Morgunblaðið - 28.04.2005, Blaðsíða 10

10 FIMMTUDAGUR 28. APRÍL 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
MORGUNBLAÐINU hefur borist
eftirfarandi yfirlýsing frá stuðnings-
mönnum sr. Hans Markúsar Haf-
steinssonar sóknarprests í Garða-
sókn.
„Formaður sóknarnefndar Garða-
sóknar hefur nú tjáð sig opinberlega
um þær deilur sem hann hefur kynt
undir ásamt varaformanni sóknar-
nefndar, djákna og presti. Það er at-
hyglivert og líklega kjarni málsins
hvernig formaður sóknarnefndar
skilgreinir deiluna. Hann segir m.a.
„Málið varðar samskipti sóknar-
prests við sóknarnefnd, samskipti
hans við prest og djákna svo og við
starfsfólk kirkjunnar og sjálfboða-
liða.“
Það er ekkert minnst á samskipti
eða þjónustu sr. Hans Markúsar við
sóknarbörnin enda ekkert nema gott
um þau að segja. Deilan er fyrst og
fremst við fjórmenninganna; for-
mann og varaformann sóknarnefnd-
ar ásamt djákna og presti. Þau fjög-
ur hafa beitt öllum ráðum til að
kynda undir og reyna að koma far-
sælum sóknarpresti Garðasóknar
frá störfum.
Hvernig skyldi það vera að vinna
á vinnustað þar sem hvern dag er
reynt að bregða fæti fyrir mann? Sr.
Hans Markús hefur í störfum sínum
verið ákaflega farsæll og tekið virk-
an þátt í því samfélagi sem hann
þjónar. Það sýnir sig að á örfáum
dögum bregðast hundruð sóknar-
barna við og setja nafn sitt á undir-
skriftalista til stuðnings sóknar-
prestinum þegar úrskurður
úrskurðarnefndar þjóðkirkjunnar lá
fyrir. Það trúði því enginn að úr-
skurðarnefndin gæti komist að
þeirri niðurstöðu sem nú liggur fyrir
Báðir prestarnir, þeir sem deila,
eru ásakaðir um trúnaðarbrot og
það er ágætt að velta því upp í
hverju brotin eru fólgin. Sr. Friðrik
er talinn sekur um að vinna með
sóknarnefndinni gegn sóknarprest-
inum og skrifa að beiðni hennar
greinargerð með ávirðingum gegn
sóknarprestinum sr. Hans Markúsi.
Telja verður því að gagnaðili sr.
Friðrik hafi með margvíslegu orða-
lagi sínu í greinargerð sinni frá 19.
júlí 2004 gerst sekur um agabrot
skv. 12. gr. laga nr. 78/1997
Úrskurðarnefnd telur hins vegar
að til greina hefði komið að veita
gagnaðila sr. Friðriki áminningu
fyrir þessi ummæli. Engin slík krafa
hefur komið fram af hálfu málshefj-
anda og verður því ekki frekar
fjallað um það atriði.
Sr. Hans Markús er talinn sekur
um fimm agabrot. Í fyrsta lagi telur
áfrýjunarnefnd að hann hafi hafnað
handleiðslu biskups. Það hefur sr.
Hans Markús aldrei gert.
Af bréfi biskups frá 14. júlí 2004 er
ljóst að hann taldi þörf á því að vígð-
ir þjónar í Garðasókn fengju hand-
leiðslu og bauð hann þeim slíka að-
stoð. Verður að telja að í því tilboði
hafi í raun falist fyrirmæli biskups
um að þessir aðilar skyldu þiggja
starfshandleiðslu, enda lá fyrir að
allar aðrar tilraunir til sátta höfðu
ekki borið árangur. Þessum tilmæl-
um sinnti málshefjandi ekki og verð-
ur að telja að með því hafi hann brot-
ið gegn löglegum tilmælum biskups.
Telst það agabrot skv. 12. gr. laga
nr. 78/1997.
Bréf þetta var stílað á formann
sóknarnefndar og því var það hans
að svara því, það hefur formaður
ekki enn gert. Formaður fékk bréfið
og boðið um handleiðsluna fyrir
vígða þjóna sóknarinnar, sem hon-
um bar að svara. Sr. Hans Markúsi
var þar með ekki gert kleift að gera
það.
Í öðru og þriðja lagi að hafa rætt
og leitað ráða hjá m.a sóknarbörnum
sínum og sýnt þeim gögn er vörðuðu
málið.
Úrskurðarnefnd telur að með því
að dreifa gögnum úr máli þessu til
sóknarbarna og með samtali sínu við
framkvæmdastjóra heilbrigðisstofn-
unar í sókninni hafi málshefjandi
misnotað stöðu sína sem sóknar-
prestur til að fá fram stuðning eða
samúð sóknarbarna og annarra, í
hagsmunaskyni fyrir hann sjálfan,
m.a. til þess að afla stuðnings við sig
í þeim ágreiningi sem uppi var meðal
nokkurra starfsmanna sóknarinnar
og sóknarnefndar. Með því var máls-
hefjandi að misnota stöðu sína sem
sóknarprestur því prestsþjónustan
er óskilyrt, og telja verður að presti
sé óheimilt að óska eftir opinberum
stuðningi fyrir veitta sálusorgun,
þegar um mál af þessu tagi er að
ræða. Með þessari háttsemi verður
að telja að málshefjandi hafi brotið
grein 2.5. í siðareglum presta. Þá
verður að telja að málshefjandi hafi
með þessari háttsemi brotið gegn
þagnarskylduákvæði 4.1. í sömu
siðareglum. Þessi brot teljast bæði
aga- og siðferðisbrot.
Á þessum tímapunkti voru upp-
lýsingar farnar að dreifast um bæinn
eftir að formaður hafði afhent
hömlulaust gögn um málið til óvið-
komandi.
Sóknarbörn leituðu eftir skýring-
um til sóknarprests og óskuðu skýr-
inga á umtali sem komið væri um
bæinn vegna dreifingar upplýsinga
frá sóknarnefnd.
Varðandi viðtal við framkvæmda-
stjóra heilbrigðisstofnunar snerist
það aðallega um samstarf stofnunar-
innar og kirkjunnar, sem orðið hafði
fyrir áhrifum vegna málsins.
Í fjórða og fimmta lagi að hafa
kvartað yfir ósvífnum sms-sending-
um úr gsm-síma eiginmanns djákna.
Málshefjandi hefur lagt fram bréf
það sem hann sendi vinnuveitanda
eiginmanns gagnaðila Nönnu Guð-
rúnar. Bréfið er stimplað með emb-
ættisstimpli prestakallsins. Þrátt
fyrir áskorun hefur málshefjandi
ekki upplýst hvort hann hafi sent
með bréfinu trúnaðargögn úr mál-
inu, en hann hefur ekki mótmælt því
að svo sé.
Úrskurðarnefnd telur að með því
að nota embættisstimpil Garðasókn-
ar í bréfi til utanaðkomandi aðila um
mál sem varðaði samskiptavanda
innan sóknarinnar hafi málshefjandi
misnotað stöðu sína sem sóknar-
prestur og ekki gætt virðingar kirkj-
unnar og sóma stéttarinnar eins og
honum ber. Þessi háttsemi telst
varða við grein 2.9. í siðaprestum
presta. Þar sem málshefjandi hefur
ekki mótmælt því að bréfinu hafi
fylgt trúnaðarskjöl í málinu verður
að telja að þær fullyrðingar séu rétt-
ar og að með því hafi málshefjandi
brotið þagnarskylduákvæði 4.1. í
sömu siðareglum. Þessi brot teljast
bæði aga- og siðferðisbrot.
Og hver er kjarni málsins sam-
kvæmt þessu. Skipulögð aðför sókn-
arnefndarformanns, varaformanns,
djákna og prests gegn sóknarpresti
Garðasóknar endar með því að úr-
skurðarnefnd þjóðkirkjunnar kemst
að þeirri niðurstöðu að sóknarnefnd-
in hafi ekki komið fram með siðleg-
um hætti:
Niðurstaða
Úrskurðarnefnd þjóðkirkjunnar
telur að í mörgum þeim ávirðingum
sem gagnaðilar Matthías og Arthur
hafa borið á málshefjanda felist aga-
brot eða aga- og siðferðisbrot. M.a.,
brot reglu stjórnsýsluréttarins um
andmælarétt, neitað um athuga-
semdabréf djákna, málshefjandi
ekki með við gerð skipurits.
Það liggur líka fyrir að sóknar-
prestinum voru sendar hótanir og
subbuskapur úr gsm-síma eigin-
manns djákna og að prestur sókn-
arinnar, sr. Friðrik, er sekur um
agabrot gegn sókninni.
Fyrir að reyna að verjast þessum
aðilum er sóknarpresturinn talinn
brjóta þannig af sér að hann eigi að
missa starf sitt sem hann hefur sinnt
af einstakri fagmennsku og aldrei
látið þessi erfiðu starfsskilyrði hafa
neikvæð áhrif á þau. Að úrskurðar-
nefnd telji það vera lausn fyrir
Garðasókn að vísa sóknarprestinum
frá í ljósi þeirra málsatvika sem hér
eru rakin er með ólíkindum. Hér er
einungis verið að losa sig við sókn-
arprestinn og teljum við málsferlið
allt mjög alvarlegt brot á þeim
grundvallarmannréttindum sem all-
ar siðmenntaðar þjóðir eiga að hafa í
heiðri.
Við stuðningsmenn sr. Hans
Markúsar, sóknarbörn í Garðabæ,
mótmælum öll og sættum okkur
ekki við að farsæll sóknarprestur
okkar verði færður til í starfi.“
Stuðningsmenn sr. Hans Markús-
ar vilja minna á heimasíðu honum til
stuðnings.
http://internet.is/hansmarkus
Bjarndís Lárusdóttir,
Geir Þorsteinsson,
Jónas Lúðvíksson,
Lúðvík Ásgeirsson.
Yfirlýsing frá stuðningsmönnum sr. Hans Markúsar Hafsteinssonar sóknarprests í Garðasókn
Sættum okkur ekki við
að farsæll sóknarprestur
sé færður til í starfi
FULLTRÚAR stuðningshóps Hans
Markúsar Hafsteinssonar, sóknar-
prests í Garðabæ, afhentu dóms- og
kirkjumálaráðherra í gær undir-
skriftir þeirra tæplega 300 manna
sem óskað hafa eftir aðalsafn-
aðarfundi í Garðasókn.
Í tilkynningu frá hópnum segir
að fulltrúarnir hafi einnig kynnt
sjónarmið sín og ósk um aðstoð ráð-
herra við að koma starfi sókn-
arinnar í betra horf. Ráðherra hafi
tekið við listanum og útskýrt í
hvaða farveg deilur sem þessar
færu í og að honum væri óheimilt
að grípa þar inn í. Niðurstöðu úr-
skurðarnefndar mætti áfrýja og
það væri sá farvegur sem ráðu-
neytið gæti bent á. Undir tilkynn-
inguna rita f.h. stuðningsmanna
séra Hans Markúsar Hafsteins-
sonar: Bjarndís Lárusdóttir, sókn-
arbarn í Garðasókn, Lúðvík Ás-
geirsson, sóknarbarn í Garðasókn,
og Sigurður Bjarnason, sóknarbarn
í Garðasókn.
Afhentu ráðherra
undirskriftir
NÆSTA skref í vetnisverkefni Ís-
lenskrar NýOrku, þegar til-
raunaverkefni með strætisvagna
lýkur í sumar, verða tilraunir með
fólksbíla eða sendibíla. Jón Björn
Skúlason, framkvæmdastjóri fyr-
irtækisins, gerir ráð fyrir því að
það gæti hugsanlega orðið á næsta
ári. Hann segir samningaviðræður
standa yfir við bílaframleiðendur
og verið sé að leita eftir fjármagni
í verkefnið.
Íslensk NýOrka stendur að ráð-
stefnu sem lýkur í dag þar sem
vetnisverkefnið hefur verið vegið
og metið. Nærri 140 manns sitja
ráðstefnuna, m.a. sérfræðingar frá
bílaframleiðandanum Daimler-
Chrysler, framleiðendum efna-
rafala og annars búnaðar og
fulltrúar stjórnvalda í löndum sem
áhuga hafa á að ráðast í verkefni
á þessu sviði.
Um 400 blaðamenn til lands-
ins að kynna sér verkefnið
Jón Björn Skúlason segir ýmsan
lærdóm hafa verið dreginn af til-
rauninni, m.a. af bilunum í vetn-
isstöðinni en fram kom galli í röri
sem hann segir að megi rekja til
þess að í það var notað efni sem
ekki stóðst kröfur. Nú hafi menn
dregið lærdóm af því. Hann segir
almennt mjög góð viðbrögð við
rekstri vetnisvagnanna hjá Strætó
og hafi borgarstarfsmenn og aðrir
sem þar hafi komið við sögu al-
mennt verið jákvæðir. Þá hafi all-
ur fréttaflutningur af verkefninu
verið á jákvæðu nótunum. Þá
sagði Jón Björn að um 400 erlend-
ir blaðamenn hafi komið til lands-
ins til að kynna sér verkefnið og
um tvö þúsund aðrir gestir. „Við
höfum sjálfsagt kynnt verkefnið í
nánast öllum löndum heims og
mörg lönd líta á verkefnið hér sem
fyrirmynd fyrir tilraunir,“ segir
Jón Björn og nefnir t.d. Tasmaníu
í þessu sambandi.
Milljarður í verkefnið
á fjórum árum
Á þeim fjórum árum sem vetn-
isverkefnið hefur staðið hefur ver-
ið lagður í það rúmlega einn millj-
arður króna.
Jón Björn segir um 75% af því
fjármagni hafa komið frá erlend-
um aðilum, m.a. Evrópusamband-
inu, DaimlerChrysler og Shell og
öðrum sem lagt hafa beina fjár-
muni í það en auk þeirra hafa ís-
lensk stjórnvöld og fleiri lagt fram
sinn skerf í fjármagni og annars
konar aðild.
Vetnisknúnir bílar mun
vænlegri en rafbílar
Íslensk NýOrka hefur sett sig í
samband við bílaframleiðendur í
Evrópu, Ameríku og Asíu varð-
andi frekari tilraunir og segir Jón
Björn alla hafa áhuga á vetnis-
væðingu bíla.
Ekkert er þó ákveðið hver kem-
ur til greina í samstarf um til-
raunir með fólksbíla, smárútur eða
sendibíla sem Jón Björn segir að
Íslensk NýOrka hafi áhuga á að
fara af stað með strax og bílar
hafa fengist og fjármögnun tekist.
Segir Jón Björn að vetnisknúnir
bílar séu mun vænlegri en rafbílar
og fjöldaframleiðsla þeirra gæti
hafist og kostnaði hefur verið náð
niður sem hann spáir að geti orðið
kringum 2012.
Þá segir hann fyrirtækið hafa
sótt ásamt ítölskum yfirvöldum til
Evrópusambandsins um fjármagn
til tilrauna með vetnisknúna báta.
Býst hann við svari í sumar en
þær tilraunir munu fara fram á
Ítalíu.
Tilraunaverkefni með vetnisstrætisvagna lýkur í ágúst
Næsta skref að prófa
fólks- og sendibíla
Morgunblaðið/ÞÖK
Halldór Ásgrímsson og Hjálmar Árnason komu akandi í vetnisbílnum.
Eftir Jóhannes Tómasson
joto@mbl.is
HALLDÓR Ásgrímsson forsætis-
ráðherra og Hjálmar Árnason,
þingmaður og formaður vetnis-
nefndar, óku vetnisbíl inn í ráð-
stefnusal áður en ráðstefna um
vetnisverkefnið var sett í gær-
morgun. Halldór sagði í ræðu
sinni við setningu ráðstefnunnar
að hann hefði að vissu leyti séð
inn í framtíðina með því að koma
akandi í vetnisbílnum til ráðstefn-
unnar. Hann sagði Íslendinga hafa
einsett sér fyrir nokkrum árum að
verða vetnisþjóðfélag sem mörg-
um hefði þótt bjartsýni. Margt hafi
gerst með tilkomu vetnisstræt-
isvagnanna og vetnisstöðvarinnar
hér og mikið hefði gerst í þróun
þessarar tækni. Hann hvatti til
áframhaldandi vinnu á þessu sviði.
Hjálmar Árnason, sem ók bíln-
um í gærmorgun, sagði að gaman
hefði verið að keyra bílinn. Er
þetta Mercedes Benz af A-gerð og
sjálfskiptur og sagði þingmað-
urinn bílinn hafa verið sprækan.
Í dag ekur bíll sem þessi um 150
til 170 km á einum tanki og segir
Jón Björn Skúlason, framkvæmda-
stjóri Íslenskrar NýOrku, vetnis-
bíla helst henta í þéttbýli ekki síst
þegar unnt verður að aka þeim
lengri vegalengd á einum tanki.
Hann spáir því að vetnisbílar verði
framleiddir í hundraða eða þús-
undavís á næstu árum og að
fjöldaframleiðsla gæti hafist
kringum 2012.
Sprækur vetnisbíll