24 stundir - 15.12.2007, Síða 76
76 LAUGARDAGUR 15. DESEMBER 2007 24stundir
Ef maður hugsar til baka þá hefur bara gengið vel, annars væri ég löngu hættur þessu. Ég lék
fyrst jólasvein árið 1956 en fór fyrst í búning árið 1947 sem mér fannst mikil upplifun. Það
hefur svo sem ýmislegt komið fyrir en það hefur þá verið undirbúið eins og að jólasveinninn
missti nærri niður um sig buxurnar en gat bjargað sér fyrir horn. Fyrst var ég dálítið klaufsk-
ur í því hvenær jólasveinninn kæmi inn en það skiptir miklu máli að krakkarnir séu tilbúnir
og séu ekki í miðjum drekkutíma þegar jólasveinninn mætir. Þetta er nú yfirleitt vel skipulagt
þannig að allt fari eftir áætlun. Jólasveinninn þarf að vera kátur, glaður og góður og kunna að
gæta hófs, því það er eins með þetta og annað sem maður gerir í lífinu að hægt er að fara yfir
markið. Síðan er að velja skemmtileg lög sem börnin kunna og þeim finnst gaman að heyra
hvernig jólasveinarnir búa og hvernig er útlits inni hjá þeim. Þau fá heilmikið að vita um
þetta þegar þau hringja í Askasleiki, foringja jólasveinanna, sem situr fyrir svörum barnanna
í helli uppi í Útvarpshúsi fyrir jólin. Þá á jólasveinninn sérstakan galdralurk sem er mjög
merkilegt tæki, en hann er hægt að nota sem síma eða kíki auk þess sem hægt er að sitja á
honum og fljúga um loftin blá eða nota hann til að temja norðurljósin.
Ketill Larsen, jólasveinn
Jólasveinninn á galdralurk
24 Stundir/Kristinn Ingvarsson
Það er nóg að gera hjá okkur í desemer enda
jólaböllin alltaf jafn vinsæl. Bráðnauðsynlegt
er að fá jólasveina í heimsókn á jólaball en
það er ekkert jólaball án þeirra svo og undir-
leikara og forsöngvara til að stjórna ballinu.
Það er mikilvægt að hafa einhvern til að
leiða sönginn þar sem fólk syngur jólalögin
bara einu sinni á ári og man ég þau því mis-
vel. Einnig sjáum við um að skipuleggja alls
konar skemmtiatriði, á stærri jólaböllum
fáum við t.d. dýrin í Hálsaskógi og Stíg og
Snæfríði úr Stundinni okkar í heimsókn. Ég
er jólabarn út í gegn og gæti varla verið í
mínu starfi öðruvísi þar sem maður þarf að
lifa og hrærast í jólunum svo miklu lengur
en bara jólamánuðinn. Það er líka eins gott
að hafa gaman af þessu til að þetta sé al-
mennilega gert. Nú erum við einnig að sýna
jólaleikritið Lápur, Skrápur og jólaskapið í
Skemmtihúsinu og höfum við haldið nokk-
ur jólaböll þar sem fyrst er komið saman á
jólaballi með öllu tilheyrandi og síðan farið á
leiksýningu. Þá koma jólasveinarnir í heim-
sókn, veitingar eru í boði og svo fá krakk-
arnir að hitta leikarana eftir sýningua. Allar
frekari upplýsingar um fyrirtækið má finna á
heimasíðu þess.
Anna Bergljót Thorarensen,
eigandi Kraðaks ehf.
Jólasveinarnir
eru ómissandi
Við félagarnir Tómas Grétar Ólason, Haukur
Heiðar Ingólfsson og Magnús Ingimarsson
bjuggum til sérstakan söngleik til að flytja á
jólaböllum og fluttum hann í ein 20 ár. Ég
byrjaði að skemmta á jólaböllum árið 1961
og var alltaf mikill fjöldi barna þar sam-
ankominn. Við bjuggum til tvær jólalaga-
syrpur auk fjölmargra nýrra jólalaga sem við
sömdum og ég fór síðan niður á gólf og söng
og gekk í kringum jólatréð með börnunum.
Við vorum líka með leikþætti þar sem við
spjölluðum saman og við börnin og má
heyra brot af því á jólaplötunum mínum
sem urðu til upp úr þessum jólaböllum. Tal-
andi um þær má ekki gleyma að geta Hjálm-
ars Gíslasonar, en við sömdum saman fyrstu
plötuna. Allt var gefið í botn á þessum böll-
um og reyndi mjög á röddina, en undir lok-
in vorum við yfirleitt búnir að færa sönginn
niður í svokallaðar jólasveinatóntegundir.
Ein eftirminnilegasta minningin frá þessum
tíma er þegar við þurftum að komast frá
Hafnarfirði til Reykjavíkur og allir bílstjór-
arnir viku fyrir jólasveinunum og hjálpuðu
okkur að ýta bílnum mínum þó að þeir sætu
sjálfir pikkfastir í snjónum.
Ómar Ragnarsson,
fréttamaður.
Sérstakar jóla-
sveinatóntegundir
Ég spilaði í nokkur ár á jólaböllum með
hljómsveit Ragnars Bjarnasonar á Hótel
Sögu og á frá þeim tíma skemmtilegar
minningar. Það er ofsalega gaman að vera
innan um börn í sparifötum þar sem maður
sér tilhlökkunina skína úr augum þeirra og
upplifa stemninguna með þeim. Jólaböllin
voru ósköp hefðbundin hjá okkur. Byrjað
var á því að ganga í kringum jólatréð, síðan
kom jólasveinninn og veitingar í boði eftir
það. Við sungum gömlu góðu jólalögin á
meðan gengið var í kringum jólatréð en síð-
an höfðum við það fyrir sið að leyfa börn-
unum að syngja nýrri dægurlög með hljóm-
sveitinni og þá fór ég gjarnan út á gólfið og
veiddi þau upp eitt af öðru til að syngja í
hljóðnemann. Á þessum tíma var ljósasúla í
loftinu á salnum sem mældi hjóðstyrkinn og
átti að sjá til þess að hljómsveitin ærði ekki
almenna hótelgesti úr hávaða. Þegar súlan
sló upp í rautt þurftum við að lækka í okkur.
Krökkunum þótti mjög skemmtilegt að
fylgjast með þessu, sérstaklega til að sjá hvað
þau gátu sungið sterkt eða kallað hátt á jóla-
sveininn. Kerfinu sló einfaldlega út ef þau
fóru upp í ákveðin desibil og skapaðist oft
mikil stemning í kringum þetta.
Þuríður Sigurðardóttir,
myndlistar- og söngkona.
Kerfinu sló út við
of mikinn hávaða
Fyrir 50 árum var ég í hljómsveit Svavars
Gests í Sjálfstæðishúsinu þar sem þá voru
haldin jólaböll í bunum en ég hef spilað
mikið á jólaböllum í gegnum árin. Enn í dag
er ómissandi að halda jólaböll en það hefur
kannski einna helst breyst að hér áður fyrr
var verið lengur að þramma í kringum jóla-
tréð. Síðastiðin ár hef ég aðallega spilað
einn. Ég byrjaði að spila á Bessastaðaballinu
hjá Vigdísi fyrir einum 25 árum og spila þar
enn í dag. Fyrst ganga börnin í kringum
jólatréð sem tekur svona 20 mínútur með
þessum hefðbundnu látum, síðan koma
skemmtiatriði en eftir það fá börnin hress-
ingu og svo er byrjað aftur að dansa og jóla-
sveinarnir koma. Það er eiginlega mikið mál
að þeir komi ekki fyrr en í restina því að eftir
heimsóknina er úr börnunum allur vindur.
Ég er þegar búinn að spila á nokkrum böll-
um og á Bessastöðum þegar jólaljósin voru
tendruð á jólatrénu þar fyrir utan. Síðan
mun ég spila á jólaballi í Álftamýrarskóla þar
sem ég var tónmenntakennari í gamla daga í
byrjun jólafrísins. Mér finnst börn vera svo
falleg og skemmtileg og mjög gaman að spila
á jólaböllum.
Reynir Jónasson, org-
anisti og harmonikkuleikari.
Ómissandi að
halda jólaböll
Hvað finnst þér
vera ómissandi
á jólaballinu?
Nú fer í hönd sá tími þegar flestir vinnustaðir og félagasamtök
halda jólaball þar sem kynslóðirnar mætast, ganga í kringum
jólatréð, hitta jólasveinana og fá eitthvað gott í gogginn. Jóla-
böllin eru alltaf jafn vinsæl og órjúfanlegur þáttur af aðventunni
hjá sumum. Börnin gegna auðvitað aðalhlutverki á jólaböllunum
og eflaust margir sem eiga skemmtilegar minningar frá slíkum
stundum og eru nú ef til vill farnir að fara á jólaböll með börn-
unum eða barnabörnunum.
LÍFSSTÍLLSPJALLIÐ
bladid@24stundir.is a
Á þessum tíma var ljósasúla í loftinu á salnum sem
mældi hljóðstyrkinn og átti að sjá til þess að hljóm-
sveitin ærði ekki almenna hótelgesti úr hávaða, þegar súl-
an sló upp í rautt þurftum við að lækka í okkur.