svo keypt land af ríkisspítöl-
unum á Kópavogstúni, það land er
neðan Kópavogsbrautar. Með
þessu er tryggt að við Kópa-
vogsbúar eigum nægar bygging-
arlóðir enn um hríð.
d) Höfnin. Síðan árið 1990 hefur ver-
ið lokið við smábátahöfnina, en
þar var allt hálfkarað í tíð vinstri
flokkanna. Þá var farið í miklar
landfyllingar til að hægt væri að
byggja hafnargarðinn, sem nú
stendur. Það var gert með því að
nota allt umframefni úr gatna-
gerðarverkefnum bæjarins til
landfyllinga. Síðan var norð-
urgarðurinn byggður og er nú
verið að lengja hann, en viðlegu-
kanturinn verður um 80 m langur.
Í Kópavogshöfn eru nú að-
alstöðvar Atlantsskipa. Heildar-
fjárfesting í Kópavogshöfn er ríf-
lega 300 milljónir króna frá árinu
1990 og tekjur hafnarinnar eru
um 40 miljónir króna á ári.
10. Tekjur – verð íbúða
Árið 1989 voru tekjur á íbúa í Kópa-
vogi 23,5% lægri en í Reykjavík, en í
dag eru tekjur á íbúa í þessum bæj-
arfélögum svipaðar. Þetta hefur
skapað auknar tekjur fyrir bæj-
arsjóð og gert kleift að standa undir
öllum framkvæmdum og bættri
þjónustu við íbúana. Þá er skemmti-
legt að skoða íbúðaverð á höfuðborg-
arsvæðinu frá 1988. Þar sést að á
vinstri tímanum hér í Kópavogi og á
fyrri hluta tíunda áratugarins var
íbúðaverð í Kópavogi lægra en í
Reykjavík, síðan var það svipað um
tíma en árið 1998 fór aftur að draga í
sundur. Íbúðaverð varð hærra í
Kópavogi og nú kostar 3ja herbergja
íbúð tæplega einni milljón meira í
Kópavogi en í Reykjavík og er einni
og hálfri milljón króna meira í Kópa-
vogi en í Hafnarfirði. Hver er svo
ástæðan ? Gott væri fyrir Samfylk-
inguna að velta því fyrir sér. Það er
nú svo að fólk greiðir atkvæði með
fótunum, þ.e. það velur sér búsetu
eftir því hvar best er að búa.
Allt þetta hefur verið mögulegt
vegna þess að mikillar hagvæmni og
aðhalds hefur verið beitt í rekstri
bæjarsjóðs. Því hefur mikið verið
framkvæmt fyrir eigið fé og skulda-
aukning því orðið minni en annars
staðar gerist.
Mætti Flosi frambjóðandi ekki
frekar leiða hugann að því, hversu
margt jákvætt hefur gerst í bæj-
armálunum á þessum eina og hálfa
áratug, síðan vinstri þokunni létti
hér í Kópavogi 1990 heldur en að
þylja stöðugt upp ávirðingar mínar.
Jákvætt hugarfar í bæjarmálum
sem öðrum málum er hollt fyrir sál-
ina og gerir öllum gott.
Ég óska öllum Kópavogsbúum og
íbúum Suðvesturkjördæmis gleði-
legs og gæfuríks sumars.
Kópavogur fyrir og eftir 1990
Eftir Gunnar I. Birgisson
’Jafnan erSamfylkingin
sannleikanum
sárreiðust og
frambjóðandinn
og bæjarfulltrú-
inn Flosi lenti í
þeirri stöðu að
renna blóðið til
skyldunnar.‘
Gunnar I. Birgisson
Höfundur er alþingismaður og
formaður bæjarráðs Kópavogs.
a vera að
gvellinum
éu þó alla
hafi þeir
á sér. Ef
g viðbún-
urnar ráð
era hlaðin
iginu eiga
höfði og í
sfatnaður
af Norð-
g norskir
íslensku
íslenskan
eir titla í
þeirra og
rgaralega
nar í her-
r á staðn-
um krefjast þess að þeir séu það,“
segir Þorbjörn.
Fengu sjálfsvarnar-
þjálfun í Noregi
Íslensku starfsmennirnir fóru í
tveggja vikna þjálfun í Noregi þar
sem þeir kynntust því hvernig það
er að lifa og starfa í hernaðarum-
hverfi, eins og að þurfa að ganga í
einkennisbúningi. Þeir fengu upp-
lýsingar um aðstæður á staðnum og
þau verkefni sem ISAF ( Internat-
ional Security Assistance Force)
hefur, en svo kallast aðgerð Atl-
antshafsbandalagsins í landinu.
„Þeir fengu náttúrulega leiðsögn og
þjálfun í vopnaburði því við getum
ekki sett menn inn á svæði þar sem
þeir eiga að vera vopnaðir, án þess
að þeir séu þjálfaðir til að nota þessi
vopn. Þetta var eingöngu sjálfs-
varnarþjálfun, þeir voru ekki þjálf-
aðir í árásartækni eða neinu svo-
leiðis, heldur bara hvernig þeir eigi
að nota þetta svo þeir meiði ekki
sjálfa sig og aðra í kringum sig.
Grunnatriði er að vera með eigið ör-
yggi á hreinu. Síðan var farið yfir
hluti eins og alþjóðlega mannrétt-
indalöggjöf, Genfarsáttmálana og
allt slíkt,“ segir Þorbjörn.
Arnór segir að íslensku starfs-
mennirnir verði í þrjá mánuði í senn
í Kabúl, en flugvallarstjórinn í sex
mánuði. Garðar Forberg tekur við
stjórnartaumunum af Hallgrími
eftir fyrstu sex mánuðina. Þar sem
Ísland hefur tekið að sér að stýra
flugvellinum í eitt ár, verða fjögur
teymi því send til starfa. Búið er að
ráða í fyrstu tvo hópana og hafa þau
síðari verið mönnuð að hluta til. Til
greina kemur að þeir sem fari í
fyrstu hópana fari aftur til starfa
síðar, þótt það sé ekki enn ljóst.
aflugvallarins í Kabúl
naður
r króna
rstemmning var við athöfnina á flugvellinum í
tanríkisráðherra segist vera sannfærður um að
ngunum muni takast þetta mikilvæga verkefni,
álp þeirra þjóða sem hafa séð fyrir mannskap.
Jónsdóttir
f afhend-
vellinum
nina@mbl.is
stöðvum víðs vegar um Afganistan sem Rauði
hálfmáninn rekur. Einstæðar mæður eru
stærsti hópur þeirra sem þangað leita. Ekkjur
eru gjarnan giftar bræðrum manna sinna, falli
þeir frá, og eru þær sem ekki eru giftar að nýju
meðal þeirra allra fátækustu í Afganistan. Vet-
urnir eru kaldir, hitastigið getur farið niður í
um -15°C í Kabúl sem er í 1.800 metra hæð yfir
sjávarmáli og er enn kaldara í fjöllunum.
Tveir sendifulltrúar starfa á vegum Rauða
kross Íslands í Afganistan, Steina Ólafsdóttir
og Pálína Ásgeirsdóttir. Pálína stýrir fjórum
sjúkrahúsum í Kabúl og er Steina að hrinda af
stað verkefni sem snýst um að þjálfa aðstand-
endur barna með heilalömun í umönnun þeirra.
Hjálparstarf kirkjunnar safnaði hjálpargögn-
unum sem gefin voru í gær hjá sjúkrahúsum,
heilbrigðisstofnunum og fyrirtækjum á Íslandi.
Meðal þeirra sem gáfu hjálpargögn eru Land-
spítalinn – háskólasjúkrahús, Verkstæði
Tryggingastofnunar, Heilbrigðisstofnanirnar á
Siglufirði, Akureyri og Austurlandi, St. Jós-
epsspítali, Skálatún, Stoð, Eirberg, Rauði kross
Íslands og Hótel Örk.
klalyfjum