Morgunblaðið - 08.04.2005, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 8. APRÍL 2005 11
FRÉTTIR
FJÖLMIÐLANEFNDIN fundaði á
miðvikudagskvöld og stóð fundurinn
fram til miðnættis til að ræða hugs-
anlega fyrirvara við þá tölu sem
nefnd er sem hámarkshlutur sem
einstakir aðilar eða skyldir aðilar
mega eiga í stórum fjölmiðli.
Búið var að ákveða að hlutfallið
sem miðað væri við yrði 25%, en
fulltrúi Samfylkingarinnar, Ingi-
björg Sólrún Gísladóttir, vildi setja
fyrirvara við þá tölu í bókun, segir
Magnús Þór Hafsteinsson, einn
nefndarmanna. Úr því varð þó ekki,
heldur komust nefndarmenn að sam-
komulagi um það að breyta texta
skýrslunnar á síðustu stundu, frekar
en að setja fyrirvara í bókun minni-
hlutans sem hefði hugsanlega getað
dregið úr gildi skýrslunnar og þeirri
einingu sem ríkti meðal nefndar-
manna um tillögurnar sem gerðar
voru í henni. Textinn sem bætt var
inn í skýrsluna var þó ekki sá sami
og átti upprunalega að vera í bókun
minnihlutans, heldur var orðalagi
breytt eftir samkomulagi nefndar-
manna.
Bætt var inn klausunni: „Nefndin
ásetti sér að koma sér saman um úr-
ræði sem skoða bæri sem eina heild.
Þess vegna verður að taka tillit til
margra sjónarmiða, m.a. þeirra sem
telja að setja þurfi eignarhaldi á fjöl-
miðlum ákveðin mörk þegar sýnt er
að fjölmiðillinn er kominn með
ákveðið dagskrárvald í samfélaginu.
Það er hinsvegar mikið álitamál hver
in dramatík, við gerðum bara eins og
við höfum alltaf gert í þessu starfi,
við ræddum málin og náðum sam-
komulagi.“
Misskilningur sem leystist
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir,
fulltrúi Samfylkingarinnar í nefnd-
inni, segir að á fundinum á miðviku-
dagskvöldið hafi í raun verið rætt um
orðalag bókunar minnihlutans.
„Þeim [fulltrúum meirihlutans]
fannst að fyrsta bókunin hjá okkur
væri þess eðlis að hún fæli ekki í sér
þá sátt sem menn vildu hafa. Það var
bara ákveðið að hittast á miðviku-
dagskvöldið og vinna úr þeim mál-
um. Þar var ákveðinn misskilningur
á ferðinni að mínu mati, en það leyst-
ist.“
Spurð hvort hún hafi viljað ganga
skemur en samþykkt var að lokum
um hámarks eignarhlut hvers aðila
segir Ingibjörg að ekki sé rétt að
setja málið þannig fram, skoða þurfi
tillögurnar sjö sem nefndin setur
fram sem eina heild. „Ég taldi að við
værum búin að ná svo miklum ár-
angri með aðra þætti í þessari til-
lögugerð að það þyrfti að ná niður-
stöðu varðandi eignarhaldið og það
væri eftir atvikum hægt að sættast á
þetta, í ljósi annarra hluta sem náð-
ust fram. Það er þó alltaf álitamál
hvaða hlutfall sé eðlilegt í þessu sam-
hengi og ekki má ganga svo langt að
það tefli rekstri fjölmiðlafyrirtækja í
tvísýnu.“
hæfileg mörk eru í því sambandi og
mikilvægt er að gæta þar meðalhófs
þannig að fyrirtækjum í fjölmiðla-
rekstri verði ekki gert erfitt að fjár-
magna sig.“
Magnús Þór segir að þrátt fyrir
þetta hafi ekki verið ósamkomulag í
nefndinni. „Þetta var í sjálfu sér eng-
Fundur fjölmiðlanefndar stóð fram til miðnættis
Ræddu fyrirvara við
hámarkshlut aðila
Morgunblaðið/Sverrir
Fjölmiðlanefndin, sem er undir for-
mennsku Karls Axelssonar lög-
fræðings, ræddi á fundi í fyrra-
kvöld um eignarhald á fjölmiðlum.
LJÓST er að ef tillögur nefndar sem hefur fjallað um
eignarhald á fjölmiðlum undanfarið verða að lögum mun
það hafa áhrif á Árvakur, útgáfufélag Morgunblaðsins,
segir Hallgrímur Geirsson, framkvæmdastjóri Árvak-
urs.
„Við höfum ekki kynnt okkur þessar tillögur, enda
komu þær ekki fyrr en í dag [í gær]. Það er of snemmt að
tjá sig um málið, auk þess sem stjórn félagsins á eftir að
koma saman og taka afstöðu til þess,“ segir Hallgrímur.
Skýrsluhöfundar leggja m.a. til að enginn einn aðili
eða tengdir aðilar geti átt meira en 25% hlut í stórum
fjölmiðli, en ekki er skilgreint nánar hvað átt sé við með
orðalaginu „skyldir aðilar“. Spurður hvort tillögurnar muni hafa áhrif á
Árvakur, verði þær að lögum segir Hallgrímur: „Ef það er rétt sem sagt er
varðandi þessar takmarkanir á eignarhaldi, þá tel ég það vera ljóst.“
Fram kemur í skýrslunni að stærsti einstaki hluthafinn í Árvakri er Út-
gáfufélagið Valtýr ehf. sem á 30,3%. Auk þess eiga aðrir hluthafar sem
tengjast fjölskylduböndum samtals 28,9% í gegnum Johnson ehf., Björn
Hallgrímsson ehf., Ernu ehf. og Lynghaga ehf. Hallgrímur segir að fyrir
þessa hluthafa skipti máli hvernig orðalagið „skyldir aðilar“ verði skil-
greint, sem sé ekki ljóst á þessari stundu. Því sé ekki ljóst hvaða frekari
áhrif þetta hafi á eignarhald Árvakurs.
Mun hafa áhrif á Árvakur
Hallgrímur
Geirsson
GUNNAR Smári Egilsson, fram-
kvæmdastjóri 365 prent- og ljós-
vakamiðla, segir að verði tillögur
fjölmiðlanefndarinnar um tak-
markanir á eignarhaldi í fjöl-
miðlum gerðar að lögum muni það
hugsanlega hafa meiri áhrif á eign-
arhald annarra fjölmiðla en 365
prent- og ljósvakamiðla.
„Stærsti eigandinn í þessu fyr-
irtæki [Baugur Group] á rétt undir
25% hlut í félaginu. Þetta er því
eina fjölmiðlafyrirtækið sem ég
þekki, þar sem stærsti eigandinn á
jafn lítinn hlut. Hlutfallið er hærra
hjá Morgunblaðinu, Fróða, Skjá
einum og Ríkisútvarpinu.“
Gunnar setur þó eftirfarandi fyr-
irvara við þessa afstöðu sína, í ljósi
þess að Og fjarskipti eiga hundrað
prósenta hlut í 365 prent- og ljós-
vakamiðlum. „Það getur ekki verið
skilningur nefndarmanna, þegar
um er að ræða hundrað prósent
dótturfyrirtæki, að eigendasam-
setning móðurfélags eigi ekki jafn-
framt við um dótturfyrirtækið.“
Leggi steina í götu miðlanna
Baugur á um 24,5% hlut í Og fjar-
skiptum, sem eiga 365 prent- og
ljósvakamiðla. Baugur á einnig hlut
í Norðurljósum, sem eiga hlut í Og
fjarskiptum. Gunnar segir að Baug-
ur þurfi hugsanlega að minnka sinn
hlut í þessum félögum, þegar og ef
þar að kemur, verði hann ekki þá
þegar búinn að því.
Gunnar segist reyndar ekki sjá
neinn tilgang
með umræddum
tillögum fjöl-
miðlanefnd-
arinnar. „Ég sé
ekki hvernig
þessar tillögur
eiga að bæta ís-
lenskt fjölmiðla-
umhverfi,“ segir
hann. „Hingað til
hefur þótt nógu
erfitt að halda úti einkareknum
miðlum þótt löggjafinn og ríkis-
valdið séu ekki að leggja einhverja
steina í götu þeirra sem það gera.
Það er líka undarlegt að leggja sér-
stakar kröfur á einkafyrirtæki á
sama tíma og verið er að stórefla
Ríkisútvarpið.“
Þá segir hann að með því að tak-
marka eignarhlutinn við 25% sé
verið að setja strangari reglur um
fjölmiðla en önnur fyrirtæki á
hlutabréfamarkaði.
Gunnar hefur líka efasemdir um
þær tillögur nefndarinnar að setja
takmarkanir á eignarhald ef fjöl-
miðillinn fer yfir þriðjung af heild-
arupplagi, heildaráhorfi eða heild-
arhlustun á markaðnum. Hann
segir að þriðjungs markaðshlut-
deild sé um það bil þau mörk sem
miðill þurfi að ná til að geta haldið
úti arðbærum rekstri. Sá sem stofni
dagblað, útvarp eða sjónvarp hljóti
með öðrum orðum að stefna að því
að fara yfir þau mörk til að geta
staðið undir rekstrinum.
Meiri áhrif á aðra fjölmiðla
Gunnar Smári
Egilsson
VERÐI tillögur fjölmiðlanefndarinnar að lögum mun
það ekki hafa áhrif á eignarhald Símans á Skjá einum að
mati forstjóra Símans. Síminn á 65,5% í sjónvarpsstöð-
inni að því er fram kemur í skýrslu nefndarinnar, en hún
gerir tillögu um að einn aðili eða skyldir aðilar eigi ekki
meira en 25% í stórum fjölmiðlum.
„Án þess að hafa farið mjög djúpt ofan í tillögurnar
sýnist mér að þær muni ekki koma mikið við eignarhald
okkar í Skjá einum,“ segir Brynjólfur Bjarnason, for-
stjóri Símans. Hann segir að með þessu eigi hann við að
Skjár einn hafi ekki þá útbreiðslu sem nefnd er í skýrsl-
unni. Þar kemur fram að viðmiðin um 25% hámarks
eignarhlut í fjölmiðli eigi bara við um fjölmiðla sem annars vegar hafi svo
mikla útbreiðslu að þriðjungur af mannfjölda hér á landi notfæri sér mið-
ilinn að jafnaði á degi hverjum, eða hins vegar hafi markaðshlutdeild sem
fer yfir þriðjung af notkun á þeim markaði sem fjölmiðillinn er.
Brynjólfur segir að ekki eigi að setja sömu skorður við fjölmiðla sem
sýna eingöngu afþreyingarefni og hafa því ekki jafn skoðanamótandi áhrif
og þeir miðlar sem reka fréttastofu.
Segja tillögurnar ekki
hafa áhrif á Skjá einn
Brynjólfur
Bjarnason
VERÐ á heyrnartækjum hjá
Heyrnar- og talmeinastöð Íslands
hefur verið lækkað um 5%. Gengi
íslensku krónunnar hefur styrkst
verulega á undanförnum mánuð-
um og því er svigrúm til þess að
lækka verð heyrnartækja, segir í
fréttatilkynningu frá stöðinni.
Stafræn heyrnartæki hjá
Heyrnar- og talmeinastöðinni
kosta frá kr. 28.000 til kr. 72.000.
Þátttaka ríkisins, kr. 28.000,
dregst frá verði tækisins sé heyrn
á betra eyra >30 dB. Hlutur ein-
staklinga er frá því að þeir þurfa
ekki að greiða neitt fyrir tækin en
getur orðið allt að kr. 45.000 fyrir
hvert tæki.
Biðtími eftir heyrnartækjum er
nú átta vikur, sem skýrist af
smíðatímanum, en getur orðið
lengri fyrir sérsmíðuð flókin tæki.
Verð heyrnartækja lækkar