Morgunblaðið - 13.01.2005, Blaðsíða 4
4 FIMMTUDAGUR 13. JANÚAR 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Í LEIÐANGRI Hafrannsókna-
stofnunar úti fyrir austanverðu
Norðurlandi 6.–10. janúar ásamt
níu fiskiskipum mældust 1.272.000
tonn af kynþroska loðnu en leit-
arskipin höfðu ekkert fundið ann-
ars staðar. Að frátöldum 400.000
tonnum til hrygningar í lok vertíð-
ar og náttúrulegum afföllum svar-
ar mælingin til 895.000 tonna há-
marksafla frá 9. janúar til ver-
tíðarloka í mars 2005.
Samanlagt svarar mælingin og
landaður afli frá vertíðarbyrjun í
júní 2004, 90.000 tonn, þar til mæl-
ingu lauk til 985.000 tonna há-
marksafla á allri vertíðinni 2004/
2005. Í samræmi við þetta hefur
Hafrannsóknastofnunin lagt til að
leyfilegur hámarksafli á vertíðinni
verði ákveðinn 985.000 tonn.
Búist er við að sjávarútvegsráð-
herra gefi út reglugerð um aukn-
ingu kvótans næstu daga, en upp-
hafskvóti var 224.000 tonn. Gert er
ráð fyrir að kvóti Íslendinga verði
endurskoðaður með mögulega
aukningu í huga um miðjan febr-
úar þegar í ljós kemur hve mikið
aðrar þjóðir hafa veitt.
Kvóti Íslendinga 780.000 tonn
Samkvæmt þessari tillögu verð-
ur hlutur Íslendinga 780.000 tonn,
þar sem við deilum loðnunni með
öðrum þjóðum. Er hér um veru-
lega aukningu á útgefnum bráða-
birgðakvóta Íslendinga að ræða,
en aukningin nemur 556 þúsund
tonnum. Af 780 þúsund tonna hlut
Íslendinga verður 32 þúsund tonn-
um ráðstafað sérstaklega vegna
loðnuleitar.
Loðnukvót-
inn endur-
skoðaður í
febrúar
Morgunblaðið/Jón Sigurðarson
DÓMSMÁLARÁÐHERRA hefur vísað bótaþætti
dóms Mannréttindadómstóls Evrópu í máli Kjart-
ans Ásmundssonar, fyrrverandi sjómanns, til yfir-
deildar dómstólsins. Þetta er í fyrsta skipti sem ís-
lensku máli er vísað til yfirdeildarinnar. Lögmanni
Kjartans kemur áfrýjunin á óvart og telur ólíklegt
að yfirdeildin fallist á að taka málið fyrir.
Mannréttindadómstóllinn komst í haust að
þeirri niðurstöðu að íslenska ríkið hefði brotið
gegn ákvæðum Mannréttindasáttmála Evrópu
með því að svipta Kjartan bótalaust áunnum líf-
eyrisréttindum frá Lífeyrissjóði sjómanna. Voru
honum dæmdar 75 þúsund evrur vegna fjárhags-
tjóns, 1.500 evrur og 20 þúsund evrur í málskostn-
að. Á núverandi gengi samsvarar upphæðin um
átta milljónum íslenskra króna.
Ekki fjárhagstjón að mati ríkisins
Málið snýst um breytingar á lögum sem gerðar
voru árið 1992 og 1994 sem urðu til þess að Kjart-
an missti allan rétt til bóta. Lagabreytingarnar
höfðu áhrif á bótgreiðslur til alls 54 bótaþega.
Björg Thorarensen prófessor við Háskóla Ís-
lands, umboðsmaður íslenska ríkisins hjá Mann-
réttindadómstólnum, segir að dómsmálaráðherra,
í samráði við ríkislögmann, hafi tekið ákvörðun um
að vísa bótaþætti málsins til yfirdeildarinnar þar
sem íslenska ríkið telji ekki að Kjartan hafi orðið
fyrir fjárhagstjóni vegna lagabreytinganna. Í mál-
inu komi fram að örorka hans vegna starfa í landi
sé svo lítil að hún hefði ekki valdið bótarétti.
Þetta er í fyrsta skipti sem íslensku máli er vís-
að til yfirdeildar Mannréttindadómstólsins. Yfir-
deildin varð reyndar ekki til fyrr en árið 1998 þeg-
ar reglum um dómstólinn var breytt en áður voru
mál tekin fyrir í Mannréttindanefnd Evrópu og
var síðan hægt að skjóta þeim til Mannréttinda-
dómstólsins. Tveir dómar höfðu þá fallið ríkinu í
óhag hjá dómstólnum og ein sátt verið gerð.
Þar sem yfirdeildin fellst einungis á hluta þeirra
beiðna sem berast henni er alls ekki sjálfgefið að
dómstóllinn verði við ósk ríkisins um að taka málið
til meðferðar. Skilyrði fyrir því að dómurinn taki
mál til meðferðar er að það veki upp alvarlega
spurningu varðandi túlkun eða framkvæmd á sátt-
málanum eða varði alvarlegt deiluefni sem al-
mennt sé mikilvægt. Björg segir að málið veki upp
spurningu um túlkun sáttmálans þar sem málið
snúist um hvernig dómstóllinn ákvarði bætur
vegna fjárhagslegs tjóns.
Viðurkenning á niðurstöðu
Lilja Jónasdóttir hrl., lögmaður Kjartans, segir
að það komi sér á óvart að íslenska ríkið hafi
ákveðið að vísa bótaþættinum til yfirdeildarinnar
og telur ólíklegt að málið uppfylli skilyrði um með-
ferð hjá yfirdeildinni. Málið veki hvorki upp alvar-
lega spurningu um túlkun eða framkvæmd á sátt-
málanum né hafi spurningin um bótaþátt almennt
gildi. Með því að bera eingöngu bótaþáttinn undir
yfirdeildina felist á hinn bóginn viðurkenning á
þeirri niðurstöðu dómstólsins að lögin sem sviptu
Kjartan rétti til lífeyrisgreiðslna hafi stangast á
við ákvæði Mannréttindasáttmála Evrópu. Því
beri að fagna.
Úrlausnir Mannréttindadómstólsins eru bind-
andi fyrir íslenska ríkið að þjóðarrétti og er ís-
lenska ríkinu því skylt að greiða bæturnar nema
yfirdeildin ákveði annað.
Mál sjómanns sem missti bætur vegna lagabreytingar um lífeyrisréttindi
Dómi vísað til yfirdeildar
Mannréttindadómstólsins
JÓN Kristjánsson, heilbrigðis- og
tryggingamálaráðherra, hefur
ákveðið að taka tilboði fjögurra
heilbrigðisstofnana um kaup á
tæplega 650 aðgerðum sérstak-
lega.
Um er að ræða hjartaþræð-
ingar, liðskipta- og augnaðgerðir
en stofnanirnar sem í hlut eiga
eru Landspítali – háskólasjúkra-
hús (LSH) sem tekur að sér 150
augnaðgerðir, 70 hjartaþræðing-
ar og 20 liðskiptaaðgerðir, Fjórð-
ungssjúkrahúsið á Akureyri sem
tekur að sér að gera 40 liðskipta-
aðgerðir, Sjúkrahúsið á Akranesi
en þar verða gerðar 16 liðskipta-
aðgerðir aukalega og St. Jósef-
spítalann í Hafnarfirði þar sem
gerðar verða 350 augnaðgerðir,
að því er kemur fram í tilkynn-
ingu heilbrigðisráðuneytisins.
Ákvörðun ráðherra er liður í að
draga enn frekar úr bið eftir
þessum aðgerðum en heildar-
kostnaðurinn við aðgerðirnar er
tæpar 87 milljónir króna.
Biðlistar víðast
litlir sem engir
Anna Lilja Gunnarsdóttir,
framkvæmdastjóri fjárreiðna og
upplýsinga LSH, segir það vera
mjög jákvætt skref hjá ráðuneyt-
inu að leggja fram fé til þess að
ná niður biðlistum eftir aðgerðum
þar sem biðin sé mjög löng.
Hún segir að miðað við tímabil-
ið janúar-október hafi biðlistar
eftir liðskiptaaðgerðum styst og
hafi verið 5 til 8 mánuðir að jafn-
aði en biðlistar eftir hjartaþræð-
ingum örlítið lengst en séu þó
ekki nema einhverjar vikur. Bið
eftir augnaðgerð hafi aftur á móti
verið um eitt ár. Þar hafi aðgerð-
um fjölgað heilmikið en eftir-
spurnin einnig aukist mjög enda
sé öldruðum stöðugt að fjölga.
Anna segir þetta þriðja árið
sem veittir séu sérstakir fjár-
munir til þess að stytta biðlista.
Þá hafi, eftir að sameiningu sér-
greina og sérstaklega á skurð-
sviðum lauk, náðst að auka fram-
leiðslu talsvert mikið án þess að
kostnaður hafi aukist hlutfalls-
lega jafnmikið. Almennt hafi bið-
listar styst og í flestöllum sér-
greinum séu litlir eða alls engir
biðlistar. Það séu einkum augn-
aðgerðir þar sem biðin sé og þá
sé enn fulllöng bið eftir liðskipta-
aðgerðum en þar hafi þó áunnist
heilmikið, fyrir 1–2 árum hafi
biðin verið á annað ár. Þá sé bið-
in eftir hjartaþræðingu orðin
mjög stutt.
Fleiri aðgerðir til
að stytta biðtíma
Tilboði tekið í
650 aðgerðir
VEGAGERÐIN hefur boðið út 5 km kafla á
hringveginum í Svínahrauni, breikkun og ný-
byggingu ásamt mislægum vegamótum við
Þrengslaveg, og á að vinna verkið í sumar.
Verklok eru áskilin 30. september. Tilboðum
á að skila þriðjudaginn 1. febrúar og verða
þau opnuð samdægurs. Verkið nær til veg-
arkafla milli Litlu kaffistofunnar og róta
Hveradalabrekku. Breikka á þriggja km
kafla vegarins frá Litlu kaffistofunni til
austurs og síðan á að leggja nýjan tveggja
km veg norðar í Svínahrauni sem stytta
myndi hringveginn örlítið. Jafnframt á að
smíða mislæg vegamót við Þrengslaveg sem
yrðu nokkru vestar en núverandi vegamót.
Þá verða einnig lagfærð vegamótin við nýj-
an Hamragilsveg og lagfærð aðkoman að
Litlu kaffistofunni.
Vegagerð í Svínahrauni boðin út
!
!
Mynd/Arkitekta- og verkfræðistofan AVH ehf.
Mislæg vegamót verða á mótum Þrengslavegar og Suðurlandsvegar. Horft
er til suðvesturs þar sem Þrengslavegur liggur undir Suðurlandsvegi.