Morgunblaðið - 08.04.2005, Blaðsíða 12

12 FÖSTUDAGUR 8. APRÍL 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Bara
einn?
á morgun

Auðvitað er erfitt fyrir lista-
menn að benda á einhvern einn
sem hefur haft afgerandi mest
áhrif á þá en það er samt verkefnið
sem Lesbók hefur lagt fyrir rúm-
lega þrjátíu listamenn; rithöfunda,
myndlistarmenn, tónskáld og
kvikmyndagerðarmenn.
Í KULDAKASTI síðustu daga dró
heldur úr sókn veiðimanna í sjóbirt-
ingsárnar. Engu að síður létu menn
sig sums staðar hafa það að brjóta úr
lykkjum til að koma línum út. Holl
sem veiddi í Vatnamótum frá sunnu-
degi til þriðjudags náði 40 birtingum
og annað sem lauk veiðum í gær-
morgun náði um 30 fiskum.
„Það var hörkugaddur en þetta
eru harðir strákar sem kunna á
svæðið. Þetta er ótrúlegt fiskirí mið-
að við aðstæður,“ sagði Ragnar
Johansen í Hörgslandi. „Það hefur
verið mjög mikið um geldfisk efst og
neðst á svæðinu, en þessir sem voru
að ljúka voru mikið að fá fisk í kring-
um fimm, sex pund. Þeir náðu einum
sem var um tíu. Bæði þessi holl
slepptu öllum fiski sem þeir settu í.“
Margir stórir
Opnunarhollið í Geirlandsá, sem
skipað er árnefndarmönnum úr
Stangveiðifélagi Keflavíkur, veiddi
36 fiska. Þar á meðal voru nokkrir
mjög stórir, þeir stærstu 86 og 88 sm
langir. Í Tungufljóti veiddust 68 sjó-
birtingar, þar af 40 á fyrstu vaktinni.
Þar af voru margar stórar hrygnur,
75 til 85 sm langar. Það er því ljóst
að óvenju margir stórfiskar hafa
komið á land þessa fyrstu veiðidaga
ársins – og verið sleppt aftur í árnar.
Snarvitlaust í Tungulæk
Veiði í Tungulæk í Landbroti
hófst með látum eins og oft áður. Að
sögn Þórarins Kristinssonar veidd-
ist 81 sjóbirtingur á opnunardaginn
1. apríl og flestir eftir klukkan 17,
þegar gjólaði og kólnaði. „Sem betur
fer er þetta dyntóttur fiskur en
seinnipartinn varð allt snarvitlaust,“
sagði Þórarinn. „Við veiddum bara í
nokkrar klukkustundir. Langmest
af þessu var geldfiskur en við slepp-
um öllum niðurgöngufiski.“ Tungu-
lækur var hvíldur að mestu um
helgina en seinnipart sunnudags
mættu Þröstur Elliðason og tveir fé-
lagar hans og þegar þeir hættu veið-
um á mánudag höfðu þeir veitt 84
birtinga. Þrír voru yfir 80 cm og sá
stærsti, 88 sm hængur, veiddist í
svokallaðri Frystikistu, í ármótum
Tungulækjar og Skaftár. Flestir
fiskanna tóku Black Ghost keilu
straumflugu númer tvö. Mest var af
geldfiski, þrjú til fimm pund. „Þetta
er bara Tungulækurinn,“ sagði Þór-
arinn.
Veiðin í Soginu fór vel af stað um
liðna helgi. Veiðimenn fengu þá átta
bleikjur í landi Bíldfells á föstudeg-
inum en fimmtán við Ásgarðsland á
laugardaginn var, og voru margar
þeirra vænar: Meðalþyngdin var
þrjú og hálft pund. Allar bleikjurnar
tóku Pheasant tail númer 10 og 12.
Nýr stangveiðivefur
Í vikunni var opnaður stang-
veiðivefurinn Vötn og veiði; votnog-
veidi.is. Rit- stjóri vefjarins er Guð-
mundur Guðjónsson, einn reyndasti
blaðamaður landsins, þegar kemur
að skrifum um stangveiðar. Hann sá
í 26 ár um þáttinn Eru þeir að fá-
’ann, hér á síðum Morgunblaðsins,
og þá hefur hann skrifað Stang-
veiðiárbókina allar götur frá 1988.
„Við vildum nýta þessa þekkingu
og reynslu og nota tækifærið sem
netið býður uppá, hvað varðar um-
fang og magn upplýsinga og afþrey-
ingarefnis,“ segir Guðmundur. Hann
segir vefnum skipt í aðal- og und-
irflokka og fréttaveitan sé þrískipt.
„Þátturinn Eru þau að fá’ann er
fréttastreymi í anda þess sem ég
hélt úti í Morgunblaðinu í öll þessi
ár. Með splunkunýjum fréttum er nú
hægt að birta fjölda mynda. Við ætl-
um að vera með nýjustu fréttir, og
að auki hverskonar lesefni. Við
uppfærum efnið allt árið en sumt
verður eðli málsins samkvæmt í
hraðari upp-
færslu á veturna.
Á meðan vertíðin
stendur er meg-
ináherslan á
fréttir.
Fyrst og
fremst er þetta
afþreyingarvefur
sem á að höfða til
allra sem áhuga
hafa á stangveiði,
og allt þetta efni er frítt,“ segir Guð-
mundur.
Aðstandendur GHJ útgáfu, sem
stendur að Vötnum og veiði, eru auk
Guðmundar Heimir Óskarsson og
Jón Eyfjörð Friðriksson.
Breyttur vefur Strengja
Strengir, veiðiþjónusta Þrastar
Elliðasonar, hefur breytt og bætt
vef sinn, strengir.is. Auk þess að
kynna veiðisvæði Strengja, eru þar
upplýsingar um laus veiðileyfi og
fréttir af veiðiskap. Fram kemur á
vefnum að lítið hafi verið reynt í
Minnivallalæk í kuldakastinu síð-
ustu daga, en þeir sem hófu veiði á
föstudaginn náðu sjö urriðum, við
erfiðar aðstæður.
STANGVEIÐI
Óvenju margir stórfiskar
veidar@mbl.is
Morgunblaðið/Einar Falur
Ingólfur Guðmundsson með vænan geldfisk úr Tungulæk.
Guðmundur
Guðjónsson
ÚR VERINU
ÍSLENZKUM stjórnvöldum hefur borizt
ítarleg álitsgerð frá erlendum sérfræð-
ingi vegna undirbúnings málsóknar gegn
Noregi vegna Svalbarðamálsins fyrir Al-
þjóðadómstólnum í Haag. Tilefni hugs-
anlegrar málsóknar eru meint ítrekuð
brot norskra stjórnvalda á Svalbarða-
samningnum. Ekki fást upplýsingar um
innihald álitsgerðarinnar, en hún er til
skoðunar hjá stjórnvöldum.
Þetta kom fram á málstofu um Sval-
barðamálið, sem Hafréttarstofnun Ís-
lands gekkst fyrir í Lögbergi, húsi laga-
deildar Háskóla Íslands, í gær. Þar flutti
Robin Churchill, sem er prófessor í
þjóðarétti og Evrópurétti við Lagahá-
skólann í Cardiff, erindi um réttarstöðu
Svalbarða og hafsvæðanna við hann, og
Tómas H. Heiðar, þjóðréttarfræðingur í
utanríkisráðuneytinu og forstöðumaður
Hafréttarstofnunar Íslands, lýsti stöðu
málsins frá sjónarmiði Íslendinga.
Ákvörðun um að hefja undirbúning mál-
sóknar gegn Noregi var tekin í ágúst á
síðasta ári í framhaldi af einhliða ákvörð-
un norskra stjórnvalda um að setja
80.000 tonna þak á leyfilegan heildarafla
af norsk-íslenzkri síld á Svalbarðasvæð-
inu. Íslenzk stjórnvöld líta svo á að um-
rædd takmörkun norskra stjórnvalda feli
í sér brot á Svalbarðasamningnum, enda
hafi engar vísindalegar forsendur verið
fyrir henni. Hinum fimm „eigendum“
síldarstofnsins, það er Íslandi, Noregi,
Færeyjum, Rússlandi og ESB, eigi að
vera frjálst að stunda síldveiðar á Sval-
barðasvæðinu svo lengi sem þeir fara
ekki fram úr aflahlutdeild sinni. Var
formleg mótmælaorðsending send norsk-
um stjórnvöldum af þessu tilefni.
Niðurstaða Robin Churchill er í stuttu
máli sú að Svalbarðasamningurinn, þ.m.t.
jafnræðisregla samningsins, gildi ekki
aðeins á landsvæði og í landhelgi Sval-
barða, eins og norsk stjórnvöld halda
fram, heldur jafnframt í 200 sjómílna
lögsögunni og á landgrunni Svalbarða
eins og Ísland og fleiri ríki halda fram.
Hann er enn fremur sammála íslenzk-
um stjórnvöldum um að landgrunnið við
Svalbarða tilheyri Svalbarða, en ekki
meginlandi Noregs eins og norsk stjórn-
völd halda fram.
Samráðsfundir
Hjá Tómasi H. Heiðar kom ennfremur
fram að auk hinnar erlendu álitsgerðar
hafi málsóknin verið undirbúin á ýmsan
hátt. Samráðsfundir hafi verið haldnir
með nokkrum aðildarríkjum Svalbarða-
samningsins, enda hafi þau ýmissa sam-
eiginlegra hagsmuna að gæta. Fram hafi
komið að sjónarmið Íslands og um-
ræddra ríkja fari mjög saman, meðal
annars hvað varðar túlkun Svalbarða-
samningsins. Segja megi að rykið hafi
verið dustað af „Svalbarðamöppum“ í ut-
anríkisráðuneytum í ýmsum höfuðborg-
um heimsins, þar sem málið hafi legið í
láginni um nokkurt skeið.
Tómas segir meðalgöngu annarra að-
ildarríkja í hugsanlegt dómsmál hafa
verið rædda, en aðildarríkin þurfi að
velta því fyrir sér hvernig þau vilja gæta
hagsmuna sinna ef til málaferla kemur.
Álitsgerð fengin frá
erlendum sérfræðingi
Eftir Hjört Gíslason
hjgi@mbl.is
HLUTFALL lifrar í veiddum þorski af línubátum
Þorbjarnar Fiskaness hefur farið vaxandi ár frá ári.
Sömuleiðis hefur nýting bæði í landvinnslu og sjó-
vinnslu aukizt. Eiríkur
Tómasson, forstjóri fyr-
irtækisins, segir þetta
benda til þess að þorsk-
urinn sé vel haldinn.
Byrjað var að fylgjast
með þessu fiskveiðiárið
2001 til 2002 og var þá hlut-
fall lifrar af veiddum þorski
3%, næsta fiskveiðiár var
hlutfallið 4,7%, 6,7% árið
eftir og á yfirstandandi
fiskveiðiári er hlutfallið komið upp í 7,4%.
Eiríkur segir að vissulega geti verið að sjómenn-
irnir hafi verið duglegri við að hirða lifrina síðari ár-
in, en aukningin sé þó meiri en sem gæti numið því.
Það sé greinilegt af öllu að meiri lifur sé í fiskinum
og hann sé þykkur og vel haldinn. Það komi meðal
annars fram í aukinni nýtingu bæði í söltun og
vinnslu úti á sjó. Því sé ekkert sem bendi til þess að
þorskinn skorti æti, enda hafi hann úr ýmsu að velja
og hafi til dæmis getað bætta sér upp skort á loðnu
með áti á kolmunna.
Eiríkur segir að í línufiskinum sé ýmislegt æti í
maga þorsksins, hann sé ekki tómur. Slíkt geti hins
vegar átt við um netafiskinn sem sé tekinn uppi á
grunninu þar sem minna sé um æti.
Þorskurinn
vel haldinn